UCZEŃ Z FAS W SZKOLE
v FAS (FETAL ALCOHOL SYNDROME) – ALKOHOLOWY SYNDROM PŁODU to zaburzenie, które pojawia się u dzieci jako rezultat spożywania alkoholu przez ciężarną matkę. Pierwsze naukowe prace identyfikujące ten syndrom zostały opublikowane we Francji w 1968, natomiast termin FAS wprowadzili w 1973 amerykańscy naukowcy.
v Alkohol i ciążaNie ma bezpiecznego okresu w ciąży!Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu!Nie ma bezpiecznego alkoholu!
Badania pokazują, że FAS występuje u dzieci kobiet, które w ciąży nadużywały alkoholu, bądź były od niego uzależnione. Zauważono też pewien wpływ sporadycznego picia alkoholu w okresie najbardziej dla płodu niebezpiecznym, czyli w pierwszym trymestrze ciąży. Nie udało się do tej pory zdecydowanie określić, jaka ilość alkoholu wpływa na powstawanie FAS. Z tego powodu kobietom w ciąży zaleca się zachowanie całkowitej abstynencji. Cząsteczki alkoholu są bardzo małe i z łatwością przedostają się przez łożysko do organizmu dziecka już w drugim tygodniu życia płodowego. Alkohol spożyty w początkowym okresie ciąży prowadzi do nieodwracalnych skutków nawet wtedy, jeśli dalsze jego spożywanie zostanie całkowicie zaprzestane. Choć może on mieć negatywny wpływ na wszystkie komórki i narządy, najbardziej uszkadza mózg.
v Poza pełnoobjawowym FAS wyróżnia się również:
- FAE – POALKOHOLOWY EFEKT PŁODOWY - może pojawić się u matek pijących okazjonalnie. Dzieci takie mogą wykazywać normalny poziom intelektualny wraz z poważnymi trudnościami w nauce. Od pełnoobjawowego FAS zaburzenie to różni się tym, że dzieci nie mają zmian w wyglądzie zewnętrznym..
- ARND – POALKOHOLOWE ZABURZENIA ROZWOJU UKŁADU NERWOWEGO
- FARC – POALKOHOLOWE ŚRODOWISKO DLA ROZWOJU PŁODU
- ARBD – POALKOHOLOWY DEFEKT URODZENIOWY – symptomy to: wady serca, zaburzenia zmysłu wzroku i słuchu, anomalie stawów itp.
Badania pokazują, że dziesięć razy więcej dzieci rodzi się z efektem poalkoholowym (FAE) niż pełnoobjawowym FAS.
v Symptomy FAS:
Diagnoza alkoholowego zespołu płodowego FAS opiera się na następujących kryteriach:
- charakterystyczne rysy twarzy - zmarszczka kącika oka, małe i szeroko rozstawione oczy, płaska środkowa część twarzoczaszki, wygładzona rynienka podnosowa, cienka górna warga, małożuchwie
- mała waga urodzeniowa i trudności z przybraniem na wadze
- opóźnienia rozwojowe - większość dzieci z FAS ma opóźnienia rozwojowe i IQ niższy od normalnego. Stopień zaburzeń rozwojowych zwykle jest porównywalny ze stopniem opóźnień rozwojowych.
- dysfunkcja ośrodkowego układu nerwowego – objawy charakterystyczne to: deficyt uwagi, deficyt pamięci zwłaszcza krótkiej, nadaktywność (ADHD), trudności ze zrozumieniem pojęć abstrakcyjnych (matematyka, czas, pieniądze), nieumiejętność rozwiązywania problemów, trudność związana z wyciąganiem wniosków z własnych zachowań (tzw. uczenie się na błędach), słaba ocena sytuacji, niedojrzałe zachowanie, słaba kontrola impulsów, trudności z gromadzeniem i przetwarzaniem informacji, nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach społecznych, odczuwanie przymusu głośnego mówienia, zaburzone funkcje motoryczne, przesadna zmienność nastroju, potrzeba motywacji z zewnątrz.
Objawy te nie wynikają z problemów w zachowaniu, ale są skutkiem trwałego zniszczenia mózgu (tzw. statyczna encefalopatia – stan mózgu nie pogarsza się, ale też nie poprawia) i dlatego nie zawsze zależą od woli dziecka. Zniszczenie ciała modzelowatego w mózgu tłumaczy fakt, dlaczego osoba z FAS odczuwa impuls, by coś zrobić i najpierw następuje działanie, a dopiero potem, po fakcie, uświadomienie konsekwencji. Osoby z FAS znają zasady i rozumieją konsekwencje ich złamania, ale nie są w stanie najpierw myśleć, a później działać.
Rozwojowy wiek 10-latka z FAS odpowiada wiekowi 6 lat.
v Uczeń z FAS w szkole:
Praca z uczniem z FAS w szkole powinna opierać się na zasadzie 8 kroków:
Dzieci z FAS potrzebują jasno wytyczonych granic postępowania (to wolno, tego nie wolno) z natychmiastowym wyciąganiem konsekwencji w momencie przekroczenia reguł. To samo dotyczy konsekwentnego i natychmiastowego nagradzania pożądanych zachowań. Nauczyciel powinien pomóc dziecku w odnalezieniu jego własnych technik nauki.
Opracowała: Katarzyna Wizgacz
Wykorzystano materiały znajdujące się na następujących stronach internetowych:
- www.fas.edu.pl
- www.psychologia.edu.pl
- www.cai.org/pl
- www.parpa.pl
beata2702