Scenariusz warsztatów-stres.pdf

(420 KB) Pobierz
Autorzy:
01.04.2011
Patrycja Waligóra, Sylwia Łozińska, Ewelina Zielonka – Błasiak
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Pedagogika, semestr 4
Podstawy metodyki opiekuńczo – wychowawczej
Temat: Scenariusz zajęć wychowawczych na temat radzenia sobie ze stresem
Stres jest zjawiskiem biologicznym, naturalnym, który jest reakcją organizmu na
stawiane mu wymagania. Stres zmienia stopień gotowości człowieka do działania. Stresory,
czyli czynniki wywołujące stres są wszechobecne i nieuniknione. W naszych czasach
człowiek jest bardzo często narażony na długotrwały stres, co niesie za sobą duże
konsekwencje. W sytuacji stresowej do krwi wydzielane są hormony takie jak adrenalina i
noradrenalina. Powodują one podniesienie tętna, przyspieszenie oddechu oraz rozszerzenie
źrenic. Stres sam w sobie nie jest szkodliwy potrzeba nam jedynie odpowiednich
umiejętności radzenia sobie z nim.
Istnieje zarówno zły jak i dobry stres. Może być dobry dla człowieka, ponieważ w
niektórych sytuacjach stanowi źródło motywacji do działania. Przykładowo osoba, która
bierze udział w zawodach szkolnych w bieganiu, pod wpływem stresu mobilizuje się i to
może spowodować zajęcie dobrego miejsca. Podobnie przed samym egzaminem człowiek
jest się w stanie nauczyć więcej niż w ciągu całego dnia nauki, gdyż zbliżająca się życiowa
próba powoduje wydzielanie hormonów na poziomie pozwalającym o wiele lepiej coś
przyswoić. Warunki stresowe często mogą pomóc wyjść niemalże instynktownie z wielu
niebezpiecznych sytuacji. Stres krótkotrwały (eustres) jest dobry, natomiast stres długotrwały
(chroniczny) może być szkodliwy dla człowieka. Stres staje się groźny dla człowieka wtedy,
kiedy jest nadmierny, zbyt częsty i związany z silnymi negatywnymi emocjami. Wówczas
niszczy pozytywne motywacje i może stać się przyczyną wielu dolegliwości fizycznych i
psychicznych. Powoduje osłabienie, kłopoty z koncentracją, trudności w wykonywaniu
skomplikowanych zadań oraz upośledza kontakty z innymi ludźmi. Negatywne
konsekwencje zależą od typu danego człowieka, każdy z nas jest inny i jego organizm może
inaczej reagować na nadmierny stres.
1
846490303.004.png
 
Stres jest nieodłącznym atrybutem naszego życia i im więcej się o nim dowiemy, tym
łatwiej będzie nam sobie z nimi radzić. Poniżej przedstawiłyśmy scenariusz 16-godzinnych
warsztatów na temat radzenia sobie ze stresem.
„POKONAJMY NASZ STRES”
Cele:
integracja grupy oraz konfrontacja z innymi uczestnikami grupy,
poznawanie swoich zalet i wad, mocnych i słabych stron,
wypracowanie własnych metod walki ze stresem,
poznawanie zasad bycia asertywnym,
inne spojrzenie na rozwiązywanie problemów,
uświadomienie sobie własnych możliwości przeciwstawiania się trudnościom,
rozwój samoświadomości na temat stresu,
zdobycie wiedzy na temat stresu,
obrazuje jak można zachować się inaczej w sytuacji stresującej,
rozwijanie koncentracji, zmniejszanie napięcia,
uświadomienie sobie negatywnych skutków stresu.
Uczestnicy zajęć:
Grupą docelową są uczniowie pierwszej klasy liceum (wiek 15 – 16 lat), grupa liczy 12 osób,
znajdują się w niej zarówno chłopcy jak i dziewczynki.
Czas trwania:
Program zajęć rozłożony jest na dwa dni, scenariusz obejmuje 16 godzin, z czego na każdy
dzień przewidziano 8 godzin zajęć warsztatowych.
DZIEŃ 1
Biorąc pod uwagę strukturę procesu grupowego na początek przewidziałyśmy zajęcia
integracyjne w grupie tak, aby uczestnicy mogli się lepiej poznać i zintegrować.
2
846490303.005.png 846490303.006.png
 
Ćwiczenie 1
„Poznajemy się bliżej”
Metody:
Pogadanka
Tworzywo:
Czas: 1 godzina 50 minut
Materiał: Kartki papieru, długopisy, spinacze do wizytówek, małe karteczki
Polecenie 1 (czas: 20 minut)
Prowadzący rozstawia krzesełka w okręgu, każdy uczestnik oraz prowadzący zajmują osobne
miejsce. Każdy kolejno (również prowadzący) przedstawia się, następnie opowiada o sobie, o
swoich zainteresowaniach, rodzinie. Każdy mówi tyle, ile chce.
Polecenie 2 (czas: 10 minut)
Prowadzący prosi wszystkich uczestników o wykonanie swoich wizytówek. Na wizytówce
musi znaleźć się imię oraz charakterystyczny dowolny symbol, który będzie określał daną
osobę. Po wykonaniu wizytówek każdy ma je sobie przyczepić do ubrania i nosić przez cały
okres trwania zajęć.
Polecenie 3 (czas: 20 minut)
Prowadzący rozdaje uczestnikom kartki papieru i długopisy, następnie prosi o wypisanie na
nich swoich 3 pozytywnych i 3 negatywnych cech. Po skończeniu prosi każdego po kolei o
przeczytanie ich na głos.
Polecenie 4 (czas: 20 minut)
Prowadzący i uczestnicy pozostają na swoich miejscach. Prowadzący zadaje serię
niedokończonych pytań, na które szybko muszą odpowiedzieć wszyscy uczestnicy.
Przykładowe pytania, które może zadać prowadzący:
Złoszczę się, gdy….
Nie lubię, gdy….
Płaczę, gdy….
Dzisiaj czuję się…
3
846490303.001.png
Najbardziej stresuje mnie…
Lubię, gdy… itd.
Polecenie 4 (czas: 20 minut)
Prowadzący prosi uczestników ćwiczenia o spojrzenie na osobę siedzącą po jego prawej
stronie. Następnie każdy po kolei ma powiedzieć, czego dowiedział się na temat tej osoby,
jak najwięcej zapamiętał.
Konfrontacja (czas: 20 minut)
Prowadzący prosi uczestników o odpowiedzenie na pytania (dyskutują chętne oraz
wyrywkowo wyznaczane osoby): Czy cechy przypisane sąsiadowi możesz przypisać również
sobie? Dlaczego? Czy dowiedziałeś się o sobie nowych rzeczy? Co dało Ci to ćwiczenie?
Czy mówienie o sobie sprawiło, że czułeś się zestresowany?
Biorąc pod uwagę kolejną fazę procesu grupowego (faza różnicowania) charakteryzującą się
dużą ilością dyskusji i nieporozumień w kolejnych ćwiczeniach przewidziałyśmy sporo
konfrontacji.
Ćwiczenie 2
„Czym jest stres?”
Metody:
Burza mózgów, wykład, dyskusja
Tworzywo:
Czas: 2 godziny
Materiały: flamastry, arkusze papieru, kartki papieru, długopisy
Polecenie 1 (czas - 20 minut)
Prowadzący próbuje ustalić z uczestnikami definicję stresu. Uczestnicy na zasadzie burzy
mózgów mają podawać wszystkie skojarzenia związane ze słowem „stres”. Mogą to być
różne stany emocjonalne, które kojarzą im się ze stresem a także własne doświadczenia.
Prowadzący zapisuje wszystkie spostrzeżenia na tablicy, a na koniec podaje jedną z definicji
naukowych stresu oraz etapy jego tworzenia i podaje ją uczestnikom.
4
846490303.002.png
Np. „ Stres jest to relacja między umiejętnościami radzenia sobie jednostki, a wymaganiami
stawianymi jej przez otoczenie” (Charles Spielberger, Melbourne 1979)
Polecenie 2 (czas: 20 minut)
Prowadzący prosi uczestników o dobranie się w czteroosobowe grupy. Każda grupa dostaje
arkusz papieru i flamastry. Uczestnicy mają za zadanie w grupach wypisanie jak największej
liczby przyczyn stresu u uczniów w szkole w jednym słupku i w drugim przyczyn stresu poza
szkołą dotyczących także dorosłych ludzi. Po zakończeniu pracy każda grupa ma wyznaczyć
jedną osobę do przeczytania tego, co zostało napisane.
Polecenie 2 Konfrontacja (czas: 30 minut)
Prowadzący dyskutuje z uczestnikami o przyczynach stresu, które wymieniali. Co z
wymienionych przyczyn jest dla ciebie źródłem stresu? Które wymienione przyczyny stresu
nie mają na ciebie wpływu? Która przyczyna jest dla ciebie największym źródłem stresu?
Które z przyczyn stresu dotyczą przede wszystkim młodych ludzi?
Polecenie 3 (czas: 20 minut)
Prowadzący prosi uczestników o dobranie się w grupy trzyosobowe. Każda grupa ma za
zadanie zastanowić się i napisać na kartkach papieru, jakie są objawy stresu, jak stres
najczęściej się przejawia w różnych sferach, np. zachowania, emocji, fizjologii, poprawności
myślenia, uczuć.
Polecenie 3 Konfrontacja (czas: 20 minut)
Prowadzący prosi uczestników o przeczytanie tego, co napisali na kartkach. Następnie zadaje
pytania: Czy objawy stresu są przyjemne? Jak u ciebie przejawia się stres? Co czujesz, gdy
jesteś zestresowany? Jak myślicie czy nadmierny stres może mieć negatywny wpływ na
życie?
Podsumowanie (czas: 10 minut)
Co dało ci to ćwiczenie? Czego się dowiedziałeś? Czy zmienił się twój stosunek do
zagadnienia stresu?
Przerwa – 15 minut
5
846490303.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin