2009.02_Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map_[Grafika].pdf - Grafika - SOLARIX33

Rozwiązania

Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map

Digitalizacja rysunków,

Paweł Wolniewicz

Rozpowszechnianie graik, map oraz rysunków technicznych w postaci elektronicznej staje się

coraz powszechniejszą praktyką. Drukowane wykresy lub mapy nie traią zapewne do lamusa, ale

z pewnością stracą na znaczeniu. Poza tym, papierowe dokumenty i mapy mają jedną istotną wadę

– trudno poddać je powtórnej obróbce, a informacje na nich zapisane zgromadzić w bazach danych.

kowane rysunki, to konieczne okaże się uży-

cie skanera, a następnie import graiki do pro-

gramu takiego jak Inkscape oraz jej wektoryza-

cja. Po zakończeniu tego procesu otrzymamy plik, któ-

ry będziemy mogli poddawać wielokrotnej edycji. Mimo

to wykonanie pomiarów na graice (mapie, rysunku tech-

nicznym), a także odczytanie odległości i kątów, sprawi

nam zapewne sporo problemów. Możemy jednak sięgnąć

po specjalistyczne narzędzie, które umożliwi wykonanie

niezbędnych pomiarów na zdigitalizowanym obrazie, a

następnie eksport wyników do baz danych, arkuszy kal-

kulacyjnych i innych programów. Tym narzędziem jest

Engauge Digitizer .

W jakich konkretnych sytuacjach może przydać się

wspomniane oprogramowanie? Zastosowań jest sporo

– część z nich została wymieniona na stronie domowej En-

gauge Digitizera. Po pierwsze, możemy dysponować wy-

kresami zapisanymi w formatach rastrowych lub wydruko-

wanych na papierze. Engauge Digitizer umożliwi nam di-

gitalizację znajdujących się na nich informacji. W efekcie

uzyskamy dane liczbowe, które pozwolą nam na odtworze-

nie wykresu w dowolnym arkuszu kalkulacyjnym, a także

na zmianę zawartych w nim danych.

Zastosowane przez nas oprogramowanie poradzi sobie

nie tylko z prostymi wykresami bądź histogramami, ale też

z bardziej skomplikowanymi rysunkami technicznymi. Zdi-

gitalizowane dane będziemy mogli zapisać w formacie CSV,

następnie odczytać za pomocą arkusza kalkulacyjnego, opro-

gramowania matematycznego lub statystycznego, a także za-

chować w bazie danych.

Innym ważnym polem, na którym Engauge Digitizer

świetnie się sprawdza, jest gromadzenie informacji pocho-

dzących z papierowych map. Dzisiaj dostępne są zarówno

komercyjne, cyfrowe mapy, jak i darmowe ich odpowiedni-

ki, takie jak dobrze znany serwis Google Maps oraz otwar-

ty projekt OpenStreetMap ( http://www.openstreetmap.org/ ).

Mimo to często nie oferują one takiej dokładności, jak papie-

rowe mapy topograiczne. W efekcie digitalizacja może oka-

zać się bardzo przydatna, zwłaszcza jeśli jesteśmy zapalony-

mi turystami pieszymi, cyklistami lub spędzamy wolny czas

trenując biegi na orientację.

W tym artykule zapoznamy się z kilkoma najbar-

dziej ważnymi zastosowaniami programu Engauge Digi-

luty 2009

wykresów i map

J eśli zechcemy zdigitalizować jakiekolwiek dru-

Rozwiązania

Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map

tizer. Zaczniemy od digitalizowania map, a

następnie odczytamy dane zapisane na dru-

kowanych wykresach oraz rysunkach tech-

nicznych.

Dzięki temu zorientujemy się, jakiego rodza-

ju materiały (i jakiej jakości) można przetwa-

rzać w tym programie. Pracę warto jednak

rozpocząć już na własnych plikach. W tym ce-

lu konieczny będzie skaner, który wykorzysta-

my do digitalizacji wykresów, rysunków tech-

nicznych i map. Parametry techniczne takie-

go urządzenia nie muszą być wyśrubowane.

W wielu przypadkach wystarczy zastosowa-

nie rozdzielczości rzędu 300 dpi. Warto sko-

rygować ustawienia kontraktu oraz jasności,

ale nie do przesady. Engauge Digitizer radzi

sobie z plikami zawierającymi tło, więc jego

usuwanie za pomocą GIMP-a nie jest koniecz-

ne. Wyjściowy plik warto zapisać w formacie

PNG, gdyż dzięki temu zaoszczędzimy nieco

miejsca na dysku. Program rozpoznaje rów-

nież dokumenty BMP, GIF oraz JPG, a tak-

że PNM i XPM.

Podczas skanowania starajmy się korzy-

stać z trybu kolorowego, nie redukując obra-

zu do odcieni szarości. W trakcie pracy z mapa-

mi jest to oczywiste, jednak również przetwa-

rzając rysunki techniczne i monochromatycz-

ne wykresy nie trzeba konieczne dostosowy-

wać do nich ustawień posiadanego przez nas

urządzenia.

W pracy z Engauge Digitizerem dobrze

sprawdzają się tanie skanery biurkowe A4. Au-

tor korzysta z modelu Epson Perfection V200

Photo, którego producent dostarcza sterowniki

dla Linuksa (pakiet Iscan). Skaner ten digitali-

zuje również przezrocza.

Zapisane przez nas pliki graiczne otwie-

ramy w programie Engauge Digitizer, wyda-

jąc w tym celu polecenie Import z menu Fi-

le lub klikając ikonę Import File (pierwsza

z lewej strony na pasku w górnej części in-

terfejsu). Zeskanowany obraz pojawia się w

oknie Engauge Digitizera. Zauważmy jed-

nak, że nie jest to oryginalny plik graicz-

ny. Program domyślnie stara się bowiem bi-

naryzować obraz, czyli oddzielić jego treść

od tła. Istotne informacje zaznaczone są ko-

lorem czarnym, szum – białym. Jeżeli wyniki

pracy Engauge Digitizera nie są naszym zda-

niem zadowalające, to możemy przywrócić

oryginalny obraz poleceniem Original Ima-

ge z menu View .

Program z reguły radzi sobie dobrze z wy-

kresami, poprawnie odróżniając treść od tła.

Przetworzenie graiki może pogorszyć nieco

jakość tekstu (podpisów, cyfr na osiach współ-

rzędnych), jednak sporo zależy też od oryginal-

nego skanu oraz stosowanych czcionek. Trochę

trudniejsza jest praca z mapami. Jeśli przetwo-

rzony obraz jest nieczytelny, to powinniśmy za-

znaczyć opcję View –> Original Image . Nie

utrudni nam to dalszej pracy ze skanem.

Instalacja Engauge Digitizera

Engauge Digitizer jest programem wieloplat-

formowym, dostępnym zarówno w postaci

kodu źródłowego, jak i binariów. W portalu

Sourceforge znaleźć możemy pakiety zawie-

rające najnowszą wersję aplikacji. Dostępne

są binaria zarówno dla Linuksa, jak i Win-

dows, a także kod źródłowy. Instalacja bina-

riów nie sprawia żadnego problemu. Wystar-

czy rozpakować pobrane archiwum, wejść

do podkatalogu engauge i wydać polecenie

./engauge . Posiadanie praw administratora

nie jest konieczne.

Program korzysta z bibliotek Qt 3. Obec-

nie deweloperzy aplikacji pracują nad przepro-

gramowaniem jej interfejsu tak, by był on opar-

ty na Qt 4.x. Jeśli zdecydujemy się na ręczną

kompilację programu, to wymagane będą nie

tylko biblioteki Qt 3, ale także FFTW w wer-

sji co najmniej 3.1.2. Potrzebne pakiety znaleźć

można w większości dystrybucji. Kompilacja

wymaga wydania dwóch poleceń: qmake di-

gitizer.pro , a następnie make . W efekcie po-

winniśmy otrzymać gotowe do uruchomienia

binaria. Program nie posiada żadnych dodatko-

wych bibliotek, które powinny zostać umiesz-

czone w ściśle określonym miejscu w struktu-

rze plików. Wystarczy uruchomić skompilowa-

ne binaria poleceniem ./engauge .

Razem z Engauge Digitizerem rozpo-

wszechniane są przykładowe graiki oraz do-

kumentacja w formacie HTML. Pliki JPG /

PNG / BMP zawierające skany testowych do-

kumentów (wykresów) znajdują się w pod-

katalogu samples . Dokumentację znajdzie-

my natomiast w folderze usermanual . Nale-

ży otworzyć plik index.html , z poziomu któ-

rego uzyskujemy dostęp do kilku przykła-

dów zastosowania programu, a także odpo-

wiedzi na kilkanaście najważniejszych py-

tań związanych z korzystaniem z aplikacji.

Dokumentacja dostępna jest jedynie w języ-

ku angielskim.

Warto obejrzeć przykładowe pliki rozpo-

wszechniane razem z Engauge Digitizerem.

Digitalizacja map

Naszą przygodę z Engauge Digitizerem za-

czniemy właśnie od analizowania map i pla-

nów. Ich papierowe wersje wciąż są nierzadko

o wiele wyższej jakości niż elektroniczne od-

powiedniki dostarczane razem z urządzeniami

GPS i dostępne w Internecie. Dlatego też prze-

niesienie do komputera przynajmniej części z

naszej analogowej kolekcji map może się oka-

zać konieczne.

Szczególnie przydatne są mapy topogra-

iczne w dużej skali. Umożliwiają one doko-

nanie bardzo precyzyjnych pomiarów odle-

głości i powierzchni. W pracy z papierowy-

mi mapami niezbędna okaże się dobra linij-

ka i kalkulator, a i tak nie uda nam się uzy-

skać dokładnych rezultatów, zwłaszcza w

przypadku analizy linii łamanych oraz krzy-

wych.

Zeskanowaną mapę lub plan zaimpor-

tujmy zatem do programu Engauge Digiti-

zer. W razie potrzeby włączmy opcję Origi-

nal Image. Pracę z mapą powinniśmy rozpo-

Rysunek 1. Engauge Digitizer analizuje ładowane

graiki, odróżniając tło od właściwych danych

Rysunek 2. Fragment mapy z rozpoznanymi przez

program zarysami poziomic

Rysunek 3. Okno Discretize pozwala na iltrowanie

obrazu i usuwanie z niego niepotrzebnych informacji

www.lpmagazine.org

Rozwiązania

Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map

cząć od ustalenia jej skali. Dzięki temu bę-

dziemy mogli precyzyjnie wykonać wszyst-

kie potrzebne pomiary. W celu ustalenia ska-

li kliknijmy ikonę Scale Bar . Następnie za-

znaczmy na mapie dwa punkty znajdujące

się w dokładnie znanej nam odległości w li-

nii prostej. W tym celu warto podczas ska-

nowania mapy objąć także podziałkę milime-

trową wydrukowaną na niej razem z legendą.

W przypadku planów geodezyjnych będzie-

my również prawdopodobnie znali odległo-

ści pomiędzy wybranymi punktami pomiaro-

wymi (tak zwanymi reperami). Takie infor-

macje też okażą się bardzo przydatne. Klik-

nijmy myszą jeden z punktów, a następnie

przeciągnijmy kursor, cały czas przytrzymu-

jąc wciśnięty prawy przycisk, do końca od-

cinka o ustalonej odległości. Na ekranie poja-

wi się niewielkie okienko Scale Bar , pozwa-

lające nam na wprowadzenie długości testo-

wej linii. Wpiszmy właściwą wartość. Jed-

nostki nie są istotne, możliwe jest stosowanie

metrów, kilometrów, a nawet mil, w zależno-

ści od potrzeb.

Teraz możemy rozpocząć pomiary. Wy-

dajmy polecenie Digitize –> Measure Point .

Następnie zaznaczmy łamaną, której dłu-

gość zamierzamy pomierzyć. Może to być

trasa, którą przebiegliśmy na treningu, prze-

mierzyliśmy na spacerze bądź przejechali-

śmy na rowerze, a także obwód terenu, któ-

rego powierzchnię usiłujemy ustalić. Zasto-

sowań Engauge Digitizera jest sporo, wie-

le zależy od indywidualnych potrzeb użyt-

kownika.

Trasę wprowadzamy klikając kolejne, w

miarę blisko siebie położone, punkty. Pro-

gram połączy je automatycznie, wykonując

przy tym pomiary odległości. Ostatni punkt

może pokrywać się z pierwszym – obliczo-

ne zostanie wówczas także pole zamknię-

te oznaczoną ścieżką. Pomiary wykonane

przez Engauge znaleźć można w okienku

Measure Geometry, otwieranym po wydaniu

polecenia View –> Measure Geometry Info .

Ujrzymy w nim prosty arkusz kalkulacyjny.

W wierszach umieszczone są informacje do-

tyczące kolejnych punktów pomiarowych

– ich współrzędne oraz odległości pomię-

dzy nimi. Pierwsze dwie kolumny określają

lokalizację zaznaczonych miejsc w układzie

kartezjańskim (osie X i Y). Kolejna zawiera

numery punktów. Następne cztery kolumny

określają odległości pomiędzy wskazanymi

miejscami na krzywej, pomierzone w usta-

lonych przez nas jednostkach. Dodatkowo

wyświetlane są również wartości procento-

we. Wskazują nam one, jaki fragment całej

trasy stanowi każdy z pomierzonych odcin-

ków. Pomiary wykonywane są w dwóch kie-

runkach, stąd też dane liczbowe zajmują aż

cztery kolumny.

Ostatnia informacja zawarta w arkuszu do-

tyczy kątów (azymutów) pomiędzy kolejnymi

odcinkami. Ponadto w nagłówku tabeli zna-

leźć można powierzchnię zamkniętą wyzna-

czoną przez nas krzywą. Wszystkie pomiary

zostały automatycznie przeliczone na ustalone

przez nas jednostki. Jeśli wcześniej nie zdei-

niowaliśmy skali, to wyniki podane zostaną w

pikselach.

Rysunek 4. Wykorzystany wykres z danymi z serwisu Google Trends. Dzięki programowi Engauge Digitizer

możliwe jest odczytanie danych liczbowych i zapisanie ich w arkuszu kalkulacyjnym lub w bazie danych

Eksport danych

do arkusza kalkulacyjnego

Dane znajdujące się w oknie Measure Geo-

metry można zachować, zaznaczając je my-

szą i wciskając kombinację klawiszy [ Ctr-

l ]+[ C ]. Następnie, jeśli korzystamy z pa-

kietu biurowego OpenOfice.org , to utwórz-

my w nim pusty arkusz kalkulacyjny i naci-

śnijmy [ Ctrl ]+[ V ]. W okienku Import tekstu

uaktywnijmy Opcje separatora jako Roz-

dzielony , a następnie wskażmy kratkę Ta-

bulator . U dołu okienka cały czas widocz-

ny jest podgląd importowanych danych. Je-

żeli efekt nas zadowala, kliknijmy OK . Po-

miary wykonane w programie Engauge Di-

gitizer pojawią się w arkuszu kalkulacyjnym

OpenOfice.org .

Warto jeszcze zachować mapę wraz z na-

niesionymi trajektoriami i punktami. W tym

celu kliknijmy ikonę Save . Program umożli-

wi nam zachowanie wszystkich danych w jego

własnym formacie *.dig .

W niektórych sytuacjach samo doko-

nanie pomiarów może nam nie wystarczać.

Czasami możemy również zechcieć zdigitali-

zować mapę do postaci wektorowej, odiltro-

wując część informacji i pozostawiając tyl-

Rysunek 5. Program rozpoznał krzywą znajdującą się na wykresie i odczytał wartości kilkudziesięciu punktów

luty 2009

Rozwiązania

Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map

ko najistotniejsze dane (poziomice, sieć dro-

gową i kolejową, zabudowania i miejscowo-

ści). Tak przetworzona graika może znaleźć

zastosowanie w wielu sytuacjach. Jeśli chce-

my nanieść na mapę własne dane, wykorzy-

stać ją do gromadzenia informacji o przeby-

tych przez nas trasach lub umieścić na niej

rezultaty dowolnych badań, to Engauge Di-

gitizer posiada w tym celu kilka dodatko-

wych funkcji.

Po zaimportowaniu mapy prawdopo-

dobnie zdecydowaliśmy się włączyć wi-

dok oryginalnego obrazu ( View –> Original

Image ). Algorytmy, które Engauge Digitizer

stosuje automatycznie w celu odiltrowania

z mapy istotnych informacji nie działają bo-

wiem z reguły w sposób optymalny. Nic jed-

nak straconego. Program pozwala nam bo-

wiem na ręczne sterowanie procesem bina-

ryzacji obrazu, czyli przekształceniem do

postaci, w której zbędne dane zostaną zre-

dukowane do białego tła, a ważne informa-

cje – zapisane w postaci czarnych punktów,

linii i powierzchni, rozpoznawanych jako

osobne ścieżki.

W tym celu wydajmy polecenie Discre-

tize z menu Settings . Na ekranie pojawi się

okienko zawierające w górnej części histo-

gram obrazu oraz listę możliwych do wy-

korzystania algorytmów, a u dołu – podgląd

mapy. Początkowo widoczne są domyśl-

ne ustawienia Engauge Digitizera, wyma-

gające zapewne skorygowania. Do wybo-

ru mamy pięć metod (ramka Discretize me-

thod selection ). Warto wypróbować każdą z

nich, za każdym razem manipulując dwoma

ogranicznikami na histogramie, separujący-

mi obraz od jego tła. Łudząco przypomina

to funkcję progowania, dostępną między in-

nymi w GIMP-ie.

Po uzyskaniu zadowalających nas rezulta-

tów możemy kliknąć OK . Mapa zostanie prze-

tworzona z uwzględnieniem wprowadzonych

przez nas zmian. W efekcie Engauge Digiti-

zer zacznie widzieć ścieżki na mapie, wyzna-

czone przez drogi, kolej, linie brzegowe jezior

bądź poziomice. Dzięki temu możliwe będzie

ich pełne przetworzenie do postaci cyfrowej

(numerycznej).

Po zaakceptowaniu zmian powrócimy

do głównego okna programu. Zwróćmy uwa-

gę na linie widoczne na przetworzonej mapie.

Część z nich została prawdopodobnie ozna-

czona kolorem zielonym. Oznacza to, że En-

gauge Digitizer rozpoznaje te proste, krzy-

we bądź łamane, i automatycznie przekształ-

ca je na ścieżki. Teraz wystarczy tylko klik-

nąć jedną z nich myszą (przy uaktywnionym

narzędziu Digitize –> Segment Fill ), a aplika-

cja zaznaczy punkty umieszczone na ścieżce

i automatycznie pomierzy odległości pomię-

dzy nimi.

Podczas pracy z mapami problemy mo-

że sprawić zaznaczenie kilku ścieżek. En-

gauge Digitizer automatycznie doda kolej-

ne punkty do poprzedniej ścieżki, tworząc

połączenia pomiędzy najbliższymi z ozna-

czonych miejsc. Może to spowodować wy-

mieszanie się danych z różnych ścieżek.

Ta funkcja, wydająca się tutaj utrudnie-

niem, świetnie sprawdza się jednak pod-

czas odczytywania danych ze zdigitali-

zowanych wykresów oraz diagramów. W

trakcie przetwarzania map również może-

my sobie poradzić z tym problemem. Na-

leży przed zaznaczeniem kolejnej ze ście-

żek utworzyć nową krzywą. W tym ce-

lu otwórzmy okienko Settings –> Curves .

Kliknijmy w nim przycisk New . Utworzona

zostanie nowa łamana. Zatwierdźmy zmia-

ny klawiszem OK , a następnie na rozwija-

nej liście Curves widocznej w górnej czę-

ści głównego okna Engauge Digitizera, tuż

obok paska ikon, wybierzmy nazwę krzy-

wej. Od tego momentu program nie bę-

dzie łączył punktów z wcześniej wskaza-

nymi ścieżkami.

W podobny sposób możemy tworzyć

na pojedynczej mapie wiele ścieżek pomia-

rowych, wykorzystując w tym celu znane

nam już narzędzie Measure Point . Po prostu

przejdźmy do okienka Measures (dostępne z

poziomu menu Settings ), a następnie klik-

nijmy przycisk New i zaakceptujmy zmiany

( OK ). Nowa ścieżka pojawi się w głównym

oknie programu, na rozwijanej liście.

Jak mogliśmy zaobserwować do tej po-

ry, Engauge Digitizer stosuje dwie katego-

rie krzywych służących do wykonywania

pomiarów – Curves oraz Measures . Dru-

gi z wymienionych typów lepiej spraw-

dza się podczas przetwarzania map. Pro-

gram nie łączy w tym przypadku najbliżej

leżących punktów, pozwalając użytkowni-

kowi na całkiem samodzielne wprowadza-

nie trajektorii. W przypadku narzędzia Cu-

rves , połączenia powstają automatycznie.

Przydaje się to zwłaszcza wtedy, gdy pra-

cujemy z wykresami i diagramami, a także

wówczas, gdy na mapie zostały odczytane

wyraźne linie (drogi, rzeki, koleje, pozio-

mice), zaznaczone w postaci zielonych li-

nii, możliwe do łatwego przekształcenia do

postaci zestawu liczb.

Digitalizacja

wykresów i diagramów

Do tej pory pracowaliśmy z mapami, korzy-

stając przy tym głównie z typu Measures . Te-

raz natomiast przyda się nam bardziej na-

rzędzie Curves – zaczniemy bowiem prze-

twarzać wykresy i rysunki techniczne. Tutaj

otwiera się przed nami bardzo szeroki zakres

możliwych zastosowań Engauge Digitizera.

Papierowe dokumenty mogą po zeskanowa-

niu i przetworzeniu za pomocą opisywane-

go programu traić do arkusza kalkulacyjne-

go, bazy danych, a nawet do jednego z pakie-

tów matematycznych.

Zaczniemy od pozyskania informacji z

wykresów, które od początku dostępne są w

wersji cyfrowej. Są to między innymi statysty-

ki oglądalności stron internetowych, rankin-

gi, a także diagramy publikowane w plikach

PDF. My wykorzystamy dane pobrane z ser-

wisu Google Trends ( http://www.google.com/

trends ). Zawiera on informacje o częstości

wpisywania przez użytkowników fraz w wy-

szukiwarce, a także o liczbie nowych artyku-

łów na zadany temat, pojawiających się w In-

ternecie. Pozwala to na śledzenie zmian zain-

teresowań internautów w czasie, na podstawie

wyrażeń kluczowych wpisywanych w Google.

Wyniki uzyskiwane tym narzędziem są bardzo

ciekawe, w niektórych sytuacjach mogą dopo-

móc w rozpoznaniu tendencji rynkowych oraz

preferencji gości wyszukiwarki.

Dane udostępniane przez Google Trends

widoczne są w postaci pliku graicznego za-

Rysunek 6. Wykres Google Trends zrekonstruowany w arkuszu kalkulacyjnym OpenOfice.org

www.lpmagazine.org

Rozwiązania

Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map

wierającego wykresy. Można go zapisać na

dysku, jednak późniejsze wykorzystanie i

przetworzenie tych danych wcale nie staje się

przez to łatwiejsze. Sięgniemy zatem po En-

gauge Digitizera, by zamienić wykresy na opi-

sujące je zestawy cyfr, które następnie można

wprowadzić do bazy danych lub zaimporto-

wać do arkusza kalkulacyjnego.

Pierwszym krokiem powinno być zapisa-

nie pliku graicznego na dysku. Najlepszym

formatem będzie zapewne PNG. Pliki TIF nie

są natomiast obsługiwane przez Engauge Di-

gitizera. Zapisaną graikę otwieramy klika-

jąc ikonę Import File . Jeśli jakość binaryza-

cji pozostawia wiele do życzenia, to otwórz-

my okno Discretize z menu Settings . Na histo-

gramie zmieńmy położenie obu znaczników,

tak aby na wynikowym obrazie pojawiły się te

elementy, które są nam potrzebne. Zauważmy,

że umiejętnie manipulując strzałkami można

w prosty sposób usunąć wszystkie zbędne da-

ne, na przykład widoczną w tle siatkę. Najbar-

dziej odpowiadające nam ustawienia zatwier-

dzamy przyciskiem OK i wracamy do główne-

go okna programu.

Teraz powinniśmy wskazać osie wykre-

su oraz przypisać do nich odpowiednie warto-

ści. W tym celu kliknijmy ikonę Axis Point , a

następnie trzy punkty – początkowy (0,0) oraz

końcowy dla osi X i Y. Do każdego z nich po-

winniśmy przypisać odpowiednie wartości, co

w naszym przypadku jest trudne, gdyż Google

Trends nie czyni tego w sposób właściwy. W

efekcie możemy opatrzyć oś Y dowolną warto-

ścią maksymalną (np. 100), a oś X – liczbą lat

przedstawionych na diagramie (w analizowa-

nym przypadku 5).

Jeśli binaryzacja (okienko Discretize ) zo-

stała przeprowadzona prawidłowo, to krzywe

na wykresie powinny być oznaczone kolorem

zielonym. W tym momencie wystarczy już tyl-

ko kliknąć jedną z nich kursorem, a następnie

otworzyć okienko Curve Geometry Info , do-

stępne z poziomu menu View . Ujrzymy listę

pomiarów wykonanych przez Engauge Digiti-

zera, analogiczną jak w przypadku tabeli Me-

asure Geometry Info . Tym razem jednak naj-

bardziej interesują nas nie odległości, ale osie

układu kartezjańskiego (X i Y). Dzięki nim mo-

żemy bowiem ustalić precyzyjną pozycję każ-

dego z punktów na wykresie.

Teraz przenieśmy dane do arkusza kal-

kulacyjnego i odtwórzmy w nim wykres wi-

doczny w pliku graicznym. Zaznaczmy ko-

lumny X oraz Y w oknie Curve Geometry In-

fo . Następnie skopiujmy je kombinacją klawi-

szy [ Ctrl ]+[ C ] i wklejmy do arkusza pakietu

biurowego OpenOfice.org . Oczywiście, mo-

żemy też wykorzystać jakąkolwiek konku-

rencyjną aplikację. Wklejmy dane tak samo

jak podczas pracy z mapą. Być może koniecz-

na będzie zamian kropek na przecinki w po-

szczególnych wartościach. Następnie utwórz-

my wykres, dla którego zakresem będą impor-

towane dane. Po chwili bezpośrednio w arku-

szu pojawi się krzywa, którą obserwowaliśmy

wcześniej na obrazie pobranym z serwisu Go-

ogle Trends. Ale tym razem możemy edyto-

wać wszystkie informacje, łączyć wykresy

dla wielu wyrażeń kluczowych i porównywać

je, a także przeprowadzać analizy statystycz-

ne. W przypadku bitmapowej graiki było to

oczywiście bardzo utrudnione.

Engauge Digitizer umożliwia również eks-

port odczytanych informacji do pliku CSV.

Aby skorzystać z tej funkcji, wydajmy polece-

nie Export z menu File . Plik CSV można po-

tem otworzyć w arkuszu kalkulacyjnym lub za-

importować do bazy danych bądź pakietu sta-

tystycznego, na przykład środowiska R. Do-

datkowo możliwa jest zmiana parametrów ge-

nerowanych tabel, za pomocą okienka Export

Setup wywoływanego komendą Settings –>

Export Setup .

W analizowanym przykładzie Engauge Di-

gitizer samodzielnie rozpoznał cały wykres ja-

ko pojedynczą ścieżkę, co umożliwiło dokona-

nie wszystkich potrzebnych pomiarów kilko-

ma kliknięciami myszy. Ale w przypadku gra-

ik gorszej jakości program może sobie nie po-

radzić. W takiej sytuacji pozostaje nam jeszcze

funkcja ręcznego zaznaczenia ścieżki. W tym

celu kliknijmy ikonę Curve Point , a następnie

wskażmy kolejne punkty na analizowanej krzy-

wej. Dalsze postępowanie jest identyczne, jak

podczas automatycznego rozpoznawania ście-

żek. Uzyskane dane możemy więc skopiować

i wkleić do arkusza kalkulacyjnego albo zapi-

sać w pliku.

Ręczne zaznaczanie kolejnych punktów na

wykresie okazuje się również konieczne, gdy

na wykresie znajduje się wiele przecinających

się krzywych. Jednak i w tej sytuacji istnieją

bardziej eleganckie rozwiązania. Spróbujmy

zmienić ustawienia w okienku Discretize (ram-

ka Discretize method selection ). Poszczególne

krzywe z pewnością różnią się odcieniem, co

można wykorzystać w celu wyeliminowania z

obrazu wszystkich danych, które nie interesu-

ją nas w danej chwili. Jeśli chcemy zdigitali-

zować większą liczbę wykresów, to warto kil-

kakrotnie zmienić ustawienia w oknie Discre-

tize , za każdym razem uwypuklając inny ele-

ment wykresu.

W naszej pracy przyjdzie nam zapewne

zetknąć się z graiką, na której dane nie będą

przedstawione w postaci krzywych. Na szczę-

ście Engauge Digitizer potrai sobie świetnie

poradzić także w przypadku wykresów punkto-

wych. Oferuje on dodatkowe mechanizmy po-

zwalające na odczytywanie danych z takich ob-

razów. Pracę rozpoczynamy w znany nam już

sposób, importując plik w jednym z obsługiwa-

nych formatów i zaznaczając trzy punkty dei-

niujące osie (za pomocą narzędzia Axis Point ).

Następnie sięgnijmy do okienka Discretize , il-

trując za jego pomocą obraz w taki sposób, by

pozostały nam nim tylko potrzebne nam punk-

ty. Może to wydać się trudne, jednak pamiętaj-

my, że każdy wykres musi być czytelny, a po-

szczególne kategorie danych powinny się zna-

cząco różnić. Ta zasada jest powszechnie sto-

W Sieci

Rysunek 7. Digitalizacja wykresu punktowego za pomocą narzędzia Point Match

• Engauge Digitizer – http://digitizer.sou

rceforge.net/ ;

• Engauge Digitizer w Sourceforge

– http://sourceforge.net/

project/showiles.php?group_

id=67696&package_id=130007 ;

• Inkscape – http://www.inkscape.org/ .

luty 2009

2009.02_Ze skanu do bazy danych – digitalizacja rysunków, wykresów i map_[Grafika].pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: