PL
PL PL
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
Bruksela, dnia 7.2.2007
KOM(2007) 46 wersja ostateczna
2007/0020 (COD)
Wniosek
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy
(przedstawiony przez Komisję)
UZASADNIENIE
1) KONTEKST WNIOSKU
• Podstawa i cele wniosku
Celem wniosku dotyczącego rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy jest ustanowienie ram dla systematycznego tworzenia statystyk w tych dwóch obszarach, w postaci minimalnego zbioru danych, przez Europejski System Statystyczny, czyli Eurostat, krajowe instytuty statystyczne oraz inne organy krajowe odpowiedzialne za dostarczanie oficjalnych statystyk w tych dziedzinach. Dlatego też rozporządzenie to koncentruje się wyłącznie na działaniach statystycznych prowadzonych zgodnie z art. 258 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Rozporządzenie nie ma na celu dokonywania osiągnięć w polityce dotyczącej zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, które odbywa się na mocy odpowiednio art. 152 i 137 traktatu. Tworzenie statystyk Wspólnoty regulują przepisy określone w rozporządzeniu Rady (WE) nr 322/97 z dnia 17 lutego 1997 r., zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady.
Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych oraz rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. nakładające obowiązek stosowania tego na instytucje i organy wspólnotowe, zezwalają na przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia do celów ważnego interesu publicznego z zastrzeżeniem zachowania odpowiednich środków bezpieczeństwa. Wspólnotowe i krajowe działania oraz strategie polityczne w dziedzinach zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy są ważnym interesem publicznym, a przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 322/97 i (Euratom, EWG) nr 1588/90 z dnia 11 czerwca 1990 r. w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich (Eurostatu) danych będących przedmiotem poufności informacji statystycznych stanowią odpowiednie środki bezpieczeństwa dla ochrony osób fizycznych w przypadku tworzenia statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Kontekst ogólny
Opracowywanie metodologii dla działalności statystycznej Eurostatu zarówno w dziedzinie zdrowia publicznego jak i bezpieczeństwa i higieny pracy rozpoczęło się w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych. Pierwsze dane zebrano za lata referencyjne 1993-1994. Nastąpiła już poprawa trwałości i jakości tych zbiorów danych. Ponadto odpowiednie polityki europejskie niewątpliwie wymagają pomyślnej realizacji tworzenia nowych zbiorów danych statystycznych, dla których metodologie zostały już opracowane lub ciągle są tworzone w obu dziedzinach. W zasadzie decyzja nr 1786/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r. przyjmująca program działań wspólnotowych w dziedzinie zdrowia publicznego 2003-2008, rezolucja Rady nr 2002/C 161/01 z dnia 3 czerwca 2002 r. w sprawie nowej wspólnotowej strategii dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy 2002–2006 oraz komunikat Komisji z dnia 20 kwietnia 2004 r. „modernizacja ochrony socjalnej w celu ukształtowania efektywnej, dostępnej i stabilnej opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej: wsparcie strategii krajowych przy użyciu otwartej metody koordynacji” wymagają istnienia wysokiej jakości systemu informacji statystycznej w celu oceny osiągnięć polityk oraz opracowywania i monitorowania dalszych działań w obu obszarach. Podejście to będzie nadal realizowane i jeszcze bardziej rozwijane w ramach kolejnych programów i strategii.
Dotychczas gromadzenie danych statystycznych odbywało się na zasadzie umów dobrowolnych z państwami członkowskimi w ramach pięcioletnich wspólnotowych programów statystycznych (obecnie decyzja 2367/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wspólnotowego programu statystycznego na lata 2003-2007) oraz ich rocznych elementów składowych. Zwłaszcza w dziedzinie statystyk dotyczących zdrowia publicznego kierowanie osiągnięciami i realizacjami w trzech aspektach (przyczyny zgonów, badania ankietowe dotyczące zdrowia i opieki zdrowotnej, niepełnosprawność i zachorowalność) oraz ich organizacja odbywa się na podstawie partnerstwa pomiędzy Eurostatem wspólnie z wiodącymi państwami (obecnie Zjednoczonym Królestwem jako koordynatorem ogólnym oraz liderami w poszczególnych dziedzinach z Estonii, Luksemburga i Danii), a państwami członkowskimi. W ramach tego programu wykonano już szereg prac związanych z metodologią, obejmujących przygotowanie wytycznych, a także rozpoczęto gromadzenie danych.
Obecną sytuację cechuje jednak szereg ograniczeń. Po pierwsze, pomimo pewnej poprawy jakości i porównywalności już zgromadzonych danych, państwom członkowskim należy zapewnić w tym celu silniejsze podstawy. Ramy prawne umożliwiłyby konsolidację postępu w osiąganiu lepszych standardów jakości i porównywalności dla wszystkich powiązanych zbiorów danych. Zapewnią one większą trwałość i stabilność wymogów europejskich w perspektywie średnioterminowej oraz określą wyraźne cele dotyczące standardów, jakie należy osiągnąć w zakresie porównywalności na szczeblu UE. Ponadto zdecydowana większość nowych państw członkowskich oświadczyła, że jeśli chodzi zarówno o wdrożenie całości wspólnotowego dorobku prawnego w dziedzinie statystyki jak i o stworzenie w najbliższej przyszłości nowych zbiorów statystycznych, nie będą one w stanie spełnić unijnych wymogów dotyczących statystyk w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy nie mając do dyspozycji europejskich ram prawnych. Wreszcie wszystkie państwa członkowskie potrzebują wyraźniejszych wskazówek na temat terminów i głównych etapów wdrażania nowych, obecnie tworzonych narzędzi statystycznych oraz działań przygotowywanych w celu poprawy jakości. Proponowane rozporządzenie będzie stanowiło właściwe ramy do sporządzenia szczegółowych „map drogowych” w różnych obszarach i aspektach statystyk dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa.
Dlatego też Komisja (Eurostat) uważa, że należy stworzyć solidne podstawy poprzez zapewnienie podstawowego aktu prawnego dotyczącego statystyk z zakresu zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Obszary objęte wnioskiem dotyczącym rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszą się do bieżących osiągnięć i działalności prowadzonej wspólnie z państwami członkowskimi w odpowiednich grupach Eurostatu, lub w dziedzinie zdrowia publicznego, partnerstwa w zakresie statystyk zdrowia publicznego. Głównym celem jest stworzenie skonsolidowanych solidnych podstaw gromadzenia danych, które już zostało przeprowadzone, lub którego metodologia jest właśnie opracowywana albo realizacja przygotowywana.
• Obowiązujące przepisy w dziedzinie, której dotyczy wniosek
Brak obowiązujących przepisów w dziedzinie, której dotyczy wniosek.
• Zgodność z innymi politykami i celami Unii
We wspólnotowym programie działań w dziedzinie zdrowia publicznego (na lata 2007-2013) stwierdzono, że element statystyczny systemu informacyjnego dotyczącego zdrowia publicznego zostanie opracowany we współpracy z państwami członkowskimi przy użyciu, w zależności od potrzeby, wspólnotowego programu statystycznego w celu promowania synergii i unikania dublowania. W zmienionym wniosku dotyczącym decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej drugi program działań Wspólnoty w dziedzinie zdrowia na lata 2007-2013 (COM (2006) 234 wersja ostateczna) stwierdzono, że trwające obecnie prace nad stworzeniem systemu monitorowania zdrowia UE należy rozszerzyć przy wykorzystaniu, o ile to konieczne, wspólnotowego programu statystycznego. Ze swojej strony wspólnotowa strategia dotycząca bezpieczeństwa i higieny pracy 2002-2006, wezwała Komisję i państwa członkowskie do przyspieszenia prac w zakresie harmonizacji danych statystycznych dotyczących wypadków przy pracy i chorób zawodowych, w celu otrzymania porównywalnych danych, na podstawie których można będzie dokonać obiektywnej oceny wpływu i skuteczności środków podjętych w ramach wspólnotowej strategii.
2) KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCENA WPŁYWU
• Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Metody konsultacji, główne sektory objęte konsultacjami i ogólny profil respondentów
- Spotkania z grupami podstawowymi odpowiedzialnymi za osiągnięcia i realizacje w każdym z trzech aspektów partnerstwa w zakresie statystyk zdrowia publicznego – pierwszy kwartał 2005 r.
- Spotkania z grupami technicznymi Eurostatu w dziedzinie statystyk z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (jedna grupa zajmująca się wypadkami przy pracy a druga chorobami zawodowymi) – luty i kwiecień 2005 r.
- Konsultacje pisemne z wszystkimi państwami członkowskimi w ramach dwóch grup roboczych Eurostatu dotyczących statystyk zdrowia publicznego oraz statystyk bezpieczeństwa i higieny pracy – od maja do września 2005 r.
- Spotkanie z dyrektorami ds. statystyk społecznych krajowych instytutów statystycznych w dniach 28-29 września 2005 r.
- Posiedzenie Komitetu ds. Programu Statystycznego w dniach 29-30 listopada 2005 r.
Ponadto informacje przekazano:
- na spotkaniach grup technicznych, w każdym z trzech aspektów partnerstwa w zakresie statystyk zdrowia publicznego – od maja do września 2005 r.
- na spotkaniach sieci właściwych organów ds. aspektów informacji zdrowotnych działań wspólnotowych w dziedzinie zdrowia publicznego w latach 2003-2008 - 5-6 lipca 2005 r.
- na posiedzeniu grupy roboczej Rady ds. zdrowia publicznego– 7 listopada 2005 r.
- na spotkaniu trójstronnego komitetu doradczego ds. bezpieczeństwa i higieny pracy – 25 listopada 2005 r.
- na posiedzeniu komitetu wysokiego szczebla ds. zdrowia – 14-15 grudnia 2005 r.
Streszczenie odpowiedzi oraz sposób, w jaki były one uwzględniane
W ramach grup partnerstwa w zakresie statystyk zdrowia publicznego, eksperci poparli wniosek i przedstawili szczegółowe uwagi na temat poprawy zawartości technicznej, które zostały uwzględnione w ostatecznym brzmieniu. W ramach innych spotkań i pisemnych konsultacji grup roboczych Eurostatu, większość państw członkowskich również poparła wniosek. Jednakże niektóre państwa członkowskie uznały, że procedura umowy dobrowolnej jest bardziej elastyczna w tej dziedzinie, natomiast inne domagały się skupienia uwagi na osiągnięciu minimalnego zbioru danych statystycznych w tych obszarach (co zostało uwzględnione w ostatecznym sformułowaniu wniosku), a jeszcze inne domagały się przeprowadzenia konsultacji z grupami zamawiającymi (zasadniczo informacje przekazano różnym grupom, w tym grupie roboczej Rady ds. zdrowia publicznego). Wreszcie, państwa członkowskie wnosiły o przedstawienie oceny wpływu w chwili przyjęcia wniosku przez Komisję; Eurostat opracowuje „analizę skutków” wniosku. Ostatecznie uwzględniono szczegółowe uwagi państw członkowskich i służb Komisji.
• Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej
Dziedziny nauki i wiedzy specjalistycznej, których dotyczy wniosek
W dziedzinie zdrowia publicznego: Partnerstwo w zakresie statystyk zdrowia publicznego, koordynator ogólny, liderzy w tej dziedzinie oraz członkowie grup podstawowych.
W dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy: członkowie grup technicznych Eurostatu ds. europejskich statystyk w zakresie wypadków przy pracy (ESAW) oraz europejskich statystyk chorób zawodowych (EODS).
Użyte metody
Dyskusje podczas spotkań.
Najważniejsze organizacje/eksperci, z którymi przeprowadzono konsultacje
W dziedzinie zdrowia publicznego: Office for National statistics of UK (Biuro Statystyk Krajowych Zjednoczonego Królestwa), Inspection Générale de la Sécurité Sociale of Luxembourg (Generalny Inspektorat ds. Zabezpieczeń Społecznych w Luksemburgu), Central Statistical Office of Ireland (Główny Urząd Statystyczny Irlandii) do czerwca 2005 r. a następnie National Statistical Institute of Estonia (Krajowy Instytut Statystyczny w Estonii), National Institute of Public Health of Denmark (Krajowy Instytut Zdrowia Publicznego w Danii).
W dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy: członkowie odpowiednich grup technicznych (ze wszystkich państw członkowskich).
Krótki opis otrzymanych i wykorzystanych porad
Nie zostały wymienione żadne potencjalnie poważne zagrożenia, które mogłyby mieć nieodwracalne skutki.
Udzielono wsparcia w sformułowaniu brzmienia niektórych artykułów wniosku oraz szczegółowej treści pięciu załączników.
Środki użyte w celu upublicznienia porad ekspertów
Dokumenty robocze i protokoły z następujących spotkań dostępne na odpowiednich stronach Eurostat Circa:
- dyrektorów ds. statystyk społecznych w dniach 28-29 września 2005 r.
- grupy roboczej Eurostatu ds. statystyk zdrowia w dniach 28-29 listopada 2005 r.
- grup technicznych Eurostatu ds. statystyk wypadków przy pracy, dnia 25 lutego 2005 r. i ds. chorób zawodowych, dnia 26 kwietnia 2005 r. oraz grupy roboczej Eurostatu ds. bezpieczeństwa i higieny pracy w dniach 6-7 października 2005 r.
• Ocena wpływu
Przeprowadzono „analizę skutków” (ocenę wpływu w przypadku prawodawstwa wspólnotowego w zakresie statystyk). Rozważane są następujące trzy opcje:
- niepodejmowanie żadnego działania, czyli dalsze tworzenie statystyk w dziedzinie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy na zasadzie umów dobrowolnych z państwami członkowskimi w ramach pięcioletnich wspólnotowych programów statystycznych,
- opracowywanie i przyjmowanie różnych wniosków dotyczących rozporządzeń (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie albo statystyk zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy albo oddzielnie każdej dziedziny i związanych z nią narzędzi statystycznych,
- opracowanie i przyjęcie obecnego wniosku dotyczącego rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.
3) ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU
• Krótki opis proponowanych działań
Celem wniosku dotyczącego rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy jest stworzenie ram dla wszystkich obecnych i przyszłych działań w dziedzinie statystyk zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzonych w ramach europejskiego systemu statystycznego. Proponuje się opracowanie ogólnego rozporządzenia w sprawie wszystkich odnośnych dziedzin razem tak, aby możliwe było osiągniecie globalnego i spójnego podejścia w zaspokajaniu potrzeb związanych z polityką oraz promowanie synergii ponieważ kwestie zdrowia w miejscu pracy i poza nim oraz różne ich elementy są połączone. W stosownych przypadkach gromadzenie danych statystycznych może odbywać się w obu dziedzinach wspólnie przy użyciu wspólnych narzędzi, takich jak badanie ludności. Proponowane rozporządzenie określa zasady ogólne, w załącznikach od I do V opisuje główne elementy zbiorów danych dla 5 odnośnych dziedzin, tzn. statystyk w zakresie stanu zdrowia i czynników warunkujących zdrowie, opieki zdrowotnej, przyczyn śmierci, wypadków przy pracy, a także chorób zawodowych i innych związanych z pracą problemów zdrowotnych i chorób. Elementy dotyczące metodologii statystycznych i gromadzenia danych będą ustalone w rozporządzeniach wykonawczych Komisji i szczegółowo określone w podręcznikach i wytycznych.
• Podstawa prawna
Artykuł 285 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską stanowi podstawę prawną statystyk Wspólnoty. Rada, działając zgodnie z procedurą współdecyzji, przyjmuje środki w celu tworzenia statystyk, jeżeli jest to konieczne, do wykonywania działań Wspólnoty. Wspomniany artykuł określa wymogi odnoszące się do tworzenia statystyk Wspólnoty oraz wymaga zgodności z normami bezstronności, rzetelności, obiektywizmu, niezależności naukowej, efektywności pod względem kosztów oraz poufności informacji statystycznych. Artykuł ten określa, że środki w celu tworzenia statystyk należą do wyłącznych kompetencji na poziomie Wspólnoty.
• Zasada pomocniczości
Jako że państwa członkowskie nie są w stanie w wystarczającym stopniu osiągnąć celów proponowanego działania, czyli tworzenia statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy i mogą one zostać lepiej osiągnięte na poziomie Wspólnoty na mocy wspólnotowego aktu prawnego ponieważ wyłącznie Komisja może koordynować niezbędną harmonizację informacji statystycznych na poziomie Wspólnoty, natomiast gromadzenie danych i zestawianie porównywalnych statystyk w zakresie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy może być zorganizowane przez państwa członkowskie, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 traktatu.
• Zasada proporcjonalności
Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności z następujących względów:
W ramach proponowanego rozporządzenia, w środkach wykonawczych należy uwzględnić wyłącznie środki mające istotny wpływ na realizację i jakość zbiorów danych statystycznych, takie jak definicję zmiennych, podziały, daty realizacji i częstotliwość itp., w dziedzinach priorytetowych lub częściach dziedzin wybranych przez państwa członkowskie. Mogą również zostać zawarte główne elementy dotyczące źródeł, jednak w tej kwestii pozostawiona będzie duża swoboda decyzji na poziomie krajowym. Podobnie decyzje o charakterze bardziej technicznym lub szczegółowym takie jak wytyczne, szczegółowe klasyfikacje itp. będą podejmowane i zawierane tylko w podręcznikach metodologicznych w celu umożliwienia elastycznego i proporcjonalnego wdrażania w państwach członkowskich.
Na przykład, jeśli chodzi o badania ankietowe, w przyszłości co pięć lat prowadzone będą europejskie badania ankietowe dotyczące zdrowia w tym samym czasie we wszystkich państwach członkowskich. Tematy i podziały, dla których opracowywane są pytania na poziomie UE i które są tłumaczone na wszystkie języki urzędowe UE (aby uniknąć, o ile to możliwe, dyskryminacji językowej i kulturowej), zostaną określone w rozporządzeniu wykonawczym. Jednakże państwa członkowskie będą miały wybór między stworzeniem nowej ankiety lub włączeniem pytań z ankiety europejskiej do krajowych badań ankietowych w zakresie zdrowia lub ludności, które uznają za stosowne.
Komisja (Eurostat) nie ma na celu dodawania nowych wymogów ogólnych do dokonanych już ustaleń lecz pragnie promować wysoką jakość, porównywalność i terminowość ulepszeń.
• Wybór instrumentów
Proponowane instrumenty: rozporządzenie
Inne instrumenty byłyby niewłaściwe z następujących względów:
Procedury umowy dobrowolnej nie pozwalają na osiągnięcie wystarczającej porównywalności, zakresu i terminowości. Nie zapewniają one wystarczającego pierwszeństwa i środków na przygotowanie i realizację gromadzenia danych statystycznych z zakresu zdrowia i bezpieczeństwa, a zwłaszcza nie zapewniają one finansowania. Dlatego też istnieje potrzeba europejskich ram prawnych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady jest instrumentem prawnym najbardziej odpowiednim do działań statystycznych, które wymagają jednolitego stosowania we Wspólnocie.
4) WPŁYW NA BUDŻET
Finansowanie działań dotyczących statystyki w dziedzinie zdrowia publicznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy będzie odbywać się głównie w ramach wspólnotowego programu statystycznego na lata 2003-2007 (decyzja nr 2367/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady) oraz przyszłego wspólnotowego programu statystycznego na lata 2008-2012.
Finansowanie uzupełniające będzie pochodzić ze środków operacyjnych udostępnionych przez DG ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów oraz DG ds. Zatrudnienia i Spraw Społecznych w ramach:
- drugiego programu działań Wspólnoty w dziedzinie zdrowia na lata 2007-2013 (COM (2006) 234 wersja ostateczna, zmieniona wnioskiem dotyczącym decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady);
- programu wspólnotowego na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej – PROGRESS (COM (2005) 536 wersja ostateczna, zmieniony wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady).
5) DODATKOWE INFORMACJE
• Europejski Obszar Gospodarczy
Proponowany akt dotyczy kwestii związanych z EOG i z tego względu powinien objąć także Europejski Obszar Gospodarczy.
• Szczegółowe wyjaśnienie wniosku
Tekst jest zgodny ze standardowym wzorem rozporządzeń statystycznych Parlamentu Europejskiego i Rady.
PL 2 PL
...
RENNE55