„By dzieci się nie nudziły” – masy plastyczne do wykorzystania w przedszkolu
MASA SOLNA i jej tajemnice
Masa solna to popularne tworzywo plastyczne. Jest bardzo popularna i świetnie nadające się do modelowania dla małych i większych dzieci. By ją uzyskać domowym sposobem, należy wymieszać ze sobą mąkę, sól i wodę oraz klej do tapet w proporcjach:
· 2 części mąki
· 1 część soli kuchennej drobnoziarnistej
· 3/4 części wody o temperaturze pokojowej
· klej do tapet (1 łyżka na każde 10 dag mąki)
Masę zagniatamy, przez 10-15 minut, aż nabierze plastycznej i jednolitej konsystencji (masę można również wyrabiać za pomocą robota kuchennego). Następnie zawijamy w folię (woreczek) i na około 2 godziny umieszczamy ją suchym i chłodnym miejscu, by nabrała właściwej konsystencji. W taki sposób gotową masę solną można przechowywać do 2 tygodni.
Gotowe prace z masy solnej można suszyć w piekarniku w temperaturze 50-70°C lub w pomieszczeniu, najlepiej w okolicach kaloryfera (kuchenka mikrofalowa nie nadaje się do suszenia modeli).
MASA KUKURYDZIANA – bardziej misterne wzory
Masę plastyczną kukurydzianą sporządzamy wg. poniższego przepisu.
· filiżanka mąki kukurydzianej
· filiżanka kleju winylowego
· pół łyżeczki świeżego soku z cytryny
· łyżka rozpuszczonej wazeliny
Składniki gotujemy na małym ogniu, w teflonowym naczyniu, ok. 3 minuty, starannie mieszając (najlepiej drewnianą łyżką), aż masa zacznie odstawać od dna. Następnie wylewany wszystko na oprószona mąką kukurydzianą stolnicę. Również i masę oprószamy mąką kukurydzianą i wciąż gorącą wyrabiamy tak długo, aż uzyskamy jednolitą gładką kulę o dość miękkiej konsystencji. Jeśli masa jest zbyt miękka, można dodać jeszcze trochę mąki kukurydzianej.
Przedmioty wykonane z masy kukurydzianej wystarczy umieścić je w przewiewnym, ciepłym i suchym miejscu. Kształt wysychając ulega nieznacznym zmianom, ponieważ klej winylowy wysychając, usztywnia ciasto, wygładza jednocześnie powierzchnię.
Do nadawania kolorów modelom z masy kukurydzianej, używamy tempery. Dobrze też jest całość zabezpieczyć bezbarwnym lakierem.
GLINKA NATURALNA SAMOUTWARDZALNA - pakowana po 1kg, 5 kg, 10kg
Naturalna glinka samoutwardzalna nie wymaga wypalania. Przeznaczona dla dzieci powyżej trzech lat. Jest bardzo łatwa i czysta w użyciu. Pozwala na wykonanie przedmiotów o gładkiej powierzchni i delikatnej strukturze.
Masę glinki należy dokładnie wyrobić. Zaleca się modelowanie wilgotnymi dłońmi, aby zapobiec wysychaniu glinki. Możliwe jest wykonywanie zarówno przedmiotów o cienkich ściankach, jak i masywnych brył. Podczas przerw w pracy model należy owinąć folią lub wilgotną szmatką. Otwarte opakowanie glinki zabezpieczyć folią.
Wysychanie na wolnym powietrzu trwa 10-15 dni. Proces ten można przyspieszyć umieszczając model w pobliżu źródeł ciepła. Powierzchnię można malować dowolną farbą lub kredką.
MASA PAPIEROWA – dekorujemy powierzchnie
Masa papierowa służy do tworzenia efektownych prac plastycznych na konstrukcjach z butelek, styropianu, baloników, talerzy itp. Nakłada się ja na wcześniej przygotowaną konstrukcję warstwami, a po wyschnięciu pierwszej nakłada kolejne. Tak przygotowane modele poddane etapowi obrobienia (np. szlifowaniu) można malować farbami.
Do wykonania małych elementów potrzebujemy gęstej plastycznej masy papierowej. Możemy zrobić ją samodzielnie (przepisy znajdziecie poniżej) lub możemy skorzystać z gotowych mas papierowych. Duże elementy wykonujemy oklejając papierem najlepiej gazetowym przedmioty pomocnicze np balony, talerze, miski, szkielety z drutu. Oklejając w ten sposób możemy również udekorować zwykłe pudełko po butach.
W technice paper-mache możemy wykonać różne przedmioty dekoracyjne: płaskorzeźby, naczynia, ramki, maski karnawałowe, koraliki, broszki, ozdoby choinkowe.
Masa papierowa po wyschnięciu jest bardzo lekka, można ją szlifować, wiercić, ciąć, wygładzać papierem ściernym, malować i lakierować.
Przepisów na domową masę papierową jest bardzo wiele, różnią się głównie proporcjami składników, dodatkami. Oto kilka z nich:
Przepis 1 na masę do rzeźbienia
Drobne kawałki ligniny lub papieru toaletowego moczymy w wodzie i rozdrabniamy palcami. Odciskamy i wkładamy do naczynia z gęstym klejem wykonanym z mąki. Kleju powinno być trochę mniej niż mokrego papieru. Całą masę dokładnie wyrabiamy ręką rozcierając kawałeczki papieru. Masa jest gotowa do użycia.
Przepis 2 na masę do rzeźbienia:
Drzemy gazety na drobne kawałeczki, umieszczamy je w dużej misce i zalewamy gorącą wodą. Wody nie dajemy za dużo- wystarczy tyle, żeby przykryła gazety . Zostawiamy na parę godzin. Następnie mieszamy ręką tak długo, aż masa zacznie przypominać konsystencją owsiankę. Staramy się rozgnieść wszystkie grudki. Gdy masa jest już gładka, dodajemy kilka łyżeczek soli i dalej mieszamy bardzo dokładnie. Odciskamy nadmiar wody i dodajemy kilka łyżeczek kleju np. wikolu.
Przepis na masę papierową gotowaną:
Do naczynia z ugotowanym krochmalem (może to być również klajster) wrzucamy kawałki ręczników papierowych. Gotujemy przez chwilę cały czas mieszając. Studzimy.
Przepis 1 na masę do oklejania przedmiotów gazetami:
Mieszamy 3 części wody z 1 częścią mąki na gładką masę. Możemy dodać kilka kropli oleju. Kawałki gazet maczamy w masie i oklejamy nimi przedmiot np. talerz czy balon. Zamiast mąki można użyć kleju do tapet. Dodajemy też kilka łyżeczek soli.
MASA DRZEWNA w proszku
Jest to mączka, ktora po dodaniu wody zmienia się w bardzo elastyczną, schnącą na powietrzu masę do modelowania o właściwościach podobnych do drewna. Wykonany z niej przedmiot6 jest prawie nietłukący a przy tym lekki i daje się obrabiac jak drewno. Po stwardnieniu można szlifować, wiercic otwory, piłować i polerować. Można malować wieloma rodzajami farb, lakierami i emaliami.
Zastosowanie masy drzewnej jest podobne do masy papierowej. Nadaje się do modelowania kukiełek, marionetek, figurek, masek. Po wyschnięciu jest bardzo lekka, wytrzymała i poddaje się odróbce jak drewno, można ją malować, szlifować czy pokrywać glazurą.
Modelina
Jest termoutwardzalnym tworzywem plastycznym do modelowania. Po wymodelowaniu naszą pracę np. koraliki, figurki utrwalamy we wrzącej wodzie lub piekarniku w temperaturze: od 100 do 140°C w czasie od 10 do 15 minut w zależności od rozmiarów utwardzanego elementu
Lekka modelina
Podobnie jak masa drzewna czy glinka ceramiczna nie wymaga utrwalania w wysokich temperaturach. Utwardza się w temperaturze pokojowej w ciągu kilkudziesięciu godzin. Po całkowitym wyschnięciu jest bardzo wytrzymała i lekka, utrzymuje się na wodzie, gdy zabezpieczymy powierzchnie farbami wodoodpornymi
Glina
Zwykła glina jest wdzięcznym materiałem rzeźbiarskim. Możemy ją wykopać sami, ale wtedy może być zapiaszczona i zanieczyszczona. Możemy też kupić różne rodzaje gliny: do rzeźbienia ręcznego, albo na koło garncarskie. Glina w zależności od rodzaju ma różne odcienie: od białego przez beże, czerwienie, rudości, brązy do czarnego. Prace z gliny, aby były trwałe należy wypalić w bardzo wysokiej temperaturze: od 850 do nawet 1450 stopni w specjalnych piecach.
Do mas plastycznych tj. masa papierowa, kukurydziana, masa solna, można dodawać kolorowe barwniki naturalne (np. kakao, kurkuma, cynamon, słodka papryka) jak i farby w proszku. Można też modelować z nie barwionych mas, a następnie po wyschnięciu malować je za pomocą farb wodnych, plakatowych, akrylowych, farb w sprayu, pigmentów malarskich, czy lakierów dekoracyjnych. Wysuszone figurki można również dekorować posypując, wcześniej posmarowane klejem wytwory np. kaszami, ryżem, piaskiem, czy „kruszonką”. By utrwalić efekt gotową pracę należy polakierować bezbarwnym lakierem.
Podczas modelowania z mas plastycznych dobrze jest umieścić w środku prac ( wcisnąć w środek) drewniany patyczek, wykałaczkę, co staje się stelażem, który zabezpiecza pracę przed złamaniem się. Do usztywnienia wysokich modeli, należy wykorzystać podpórki (z tektury, drutu, deseczek). Ponadto w toku modelowania poszczególne elementy pracy, podczas łączenia ze sobą, należy lekko zwilżać w miejscach połączeń.
Ciekawe efekty dekoracyjne daje odciskanie na masach plastycznych wzorów wykałaczką, widelcem, fakturowymi tkaninami, koronkami, klockami, liśćmi, guzikami itp. Często dla uzyskania dodatkowych zdobień i szczegółów stosuje się praskę do czosnku, a przeciśnięta przez nią masa solna, daje efekt „cieniutkich kluseczków”, które można wykorzystać wg. indywidualnych pomysłów np. jako włosy, broda, elementy kwiatów itp.
PRZEPISY NA INNE MASY MODELARSKIE DO SAMODZIELNEGO WYKONANIA
Domowa ciastolina
Zgotowujemy ½ litra wody. W czasie gdy woda się gotuje mieszamy w dużym naczyniu: 400 g mąki, 200 g soli, 2 łyżki oleju, 2 łyżki ałunu. Wrzącą wodę wlewamy do miski z pozostałymi składnikami i mieszamy łyżką, po przestudzeniu wyrabiamy rękami. Dzielimy ciasto na kilka części, które barwimy na różne kolory barwnikami spożywczymi albo plakatówkami. Taką masę możemy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku przez dłuższy czas.
Masa piaskowa
Podgrzewamy w garnku 1 szklankę wody z 2 szklankami czystego i przesianego piasku, dodajemy 1 szklankę mąkę ziemniaczanej i mieszamy do uzyskania jednolitej masy. Studzimy i barwimy barwnikami spożywczymi.
Masa solno – kukurydziana
2 szklanki soli rozpuszczamy w 1/3 szklanki wody i zagotowujemy. Następnie mieszamy 1 szklankę skrobi kukurydzianej z 1 szklanką wody i wlewamy do roztworu z soli. Porządnie mieszamy, dzielimy na części i barwimy.
Masa plastyczna do zjedzenia
Mieszamy dokładnie 1 filiżankę masła orzechowego z 2 filiżankami mleka w proszku i 1 filiżanką miodu. Gdyby masa była za rzadka dodajemy więcej mleka w proszku.
Pappmache - Masa papierowa - schnąca na powietrzu modelina w postaci proszku.
Pappmache z Nerchau jest wysokiej jakości materiałem do modelowania, który umożliwia szczególnie dokładne prace plastyczne. Pappmache schnie na powietrzu bardzo szybko i bez pęknięć. Gotowy przedmiot jest niezwykle lekki i prawie nie do rozbicia. Własności masy: łatwa do ugniatania po dodaniu wody; schnąca na powietrzu, szczególnie miałka i bardzo plastyczna, nieszkodliwa dla skóry i bezwonna; ugnieciona i hermetycznie zamknięta nadaje się do modelowania przez dłuższy czas; przyczepna prawie do wszystkich materiałów; niezwykle lekka po wyschnięciu i prawie nie do rozbicia; można również stosować na utwardzonym materiale; można ją szlifować, wiercić, ciąć i obrabiać papierem ściernym; można ją malować wszelkimi farbami, lakierami i pokrywać glazurą.
Zastosowanie
Przy pomocy tej masy możesz wymodelować nawet najbardziej fantazyjne kształty...
Zawartość opakowania (200g proszku) należy zmieszać z 1/4 litra wody
i dobrze rozrobić, w wyniku powinna powstać plastyczna masa, idealna do modelowania.
Zamknij ją w szczelnym pojemniku i pozostaw na co najmniej 30 minut -
a jeszcze lepiej na kilka godzin. Zamknięta w ten sposób masa papierowa pozostanie plastyczna i będzie się nadawała do modelowania przez długi okres czasu.
Odrywaj tylko tyle masy, ile potrzebujesz, ugniataj ją krótko i modeluj. Masa papierowa klei się do niemal wszystkich materiałów. Dla dużych figur możesz zrobić szkielet ze skręconego drutu albo centralną podporę z gazety lub folii aluminiowej. Pojedyncze elementy lub kawałki, które się oderwały można dołączyć do głównego ciała za pomocą małej ilości plastycznej masy papierowej. Tą sama metodę można wykorzystać do zalepiania szczelin.
Masa papierowa wysycha w ciągu 1-2 dni na powietrzu, zależnie od przewiewu. Po wyschnięciu można ją wiercić, szlifować, ciąć. Może być malowana wszystkimi rodzajami farb, pokostowana i pokrywana szkliwem.
Masy i modelina
Bezpośredni kontakt dotykowy z gliną lub innymi masami pozwala odreagować napięcie. Bezkształtna masa pozwala na wiele możliwości oddziaływań, od prostego rozrywania na kawałki, poprzez łączenie tych kawałków w figury, aż do tworzenia określonych przedmiotów realnych czy nieistniejących wytworów dziecięcej fantazji. Dając dzieciom materiał do modelowania nie narzucajmy tematu pracy. Proponujemy swobodną zabawę.
Modelina - masa plastyczna termoutwardzalna. Wspaniały, bardzo miękki materiał do lepienia i dekoracyjnego nakładania na powierzchnie z różnych tworzyw. Łatwy w użyciu nawet dla najmniejszych rączek. Nie zmienia koloru w czasie wypiekania w piekarniku (temp. 120-130 stopni przez 20-30 minut).
Masa papierowa - przy jej pomocy możemy wymodelować najwymyślniejsze kształty.Masa papierowa klei się do niemal wszystkich materiałów. Chcąc stworzyć duże figury dobrze jest najpierw zrobić szkielet z drutu lub podporę z folii aluminiowej bądź gazety. Pojedyncze elementy lub kawałki, które się oderwały można dołączyć do głównego ciała za pomocą małej ilości plastycznej masy papierowej. Tą sama metodę można wykorzystać do zalepiania szczelin. Czas schnięcia dla masy papierowej to 1 - 2 dni w zależności od przewiewu. Po wyschnięciu można ją wiercić, szlifować, ciąć. Może być malowana wszystkimi rodzajami farb, pokostowana i pokrywana szkliwem.
Masy do rzeźbienia
Masy papierowa i drewniana to produkty, które nadają się do modelowania marionetek, pacynek, masek, puszek oraz budowy modeli. Oferowana przez nas masa papierowa jest gotową do użycia masą, miłą w dotyku, nie przykleja się do rąk. Można ją dowolnie modelować. Po uformowaniu należy odstawić na 24 godziny do zaschnięcia. Łatwo wyjmuje się z form, a po wyschnięciu nie łuszczy się i może być dowolnie malowana, lakierowana, polerowana lub cięta.
Masa drewniana jest natomiast mączką, która po dodaniu wody zamienia się w bardzo plastyczną, schnącą na powietrzu modelinę o własnościach przypominających drewno. Gotowy przedmiot jest prawie nie do rozbicia, a przy tym lekki jak drewno i daje się jak drewno obrabiać.
Glina rzeźbiarska - przeznaczona dla dzieci od 4 lat. Miła w dotyku, nie przykleja się do rąk. Można ją dowolnie modelować. Po uformowaniu należy odstawić na 24 godziny do zaschnięcia. Można również wypalać prace w piekarniku o temperaturze 100 stopni Celsjusza. Łatwo wyjmuje się z form, a po wyschnięciu nie łuszczy się i może być dowolnie malowana, lakierowana, polerowana lub cięta.
Masa drzewna - to mączka do modelowania, która po dodaniu wody zamienia się w bardzo plastyczną, schnącą na powietrzu modelinę o własnościach przypominających drewno. Gotowy przedmiot jest prawie nie do rozbicia, a przy tym lekki jak drewno i daje się jak drewno obrabiać. Masa dzewna bardzo łatwo się ugniata po dodaniu wody, jest bardzo plastyczna, przyczenia się prawie do wszystkich materiałów. Można jej używać do tworzenia figurek, postaci, kukiełek i innych. Po zaschnięciu masę drzewną możemy pomalować wszelkimi farbami, lakierami oraz pokryć glazurą.
Lekka masa plastyczna (modelina szybkoschnąca) - to z kolei masa, której nie trzeba wypalać. Jest ona niezwykle lekka, gotowa do użycia, bezwonna i nieszkodliwa dla skóry, utwardza się na powietrzu w temperaturze pokojowej w ciągu 1-2 dni zależnie od grubości warstwy, przyczepna prawie do wszystkich materiałów np. styroporu, drewna, szkła, ceramiki lub tworzywa sztucznego, po wyschnięciu bardzo stabilna i odporna na pękanie, hermetycznie zamknięta, nadaje się do modelowania przez szereg dni, po utwardzeniu można ją obrabiać pilnikiem, szlifować i wiercić, można ją malować wszelkimi farbami, lakierami i pokrywać glazurą, przedmioty pokryte wodoodpornymi farbami lub lakierami mogą również pływać w wodzie.
Glinka- jest idealnym materiałem do modelowania i doskonale nadaje się do stosowania w przedszkolach i szkole, w celach terapeutycznych, w szczególności zaś do kreatywnego spędzania wolnego czasu i twórczości hobbystycznej. Gotowa do użycia, bardzo plastyczna, daje się modelować przez dłuższy czas, a po utwardzeniu można ją dowolnie szlifować, wiercić lub obrabiac papierem ściernym. Można ją również malować wszelkimi farbami, lakierami oraz pokrywać glazurą. Glina ceramiczna nadaje się do wykonywania płaskorzeźb, głów lalek, naczyń, podstaw do lamp, odcisków liści i form, ozdób itp. oraz do restaurowania przedmiotów.
Gips ceramiczny - uszlachetniony, doskonale zmielony gips modelarski służący do wykonywania odlewów o najwyższej jakości odtworzenia formy. Proporcje mieszania: 4 części Ceramofixu na 1 część wody. Wlewając masę dp formy dobrze jest postukać w połowie wylełnioną formą, aby zgromadzone powietrze znalazło ujście - w ten sposób zapobiegniemy powstawaniu pęcherzyków. Po zastygnięciu masy gotowe figurki można wyjąc, usunąć ewentualne nierówności i pomalować, np farbami akrylowymi.
Ciastolina
Ciastolina jest masą do modelowania na bazie wody, o bardzo miękkiej i świeżej teksturze, idealna dla małych i niezbyt silnych rączek dzieci. Jest to produkt naturalny, wykonany z mączek spożywczych, soli i wody. Pozwala na zabawę wyzwalającą wyobraźnię, wrażliwość i intuicję dziecka. Aby masa nie wysychała, należy po zabawie zamknąć ją w szczelnym pojemniku. Techniki pracy z ciastoliną opisane zostały tutaj.
Zalety ciastoliny:
- bardzo plastyczna ;
- przyjemna w dotyku, nie klei się ;
- dostępna w szerokiej gamie kolorów, które można mieszać ;
- jest nieszkodliwa, ale posiada nieprzyjemny smak, aby uniknąć spożycia przez dziecko ;
- bardzo łatwa do...
jo-chom