WIELOFUNKCYJNY ROZWOJ OBSZARÓW WIEJSKICH.doc

WIELOFUNKCYJNY ROZWOJ OBSZARÓW WIEJSKICH

FINLANDIA

Ø      rolnictwo jest siłą motoryzacyjną gospodarki wiejskiej w Finlandii

Ø      rola rolnictwa  w zatrudnieniu i gospodarce ciągle się zmniejsza

Ø      rolnictwo i leśnictwo jest wypierane przez usługi

Ø      rolnictwo jednak dominuje na obszarach peryferyjnych

Ø      rolnictwo nie gwarantuje wystarczających dochodów

Ø      podstawowy problem to monofunkcyjność („wąskość”)

Ø      tylko część popytu jest popytem masowym; bardziej wymagający klienci preferują produkty specjalne

Ø      dywersyfikacja- poprzez kursy i szkolenia dla rolników

·         nowe kierunki produkcji

·         nowe miejsca pracy→ nowe zawody; (przekonanie: najpierw należy zarobić pieniądze, a dopiero później należy pomyśleć o wydawaniu ich na usługi)

·         rozwój przedsiębiorczości→ połączenie wiedzy z praktyką

Ø      Powołanie placówek naukowych, mających na celu ożywienie gospodarcze terenów wiejskich:

·         Centrum w Lathi

*       obecnie jego rolę przejęły:

-        Centrum w Seinjoki

-        Centrum W Mikkeli

-        Centrum w Kuopio

Ø      rolnik fiński jest często osamotniony ze swymi problemami i planami; często jest bezradność, obawa przed nową działalnością

Ø      kursy centrum (dwustopniowe):

·         część ogólna- ogólne zagadnienia potrzebne do prowadzenia przedsiębiorstwa

·         druga część- grupy specjalistyczne, np. obsługa turystów, przetwórstwo rolno- spożywcze

Ø      Przykłady

·         Rolnik X posiada młyn, tartak (który pracuje 1- 2 dni w tygodniu), zaporę wodną i prądnicę. Doradca rozpoznał zbyt na mąkę→ dostawa do miejscowych i pozamiejscowych sklepów. Unowocześnienie tartaku→ gonty dachowe (popularne nakrycie dachowe domków letniskowych). Tartak zatrudni 2 pracowników→ nowe miejsca pracy. Rozbudowanie zapory wodnej→ świadczenie usług sąsiadom.

·         Rolnik posiada przetwórnię mleczarską, która nie przynosi zysków. Ponadto córka nie chce przejąć interesu. Rolnik za namową doradcy postanowił wybudować motel i  zorganizować wczasy w siodle.

Ø      cele:

·         nowe kierunki produkcji

·         rozwój ekonomiczny

·         brak odpływu ludzi z obszarów wiejskich do terenów bardziej zurbanizowanych

·         sprawy rynkowe- szukanie zbytu na terenie Finlandii oraz rynki zagraniczne

Ø      Ważną rolę odgrywają fundusze na dywersyfikację. Po zakończeniu kursów ustaje finansowanie, zmusza to rolników do szukania sponsorów.

Ø      Rozwój wielofunkcyjny nie przynosi oszałamiających rezultatów, ale za pomocą przykładów wytycza drogę dla innych. Im szybciej rolnik fiński przekształci się z producenta rolnego w przedsiębiorcę, tym lepiej. Jest to podstawowy cel pracy wyżej wymienionych ośrodków. Dzięki wielofunkcyjnemu rozwojowi Finlandia po wejściu do UE dość szybko dostosowała swą politykę wobec obszarów wiejskich do polityki UE.

FRANCJA

Ø      Cechą specyficzna Francji jest jej zróżnicowany klimat

Ø      90%- obszary rolnicze i lasy

Ø      93%- gminy wiejskie

Ø      próby odwracania koncentracji ludności i bogactwa w Paryżu- migracja do miast wynikająca z braku miejsc pracy, dewastacja krajobrazu wiejskiego

Ø      aglomeracje miejskie czerpią różne korzyści ze wsi

Ø      dotychczasowe działania były zbyt drastyczne i przyniosły skutki uboczne, takie jak bezrobocie, wzrost kosztów produkcji, degradacja środowiska

Ø      obecnie: najpierw ocenia się wpływ na ekologię; unikanie tworzenia krajobrazów preriowych (np. konserwacja, zachowanie i tworzenie nowych żywopłotów)

Ø      praca różnorakich instytucji i organizacji na rzecz „odnowy wsi”

·         prace badawczo- wdrożeniowe, np. prace badawczo- rozwojowe nad prowadzeniem agroturystyki

·         przeciwdziałanie „twardej” masowej turystyce

Ø      cztery strefy odnowy:

·         Bretania

·         Auvergne

·         Limousiu

·         część obszarów górskich

Ø      Program odnowy wsi obejmował:

I

·         odwadnianie

·         nawadnianie

·         zalesianie

·         propagowanie agroturystyki oraz rzemiosła

·         irygacja

·         modernizacja rolnictwa

·         przetwórstwo żywności

II

·         rozwój turystyki

·         stopniowa industrializacja

·         nowe drogi

·         telekomunikacja

·         prace scaleniowe

Ø      ważny aspekt- ochrona parków narodowych (zarządzanych i finansowanych centralnie)

·         jednocześnie się wspiera promocję turystyki

·         coraz popularniejsze częściowe finansowanie lokalne

·         eksponowanie środowiska naturalnego, kultury i tradycji

·         sprzedaż miejscowych produktów ekologicznych

Ø      gminy współpracują ze sobą- realizują konkretne zadania, np.. wywóz śmieci, dowożenie dzieci do szkół, agroturystyka

Ø      dobrowolne łączenie się sąsiadujących gmin- plany strategicznego rozwoju terenów wiejskich

Ø      system świadczenia usług na wsi jest uciążliwy ekonomicznie→ zamykanie szkół, urzędów itp. od połowy lat siedemdziesiątych obowiązuje ostrzeżenie na 6 miesięcy przed likwidacją tych usług, obecnie likwidacja- rozwiązanie ostateczne

Ø      program „operacja wsie”- opracowanie własnych scenariuszy świadczenia usług; przez ostatnie 10 lat uczestniczyły w nim 22 regiony

Ø      program „plan śnieg”- budowa obiektów do uprawiania sportów na niektórych terenach górskich

Ø      uchwalenie prawa górskiego (1985)

·         wydzielenie 7 głównych masywów górskich Francji

·         komitet odbudowy każdego z nich

·         finansowanie przez fundusz inwestycyjny dla samorozwoju terenów górskich

Ø      rekompensata pieniężna rolnikom zamieszkującym tereny górskie i pogórza

Ø      Programy takie staja się coraz częściej fragmentem polityki wiejskiej. Wkraczają one poza obręb gospodarstw rolnych.