Szkola_bez_leku_Jak_wygrac_z_lekiem_separacyjnym_u_dziecka_jakpom.pdf

(248 KB) Pobierz
Szkoła bez lęku. Jak wygrać z lękiem separacyjnym u dziecka?
Idź do
Przykładowy
rozdział
Jak wygraě z lķkiem
Spis treÍci
separacyjnym u dziecka?
Autor: Andrew R. Eisen, Linda B. Engler
TĀumaczenie: Joanna Krzemieĺ-Rusche
ISBN: 978-83-246-0868-3
Separation Anxiety or School Refusal:
A Step-by-Step Guide For Parents
Format: A5, stron: 168
Katalog ksiazek
NowoÍci
Bestesllery
Zamw drukowany
katalog
Podrķcznik dla rodzicw, opiekunw, pedagogw i terapeutw
Czas odciĴě niewidzialnĴ pķpowinķ
Wiķł ĀĴczĴca dziecko z rodzicem Ï ostojĴ spokoju i ucieleľnieniem miĀoľci Ï jest
najsilniejsza na ľwiecie. Nic dziwnego, Ńe maluchy tak rozpaczliwie reagujĴ na prbķ
odizolowania ich od jedynego łrdĀa poczucia bezpieczeĺstwa. Ale jeľli paniczny strach
przed rozĀĴkĴ utrzymuje siķ wciĴŃ po przekroczeniu przez dziecko wieku typowego dla
tej przypadĀoľci (czyli od trzech do szeľciu lat), najprawdopodobniej mamy do czynienia
z lķkiem separacyjnym. Ten stan moŃe powodowaě dalsze problemy, zachowania
unikowe i zaburzenia w rozwoju mĀodego czĀowieka.
Autorzy, czoĀowi naukowcy w dziedzinie lķkw dzieciķcych, w sposb staranny
i szczegĀowy przygotowali propozycje rŃnych sposobw przeciwdziaĀania takim
zachowaniom. Uwzglķdnili przy tym wiele strategii i terapii, adaptujĴc je do potrzeb
dzieci z poszczeglnych grup wiekowych. SzczeglnĴ uwagķ poľwiķcajĴ oni niechķci
do szkoĀy, rozrŃniajĴc jej powierzchowne i bardziej zakorzenione postaci. Jasny,
zrozumiaĀy jķzyk, praktyczne ěwiczenia oraz przykĀady z Ńycia wywodzĴce siķ
z klinicznego doľwiadczenia oraz metod potwierdzonych naukowo pozwolĴ Ci pomc
Twojej crce lub synowi w:
¤ wyksztaĀceniu zdecydowanych cech charakteru,
¤ przejmowaniu odpowiedzialnoľci za wĀasne uczucia,
¤ ksztaĀtowaniu samodzielnoľci,
¤ odczuwaniu peĀnej radoľci z bycia dzieckiem.
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw cennik
Zamw informacje
o nowoÍciach
Wydawnictwo Helion SA
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
SzkoĀa bez lķku.
430633128.003.png 430633128.004.png 430633128.005.png
Spis treści
Przedmowa .............................................................................................7
Wprowadzenie .................................................................................... 11
1. Dlaczego Wasze dziecko boi się rozłąki? ......................................17
2. Zrozumieć potrzebę bezpieczeństwa u dziecka .......................... 29
3. Zrozumieć zachowanie swojego dziecka ...................................... 37
4. Czas na bilans ......................................................................................51
5. Wyposaż swoje dziecko w umiejętność radzenia sobie
w sytuacjach lękowych ...................................................................... 65
6. Oswajanie się z lękiem przed byciem
samemu i spaniem samemu ............................................................ 85
7. Oswajanie się z lękiem przed opuszczeniem ............................... 95
8. Kiedy dziecko nie chce iść do szkoły ...........................................105
9. Jak poradzić sobie z niechęcią do szkoły ..................................... 131
10. Następny krok ...................................................................................149
A . Informacje dodatkowe .....................................................................163
B . Bibliografia ........................................................................................167
430633128.006.png
Zrozumieć potrzebę
bezpieczeństwa u dziecka
Lena budziła nas każdej nocy. Już nie mieliśmy siły żyć bez snu.
Cóż mieliśmy robić? Zgodziliśmy się, żeby spała z nami.
— Katarzyna
Z Piotra zrobił się istny domator. Nie chce wychodzić z domu ani z nami,
ani ze swoimi przyjaciółmi. Zaczynam się niepokoić.
To nie jest zachowanie naturalne dla czternastolatka.
— Maria
Cel rozdziału
Z rozdziału dowiecie się:
Dlaczego dziecko cierpiące na lęk separacyjny szuka poczucia
bezpieczeństwa.
Jaki jest związek pomiędzy lękiem separacyjnym Waszego dziecka
a jego konkretną potrzebą bezpieczeństwa.
Jak rozpoznać cztery typy lęku separacyjnego.
430633128.001.png
30
Szkoła bez lęku. Jak wygrać z lękiem separacyjnym u dziecka?
Poszukiwanie bezpieczeństwa
Spróbujcie sobie wyobrazić, że macie wygłosić przemówienie przed setkami
ludzi albo że musicie odwiedzić kogoś mieszkającego na drugim końcu kraju,
co wzbudza w Was uczucie niepokoju. Żeby poczuć się bardziej bezpiecznie,
można założyć garnitur, sukienkę lub inną część garderoby „przynoszącą
szczęście” albo wziąć ze sobą talizman. Tego typu obiekty nazywamy symbo-
lami bezpieczeństwa , a ich zadaniem jest zapewnienie nam poczucia bezpieczeń-
stwa w trudnych, nieznanych sytuacjach. Mogą nimi być zarówno ludzie,
miejsca, przedmioty, jak i czynności (Barlow 2000).
Symbole bezpieczeństwa a lęk separacyjny
Lęk separacyjny zasadniczo związany jest z potrzebą przebywania w pobliżu
osób bezpiecznych dla dziecka. Oczywiście dzieci będą również wykazywać
większe przywiązanie do bezpiecznych miejsc (sypialnia rodziców), przed-
miotów (butelka z wodą) lub czynności (chodzenie w ślad za rodzicem po
całym domu), jeśli z jakichś względów bezpieczne osoby znikają z ich pola
widzenia. Symbole bezpieczeństwa w postaci obiektów przejściowych (jak
np. pluszowych zwierzątek) można uznać za odpowiednie dla danego wieku.
Czasami może się nam wydawać, że dziecko zmaga się z problemem rozłąki,
a tymczasem obecny jest tylko symbol bezpieczeństwa.
Przykładowo, jeśli śpisz całą noc z dzieckiem lub cały czas towarzyszysz mu na
przyjęciu urodzinowym kolegi, prześpi ono całą noc albo będzie się dobrze
bawić na przyjęciu. Dziecko może zareagować lękiem tylko wtedy, gdy zde-
cydujesz się wyłamać z tego układu. Zapamiętajcie jedno: dzieci będą w stanie
pokonać lęk separacyjny jedynie pod warunkiem, że staną z nim twarzą w twarz
i poczują strach.
Dzieci muszą zrozumieć, że nawet po rozłące z rodzicem nadal są bezpieczne.
Symbole bezpieczeństwa służą jako kolejna forma unikania. Dlatego następ-
nym krokiem będzie stopniowe usuwanie symboli bezpieczeństwa (patrz
rozdział 4.), aby dziecko nauczyło się, że pomimo uczucia lęku jest nadal
bezpieczne.
430633128.002.png
Zrozumieć potrzebę bezpieczeństwa u dziecka
31
Specyficzna potrzeba bezpieczeństwa
u dziecka
W kolejnych podrozdziałach omówimy, w jaki sposób różne zestawienia
sytuacji i reakcji lękowych wywołują specyficzne potrzeby bezpieczeństwa
u dzieci cierpiących na lęk separacyjny. Następnie odniesiemy się do każdej
z nich jako do konkretnego typu lęku separacyjnego i zilustrujemy każdą
sytuację za pomocą prawdziwej historii z życia wziętej. Po pierwsze, przyjrzyjmy
się potrzebie bezpieczeństwa pojawiającej się w przypadku lęku przed zosta-
niem samemu (w ciągu dnia) podsycanego strachem przed zachorowaniem.
Przebywanie samemu, strach przed zachorowaniem
i bezpieczeństwo osobiste
Strach dziecka przed zachorowaniem w ciągu dnia wywołuje potrzebę po-
siadania „pogotowia ratunkowego” — jakiejś zaufanej osoby, która jest
w pogotowiu na wypadek pojawienia się choroby. Jak widać, osoba pełniąca
rolę pogotowia ratunkowego likwiduje lęk separacyjny dziecka przez sam fakt,
że znajduje się w pobliżu.
Przebywanie samemu
Strach przed zachorowaniem
Potrzeba obecności osoby monitorującej stan zdrowia dziecka
Kiedy poczucie lęku przed pozostaniem samemu potęgowane jest przez lęk
przed zachorowaniem w sytuacji, gdy nie ma nikogo, do kogo można by się
zwrócić o pomoc, mamy do czynienia z postawą „detektywa”. Dziecko bez-
ustannie podąża w ślad za rodzicem, aby mieć pewność, że w razie zachoro-
wania rodzic będzie pod ręką. Pokażemy to na przykładzie historii z życia
wziętej — przypadku Doroty i jej matki Joanny.
Detektyw
Pod wieloma względami Dorota jest zwykłą siedmiolatką. Lubi chodzić do
szkoły, na gimnastykę, na łyżwy i lubi bawić się z przyjaciółmi. Matki jej ko-
leżanek donoszą, że podczas zabawy Dorota jest grzeczna, uważna i miło jest
Zgłoś jeśli naruszono regulamin