Przegląd_Podatkowy_2008_09.pdf

Ukazuje się od 1991 roku

(209)

WRZESIEŃ 2008

Agnieszka Laskowska, Tomasz Grunwald

Rz dowy projekt nowelizacji

ustawy o podatku od towarów i us ug

Ma gorzata Militz

wiadczenia z o one w najnowszym orzecznictwie ETS

ł ż

Marcin Trzebiatowski

Data rozpocz cia amortyzacji prawa ochronnego

na znak towarowy (1)

Adam Biegalski, Krzysztof Lasi ski-Sulecki

Termin zwrotu nadwy ki podatku naliczonego nad nale nym

ISSN 0867-7514

INDEKS 371211

CENA 49,00 ZŁ (0% VAT)

9 770867 751087

TEMAT

MIESI¥CA

Agnieszka Laskowska, Tomasz Grunwald

Rz¹dowy projekt nowelizacji

ustawy o podatku od towarów i us³ug

czytaj na str. 7

Ministerstwo Finansów przygotowa³o projekt nowelizacji ustawy o VAT. Planowane zmiany wychodz¹

naprzeciw czêœci postulatów œrodowiska przedsiêbiorców, a po czêœci wynikaj¹ z wymogu dostosowa-

nia przepisów do wyroków Trybuna³u Konstytucyjnego, w których Trybuna³ orzek³ o niezgodnoœci prze-

pisów ustawy o VAT z Konstytucj¹ RP. Modyfikacja niektórych przepisów ustawy podyktowana jest

równie¿ koniecznoœci¹ dostosowania ich do standardów unijnych. W artykule omówiono wszystkie wa-

¿niejsze zmiany, z których wiêkszoœæ ma na celu u³atwienie dokonywania rozliczeñ z polskim fiskusem

oraz wyeliminowanie wielu uci¹¿liwych ograniczeñ formalnoprawnych.

G£OS DORADCÓW

PODATKOWYCH

ORZECZNICTWO

El¿bieta Ochocka, Dariusz M. Malinowski

Problemy zwi¹zane z identyfikacj¹ uprawnieñ

ma³ego podatnika w podatku dochodowym

od osób fizycznych ............................................................. 3

Justyna Siemieniako

Wszczêcie postêpowania przeciwko cz³onkowi

zarz¹du .............................................................................. 38

Adam Biegalski, Krzysztof Lasiñski-Sulecki

Termin zwrotu nadwy¿ki podatku naliczonego

nad nale¿nym .................................................................... 45

PROFESJONALIŒCI

O PODATKACH

Przegl¹d orzecznictwa s¹dów administracyjnych ........ 43

PODATKI

Przegl¹d orzecznictwa ETS ............................................. 51

Ma³gorzata Militz

Œwiadczenia z³o¿one w najnowszym orzecznictwie

ETS .................................................................................... 14

WYJAŒNIENIA

I INTERPRETACJE

Podatek od towarów i us³ug

Refakturowanie kosztów wysy³ki poczt¹ ........................... 57

Kredyt kupiecki................................................................... 57

Przekazanie produkowanych wyrobów na konkurs............ 58

Rozszerzenie zakresu dzia³alnoœci gospodarczej a kasy

rejestruj¹ce ........................................................................ 59

Marcin Trzebiatowski

Data rozpoczêcia amortyzacji prawa ochronnego

na znak towarowy (1) ...................................................... 19

Monika Derejko-Kotowska

Polemika z Marcinem Pankiem, Autorem artyku³u

„Funkcja destrukcyjna podatku na przyk³adzie podatku

od czynnoœci cywilnoprawnych od sprzeda¿y

przedsiêbiorstwa” ............................................................ 24

FELIETONY

Piotr Ambroziewicz

Moja Wysokoœæ Podatnik ................................................ 30

Marcin Panek

Replika na zamieszczon¹ powy¿ej polemikê autorstwa

Moniki Derejko-Kotowskiej ............................................. 28

AKTUALNOŒCI Z BRUKSELI

Katarzyna Startek

Zakaz zmiany na gorsze w postêpowaniu

podatkowym ..................................................................... 32

MIESI¥C W PODATKACH

Prenumerata PP .......................................................... 64

Przegl¹d Podatkowy 9/2008

Ma³gorzata Militz

Œwiadczenia z³o¿one w najnowszym orzecznictwie ETS

• Jakie okolicznoœci nale¿y wzi¹æ pod uwagê przy kwalifikowaniu danej

transakcji jako dostawy towarów lub œwiadczenia us³ug?

• Na ile pomocne przy kwalifikacji prawnopodatkowej œwiadczeñ z³o¿o-

nych s¹ orzeczenia ETS?

• Czy dla zakwalifikowania danej transakcji jako œwiadczenia us³ug wystar-

czy, aby us³ugi œwiadczone w ramach tej transakcji by³y konieczne lub

choæby u¿yteczne?

czytaj na str. 14

Marcin Trzebiatowski

Data rozpoczêcia amortyzacji prawa ochronnego

na znak towarowy (1)

• Jakie znaczenie z punktu widzenia amortyzacji ma wpis podatnika jako

nowo uprawnionego do rejestru znaków towarowych?

• Czy s¹dy podzielaj¹ stanowisko doktryny w kwestii znaczenia pierwotne-

go wpisu znaku towarowego do rejestru?

• W czym przejawia siê brak jednolitej praktyki organów podatkowych

w przedmiocie warunków wprowadzenia prawa do znaku towarowego

do ewidencji w celu jego amortyzacji?

czytaj na str. 19

Katarzyna Startek

Zakaz zmiany na gorsze w postêpowaniu podatkowym

• Jakie znaczenie procesowe ma instytucja reformationis in peius?

• Jakie s¹ przes³anki wydania decyzji na niekorzyœæ strony odwo³uj¹cej

siê?

• Jakich rozstrzygniêæ nie dotyczy zakaz zmiany na gorsze?

• Do kogo adresowana jest wprost norma formu³uj¹ca zakaz zmiany na gor-

sze?

czytaj na str. 32

Adam Biegalski, Krzysztof Lasiñski-Sulecki

Termin zwrotu nadwy¿ki podatku naliczonego nad

nale¿nym

• W czym powinno siê wyra¿aæ ograniczenie kompetencji pañstw cz³on-

kowskich w zakresie konstruowania krajowych regulacji dotycz¹cych po-

datku VAT?

• Na czym – zdaniem ETS – polega naruszenie zasady proporcjonalnoœci w

przepisie art. 97 ust. 5–7 ustawy o podatku od towarów i us³ug?

• Czy œrodki podjête w celu uproszczenia procedury poboru podatków

mog¹ wp³ywaæ na kwotê podatku nale¿nego?

czytaj na str. 45

Przegl¹d Podatkowy 9/2008

El¿bieta Ochocka, Dariusz M. Malinowski

Problemy zwi¹zane

z identyfikacj¹ uprawnieñ

ma³ego podatnika w podatku

dochodowym od osób fizycznych

Przepisami ustawy z dnia 16 listopada 2006 r.

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizy-

cznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1) iusta-

wy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podat-

ku dochodowym od osób prawnych 2) ustawodawca do-

kona³ adaptacji znanego dotychczas na gruncie roz-

wi¹zañ dotycz¹cych podatku od towarów i us³ug pojêcia

ma³ego podatnika do regulacji dotycz¹cych podatków

dochodowych. Obydwie nowelizacje uzyska³y moc obo-

wi¹zuj¹c¹ pocz¹wszy od dnia 1 stycznia 2007 roku.

W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od to-

warów i us³ug 3) (dalej: ustawa o VAT) odmiennoœæ trak-

towania, a nawet swego rodzaju uprzywilejowanie ta-

kich podatników polega na mo¿liwoœci przyjêcia rozli-

czeñ zobowi¹zañ podatkowych w cyklu kwartalnym

oraz identyfikacji obowi¹zku podatkowego na podsta-

wie metody kasowej, z zastrze¿eniem szeregu szczegól-

nych rozwi¹zañ dotycz¹cych terminów, a tak¿e podatku

naliczonego. Wszystkie te uprawnienia maj¹ charakter

fakultatywny, poniewa¿ zainteresowany podmiot spe³ -

niaj¹cy ustawowe warunki mo¿e – sk³adaj¹c naczelni-

kowi miejscowo w³aœciwego urzêdu skarbowego stoso-

wneoœwiadczenie–wybraærozliczeniazzastosowa-

niem odrêbnoœci dotycz¹cych ma³ego podatnika. Ta-

kim ma³ym podatnikiem mo¿e staæ siê podatnik VAT,

u którego wartoœæ sprzeda¿y (wraz z kwot¹ podatku) nie

przekroczy³a w poprzednim roku podatkowym wyra¿o-

nej w z³otych kwoty odpowiadaj¹cej równowartoœci

800.000 euro, a dla podatnika prowadz¹cego przedsiê-

biorstwo maklerskie, zarz¹dzaj¹cego funduszami po-

wierniczymi, bêd¹cego agentem, zleceniobiorc¹ lub

inn¹ osob¹ œwiadcz¹c¹ us³ugi o podobnym charakterze,

z wyj¹tkiem komisu, limit wyznaczany jest kwot¹ prowi-

zji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane us³u-

gi (wraz z kwot¹ podatku) – nie mo¿e ona przekroczyæ

w poprzednim roku podatkowym wyra¿onej w z³otych

kwoty odpowiadaj¹cej równowartoœci 30.000 euro. Ar-

tyku³ 104 ustawy o VAT rozci¹ga te uprawnienia na po-

datników rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ w ci¹gu roku

podatkowego, którzy nie przewiduj¹ przekroczenia po-

danych limitów. Ta, nieco rozbudowana, dygresja do-

tycz¹ca podatku VAT wynika z ogólnego ujêcia podat-

nika w tej¿e daninie. Mianowicie, jak jednoznacznie

stanowiart.15ust.1ustawyoVAT,podatnikamimog¹

byæ osoby prawne, jednostki organizacyjne niemaj¹ce

osobowoœci prawnej oraz osoby fizyczne, wykonuj¹ce

samodzielnie dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Z owych jedno-

stek organizacyjnych niemaj¹cych osobowoœci prawnej

wy³ania siê problem dotycz¹cy zachowania uprawnieñ

ma³ego podatnika w podatkach dochodowych. Zakres

podmiotowy ma³ego podatnika na gruncie ustawy

o VAT i ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku docho-

dowym od osób fizycznych 4) (dalej: u.p.d.o.f.) nie jest

to¿samy. Brak spójnoœci dotyczy tutaj podatników PIT,

a wiêc do tej ustawy bêdziemy siê odnosiæ w dalszej czê-

œci artyku³u.

Spektrum mo¿liwych stanów faktycznych to sytua-

cje, gdy podatnik prowadzi indywidualn¹ dzia³alnoœæ

gospodarcz¹, uczestnicz¹c jednoczeœnie w spó³ce

(spó³kach) niemaj¹cych osobowoœci prawnej, np. jaw-

nych lub cywilnych. Spó³ki te mimo braku owej osobo-

woœcis¹podmiotamiwzakresiepodatkuVATika¿dy

z tych bytów oceniany jest odrêbnie pod k¹tem upraw-

nienia do wyboru rozliczeñ wed³ug zasad obowi¹zu-

j¹cych ma³ego podatnika. Artyku³ 5a pkt 20 u.p.d.o.f.

zawiera ten sam wyró¿nik dotycz¹cy wartoœci sprzeda¿y

z poprzedniego roku podatkowego, co podatek VAT,

wskazuj¹c tak¿e, i¿ chodzi tu o przychody podatnika.

Sama ustawa nie zawiera ju¿ tak rozbudowanej definicji

podatnika, jak ma to miejsce w podatku VAT, ale art. 1

u.p.d.o.f. wyraŸnie precyzuje, i¿ reguluje ona opodatko-

wanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycz-

nych. W dalszej czêœci zawiera sformu³owanie, ¿e osoby

fizyczne podlegaj¹ obowi¹zkowi podatkowemu od ca-

³oœci swoich dochodów (przychodów) – art. 3 ust. 1

u.p.d.o.f. Jednoczeœnie Ÿród³em przychodów do opo-

datkowania jest pozarolnicza dzia³alnoœæ gospodarcza,

a nie prowadzenie dzia³alnoœci indywidualnie (odrêb-

nie) jako jeden z kilku wspólników w spó³ce pozbawio-

nej osobowoœci prawnej.

Wracaj¹c do przyk³adu, przyjmijmy, ¿e dana osoba

fizyczna jest indywidualnym przedsiêbiorc¹ oraz wspól-

nikiem dwóch spó³ek jawnych i w ¿adnym z tych bytów

prawnych z osobna nie osi¹gnê³a w poprzednim roku

podatkowym sprzeda¿y przekraczaj¹cej 800.000 euro

wraz z podatkiem VAT, ale ³¹cznie przychód z indywi-

dualnego przedsiêbiorstwa oraz z przypadaj¹cych

udzia³ów naszego podatnika w spó³kach próg ten prze-

kracza. Za³ó¿my dalej, ¿e jest on ma³ym podatnikiem

dla potrzeb VAT w ka¿dym z przedsiêbiorstw. W¹tpli-

woœæ pierwsza – czy jest zatem tak¿e ma³ym podatni-

kiem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od

Przegl¹d Podatkowy 9/2008

osób fizycznych? Czy w swoim indywidualnym przed-

siêbiorstwie mo¿e na podstawie art. 22k ust. 7 u.p.d.o.f.

dokonywaæ jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od

wartoœci pocz¹tkowej œrodków trwa³ych zaliczonych do

grupy 3–8 Klasyfikacji, z wy³¹czeniem samochodów

osobowych, w roku podatkowym, w którym œrodki te zo-

sta³y wprowadzone do ewidencji œrodków trwa³ych oraz

wartoœci niematerialnych i prawnych, do wysokoœci nie-

przekraczaj¹cej w roku podatkowym równowartoœci

kwoty 50.000 euro ³¹cznej wartoœci tych odpisów amor-

tyzacyjnych? Czy mo¿e na podstawie art. 44 ust. 3g

u.p.d.o.f. wybraæ sobie kwartalny cykl wp³at zaliczek na

podatek dochodowy? Przyk³adowe pogl¹dy organów

podatkowych: „Dla celów zaliczek op³acanych za okre-

sy kwartalne nale¿y mieæ na wzglêdzie to, ¿e podatni-

kiem PIT jest osoba fizyczna. Taki przedsiêbiorca, jeœli

osi¹ga przychody z dzia³alnoœci gospodarczej prowa-

dzonej samodzielnie i w spó³ce niebêd¹cej osoba praw-

n¹, zaliczkê na podatek dochodowy oblicza od sumy

tych przychodów. Dlatego przy ustalaniu limitu 800.000

euro decyduj¹cego o uznaniu za ma³ego podatnika

uwzglêdnia siê wszystkie jego przychody z dzia³alnoœci

gospodarczej, niezale¿nie od formy jej prowadzenia.

Przychody z dzia³alnoœci prowadzonej samodzielnie su-

muje siê z przychodami z udzia³u w takich spó³kach.

Status pozosta³ych wspólników nie wp³ywa zatem na

mo¿liwoœæ wyboru przez ma³ego podatnika wp³acania

zaliczek za okresy kwartalne. (…) Natomiast w kwestii

dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyj-

nych, przy ustalaniu limitu 800.000 euro decyduj¹cego

o uznaniu za ma³ego podatnika, uwzglêdniæ trzeba:

• gdy przedsiêbiorca prowadzi dzia³alnoœæ samo-

dzielnie – tylko jego przychody z tej dzia³alnoœci,

• jeœli dzia³alnoœæ wykonywana jest w formie spó³ki

cywilnej, jawnej, partnerskiej – wy³¹cznie przychody

z dzia³alnoœci prowadzonej w tej spó³ce” 5) .

Skomplikujmy nieco za³o¿ony stan faktyczny –

przedsiêbiorca indywidualnie przekracza limit 800.000

euro, a w spó³ce cywilnej, gdzie ma 50% udzia³ów, limi-

tu tego nie przekracza. Czy w spó³ce mo¿na dokonaæ

jednorazowej amortyzacji zakupionego œrodka trwa³e-

go i odnieœæ taki koszt równie¿ do bohatera naszego

przyk³adu? Wed³ug Naczelnika II Urzêdu Skarbowego

w Kielcach: „Z przedstawionego stanu faktycznego wy-

nika, ¿e w 2007 r. firma kontynuuje dzia³alnoœæ gospo-

darcz¹ i ze wzglêdu na wysokoœæ osi¹gniêtego przycho-

du uznaæ nale¿y, ¿e posiada status «ma³ego podatnika»,

w zwi¹zku z czym przys³uguje firmie prawo do zastoso-

wania jednorazowej amortyzacji od wprowadzonych

œrodków trwa³ych do ewidencji œrodków trwa³ych i war-

toœci niematerialnych i prawnych. Bior¹c pod uwagê

powy¿sze, w œwietle powo³anych wy¿ej przepisów art. 5a

pkt 20 oraz art. 22k ust. 7–12 u.p.d.o.f. spó³ka spe³nia

kryteria wymienione we wskazanych przepisach,

w zwi¹zku z czym spó³ka mo¿e dokonaæ jednorazowego

odpisu amortyzacyjnego z tytu³u zakupionych œrodków

trwa³ych, ale do wysokoœci przys³uguj¹cego limitu, czyli

do kwoty 199.000 z³” 6) .Chwytliwe,nawetsprytne,aleja-

koœ pojêcie firmy nie chce wynikn¹æ z ¿adnych przepi-

sów prawa, a spó³ce cywilnej wrêcz odmawia siê statusu

przedsiêbiorcy. Id¹c tym tokiem rozumowania i doko-

nuj¹c dalszych modyfikacji przyk³adowego stanu fakty-

cznego, je¿eli podatnik jest wspólnikiem spó³ki osobo-

wej, która przekroczy³a limit, ale z przypadaj¹cego nañ

udzia³u przekroczenie nie wyst¹pi³o, a dla niego jest to

jedyna aktywnoœæ jako przedsiêbiorcy, to mimo ¿e w ze-

znaniu rocznym, w rubryce pozarolnicza dzia³alnoœæ

gospodarcza, wyka¿e przychód ni¿szy od limitu, to

z prawa do kosztu w postaci jednorazowej amortyzacji

skorzystaæ nie mo¿e? OdpowiedŸ twierdz¹ca. „Nale¿y

stwierdziæ, ¿e w odniesieniu do przychodów uzyskanych

z dzia³alnoœci gospodarczej prowadzonej w formie

spó³ki jawnej zarówno limit ³¹cznej wartoœci odpisów

amortyzacyjnych (w wysokoœci 50.000 euro), jak rów-

nie¿ limit przychodów ze sprzeda¿y (w wysokoœci

800.000 euro) okreœlony w definicji ma³ego podatnika

odnosi siê nie do jej poszczególnych wspólników, ale do

ca³ej spó³ki. Reasumuj¹c, przychody spó³ki jawnej

przekroczy³y limit. 3.180.000 z³, co skutkuje tym, ¿e wa-

runki zakreœlone w art. 22k ust. 7 u.p.d.o.f. uprawnia-

j¹ce do zastosowania tzw. jednorazowej amortyzacji nie

zosta³y spe³nione” 7) .

Organy zgodnie powo³uj¹ siê w swoich stanowi-

skach na stronê formaln¹ problemu. Stwierdzaj¹, i¿

w przypadku jednorazowej amortyzacji istotne jest, kto

nabywa œrodki trwa³e, prowadzi ich ewidencjê i doko-

nuje odpisów amortyzacyjnych, czyli do celów jednora-

zowej amortyzacji, w przypadku gdy dzia³alnoœæ wyko-

nywana jest w formie spó³ki cywilnej, jawnej, partner-

skiej przy ustalaniu limitu decyduj¹cego o uznaniu za

ma³ego podatnika uwzglêdniæ trzeba wy³¹cznie przy-

chody spó³ki. Inaczej jest przy uprawnieniu do zaliczek

kwartalnych, gdzie decydowaæ ma ³¹czna suma

osi¹gniêtych przez osobê fizyczn¹ przychodów, wraz

z przypadaj¹cymi z tytu³u udzia³ów w spó³kach. Mo¿na

zapytaæ, sk¹d taki pogl¹d, skoro spó³ki osobowe s¹ defi-

nitywnymi podatnikami VAT i na wspólników ¿adne

czêœci rozliczenia nie przypadaj¹?

Konkluduj¹c, mechaniczne zaanektowanie przepi-

su z ustawy o VAT do podatków dochodowych by³o nie-

fortunnym zabiegiem i nale¿y zastanowiæ siê nad jego

przeredagowaniem, gdy¿ na dzieñ dzisiejszy to admini-

stracja tworzy prawo w tym zakresie, co z punktu widze-

nia zgodnoœci z Konstytucj¹ nie jest prawid³owe.

1) Dz. U. Nr 217, poz. 1588.

2) Dz. U. Nr 217, poz. 1589.

3) Dz. U. Nr 54, poz. 535 z póŸn zm.

4) Tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z póŸn. zm.

5) Postanowienie Naczelnika Urzêdu Skarbowego £ódŸ-Widzew

z dnia 23 lipca 2007 r., IX-005/2007/Z/K/07.

6) Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego

z dnia 14 wrzeœnia 2007 r., OG-005/133/PDI/415-34/07.

7) Postanowienie Naczelnika II Urzêdu Skarbowego w Krakowie

z dnia 25 wrzeœnia 2007 r., DO/415-63/07.

El¿bieta Ochocka

Autorka jest doradc¹ podatkowym

Dariusz M. Malinowski

Autor jest doradc¹ podatkowym

Przegl¹d Podatkowy 9/2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: