Powietrzne monstrum.pdf

Powietrzne monstrum

Samolot o rozpiętości skrzydeł równej dwukrotnej szerokości boiska piłkarskiego ma być

największym, jaki kiedykolwiek wzbił się w powietrze.

Ogromny samolot uniesie jednorazowo pięć tysięcy żołnierzy wraz z ich sprzętem albo

38 ciężkich czołgów bojowych Abrams. Przy użyciu 100 takich maszyn można by w 72

godziny przerzucić półmilionową armię w dowolny zakątek świata.

"Będzie to największy, najcięższy samolot, jaki kiedykolwiek wzbił się w powietrze" -

twierdzi John Skorupa, szef biura studiów strategicznych w dziale Nowoczesnych

Samolotów Transportowych i Tankowców firmy Boeing Aerospace. "Jego masa własna

będzie odpowiadała masie siedmiu Boeingów 747 jumbo jet z pełnym ładunkiem".

Podczas startu i lądowania samolot będzie się opierał na 76 kołach. Osiem silników

turboodrzutowych, każdy o mocy 80.000 koni mechanicznych, będzie napędzało osiem

15-metrowych śmigieł. Gigantyczne 152-metrowe, składane skrzydła, mające

powierzchnię 4050 m2, będą utrzymywały samolot wraz z ładunkiem w powietrzu.

Wydawałoby się, że tak ciężki samolot musi zużywać tyle paliwa, że jakikolwiek lot na

długim dystansie staje się niemożliwy. A jednak John Skorupa zapewnia, że ta

gigantyczna maszyna poruszająca się z prędkością 483 km/godz. będzie w stanie

dolecieć w każde miejsce na Ziemi bez tankowania. Będzie bowiem dwa razy bardziej

paliwooszczędna niż dowolny współczesny samolot liniowy.

Radziecki Potwór Morski

Cała sprawa rozpoczęła się w 1967 roku, kiedy to w Waszyngtonie CIA zwołała

nadzwyczajną konferencję w celu przeanalizowania dziwnego zdjęcia, zrobionego nad

ZSRR przez jeden z satelitów szpiegowskich. Na fotografii było widać samolot o wiele

większy od jakiegokolwiek, o którego istnieniu wiedziano - masywny wodolot ze

skrzydłami, które wydawały się zbyt krótkie i za małe, by pozwoliły maszynie wzbić się w

powietrze.

"Wiedzieliśmy, że dzięki lataniu nisko nad wodą można uzyskać niesłychaną

efektywność, dlatego chcieliśmy poznać tę technologię" - mówi Skorupa.

Amerykańscy szpiedzy działający na terytorium Związku Radzieckiego dowiedzieli się,

że tą maszyną jest ekranoplan, czyli statek powietrzny do transportu wielkich ciężarów,

latający nad wodą, z wykorzystaniem zjawiska aerodynamicznego zwanego poduszką

powietrzną. W Pentagonie nadano mu oryginalny kryptonim ? Potwora Morskiego z

Morza Kaspijskiego. Okazało się, że eksperymentalny samolot został zaprojektowany

przez Rościsława Aleksiejewa, przyjaciela radzieckiego premiera Nikity Chruszczowa.

500-tonowy Potwór Morski (oficjalna nazwa - KM) został ukończony w 1966 roku.

Aleksiejew miał nadzieję, że będzie mógł jednorazowo przerzucić przez ocean 900

żołnierzy. KM miał 10 silników odrzutowych - dwa na ogonie i osiem na skrzydłach. Był

samolotem morskim, do uniesienia się nad wodę musiał osiągnąć prędkość 338

kilometrów na godzinę.

Po upadku ZSRR, w 1993 roku Pentagon rozpoczął intensywne badania nad Potworem

z Morza Kaspijskiego. Projekt przekazano dostawcy amerykańskiego wojskowego

sprzętu latającego, firmie Boeing Aerospace, która od lat już nosiła się z zamiarem

zbudowania wielkiego samolotu transportowego.

Lot na poduszce powietrznej

Wydział samolotów eksperymentalnych Boeinga zaczął pracę od uczynienia samolotu

znacznie lżejszym i znacznie większym od KM. Zrezygnowano z idei samolotu

morskiego (startującego z wody), ponieważ wzmocniony kadłub był zbyt ciężki.

Następnie wykorzystano efekt poduszki powietrznej. Zamiast małych skrzydeł (jak

Rosjanie), zaprojektowano skrzydła nadzwyczaj duże.

Dotychczas najprostsza zasada latania głosiła: im wyżej, tym lepiej, ponieważ lot w

rzadszym powietrzu zmniejsza zużycie paliwa. Podczas lotu powietrze nad górną

powierzchnią skrzydła samolotu wiruje i spycha go w dół. Łatwiej więc latać na dużych

wysokościach, ponieważ powietrze nie jest tam tak gęste i nie napiera na samolot z tak

wielką siłą. Jest jednak jeszcze jedno zjawisko: jeśli samolot leci bardzo nisko nad

ziemią, nad płaską powierzchnią, w powietrzu nie tworzą się zawirowania. Na tym

właśnie polega efekt poduszki powietrznej. Powietrze dostaje się w pułapkę pod

skrzydłami i tworzy poduszkę, która wypycha samolot do góry.

W ten sam sposób, praktycznie bez wysiłku lata pelikan (w przeciwieństwie np. do

znacznie lżejszych mew, które energicznie machają skrzydłami podczas lotu nad wodą).

Boeing nazwał swój samolot Pelikanem, w nadziei, że podobnie jak ptak będzie

pokonywał wielkie dystanse, zużywając niewiele paliwa.

Dla najlepszego wykorzystania efektu poduszki powietrznej, samolot powinien lecieć na

wysokości od 6 do 30 metrów nad płaskim terenem lub wodą. Na tak małej wysokości

nie będzie mógł latać nad terenem zabudowanym czy nawet pagórkowatym, ale zakłada

się, że w razie potrzeby Pelikan przeleci część trasy jak normalny samolot na wysokości

6 tysięcy metrów, dzięki temu ominie na przykład burze.

Żaden człowiek nie byłby w stanie ręcznie prowadzić Pelikana na wysokości 6 metrów

nad ziemią. Automatyczny system sterowania samolotu poprowadzi go najkorzystniejszą

i najbezpieczniejszą drogą. Uwzględni m.in. ukształtowanie terenu, warunki

meteorologiczne, ekonomikę lotu, planowany (najdogodniejszy) termin przylotu.

Prom kosmiczny w luku

Maszyną zainteresowali się też inżynierowie z amerykańskiego programu kosmicznego.

Rakiety używane do wynoszenia promów kosmicznych - ze względu na dużą gęstość

powietrza, czyli duży opór - potrzebują gigantycznych ilości energii, a co za tym idzie,

także paliwa.

NASA wyraziła zainteresowanie tym samolotem jako "pierwszym szczeblem startowym"

dla statków kosmicznych. W luku ładunkowym Pelikana może się zmieścić cały prom.

Ogromny samolot mógłby wynieść go na dużą wysokość, a tam wypuścić i pozwolić na

włączenie własnych silników rakietowych, które z kolei wyniosłyby go w przestrzeń

kosmiczną.

Czytaj więcej w lutowym numerze Focus

Foto: East News Digital

Lance Laytner

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: