44 Ruch narodowy i ludowy na ziemiach polskich przełomu XIX/ XX w.
podręcznik, str. 313-315
1. Ruch narodowy: endecja ( Narodowa Demokracja); * Wszechpolacy ( „Przegląd Wszechpolski)
Nazwa ugrupowania
Przywódcy
Program/ Działalność
Liga Polska – 1887 * Szwajcaria
* Zygmunt Miłkowski ( pseud. T.T. Jeż)
Roman Dmowski - * „Myśli nowoczesnego Polaka” ( faktyczny program)
* Jan Ludwik Popławski
- walka o polskie państwo narodowe ( powstanie)
- etyka egoizmu narodowego- najważniejsze dobro narodu ( solidaryzm społeczny)
- największe zagrożenie dla polskości to germanizacja,
- nadzieja na autonomię w związku z Rosją
- antysemityzm,
- działalność oświatowa – kulturalna wśród chłopów- TON ( Towarzystwo Oświaty Narodowej)- zab. rosyjski, Śląsk
- walka z nacjonalizmem ukraińskim i białoruskim, socjalistami i komunistami
Liga Narodowa- 1893
* Stronnictwo Narodowo- Demokratyczne- Narodowa- Demokracja ( endecja) – 1897
2. Ruch ludowy: chłopski
SL- Stronnictwo Ludowe- 1895
* Jakub Bojko,
* Jan Stapiński
- największe wpływy w Galicji,
- obrona interesów chłopów wobec ziemian,
- deputowani w Sejmie Krajowym,
- walka o prawa wyborcze, reformy oświatowe,
- współpraca z endecją,
- współpraca z PPS,
PSL- Polskie Stronnictwo Ludowe- 1903
PSL- „Piast”- 1913
PSL- Wyzwolenie- 1913
Wincenty Witos
Jakub Bojko
* Stanisław Thugutt
chrupacz