rehabilitacja_artykul_2009_02_25519.pdf

KINEZYTERAPIA

Podstawowa kinezyterapia

W artykule omówiono przykładowe ćwiczenia u kobiet po mastektomii z uwzględnieniem podstawowych prostych ruchów.

obejmuje przede wszystkim ćwiczenia

ułatwiające odpływ chłonny z kończyny

górnej (ćwiczenia izometryczne i odde-

chowe), wspomagające pompę mięśniową

(ćwiczenia czynne kończyny), ułatwiające

odpływ chłonki z pni podobojczykowych

(ćwiczenia izometryczne i czynne mięśni

szyi) oraz przewodu piersiowego (ćwicze-

nia oddechowe torem przeponowym oraz

izometryczne mięśni brzucha).

W krążeniu chłonki w naczyniach

chłonnych głębokich dużą rolę odgry-

wają ruchy palców ręki, ponieważ ich

prostowanie powoduje zasysanie chłonki

do naczyń chłonnych, a ich zginanie

doprowadza do wypchnięcia chłonki

do naczyń chłonnych grzbietu ręki i przed-

ramienia.

Ćwiczenia oddechowe torem żebrowym

zwiększają ujemne ciśnienie w klatce

piersiowej, co wzmaga jej działanie ssące

na naczynia chłonne i żylne kończyny

górnej, natomiast ćwiczenia mięśni brzu-

cha i oddechowe torem przeponowym

powodują ucisk zbiornika mleczu oraz

brzusznej części przewodu piersiowego

i wypieranie z nich chłonki w kierunku

dogłowowym.

Ważne jest, aby nie zapomnieć również

o ćwiczeniach rozluźniających oraz zwięk-

szających ruchomość w stawach.

Większość ćwiczeń powinna być wy-

konywana w pozycjach ułatwiających

odpływ chłonki z kończyny (tzw. pozycje

drenażowe). Uzyskamy to poprzez leże-

nie na plecach z uniesieniem kończyny

ponad poziom klatki piersiowej. Należy

również pamiętać, aby intensywność ćwi-

czeń nie była zbyt duża, ponieważ może

to doprowadzić do powstania obrzęku

powysiłkowego.

Ćwiczenia wykonujemy kilka razy

dziennie, w krótkich seriach z niewielką

liczbą powtórzeń i w wolnym tempie.

Zalecane jest wykonywanie ćwiczeń

kończyny górnej w bandażach. Prze-

ciwwskazaniem są wysiłki ze znacznym

obciążeniem kończyny, gwałtowne ruchy,

ćwiczenia na boku operowanym, zwisy,

ćwiczenia obciążające kończyny górne.

Poniżej omówiono przykładowe ćwicze-

nia z uwzględnieniem podstawowych

prostych ruchów.

Ćwiczenia w odciążeniu (UGUL)

• Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem,

kończyny dolne zgięte w stawach kola-

nowych i biodrowych, zabandażowana

kończyna górna po stronie operowanej

podwieszona.

Ruch: odwodzenie i przywodzenie koń-

czyny górnej w płaszczyźnie czołowej.

Przytrzymać 5 sek. w pozycji pośredniej

(kończyna górna wzdłuż tułowia) jednocze-

śnie z naprzemiennym zginaniem i prosto-

waniem palców ręki; czas – 5-10 min.

• Pozycja wyjściowa: leżenie na zdrowym

boku, zabandażowana kończyna górna

po stronie operowanej – podwieszona.

Ruch: zginanie i prostowanie kończyny

górnej w płaszczyźnie strzałkowej.

Przytrzymać 5 sek. w pozycji pośred-

niej (kończyna górna wzdłuż tułowia)

jednocześnie z naprzemiennym zgi-

naniem i prostowaniem palców ręki;

czas – 5-10 min (fot. 1).

• Pozycja wyjściowa: siad na kozetce, za-

bandażowana kończyna górna po stronie

operowanej – podwieszona.

Ruch: zginanie i prostowanie kończyny

górnej w płaszczyźnie horyzontalnej.

Przytrzymać 5 sek. w pozycji pośredniej

(kończyna górna w linii obręczy barko-

wej) jednocześnie z naprzemiennym

zginaniem i prostowaniem palców

ręki.

Ćwiczenia samowspomagane

(zestaw linowo-bloczkowy)

• Pozycja wyjściowa: siad na krześle,

chwyt oburącz za podwieszki połączone

z końcami linki, która biegnie przez

bloczek kierunkowy.

Ruch: wspomagane, naprzemienne zgięcie

i wyprost kończyn górnych (fot. 2).

Ćwiczenia czynne

• Pozycja wyjściowa: siad na krześle,

wyprostowane kończyny górne oparte

na udach. Chwyt oburącz za laskę gim-

nastyczną.

Ruch: na raz – unosimy laskę gimnastycz-

ną na wysokość barków – wdech nosem,

na dwa – unosimy laskę gimnastyczną

nad głowę – ściskamy, co wywołuje

napięcie izometryczne – wydech ustami

(dwa razy dłuższy od wdechu) (fot. 3),

na trzy – przenosimy laskę gimnastyczną

16 REHABILITACJA W PRAKTYCE 2/2009

u kobiet po mastektomii

K inezyterapia u kobiet po mastektomii

KINEZYTERAPIA

za głowę (swobodne oddechy), na cztery

– powrót do pozycji wyjściowej (swo-

bodne oddechy).

• Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem,

kończyny dolne zgięte w stawach bio-

drowych i kolanowych, stopy oparte

o podłoże. Wyprostowane kończyny

górne oparte na udach. Chwyt oburącz

za laskę gimnastyczną.

Ruch: na raz – unosimy laskę gimna-

styczną na wysokość barków (fot. 4),

na dwa – przenosimy za głowę, ściskamy

laskę, wywołując krótkie napięcie izo-

metryczne, na trzy – powrót do pozycji

wyjściowej.

• Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem, koń-

czyny górne wzdłuż tułowia, kończyny

dolne zgięte w stawach biodrowych

i kolanowych, stopy oparte o podłoże.

Ruch: przyciąganie kolan do brzucha

– wdech nosem.

Powrót do pozycji wyjściowej – wydech

ustami (dwa razy dłuższy od wdechu).

• Pozycja wyjściowa: leżenie przodem,

kończyny górne wzdłuż tułowia, w dłoni

trzymamy piłkę tenisową.

Ruch: na raz – wykonujemy ruch od-

wiedzenia w stawach barkowych, nad

głową przekazujemy piłkę do drugiej ręki

(jednocześnie ściskając ją, co wywołuje

krótkie napięcie izometryczne) (fot. 5),

na dwa – wykonujemy ruch przywiedze-

nia w stawach barkowych i na wysokości

pośladków z powrotem przekazujemy

piłkę do ręki wyjściowej (fot. 6).

• Pozycja wyjściowa: leżenie przodem,

czoło oparte na zwiniętym ręczniku

(możliwość swobodnego oddechu),

kończyny górne wyciągnięte w przód.

Ruch: naprzemienne unoszenie wy-

prostowanej kończyny górnej lewej

i kończyny dolnej prawej – wytrzymać

3 sek. Powrót do pozycji wyjściowej,

zmiana stron.

• Pozycja wyjściowa: leżenie na zdrowym

boku, kończyna dolna po stronie zdrowej

w trójzgięciu, kończyna dolna i górna

po stronie operowanej wyprostowane

leżą wzdłuż tułowia.

Ruch: na raz – zgięcie kończyny górnej

i wyprost kończyny dolnej, na dwa

– powrót do pozycji wyjściowej, na trzy

– zgięcie kończyny dolnej i wyprost

kończyny górnej.

H ANNA W IDURSKA , T ERESA G ALLA

NSZOZ „Limf-Med”

REHABILITACJA W PRAKTYCE 2/2009

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: