DLG normy dla krów.pdf

G - tabele wartości pokarmowej pasz

orm żywienia przeżuwaczy (1997)

opinii recenzentów

DLG - tabele wartości

pokarmowej pasz

i norm żywienia

•olskim rolnikom zostaje przedstawiony w języku ojczystym w trudnej fazie

iształcen w rolnictwie u progu wstąpienia do Unii Europejskiej nowoczesny,

• i odpowiadający międzynarodowym standardom system szacowania energii

ka oraz normowania pasz dla przeżuwaczy.

przeżuwaczy

Dr Peter Daniel

Institutfur Griinlandwirtschaft und Futterbau,

Justus-Liebig Universitdt, Giessen - Niemcy

'opieram w całej rozciągłości wydanie nowych norm dla przeżuwaczy i tabel war-

pokarmowej pasz DLG-1997 w wersji polskiej. Uważam, że obok norm INRA-88

ly DLG winny stać się równorzędnymi w żywieniu przeżuwaczy w Polsce, tym

ziej iż warunki klimatyczne, agrotechniczne i żywieniowe są w Niemczech zbli-

do warunków polskich.

Prof. zw. dr hab. Jerzy Preś

Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej,

Akademia Rolnicza - Wrocław

Dpracowanie wnosi wiele interesujących informacji praktycznych popartych

ima chemicznymi analizami pasz i strawności składników pokarmowych. Dlatego

iam, że powinny zostać opublikowane i udostępnione naszym krajowym hodow-

rolnikom i farmerom. Będzie to, obok systemu INRA, bardzo pomocne w racjo-

acji żywienia przeżuwaczy w Polsce. Ten system może być efektywnie stosowany

lsce.

Uniwersytet Hohenheim

Prof. dr hab. Eugeniusz R. Grela

Instytut Żywienia Zwierząt,

Akademia Rolnicza - Lublin

przy współpracy z

Znajduję pełną zasadność opublikowania „DLG - tabele wartości pokarmowej pasz

m żywienia przeżuwaczy (1997)" w wersji polskiej. Powinni z tego skorzystać do-

y ODR, hodowcy praktycy, firmy paszowe, ośrodki naukowe.

Komisją do Spraw Norm

Towarzystwa Fizjologii Żywienia

Prof. dr hab. Aleksander Dobicki

Katedra Hodowli Bydła i Produkcji Mleka,

Akademia Rolnicza - Wrocław

„DLG - tabele wartości pokarmowej pasz i norm żywienia przeżuwaczy" są jednymi

najlepszych opracowań, najbardziej zbliżonymi do warunków Polski, nie tylko ze wzglę-

i na sąsiedztwo geograficzne (szerokość geograficzna), ale również ze względu na wa-

inki klimatyczne i glebowe oraz tradycyjnie podobne pasze stosowane w żywieniu prze-

iwaczy.

Opracowanie zawiera nowe zasady określania wartości energetycznej pasz i nowy

'stem określania ich wartości białkowej, zwłaszcza w zastosowaniu do przedstawionej

asyfikacji użytków zielonych.

Wyróżniam doskonale opracowany, w polskiej wersji językowej, rozdział „Wartoś-

owanie pasz i normy pokarmowe" , gdzie w oszczędnej (objętość tekstu) części teorety-

mej przedstawiono w zrozumiałej formie dla czytelnika przykłady obliczania energii

;tto laktacji (NEL), czy zawartości białka ogólnego dostępnego w jelicie cienkim (nBO).

Na szczególną uwagę zasługuje tłumaczenie oryginalnego, niemieckiego tekstu na

zyk polski. Tekst wydania polskiego jest opracowany dobrym, poprawnym językiem,

zczególnie dotyczy to pojęć naukowych i zwrotów specjalistycznych.

Po raz pierwszy hodowcy bydła mięsnego w Polsce znajdą w tym opracowaniu

•ozumiale przedstawione praktyczne wartościowania pasz i normy żywienia dla bydła

ięsnego.

Stwierdzam pełną, merytorycznie na wysokim poziomie naukowym, wartość i przy-

itność polskiej wersji językowej opracowania „DLG - tabele wartości pokarmowej pasz

norm żywienia przeżuwaczy" dla krajowych hodowców bydła mlecznego, mięsnego

owiec. Upoważnia mnie to do stwierdzenia, że recenzowane opracowanie jest aktualne

la praktyki, wypełnia pewną lukę powstałą z różnych przyczyn.

Znajduję pełną zasadność opublikowania tego opracowania. Powinni z niego sko-

;ystać doradcy ODR, hodowcy praktycy, firmy paszowe, ośrodki naukowe.

SPIS TREŚCI

Strona

Skróty i wyjaśnienia znaków

Słowo wstępne do wydania polskiego

Słowo wstępne do siódmego wydania niemieckiego

Wartościowanie pasz i normy pokarmowe

1. Szacowanie wartości pokarmowej pasz i normy żywienia

dla krów mlecznych

1.1 Obliczanie wartości energii netto laktacji (NEL) w paszach

1.2 Normy żywienia krów mlecznych

1.2.1 Zapotrzebowanie na energię (MJ-NEL)

1.2.1.1 Zapotrzebowanie bytowe

1.2.1.2 Zapotrzebowanie na produkcję mleka

rof dr hab. Aleksander Dobicki

atedra Hodowli Bydła i Produkcji Mleka

kademia Rolnicza

Wrocław

1.2.1.3 Dodatkowe zapotrzebowanie podczas ciąży

1.2.2 Zasady ustalania zapotrzebowania na białko ogólne

dostępne w jelicie cienkim (nBO) oraz zasady obliczania

wartości nBO w paszach

1.3 Zapotrzebowanie na energię (MJ-NEL),

białko ogólne dostępne w jelicie (nBO) i składniki mineralne

2. Normy żywienia dla bydła hodowlanego

(młode bydło, jałówki na remont stada)

3. Wartościowanie pasz i normy żywieniowe

dla bydła opasowego (GfE, 1995)

3.1 Obliczanie wartości energii w paszach

i dawkach pokarmowych

3.2 Normy żywieniowe

4. Wartościowanie pasz i normy żywieniowe dla owiec (GfE, 1996)

4.1 Obliczanie wartości energetycznej

4.2 Normy żywieniowe

4.2.1 Zapotrzebowanie na energię metaboliczną (MJ-EM)

4.2.1.2 Zapotrzebowanie na produkcję mleka

4.2.1.3 Zapotrzebowanie podczas ciąży

4.2.1.4 Zapotrzebowanie na przyrost masy ciała (wzrost i rozwój)

.azówki do korzystania z tabel

'odział tabel

Dkreślanie nazw pasz

Jżytki zielone

SKRÓTY I WYJAŚNIENIA

ZNAKÓW:

1.3.1 Podstawy klasyfikacji

1.3.2 Klasyfikacja użytków zielonych wg systemu użytkowania

i składu botanicznego

1.3.3 Fazy wegetacji

[nne pasze

Zawartość surowych składników pokarmowych

Strawność surowych składników pokarmowych

Białko ogólne nie ulegające rozkładowi w żwaczu (UDP),

białko ogólne dostępne w jelicie cienkim (nBO)

i bilans azotu w żwaczu (BNŻ)

BNZ

BObez mocznika

EMTS

= bilans azotu w żwaczu

= białko ogólne

= białko ogólne bez dodatku mocznika

= cukier

= energia brutto

= energia metaboliczna

= energia metaboliczna wytworzona z tłuszczu surowego

= gram

= współczynnik wykorzystania energii metabolicznej

na przyrost masy ciała

= współczynnik wykorzystania energii metabolicznej

na produkcję tłuszczu

= współczynnik wykorzystania energii metabolicznej

na produkcję mleka

= współczynnik wykorzystania energii metabolicznej

na potrzeby bytowe

= masa ciała

= metaboliczna masa ciała

= przyrost masy ciała

= Mega-Dżul (1 Mcal = 4.186 MJ)

= masa organiczna = substancja organiczna

= liczba prób, odpowiednio: 1. doświadczeń strawnościowyeh

= białko ogólne dostępne w jelicie cienkim (białko użyteczne)

= energia netto laktacji

= popiół surowy

= pobranie suchej masy

= współczynnik metaboliczności energii (EM/EB x 100)

= skrobia

= strawne bezazotowe związki wyciągowe (BNW)

ela wartości pokarmowej pasz

:lonki, korzenie i bulwy

szonki

114

ino, słoma, plewy

154

ima zbóż i nasiona roślin strączkowych i oleistych

192

adukty uboczne przemysłu rolno-spożywczego

202

MC 0 - 7 5

MCp

MO=SO

nBO

NEL

PSM

SBNW

SSO

SO = MO

STS

SWS

ŚwM

UDP

= sucha masa

= strawna masa organiczna (strawna substancja organiczna)

= substancja organiczna = masa organiczna

= strawny tłuszcz surowy

= strawne włókno surowe

= świeża masa

= tłuszcz surowy

= białko nie ulegające rozkładowi w żwaczu

= włókno surowe

= wapń

= magnez

= sód

= fosfor

= mniej niż

= więcej niż

SŁOWO WSTĘPNE

DO WYDANIA POLSKIEGO

Niemieckie Towarzystwo Rolnicze (DLG) przy współpracy z Uniwersytetem Hohen-

heim opracowało nowe zasady normowania i oceny wartości pokarmowej pasz dla prze-

żuwaczy. System ten został naukowo potwierdzony i od 1997 roku jest obowiązującym na

terenie Niemiec. Tytuł oryginału „DLG - Futterwerttabellen Wiederkauer" jest VII wyda-

niem norm żywienia przeżuwaczy.

Inicjatorów przedsięwzięcia polskiego wydania „DLG - tabele wartości pokarmowej

pasz i norm żywienia przeżuwaczy - 1997" utwierdzają o słuszności podjętej decyzji opi-

nie polskich naukowców z dziedziny żywienia zwierząt i gospodarki paszowej. Uważają

oni, że niemieckie tabele wartości pokarmowej i norm żywienia przeżuwaczy są jednymi

z najlepszych opracowań, najbardziej zbliżonych do warunków Polski, nie tylko ze wzglę-

du na sąsiedztwo geograficzne, ale również warunki klimatyczne. Warte podkreślenia jest

to, że pierwsze polskie normy „Skład i Wartości Odżywcze Pasz" opracowane były przez

J. Bormanna (Poznań 1935). Zasady określania wartości pokarmowej pasz przyjęte

w normach z 1935 roku opierały się na Kellnerowskim systemie wartości skrobiowej.

W Polsce system ten znany jest jako określanie wartości energetycznej pasz na podstawie

jednostek owsianych. Wcześniej do 1935 roku tablice składu chemicznego pasz opierały

się na analizie pasz wykonanych w Niemczech (Kiihn, Kellner, Honekamp) lub Szwecji

(Nils, Hansen).

Normy DLG-1997 zawierają nowe zasady określania wartości energetycznej i nowy

system określania wartości białkowej pasz. Ponadto przedstawiają nową zasadę klasyfi-

kacji użytków zielonych.

W nowych normach wartość energetyczną paszy określa się na podstawie energii

netto laktacji (NEL). Niemieckie badania naukowe potwierdzają trafność przyjętych

zasad określania wartości energetycznej pasz i ustalonych norm. W najnowszym wydaniu

norm DLG-1997 utrzymano zasadę obliczania NEL wg Van Es (1978) oraz zasadę obli-

czania energii metabolicznej wg Hoffmanna i wsp. (1971). Zmianie uległy wybrane ele-

menty równań dotyczące obliczania energii brutto i energii metabolicznej w paszy. Za

jeden z podstawowych wskaźników, który decyduje o wartości energetycznej paszy, przy-

jęto strawną substancję organiczną (SSO). Tym samym obliczone wartości dla pasz

wysokoenergetycznych są niższe, a pasze wysokobiałkowe według nowych zasad mają

wyższą wartość energii. Ma to bezpośredni wpływ na bilansowanie dawek pokarmowych

Dotyczy symboli znajdujących się w tabelach składu chemicznego

i wartości pokarmowej pasz:

Zawartość surowych składników pokarmowych:

= zawartość leży poniżej 0,5 g/kg suchej masy

= nie ma żadnych wyników analizy

Strawność surowych składników pokarmowych:

= podane współczynniki strawności zostały przyjęte jako średnia

wartość prawie identycznych (podobnych) pasz

= współczynniki strawności nie dają się określić, zero albo

ujemne wartości

= nie ma żadnych wyników badań strawnościowych,

(brak paszy do której można porównać daną paszę).

Zawartość energii:

- wartości umieszczone w nawiasach nie są do końca

udowodnione, dlatego mogą służyć tylko jako wartości

przybliżone, szacunkowe (zob. rozdz. 5.6 b i 5.6 c)

= oznacza, że zawartość energii została obliczona

za pomocą równania regresji

w»5uiunt Łtuauj Mawwama wmiu»u puKtuiiiuwej pasz uia przeżuwaczy oraz

określania norm żywienia zawarte są w opracowaniu „Energia i zapotrzebowanie na skład-

niki pokarmowe zwierząt gospodarskich", Nr 3: Krowy mleczne i bydło hodowlane (1986)".

(Tytuł oryginału: „Energie-und Nahrstoffbedarf landwirtschaftlicher Nutztiere, nr 3:

Milchkiihe und Aufzuchtrinder (1986)", oraz „Mitteilungen des Ausschusses fur

Badarfsnormen der Gesellschaft fur Ernahrungsphysiologie" Proc. Soc. Nutr. Physiol.

(1997) 6. s. 201-236.

Pokrycie potrzeb energetycznych i białkowych jest głównym czynnikiem warunku-

jącym produkcyjność przeżuwaczy. Znaczne przekroczenie zapotrzebowania, czy też nie-

dobór energii i/lub białka w dawce pokarmowej prowadzi do obniżenia efektywności ży-

wienia. Konieczność zbilansowania zapotrzebowania zwierzęcia - przy określonym kie-

runku i poziomie produkcji, stwarza potrzebę dokładnego szacowania wartości pokarmo-

wej pasz.

uiicuziie wyMjixyj>iuj4 energię z paszy w sposoo przeusiawiony na rysunKU z.

Energia brutto (EB)

(ciepło spalania)

Energia kału

Energia strawna (ES)

Energia metaboliczna (EM) | Energia moczu Energia metanu

Koszt cieplny

Energia netto-laktacji (NEL)

Zasady określania wartości energetycznej pasz

Normy żywieniowe określa się na podstawie zawartości składników pokarmowych

w paszy oraz czynników wpływających na jej pobranie. Ustalenie norm jest szczególnie

trudne w przypadku pasz objętościowych, charakteryzujących się wyjątkowo dużą zmien-

nością składu i jakości.

W żywieniu zwierząt coraz częściej wykorzystywane są wyniki analiz chemicznych.

Według metody analizy weendeńskiej (analizy składu chemicznego pasz, tzw. pięciopal-

cówka) skład paszy przedstawiono na rysunku 1.

Energia zużyta

na pokrycie

potrzeb bytowych

Energia odłożona

w mleku

i w tłuszczu

Rysunek 2. Wykorzystanie energii z paszy u krów mlecznych - schemat

Energia brutto paszy (EB) - określa całkowitą zawartość energii w paszy. Można ją

wyliczyć poprzez wykorzystanie równań regresji na podstawie zawartości surowych

składników pokarmowych lub po spaleniu w bombie kolorymetrycznej.

PASZA

Energia metaboliczna (EM) zawarta w paszy - określa kategorię energii w paszy,

która pozostaje po odjęciu od energii brutto, energii wydalonej w kale, moczu i gazach.

Ta kategoria energii paszy jest stosowana dla określania wartości energetycznej pasz

dla przeżuwaczy - cieląt, jałówek hodowlanych, poszczególnych ras bydła mięsnego,

owiec. Dla krów mlecznych wartość energetyczną określa się na podstawie energii netto

laktacji.

woda

sucha masa (SM)

(składniki mineralne) r

substancja organiczna (SO)

popiół

surowy (PS)

bial

ogólne (BO)

tłuszcz

włókno

bezazotowe

Energia netto laktacji (NEL)

Za najważniejszą kategorię wartości energetycznej pasz dla krów mlecznych uważa

się energię netto laktacji (MJ-NEL). Jest to energia zawarta w paszy, którą zwierzę

wykorzysta do produkcji mleka. Jeśli w paszy znajduje się 3,17 MJ-NEL, oznacza to,

że zawarta energia wystarczy na wyprodukowanie 1 kg mleka o zawartości 4%

tłuszczu.

Energia netto laktacji jest również zużywana na pokrycie potrzeb bytowych zwierząt

(patrz rozdz. 1.1).

iałko

surowy (TS)

surowe (WS)

związki

składniki oznaczone analitycznie (analiza chemiczna)

obliczone każdorazowo jako różnica

Rysunek 1. Skład chemiczny pasz

Zawartość surowych składników pokarmowych nie decyduje jeszcze o wartości paszy.

Zwierzę może wykorzystać tylko te składniki pokarmowe (lub energię), które mogą być stra-

wione. Strawność składników pokarmowych oznaczana jest w doświadczeniach. Na podsta-

wie pojedynczych wyników ustala się średnie wartości dla grup pasz, które uogólniane są

następnie dla poszczególnych rodzajów pasz według takich cech, jak: faza rozwoju rośliny,

metoda konserwacji itp. Dla praktycznego zastosowania wartości te zestawione są w tabelach.

Zasady określania wartości białkowej pasz - białko ogólne dostępne

w jelicie cienkim (nBO)

Wartość pokarmowa białka pasz dla przeżuwaczy oceniana była przez wiele lat na

podstawie białka ogólnego strawnego (BOS). System ten, choć prosty i względnie zado-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: