Pati zasady admin..doc

Zasady ogólne prawa administracyjnego.

Fundamentalne znaczenie dla całego systemu prawa, w tym dla prawa administracyjnego, ma zasada demokratycznego państwa prawa, o której stanowi art. 2 Konstytucji RP. Zasada ta nie została normatywnie zdefiniowana, a jej elementy są określone przez szereg zasad, które z niej wynikają. Podstawowymi założeniami tej zasady są prymat prawa oraz poszanowanie praw i wolności obywateli, które są zawarte w kolejnych zasada postępowania administracji publicznej.:

Zasada praworządności i legalności

Zgodnie z Konstytucją organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, o czym stanowi art.7. Na tej podstawie zostały wyodrębnione zasady praworządności i legalności.

Zasada praworządności oznacza, że każde działanie mieści się w granicach prawa, co oznacza, że nie jest sprzeczne z jakimkolwiek elementem porządku prawnego.

Zasada legalności oznacza, że każde działanie powinno mieć swoją podstawę prawną, tzn. powinno być oparte na normie ustawowej, uprawniającej do podjęcia działania w określonej normie i w określonych warunkach.

Obie te zasady administracja powinna realizować zawsze, zarówno w procesie stanowienia prawa przez siebie, jak również w procesie stosowania prawa. Jednocześnie wynika stąd nakaz dla administracji publicznej czynienia tego, na c9o zezwala obowiązujące prawo.

Zasady te mają swoje formalne gwarancje w postaci rozwiązań proceduralnych, oczym stanowią art. 6 i 7 k.p.a :

Art. 6 „Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.”

Art. 7 „W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.”

Ponadto zasady te posiadają gwarancje w różnorodnych formach kontroli, chodzi tu przede wszystkim o kontrolę sprawowaną przez sądy administracyjne, Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu, Rzecznika Praw Obywatelskich, prokuraturę lub Najwyższą Izbę Kontroli oraz inne formy kontroli zewnętrznej na szczeblu europejskim, jak np. kontrola Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Zasada równości wobec prawa

Artykuł 32 Konstytucji stanowi, że: „Wszyscy są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.” Zasada ta również swoje odzwierciedlenie w umowach międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczypospolitą Polską jak i w prawach Unii Europejskiej, przy czym są to przede wszystkim regulacje dotyczące równo-uprawnienia płci. Wśród nich można wskazać m.in. Kartę Narodów Zjednoczonych, Pakt Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych, Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Traktat o Unii Europejskiej. Zasada ta w prawie administracyjnym oznacza przede wszystkim to, że organy administracji publicznej stanowiąc prawo, a zwłaszcza je stosując, powinny dbać o jednakowe traktowanie adresatów swoich działań, jeśli pozostają oni w takiej samej sytuacji prawnej i faktycznej. Wszystkie podmioty charakteryzujące się dana cechą w równym stopniu powinny być traktowane tak samo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Konstytucja RP zakazuje w szczególności naruszania równości ze względu na płeć, urodzenie, wykształcenie, zawód, narodowość, rasę, wyznanie i pochodzenie społeczne.

Należy podkreślić, iż równość wobec prawa nie oznacza, że poszczególne podmioty maja takie same prawa i obowiązki. Chodzi o to, by zróżnicowanie tych praw miało zawsze swoja podstawę w ustawie albo było należycie uzasadnione.

Zasada lex retro non agit – prawo nie działa wstecz

Jest to zasada określana inaczej jako zasada nieretroakcyjności prawa, kardynalna zasada państwa prawnego, która nie została wyraźnie sformułowana w Konstytucji RP. Jest uważana za pochodną zasady demokratycznego państwa prawa, jak również wynika z zasady legalności i zaufania obywateli do państwa. Oznacza ona, że nie należy stosować norm prawnych, które nakazują stosowanie nowo ustanowionych norm do zdarzeń, które zaistniały przed wejściem w życie tych nowych norm, z którymi prawo dotąd nie wiązało skutków prawnych przewidzianych przez te normy. Należy więc przyjąć, że każdy przepis normuje przyszłość, a nie przeszłość. Prawo musi być przewidywalne i budzić zaufanie a podmiot prawa musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. W prawie polskim zasadę tę wyraża np. art. 3 k.c., który stanowi: „Ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu.”

Przyjmuje się, że zasada ta może mieć swoje wyjątki, gdy wymagają tego względy sprawiedliwości społecznej, bądź gdy chodzi o modyfikacje prawa podmiotowego na korzyść obywateli