Personalizm “etyka odnajduje samą siebie, gdy staje się orędziem o godności osoby”
“Osoba jest indywidualną substancją natury racjonalnej/rozumnej” - definicja VIIw
“Persona est indiwidua substantia rationalis naturae”
byt – to co jest jest bytem, konkret (TO drzewo)
konkret jest substancją.
W filozofii natura to nie przyroda, ale istota rzeczy, sedno, esencja
Cechy konstytutywne = natura, czyli istota to co określa że mamy do czynienia z tym a nie innym bytem
istotą osoby jest racjonalność, rozumność, osoba to coś więcej niż człowiek
Arystotles – początek to forma absolut, Bóg jest bytem osobowym.
Osoby = człowiek + Bóg (byty duchowe) <-- absolut w wersji Boga osobowego
Osoba to moralny absolut
Wrażliwość moralna = wrażliwość na godność osoby “nie chodzi o to by żyć, a o to by godnie żyć”
“nie można się za nikogo narodzić, ale można mu w tym pomóc, odnaleźć się na nowo”
^ duszpasterzowanie ^
urodzić się na nowo morlanie w dobrze, odkryć siebie w sobie.
Poznaj sameo siebie, swoje człowieczeństwo, gdy ceną godności jest śmierć, to jest to moralnie słuszne.
Wartość ludzi --> wartość każdego z osobna
“morderca jest bardziej pożałowania godny od swej ofiary”
“szczęśliwsza jest ofiara od swojego krzywdziciela”
“człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą”
Transcendencja – wywyższanie, bycie ważnym
“człowiek jako jedyny byt na świecie jest w stanie stwierdzić: ja jestem, to jest, to jest wszechświat, to jest prawda”
ale uznanie prawdy jest równoważne z przyjęciem jej, nie można jej odrzucić, odrzucając ją zaprzecza prawdzie
jeżeli stwarzam prawdę, to decyduje o tym co to dobro a co zło, pokłusa do stania się bogiem tkwi w ludziach, ale to pokusa, fałsz.
Nie żyje jeśli nie kocham.
Jedynie prawda wyzwala, wybierz prawdę, bo ona chce wolności.
Godność człowieka --> człowieczeństwo.
Być człowiekiem to posiadać godność
Godność osobista – wynika np. Ze stanowiska (godność nadana)
Godność osobowa – godność istotowo związana z osobą niezbywalną, wyzbyć się godności, to przestać być człowiekiem, najwyższa wartość każdej osoby
Każda osoba posiada godność, wartość, jest świętością, co jest osobą
Podstawy norm moralnych – w człowieku, w jego godności
Jak żyć? - tak, by nie naruszać godności osoby, każdej osoby.
^ Moralnie
Jak żyć? - moralnie – trzeba afirmować godność.
Realizacja godności osoby to realizacja dobra należnego osobie.
Rośliny wegetują, zwierzęta [cośtam], a tylko człowiek żyje, zna swoją wartość wynikającą z godności.
Ofiara jest szczęśłiwa, bo posiada swoją godność, zachowuje ją, agresor ją traci
gdy podniosę rękę na krzywidziciela, to nie różnię się niczym od niego.
Personalizm – w centrum stoi osoba.
gosicka