Elektronika Praktyczna 2001-07.pdf

(5232 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
NA CD:
KATALOGI FIRM: MOTOROLA, TEXAS INSTRUMENTS, SARONIX I XICOR, A TAK¯E FPGA-ADVANTAGE,
CIRCUIT MAKER, PSPICE 9.1, AVR STUDIO, BASCOM AVR, ASEMBLER DLA MIKROKONTROLERÓW SX...
15 zł 50 gr (w tym 7% VAT)
7/2001
lipiec
864330189.275.png 864330189.286.png 864330189.297.png 864330189.308.png 864330189.001.png 864330189.012.png 864330189.023.png 864330189.034.png 864330189.045.png 864330189.056.png 864330189.067.png 864330189.078.png 864330189.089.png 864330189.100.png 864330189.111.png 864330189.122.png 864330189.133.png 864330189.144.png 864330189.155.png 864330189.166.png 864330189.177.png 864330189.188.png 864330189.199.png 864330189.210.png 864330189.221.png 864330189.232.png 864330189.243.png 864330189.248.png 864330189.249.png 864330189.250.png 864330189.251.png 864330189.252.png 864330189.253.png 864330189.254.png 864330189.255.png 864330189.256.png 864330189.257.png 864330189.258.png 864330189.259.png 864330189.260.png 864330189.261.png 864330189.262.png 864330189.263.png 864330189.264.png 864330189.265.png 864330189.266.png 864330189.267.png 864330189.268.png 864330189.269.png 864330189.270.png 864330189.271.png 864330189.272.png 864330189.273.png 864330189.274.png 864330189.276.png 864330189.277.png 864330189.278.png 864330189.279.png 864330189.280.png 864330189.281.png 864330189.282.png 864330189.283.png 864330189.284.png 864330189.285.png 864330189.287.png 864330189.288.png 864330189.289.png 864330189.290.png 864330189.291.png 864330189.292.png 864330189.293.png 864330189.294.png 864330189.295.png 864330189.296.png 864330189.298.png 864330189.299.png 864330189.300.png 864330189.301.png 864330189.302.png 864330189.303.png 864330189.304.png 864330189.305.png 864330189.306.png 864330189.307.png 864330189.309.png 864330189.310.png 864330189.311.png 864330189.312.png 864330189.313.png 864330189.314.png 864330189.315.png
 
Projekty Czytelników
W tym numerze przedstawiamy
dwa interesujące Projekty Czytel−
ników: licznik czasu pracy i mikser
klapolotek do aparatury mode−
larskiej. Str. 79 .
Dekoder CLIP
współpracujący z centralami DTMF
Projekt prezentowany na str. 17 powstał na
życzenie Czytelników, których telefony są
dołączone do central telefonicznych starszych
generacji i którzy mimo tego chcieliby
korzystać z dobrodziejstw identyfikacji numeru
dzwoniącego abonenta.
Pipek Dręczyciel 2001
Uwspółcześniona wersja jednego
z kultowych projektów EP. Str. 21 .
Programowany zegar z DCF77
Druga część opisu projektu nowoczesnego
zegara synchronizowanego z europejskim
wzorcem czasu DCF77. Str. 35 .
Amplituner FM z RDS
Na str. 29 przedstawiamy drugą
i ostatnią część artykułu, w któ−
rym prezentujemy tajniki obsługi
tunera, a także jego mon−
tażu i uruchomienia.
Zdalny włącznik 4 urządzeń
Niezwykle prosty w wykonaniu włącznik
4 urządzeń, sterowany za pomocą
dowolnego pilota RC5. Str. 63 .
Radio dla Ciebie
Bezprzewodowe przesyłanie informacji
cieszy się coraz większą popularnością
wśród użytkowników. Producenci
układów starają się dostosowywać do
tego trendu, czego jeden z najbardziej
spektakularnych przykładów
przedstawiamy na str. 39 .
Zamek szyfrowy z systemem
alarmowym
Miniprojekt o maxi możliwościach.
Pozwoli zabezpieczyć mieszkanie
podczas wakacyjnych wojaży. Str. 65 .
Zestaw uruchomieniowy dla
mikrokontrolerów ST72
Na str. 57 przedstawiamy opis
możliwości zestawu
uruchomieniowego opracowanego
przez firmę Kanda dla użytkowników
mikrokontrolerów ST72.
Systemy kontroli dostępu
i rejestracji czasu pracy
W artykule znajdującym się na str. 52
przedstawiamy nowoczesne urządzenia
przeznaczone do stosowania w systemach
kontroli dostępu i rejestracji czasu pracy,
produkowane przez firmę Elarm.
Elektronika Praktyczna 7/2001
6
864330189.316.png 864330189.317.png 864330189.002.png 864330189.003.png 864330189.004.png 864330189.005.png 864330189.006.png 864330189.007.png 864330189.008.png 864330189.009.png 864330189.010.png
Nr 7 (103)
lipiec 2001
Projekty
Mikroprocesorowy wykrywacz metali ................................... 10
Dekoder CLIP współpracujący z centralami DTMF ............. 17
Pipek Dręczyciel 2001 .............................................................. 21
Wzmacniacz audio z wejściem cyfrowym, część 1 ............ 25
Amplituner FM z RDS, część 2 ................................................. 29
Programowany zegar z DCF77, część 2 ............................... 35
Cęgowy znaczy uniwersalny
Na str. 60 przedstawiamy najnow−
sze propozycje firmy Brymen,
jednego z grona najpopularniej−
szych obecnie w naszym kraju
producentów mierników cęgo−
wych i uniwersalnych.
Miniprojekty
Zdalny włącznik 4 urządzeń .................................................... 63
Zamek szyfrowy z systemem alarmowym ............................. 65
Automatyka
Przemienniki częstotliwości sinVERTER.................................. 127
Kurtyna fotoelektryczna F2S−B .............................................. 131
Automatyzacja oczyszczalni ścieków ................................. 134
Sprzęt
Protek−2100 − przystawka oscyloskopowa
do komputera........................................................................... 44
Wyważarka WD−51 ................................................................... 48
Systemy kontroli dostępu i rejestracji czasu pracy
firmy Elarm ................................................................................. 52
ST7KND1−KIT2 − zestaw narzędziowy dla
mikrokontrolerów ST72 firmy Kanda ....................................... 57
Cęgowy znaczy uniwersalny .................................................. 60
Protek−2100 − przystawka
oscyloskopowa do
komputera
Jeżeli chcesz mieć w domu
cyfrowy oscyloskop za cenę
niższą od oscyloskopu analogo−
wego zajrzyj koniecznie na str. 44 !
Podzespoły
NordIc − zintegrowane transceivery na pasmo 433MHz .... 39
Nowe Podzespoły..................................................................... 71
Kurs
ST6−Realizer − narysuj swój program! ...................................... 76
Projekty Czytelników
Wyważarka WD−51
Na str. 48 przedstawiamy opis
niezwykle zaawansowanego
technicznie urządzenia −
wyważarki elementów
obrotowych.
Licznik czasu pracy .................................................................. 79
Mikser klapolotek i usterzenia „V” do aparatury
zdalnego sterowania ............................................................... 83
Info Świat ......................................................................... 89
Info Kraj............................................................................ 91
Biblioteka EP ................................................................... 86
Kramik+Rynek .............................................................. 101
Listy ................................................................................. 111
Ekspresowy Informator Elektroniczny..................... 123
Wykaz reklamodawców ............................................ 126
Elektronika Praktyczna 7/2001
7
864330189.011.png 864330189.013.png 864330189.014.png 864330189.015.png 864330189.016.png 864330189.017.png 864330189.018.png 864330189.019.png 864330189.020.png 864330189.021.png 864330189.022.png
P R O J E K T Y
Mikroprocesorowy wykrywacz metali
Mikroprocesorowy
wykrywacz metali
AVT−5025
Elektroniczne detektory
metali, zwane takøe
wykrywaczami skarbÛw, naleø¹
do grupy urz¹dzeÒ, ktÛre
zawsze wzbudza³y wielkie
zainteresowanie hobbystÛw.
Jak wielkie jest
zapotrzebowanie na
urz¹dzenia tego rodzaju
moøna stwierdziÊ, przegl¹daj¹c
og³oszenia ukazuj¹ce siÍ
w†czasopismach dla
elektronikÛw.
OpisÛw budowy dobrych wy-
krywaczy metali jest w†prasie fa-
chowej jednak jak na lekarstwo.
Przyczyn¹ takiego stanu rzeczy jest
z†pewnoúci¹ fakt, øe budowa dob-
rej klasy wykrywacza jest w†wa-
runkach amatorskich doúÊ trudna.
Na najwiÍksze problemy napotyka-
my nie tylko podczas budowy
cewek wykrywaj¹cych przedmioty
metalowe, ale rÛwnieø przy reali-
zacji czÍúci elektronicznej wykry-
wacza. NajczÍúciej s¹ to bowiem
urz¹dzenia pracuj¹ce z†doúÊ wyso-
kimi czÍstotliwoúciami, realizowa-
ne w†tradycyjny sposÛb, co ozna-
cza nawijanie licznych cewek
i†dobieranie ich indukcyjnoúci.
Pomimo tych wszystkich trud-
noúci, postanowi³em ìrozpraco-
waÊî temat detektorÛw metali
i†w†krÛtkim czasie powsta³o kilka
prototypÛw takich urz¹dzeÒ. Po
selekcji wybra³em trzy z†nich,
w†ktÛrych, moim zdaniem, relacja
pomiÍdzy nak³adem pracy a†osi¹g-
niÍtymi rezultatami by³a najko-
rzystniejsza i†opis pierwszego
z†nich pozwalam sobie zaprezen-
towaÊ Czytelnikom Elektroniki
Praktycznej.
Najpopularniejsze i†jednoczeú-
nie najprostsze w†budowie s¹ wy-
krywacze z generatorem LC, ktÛ-
rego cewka o†relatywnie sporych
wymiarach umieszczona jest na
wysiÍgniku z†tworzywa sztuczne-
go. W†momencie zbliøenia takiej
cewki do metalowego przedmiotu
czÍstotliwoúÊ pracy generatora roú-
nie, o†ile mamy do czynienia
z†metalem diamagnetycznym, lub
maleje w†przypadku materia³u fer-
romagnetycznego. Zmiany czÍstot-
10
Elektronika Praktyczna 7/2001
864330189.024.png 864330189.025.png 864330189.026.png
Mikroprocesorowy wykrywacz metali
Rys. 1. Schemat elektryczny wykrywacza.
liwoúci s¹ ma³e i†aby je wykryÊ,
najczÍúciej stosowany by³ jeszcze
jeden generator, wytwarzaj¹cy
sygna³ o sta³ej czÍstotliwoúci, zbli-
øonej do czÍstotliwoúci generatora
pierwszego. Po zmieszaniu dwÛch
sygna³Ûw o tych czÍstotliwoúciach
otrzymujemy sygna³ o trzeciej
czÍstotliwoúci rÛønicowej, ktÛra
najczÍúciej mieúci siÍ w†zakresie
pasma akustycznego. Taki wykry-
wacz jest wiÍc doúÊ z³oøonym
uk³adem, trudnym do uruchomie-
nia i†regulacji.
A†gdyby sprÛbowaÊ inaczej?
Najprostsz¹ metod¹ stwierdzenia,
czy w†pobliøu cewki wykrywacza
znalaz³ siÍ jakiú metalowy przed-
miot by³by dok³adny pomiar czÍs-
totliwoúci wytwarzanej przez ge-
nerator. Takie rozwi¹zanie, naj-
prostsze i†najbardziej oczywiste,
by³o dot¹d niezbyt ³atwe do zre-
alizowania. Trudno bowiem wy-
obraziÊ sobie wykrywacz metali
po³¹czony z†miernikiem czÍstotli-
woúci, przyrz¹dem o†sporych wy-
miarach. Takøe odczyt wynikÛw
pomiarÛw by³by niezwykle k³o-
potliwy. Cz³owiek nie jest w†sta-
nie zbyt d³ugo skupiÊ siÍ na
obserwacji pola odczytowego cyf-
rowego miernika czÍstotliwoúci
i†odchy³ki pomiaru o†parÍ hercÛw
mog³yby pozostaÊ niezauwaøone.
A†jednak, pomimo tych zastrze-
øeÒ, zdecydowa³em siÍ w³aúnie na
budowÍ wykrywacza, w ktÛrym
wykorzystano bezpoúredni pomiar
czÍstotliwoúci. Przecieø informa-
cja o†czÍstotliwoúci sygna³u, wy-
twarzanego przez generator wy-
krywacza nie jest nam w³aúciwie
do niczego potrzebna. Interesuj¹
nas tylko zmiany tej czÍstotliwoú-
ci i†to, czy po zbliøeniu cewki do
metalowego przedmiotu czÍstotli-
woúÊ wzros³a, czy zmala³a. A†za-
tem moøna by ustaliÊ jak¹ú war-
toúÊ czÍstotliwoúci wzorcowej, za-
deklarowan¹ jako sta³a w†progra-
mie miernika, i†porÛwnywaÊ j¹
z†aktualn¹ czÍstotliwoúci¹ genera-
tora. Niestety, takie rozwi¹zanie
okaza³o siÍ nie do przyjÍcia ze
wzglÍdu na d³ugoterminow¹ nie-
stabilnoúÊ generatora. Poniewaø
jednak interesuj¹ nas tylko krÛt-
koterminowe zmiany czÍstotliwoú-
ci (zachodz¹ce w†czasie od u³am-
kÛw do pojedynczych sekund), to
rozwi¹zaniem problemu by³oby
ustalenie czÍstotliwoúci odniesie-
nia bezpoúrednio przed badaniem
terenu wykrywaczem. W†takim
przypadku uk³ad mÛg³by zawsze
pracowaÊ z†maksymaln¹ czu³oú-
ci¹, niezaleønie od warunkÛw ze-
wnÍtrznych i†w³aúciwoúci magne-
tycznych gruntu.
Urz¹dzenie oparte na takich
za³oøeniach zosta³o przeze mnie
skonstruowane oraz przesz³o
wszystkie stosowne testy i†prÛby
praktyczne. Mam wraøenie, øe
uda³o mi siÍ ìwycisn¹Êî z†tego
Podstawowe dane techniczne
wykrywacza:
Czułość mierzona w warunkach
laboratoryjnych:
płytka metalowa o powierzchni 100cm 2
i grubości 1mm była wykrywana
z odległości ok. 40..50cm,
płytka metalowa o powierzchni ok.
1000cm 2 i grubości 1mm była wykrywana
z odległości 90..100cm,
toroidalny transformator sieciowy 100W
był wykrywany z odległości 80cm.
Trzy przełączane zakresy pomiarowe: mała
czułość, średnia czułość i największa czułość
(reakcja na zmiany częstotliwości o 1Hz).
Dodatkowa możliwość bezpośredniego
pomiaru częstotliwości użytecznej podczas
testowania układu.
Ustalanie częstotliwości wzorcowej za
pomocą przycisku.
Akustyczna sygnalizacja wykrycia
metalowego przedmiotu: im większa zmiana
częstotliwości, tym wyższa częstotliwość
generowanych sygnałów akustycznych.
Graficzna sygnalizacja na wyświetlaczu
alfanumerycznym LCD wykrycia
metalowych przedmiotów i stopnia
odstrojenia generatora.
Identyfikacja własności magnetycznych
wykrytego obiektu.
Elektronika Praktyczna 7/2001
11
864330189.027.png 864330189.028.png 864330189.029.png 864330189.030.png 864330189.031.png 864330189.032.png 864330189.033.png 864330189.035.png 864330189.036.png 864330189.037.png 864330189.038.png 864330189.039.png 864330189.040.png 864330189.041.png 864330189.042.png 864330189.043.png 864330189.044.png 864330189.046.png 864330189.047.png 864330189.048.png 864330189.049.png 864330189.050.png 864330189.051.png 864330189.052.png 864330189.053.png 864330189.054.png 864330189.055.png 864330189.057.png 864330189.058.png 864330189.059.png 864330189.060.png 864330189.061.png 864330189.062.png 864330189.063.png 864330189.064.png 864330189.065.png 864330189.066.png 864330189.068.png 864330189.069.png 864330189.070.png 864330189.071.png 864330189.072.png 864330189.073.png 864330189.074.png 864330189.075.png 864330189.076.png 864330189.077.png 864330189.079.png 864330189.080.png 864330189.081.png 864330189.082.png 864330189.083.png 864330189.084.png 864330189.085.png 864330189.086.png 864330189.087.png 864330189.088.png 864330189.090.png 864330189.091.png 864330189.092.png 864330189.093.png 864330189.094.png 864330189.095.png 864330189.096.png 864330189.097.png 864330189.098.png 864330189.099.png 864330189.101.png 864330189.102.png 864330189.103.png 864330189.104.png 864330189.105.png 864330189.106.png 864330189.107.png 864330189.108.png 864330189.109.png 864330189.110.png 864330189.112.png 864330189.113.png 864330189.114.png 864330189.115.png 864330189.116.png 864330189.117.png 864330189.118.png 864330189.119.png 864330189.120.png 864330189.121.png 864330189.123.png 864330189.124.png 864330189.125.png 864330189.126.png 864330189.127.png 864330189.128.png 864330189.129.png 864330189.130.png 864330189.131.png 864330189.132.png 864330189.134.png 864330189.135.png 864330189.136.png 864330189.137.png 864330189.138.png 864330189.139.png 864330189.140.png 864330189.141.png 864330189.142.png 864330189.143.png 864330189.145.png 864330189.146.png 864330189.147.png 864330189.148.png 864330189.149.png 864330189.150.png 864330189.151.png 864330189.152.png 864330189.153.png 864330189.154.png 864330189.156.png 864330189.157.png 864330189.158.png 864330189.159.png 864330189.160.png 864330189.161.png 864330189.162.png 864330189.163.png 864330189.164.png 864330189.165.png 864330189.167.png 864330189.168.png 864330189.169.png 864330189.170.png 864330189.171.png 864330189.172.png 864330189.173.png 864330189.174.png 864330189.175.png 864330189.176.png 864330189.178.png 864330189.179.png 864330189.180.png 864330189.181.png 864330189.182.png 864330189.183.png 864330189.184.png 864330189.185.png 864330189.186.png 864330189.187.png 864330189.189.png 864330189.190.png 864330189.191.png 864330189.192.png 864330189.193.png 864330189.194.png 864330189.195.png 864330189.196.png 864330189.197.png 864330189.198.png 864330189.200.png 864330189.201.png 864330189.202.png 864330189.203.png 864330189.204.png 864330189.205.png 864330189.206.png 864330189.207.png 864330189.208.png 864330189.209.png 864330189.211.png 864330189.212.png 864330189.213.png 864330189.214.png 864330189.215.png 864330189.216.png 864330189.217.png 864330189.218.png 864330189.219.png 864330189.220.png 864330189.222.png 864330189.223.png 864330189.224.png 864330189.225.png 864330189.226.png 864330189.227.png 864330189.228.png 864330189.229.png 864330189.230.png 864330189.231.png 864330189.233.png 864330189.234.png 864330189.235.png 864330189.236.png 864330189.237.png 864330189.238.png 864330189.239.png 864330189.240.png 864330189.241.png 864330189.242.png 864330189.244.png 864330189.245.png 864330189.246.png 864330189.247.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin