Kwasy, zasady i sole
Kwasy
Są to substancje, których roztwory wodne zawierają charakterystyczne kationy wodorowe H+, niektóre z nich:
HCl
– kwas solny (chlorowodorowy)
H2S
– kwas siarkowodorowy
HNO3
– kwas azotowy
H2CO3
– kwas węglowy
H2SiO3
– kwas krzemowy
H2SO4
– kwas siarkowy
H3PO4
– kwas fosforowy
CH3CO2H
– kwas octowy
Dysocjacja kwasów
Kwasy w roztworach wodnych dysocjują na kationy wodorowe i aniony reszt kwasowych, np. HCl → H + + Cl - HNO3 → H+ + NO3- H2SO4 → 2H+ + SO42- CH3CO2H → CH3CO2- + H+
Zasady
Są to substancje, których roztwory wodne zawierają charakterystyczne aniony wodorotlenkowe OH–, niektóre z nich:
NaOH
– zasada sodowa (wodorotlenek sodu)
KOH
– zasada potasowa (wodorotlenek potasu)
Ca(OH)2
– zasada wapniowa (wodorotlenek wapnia)
Ba(OH)2
– zasada barowa (wodorotlenek baru)
Al(OH)3
– zasada glinowa (wodorotlenek glinu)
NH3
– amoniak
Dysocjacja zasad
Zasady w roztworach wodnych dysocjują na aniony wodorotlenkowe i kationy metali (lub kation amonowy), np. NaOH → Na+ + OH- Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH- NH3 + H2 O → NH4+ + OH-
Sole
Są to substancje, których roztwory wodne zawierają kationy metali (lub kationy amonowe NH4+ i aniony reszt kwasowych.
Dysocjacja soli KNO3 → K+ + NO3- NaCl → Na+ + Cl- Al(NO3)3 → Al3+ + 3NO3- Na2SO4 → 2Na+ + SO42- CaCl2 → Ca2+ + 2Cl- (NH4)SO4 → 2NH4+ + SO42-
Otrzymywanie soli 1) W reakcji tlenku metalu z kwasem MgO + 2HNO3 → Mg(NO3)2 + H2 O 2) W reakcji metalu z kwasem Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2↑ 3) W reakcji metalu z niemetalem 2Na + Cl2 → 2NaCl 4) W reakcji zasady z kwasem (w reakcji zobojętnienia) NaOH + HCl → NaCl + H2O 5) W reakcji tlenku niemetalu z zasadą SO3 + 2NaOH → Na2SO4 + H2 O 6) W reakcji soli z solą (reakcja strąceniowa) CaCl2 + Na2CO3 → CaCO3↓ + 2NaCl
Sporządzanie częściej używanych rozcieńczonych kwasów i ługów
Kwas siarkowy 30% 80 ml H2O + 20 ml 96% H2SO4 Kwas siarkowy ok. 9% 94,5 ml H2O + 5,5 ml 96% H2SO4 Kwas azotowy 30% 62 ml H2O + 38 ml 65% HNO3 Kwas azotowy ok. 12% 85 ml H2O + 15 ml 65% HNO3 Kwas solny 20% 50 ml H2O + 50 ml 36% HCl Kwas solny ok. 7% 83 ml H2O + 17 ml 36% HCl Kwas fosforowy 25% 80 ml H2O + 20 ml 85% H3PO4 Kwas octowy 50% 50 ml H2O + 50 ml 100% CH3COOH Kwas octowy ok. 12% 88 ml H2O + 12 ml 100% CH3COOH Ług sodowy ok. 7,5% 8 g NaOH rozpuścić w kolbie miarowej o pojemności 100 ml i dopełnić wodą do objętości 100 ml. Ług potasowy ok. 12% 11,2 g KOH rozpuścić w kolbie miarowej o pojemności 100 ml i dopełnić wodą do objętości 100 ml. Roztwór amoniaku ok. 3,5% 85 ml H2O + 15 ml 25% roztworu amoniaku.
Wybrane wzory niektórych bardziej znanych związków nieorganicznych
Amoniak
– NH3
Arszenik
– As2O3
Azotan potasowy (saletra)
– KNO3
Azotan sodowy (saletra chilijska)
– NaNO3
Azotan srebra (lapis)
– AgNO3
Biel cynkowa
– ZnO
Blenda cynkowa
– ZnS
Boraks
– Na2B4O7
Braunsztyn
– MnO2
Chlorowodór
– HCl
Cyjanowodór (kwas pruski)
– HCN
Cynober
– HgS
Czad (tlenek węgla)
– CO
Dwutlenek węgla
– CO2
Gips
– CaSO4
Glejta
– PbO
Gorzka sól
– MgSO4
Grynszpan
– Cu(OH)2
Kalomel
– Hg2Cl2
Karbid
– CaC2
Korund
– Al2O3
Kreda
– CaCO3
Krzemionka
– SiO2
Kwarc
Kwas azotowy
– HNO3
Kwas chlorowy
– HClO3
Kwas siarkowy
– H2SO4
Kwas solny
Kwas węglowy
– H2CO3
Ług potasowy (potaż żrąca)
– KOH
Minia ołowiana
– Pb3O4
Nadmanganian potasowy
– KMnO4
Perhydrol
– H2O2
Potaż
– K2CO3
Salmiak
– NH4Cl
Siarkowodór
– H2S
Soda
– Na2CO3
Soda kaustyczna (soda żrąca)
– NaOH
Soda oczyszczona
– NaHCO3
Sól kuchenna
– NaCl
Talk
– (Mg3...
karutek95