ATRYBUT element danych opisujący energię lub związek. Każde wystąpienie encji lub związku ma atrybut.
CEL MODELOWANIA.*koordynacja kontrolna bieżących działań przeds. *rekonstrukcja procesów przedsiębiorstwa * planowanie i kontrola zmian w strukturze i sposobie działania przeds. *zarządzanie przepływem pracy * wybór i wdrażanie odpowiedniego syst. oprogramowania *tworzenie planów rozwoju systemów informacji EFEKTY MODELOWANIA* usprawniania komunikacji informacyjnej * osiąganie i utrzymywanie spójności wszystkich elementów składowych firmy * zwiększenie sprawności funkcjonalnej organizacji * zwiekszenie efektywności strukturalnej przeds. * poprawa efektywności i skuteczności osiągania celów przeds.
DECYZJA –akt świadomego i nielosowego wyboru kierunku (sposobu) działania, który został rozpoznany i uznany za dopuszczalny. SĄ DECYZJE ze względu na: 1. kontekst decyzyjny *kon. nieciągły * kon. ciągły 2. istnienie norm postępowania wyznaczających treść D *programowalne *nieprogr. 3 rodzaj rozwiązywanych problemów* o dobrze określonej strukturze *nieokreślonej strukturze *słabo określonej strukturze
DPD – CEL I ZAKRES STOSOWANIA* opis ruchu danych w systemie informacyjnym * dokumentacja procedur ręcznych realizowanych w przeds. * specyfikacja do projektowania i tworzenia programów komputerowych * projektowanie (materialne i niematerialne) i budowa maszyn i urządzeń
DPD KONSTRUKCJA * wybór poziomu szczegółowości * zdefiniowanie głównych procesów systemu * określenie i właściwe grupowanie f-cji elementarnych przeds. (systemu) * wybór nazwy opisującej dany system * określenie i rozmieszczenie encji zewnętrznych i procesów *zdefiniowanie głównych działań systemu informacyjnego *zdefiniowanie i oddanie magazynów danych
DPD KONTROLA JAKOŚCI * sprawdzanie poprawności określenia granic systemu *kontrola procesu (poziom szczegółowości) *kontrola magazynu danych *ocena poprawności strumienia danych
DPD PREZENTACJA *personel operacyjny *kierownictwo * zleceniodawcy
DPD ZASADY TWORZENIA * jednoznaczność i niepowtarzalność nazwy (f. czasownikowa) * jednoznaczność określenia przekształceń * zasada „konwencji danych”- proces nie może tworzy nowych danych, może je tylko przetwarzać.
DRZEWO FUNKCJI: ELEMENT OPISU: * Cel- jednoznacznie określony * Nazwa funkcji- opisana jest za pomocą jednoznacznego zdania rozpoczynającego się, od: co jest robione * Struktura- hierarchiczna * Hierarchia funkcji- Funkcja nadrzędna opisywana jest za pomocą funkcji podrzędnych * Niezależność od mechanizmów- Definicja nie zawiera metod ich realizacji * Jednoznaczność definicji- Zrozumiałość określeń definicji * Jednoznaczność oznaczeń- Stosowanie symboli dekompozycji * Symbol funkcji- Prostokąt o zaokrąglonych rogach *etykieta- skrót mnemoniczny (oferta), liczba wskazując a na liczbę w hierarchii (01.2.5) *niezależność od struktur organizacyjnych- def fun nie wskazuje stanowisk np. opracowanie oferty przez starszego referenta działu sprzedaży
DRZEWA I TABLICE DECYZYJNE : I Struktura problemu decyzyjnego: 1) Typologia decyzji(wg stopnia wiedzy o przyszłości): • Decyzje podejmowane w warunkach pewności • Decyzje podejmowane w warunkach ryzyka 2) Elementy modelu decyzyjnego: • Decydent • Zbiór kierunków działania • Zbiór otoczenia zewnętrznego • Funkcja korzyści- tabela korzyści • Niepewność (ryzyko) stanu otoczenia zewnętrznego ( *Prawdopodobieństwo obiektywne * Prawdopodobieństwo subiektywne *Prawdopodobieństwo mieszane II Cel stosowania drzew i tabel decyzyjnych : • Modelowanie decyzji wieloetapowych w warunkach ryzyka • Rozpoznanie i ocena wariantów decyzyjnych i ich składników • Pełna ilustracja procesu decyzyjnego III Tabela decyzyjna • Wykaz i zapis warunków • Wykaz i zapis działań
DIAGRAMY ZALEŻNOŚCI FUNKCJI Zalety i wady: Zalety: *Duża łatwość przyswojenia opisu sekwencji funkcji *Dobra metoda od identyfikacji zasadniczych sekwencji funkcji przedsiębiorstwa *Metoda skuteczna przy niezbyt wysokim poziomie szczegółowości i złożoności funkcji * Efektywna metoda prezentacji procesów Wady: *Nie może uwzględniać skomplikowanych współzależności miedzy funkcjami *Niezbyt dobry środek prezentacji bardzo rozbudowanych procesów *Duża czasochłonność przygotowania ( bez narzędzi informatycznych
ENCJA- zbiór elementów danych opisujących „coś ze świata rzeczywistego”. Każda E. musi mieć jednoznaczną i określoną rolę w przeds. i przynajmniej 1 atrybut opisujący ją.
ERM KLUCZOWE ASPEKTY * dane, zasoby informacyjne * konwencje * zaangażowanie kierownictwa * optymalizacja definicji * niezależność danych * wzorce generyczne * jakoś, dokładność modeli * komunikacja, współpraca * istotność * wspomaganie decyzji
ETAPY PROCESU DECYZYJNEGO W WARUNKACH NIEPEWNOSCI: *Diagnoza problemu decyzyjnego: *Reprezentacja struktury procesu decyzyjnego w postaci drzewa decyzyjnego: -określenie kierunków działań - określenie stanów otoczenia zewnętrznego *Ocena użyteczności każdego wyniku na końcu gałęzi drzewa: - ocena kosztów, zysków poszczególnych ciągów decyzyjnych i stanów otoczenia zewnętrznego *Ocena prawdopodobieństwa na wszystkich losowych rozgałęzieniach *Określenie optymalnej strategii * Akceptacja rozwiązana przez decydenta.
HIERARCHIA F-CJI à WADY * subiektywna ocena jakości * trudna do kontrolowania jakości * nie może uwzględnia skomplikowanych współzależności między f-cjami *niezbyt dobry środek prezentacji szczegółowych lub bardzo dużych hierarchii à ZALETY *dobry środek do prezentacji na wyższym poziomie hierarchii *szybka i łatwa do przyswojenia * 80% hierarchii uzyskuje się szybko *efektywna metoda koncentracji uwagi na poszczeg. F-cjach
IDENTYFIKACJA ELEMENTÓW DIAGRAMU: *Zdarzenia *Funkcje *Sekwencje funkcji ( funkcja-naleznosc-funkcja)
Identyfikacja, oznaczenie elementów istotnych modelu *Zmiana rozmiaru istotnych elementów (ramek) *Zróżnicowanie grubości koloru linii ramek funkcji *Wykorzystanie symboli graficznych *Stosowanie dodatkowych opisow
Rezultaty kluczowe ( f. musi mieć rezultat kluczowy i zdanie wywołujące)
Kontrola/ testowanie hierarchii *Przeredagowanie istniejących funkcji nadrzednych *Eliminacja funkcji nieistotnych *Eliminacja niespójności *Pelna reorganizacja hierarchii *Sprawdzanie przez analogie *Wykorzystanie listy zdarzeń *Granie ról *Wykorzystanie hierarchii generalnej
Kontrola jakości modelu *Słownictwo *Kolejność funkcji *Definicja/alokacja nakładów pracy *Uniezależnienie od struktur organizacyjnych *Grupowanie funkcji *Style prezentacji
Klasyfikacja parametrow funkcji- grupowanie funkcji: (Parametry klasyfikacji- Opis- Przykład) 1) Dzialanie- Grupa funkcji o tych samych lub zbliżonych zasadach przekształceń- Wyslanie faktury, Przeslanie danych klienta, Przeslanie oferty 2) Obiekt przetwarzania- Grupa funkcji przetwarzajaca ten sam obiekt- Wprowadzenie zmatowienia, Anulowanie zamowienia, Realizacja zamowienia 3) Proces biznesowy- Grupa funkcji zaangażowania w ten sam proces- Wybor dostawców, Złożenie zapytania ofertowego, Zlecenie zakupu
KONTROLA/TESTOWANIE HIERARHII *przeredagowanie istniejącej f-cji * dodawanie f-cj nadrzędnych * eliminacja f-cji nieistotnych * eliminowanie niespójności * pełna reorganizacja hierarchii * sprawdzanie przez analogie *wykorzystanie listy zdarzeń * granie ról * użycie hier. generycznej(wzorcowa)
KONTROLA JAKOŚCI MODELU * słownictwo * kolejność f-cji * definicja/alokacja nakładów pracy * uniezależnienie od struktur organizacyjnych * grupowanie f-cji * styl prezentacji
KONTROLA JAKOŚCI I KOMPLETNOŚCI MODELI E- R * kontrola identyfikacji encji * poprawność związków E * stosowanie regół rozmieszczania diagramu* etykietowanie * układ symboli E, linii związków * poprawność słownictwa * wprowadzenie zróżnicowania poszczególnych diagramów *kontrola kompletności *zatwierdzenie przez zleceniodawcę/ użytkowanika
Kontrola jakości diagramu zależności funkcji: *Definicje celów przedsiębiorstwa *Czytanie i analiza diagramów - Kontrola funkcji ( czy funkcja pozwala na realizacje celu czy istnieje wywołanie innej funkcji, czy pokonano wszystkie funkcje realizujące sprzedaży .) -Kontrola zależności -Kontrola diagramu *Sprawdzanie składni zdarzeń *Analiza powtórzeń *Analiza wyłączności *Sesje zwrotne 8Wykorzystanie innych modeli np. referencje *Kontrola kosztów i czasochłonności opracowania.
Konstrukcja hierarchii *Do gory do dołu podstawowy *Do dolu do gory *Od gory do dolu + od dolu do gory
METODY IDENTYFIKACJI F-CJI PRZEDSIEB.* wywiad z pracownikiem *ich obserwacja * istniejąca dokumentacja firmy * wewnętrzna hierarchia przeds. * analiza działań procedur przeds. * weryfikacja empiryczna (udział w działaniach firmy) * wykorzystanie modeli generycznych
Metody modelowania funkcji: • Drzewo funkcji • Diagram Y • Diagram celu
MODEL hipotetyczne przedstawienie stanów, przedmiot, zdarzeń rzeczywistych występujących np. w proc. ekonom. Uwzględniają one te własności stanów i rzeczy, co są istotne w modelowanym przypadku MODELOWANIE FUNKCJI zbiór metod służących opisywaniu działań wykonywanych przez przeds.
Modele rodzaje: • Ikoniczne – przedstawienie stanów przedmiotów lub zdarzeń np. mapa • Analogowe – przedstawienie badanych własności systemu za pomocą innych cech np. kolory na mapie • Symboliczne wyrażenie własności cech rzeczy za pomocą symboli np. S=P/t
MODELOWANIE DANYCH * modele związków encji * eERM
M. DECYZJI * drzewa i tablice decyzyjne
M. F-CJI * hierarchia f-cji * diagramy „Y” * diagr. celu * modele zależności funkcji 1.
Modelowanie funkcji – zbiór metod służących opisywaniu działań wykonywanych przez przedsiębiorstwo
M. ORGANIZACJI *organigram
M. PROCESÓW * łańcuch procesów * diagramy łańcucha wartości * diagramy przepływu danych
MODELOWANIE WPOLZALEZNOSCI FUNKCJI: Def: Zależność funkcji Y od liniowej funkcji X rozpoczyna się po zakończeniu funkcji X.
Modyfikacja i rozbudowania diagramu *Zdarzenia * Rozszerzenie redukcji zależności *Dekomponowanie diagramów ( diagram ogólny i szczegółowy)
OZNACZENIE ELEMENTÓW ISTOTNYCH M.* zmiana rozmiaru istotnych elementów (ramek) * zróżnicowanie grubości, koloru, linii ramek * użycie symboli graficznych (piktogramy) * dodatkowe opisy (etykiety)
Obszary funkcjonalne(podsystemy): * Marketing *Księgowość i finanse *Produkcja
PROCES – przebieg regularnie następujących po sobie i powiązanych przyczynowo określonych zmian (nakładów), stanowiących etapy rozwoju czegoś (produktu). Systematyczny sposób postępowania.
Przedsiębiorstwo- układ wielowymiarowy, forma systemu (makro i mikrosystemu), tj. zbiór wzajemnie powiązanych podmiotów (podsystemów) uczestniczących w różnorodnych procesach np. wymiany towarowo pieniężnej, przepływu informacji.
Przedsiębiorstwa funkcja działania bieżące/przyszłe przedsiębiorstwa, które zapewniają realizacje/osiąganie celów przedsiębiorstwa, organizacji
Przyczyny / rodzaje zależność i funkcji: *Dane / informacje- Funkcja X tworzy informacje potrzebne do realizacji funkcji Y * Prawo- Przedsiebiorstwo jest zobligowane uwarunkowaniami prawnymi do wykonania funkcji X przed rozpoczęciem funkcji Y * Normy wewnętrzne(polityka firmy)- Ustalenia wewnętrzne firmy dotyczące sposobów realizacji poszczególnych funkcji
RESTRUKTURYZACJA PROCESÓW GOSPODARCZYCH Identyfikacja procesów do innowacji* specyfikacja głównych procesów * określenie cech procesów à identyfikacja stymulatorów innowacji* informacyjny * informatyczny * organizacyjny à opracowanie wizji procesów * cele i atrybuty àanaliza i opis procesów/ projektowanie innowacji procesów àprototypowanie, wdrażanie innowacji procesów
ROLA MODELI DANYCH W PROC. MODELOWANIA DECYZJI * prezentacja zorientowanego na dane obrazu rzeczywistości * definiowanie i modelowanie potrzeb informacyjnych przeds. * określenie strategii i analiza systemu informacyjnego przeds. *ułatwianie dostępu do informacji * właściwa ocena danych * ilustracja istotnych założeń systemu zarządzania w przeds. * opracowanie podstaw dla nowych, bądź ulepszenie istniejących systemów zarządzania * opracowanie modeli niezależnych od istniejących w przeds. Sposobów przechowywania i udostępniania danych.
RODZAJ ZALEŻNOŚCI: *Dane/informacje- Funkcja X tworzy informacje potrzebne do realizacji funkcji Y * Prawo- Przedsiębiorstwo jest zobligowane uwarunkowaniami prawnymi do wykonania funkcji X przed rozpoczęciem funkcji Y * Normy wewnętrzne- Ustalenia wewnętrzne firmy dotyczące sposobów realizacji poszczególnych funkcji przedsiębiorstwa
RESTRUKTURYZACJA PROCESOW GOSPODARCZYCH: 1)Identyfikacja procesów innowacji: • Specyfikacja głównych procesów • Określenie cech procesów 2)Identyfikacja stymulatorów innowacji: • Informacyjny • Informatyczny • Organizacyjny 3)Opracowanie wizji procesów: • Cele i atrybut 4)Analiza i opis 5)Projektowanie innowacji procesów 6)Prototypowe wdrażanie innowacji procesów
Rodzaje i cechy diagramów zależności funkcji Ogólny – wstępna ilustracja graficzna hierarchii np. przedsiębiorstwa uwzględniającą współzależności miedzy funkcjami podrzędnymi. Obrazuje ogólny przebieg i zależności pomiędzy elementami analizowanego procesu np. biznesowego, technologicznego Szczegółowy- ilustracja graficzna hierarchii np. przedsiębiorstwa łącznie ze współzależnościami miedzy tymi funkcjami. Określa potencjalne drogi lub sekwencje w analizowanym zbiorze funkcji oraz sposób dojścia od określonych typów zdarzeń do kluczowego rezultatu. (wykres)
Rodzaje, cechy zdarzeń ( ze względu na charakter zdarzeń) Zdarzenia *Zewnętrzne *Zmiany *Czasu rzeczywistego *Systemowe *Wywołujące *Wywoływane
Reprezentacja wieloaspektowych współzależności funkcji: * Funkcje równoległe * Warunek wywołania zarówno funkcja Reprezentacja zdarzeń => nazwa zdarzenia
Składnia, rejestracja zdarzeń: *Składnia podstawowa – przy zajściu zdarzenia nazwa zdarzenia jest wywoływana funkcja *Składnia odwrócona- czy to prawda ze funkcja jest wywoływana tylko wtedy gdy znajdzie zdarzenie * Składnia alternatywna
Stopniowa i radykalna zmienność: *Restrukturyzacja *Reorganizacja *Reengineering
A i B * Warunek wywołania albo funkcja A albo funkcja B *Pętle zwrotne
Struktura drzewa decyzyjnego: • Rozgałęzienia :decyzyjne, losowe • Punkty : decyzyjne losowe
• Kierunek działania WYKRES V Kryteria decyzyjne w warunkach ryzyka V.1Kryterium maksymalizacji spodziewanych korzyści: • Kryterium maksymalizacji spodziewanych użyteczności- spodziewana korzyść dla i-tego kierunku działań (wzor) • Kryterium racjonalne- spodziewana korzyść dla każdego i-tego kierunku działań(wzor)
Style prezentacji hierarchii funkcji: *Styl pionowy- Zaleta- bardzo szybko tworzony Wada: jest plytka *Styl poziomy- Zaleta – szybko się wprowadza Wada: styl plytki; nie jest dobry do tworzenia map. *Styl hybrydowy- do tworzenia modeli map, czytelny *Styl pionowy, poziomy stylizowany- nie są czytelne
Zbieranie informacji: *Wywiad z pracownikami przedsiębiorstwa *Analiza działań. Procedur przedsiębiorstwa
ZAKRES MODELOW. F-CJI - * działania wykonywane przez podmioty gospodarcze (f-cje) pozwalające na osiągnięcie pożądanego celu *powody rozpoczęcia działań przez przedsięb. działań ( zdarzenia) * wpływ f-cji na rzeczy odgrywające znaczną rolę w przedsiębiorstwie (encje) i ich własności (atrybuty)
Zakres wykorzystania modelowania współzależności funkcji: • Poziom przedsiębiorstwa • Poziom systemu • Poziom systemu procedury/ programu
Zakres stosowania diagramów zależności funkcji *Reinżynieria procesów *Analiza istniejących procesów
Zakres stosowania hierarchii funkcji: Metoda kluczowa: *Szybkie opracowanie systemu *Ocena stanu istniejacgo
Zakres wywiadu: * Organizacja *Funkcje *Dane *Technologie informacyjne
Zależności funkcji Definicja: zależność funkcji Y od innej funkcji X oznacza e funkcja Y rozpoczyna się po zakończeniu funkcji X
ZALEŻNOŚĆ F-CJI Zbieranie informacji * wywiad z pracownikami przedsieb. * analiza działań procedur przedsiębiorstwa * dokumentacja firmy * obserwacja pracowników * wewnętrzna hierarchia przeds. * weryfikacja empiryczna * wykorzystanie modeli generycznych. Identyfikacja elementów diagramu * zdarzenia *f-cje * sekwencje f- cji * rezultaty kluczowe Modyfikacja i rozbudowa diagramu * zdarzenia * rozszerzenie diagramu zależności *kontrola redundacji zależności *dekomponowanie diagramów Kontrola jakości diagramu * definicje celów przeds. * czytanie i analiza diagramów (kontrola: f-cji, zależności, diagramu ) * sprawdzanie składni zdarzeń * analiza powtórzeń (pętli zwrotnych) * analiza wyłączności(albo albo) *sesje zwrotne * wykorzystanie innych modeli(referencyjne) *kontrola kosztów i czasochłonności opracowania Zakres zastosowania *reinżynieria procesów *analiza (przeprojektowanie) istniejących procesów
ZALEŻNOŚĆ F-CJI à ZALETY *duża łatwość przyswojenia opisu sekwencji f-cji * dobra metoda od identyfikacji zasadniczych sekwencji f-cji przeds. *skuteczna przy niezbyt wysokim poziomie szczegółowości i złożoności f-cji *efektywna met. Prezentacji procesów à WADY * niezbyt dobry środek prezentacji bardzo rozbudowanych procesów * czasochłonność przygotowania * nie może uwzględniać skomplikowanych współzależności między f-cjami
ZALEŻNOŚĆ F-CJI SZCZEGÓŁOWA – określa potencjalne drogi lub sekwencje w analizowanym zbiorze f-cji i sposób dojścia od określonych typów zdarzeń do kluczowego rezultatu
Zastosowanie współzależności *poziom przedsiębiorstwa *p. systemowy *p. procedury /programy
ZDARZENIA * zewnętrzne * zmiany (zmiana koloru świateł) * czasu rzeczywistego ( zd. w określonym momencie czasu) * systemowe ( całej organizacji-nowy budynek) ** wywołujące **wywoływane (powstałe przez realizację f-cji)
Zarządzanie przedsiębiorstwem- proces informacyjno decyzyjne (wspomagany funkcjami organizacji, motywacji i kontroli) którego celem jest rozstrzyganie o kluczowych problemach działalności przedsiębiorstwa (świadomy wybór optymalnego rozwiązania)
Źródła informacji do opracowania modeli funkcji: *Wywiad z pracownikiem *Istniejącą dokumentacja firmy *Obserwacja pracowników przedsiębiorstwa * Analiza działań/procedur przedsiębiorstwa *Weryfikacja empiryczna ( udział w działaniach firmy) *Wykorzystanie modeli generalnych
trijo4