2004.09_Dodatki do pakietu OpenOffice.org_[Programowanie].pdf

dodatki do programów

Dodatki do pakietu

OpenOfice.org

z najpopularniejszych pa-

kietów biurowych dla

Linuksa. Oferuje spore

możliwości – dzięki niemu możemy nie

tylko tworzyć dokumenty tekstowe, ale

również arkusze kalkulacyjne, a nawet

prezentacje. Czy jednak na tym kończą

się możliwości tego pakietu? Nie. Został

on przez twórców wyposażony w potęż-

ne narzędzie, które pozwala tworzyć roz-

budowane makra. Oprócz tego, powsta-

ją różne programy tworzone przez nieza-

leżnych programistów, mniej lub bardziej

powiązane z projektem. Można do nich

zaliczyć opisany w niniejszym artykule

Imposter , jak również program do projek-

towania baz danych – Kexi .

a Google zwraca nam prezentację stworzo-

ną w programie Impress . Czy mamy w tym

momencie instalować cały pakiet Open-

Office.org ? Niekoniecznie, gdyż mamy do

dyspozycji program Imposter .

Jest to niezależny program, który

ma za zadanie wyświetlanie prezentacji

stworzonych w Impress . Obecnie najno-

wsza wersja tego programu ma numer 0.2 ,

więc jest to nadal młody projekt. Niemniej,

dosyć dobrze radzi sobie z wyświe-

tlaniem prezentacji, a wraz z dalszym

rozwojem z pewnością będzie wzbogacany

o dalsze funkcje (np. animację).

Instalacja

Program możemy pobrać ze strony

domowej projektu – korzystamy

z odnośnika Download na stronie http://

imposter.sourceforge.net/ . Wybieramy

najbardziej odpowiadający nam serwer

lustrzany, a następnie pobrany plik rozpa-

kowujemy poleceniem tar xzvf imposter-

0.2.tar.gz . Instalacja sprowadza się do

wydania standardowego ciągu poleceń:

./configure , make , make install (ostatnie

należy wydać z prawami administratora,

więc wcześniej wydajemy polecenie su

i podajemy hasło użytkownika root ).

CD/DVD

Po uruchomieniu dystrybucji

Linux+ Live CD/DVD można

przetestować działanie omawia-

nych dodatków.

Przykład użycia

Niedawno odwiedzili mnie znajomi.

Ponieważ, podobnie jak ja, lubią wyciecz-

ki konne i rowerowe, chciałem pochwalić

się swoją kolekcją (bardzo amatorskich)

zdjęć. Przechowuję ją na dysku twardym

komputera, więc najbardziej oczywi-

stym rozwiązaniem wydawał się pokaz

slajdów na ekranie. Wrodzone lenistwo

podpowiedziało mi jednak, że nie ma

sensu samodzielnie wstawiać kilkudzie-

sięciu zdjęć do programu Impress i zmie-

niać ich rozmiarów. Chwila poszukiwań

w Internecie dała zadowalający rezultat

– zainstalowałem nowe makro i już po

chwili wszystkie zdjęcia były wstawio-

ne, tak jak trzeba. Makro dodało nawet

stronę tytułową. Pozostało tylko dodać

kilka napisów, włączyć przejścia pomię-

dzy zdjęciami i ozdobić pierwszą stronę.

I mimo amatorszczyzny moich fotografii,

pokaz całkiem im się podobał.

Uruchamianie

Po zainstalowaniu, program uruchamia-

my poleceniem imposter . Po wciśnięciu

klawiszy [ Ctrl ]+[ O ] możemy wskazać plik

prezentacji, którą chcemy wyświetlić.

Pomiędzy kolejnymi slajdami możemy

poruszać się z pomocą klawiszy kursora,

jak również korzystając z opcji dostęp-

nych w menu Go .

Może zdarzyć się, że nasza pre-

zentacja nie będzie wyglądała tak, jak

w programie Impress – wciąż jeszcze wiele

funkcji nie zostało zaprogramowanych.

Mamy jednak dużą szansę, że slajdy będą

czytelne, choć pozbawione animacji.

Na płycie CD/DVD

Na płycie CD/DVD znajdują się

omówione dodatki do

OpenOfice.org.

O autorze

Autor ukończył studia na kierunku

Informatyka na Politechnice

Opolskiej. Z Linuksem (i ogólnie

systemami uniksowymi) ma stycz-

ność od wielu lat. Obecnie admini-

struje dwoma sieciami blokowymi.

Wolne chwile dzieli pomiędzy

jazdy konne, pływanie, czytanie

książek i mang oraz oglądanie

anime. Kontakt z autorem:

autorzy@lpmagazine.org

Imposter

Wiemy już, że z pomocą OpenOffice.org

możemy tworzyć i wyświetlać prezenta-

cje. Czasem jednak chcemy pokazać naszą

prezentację komuś, kto nie ma zainstalo-

wanego tego pakietu. Albo odwrotnie,

poszukujemy konkretnych informacji,

Makra w OpenOfice.org

Pakiet biurowy OpenOffice.org posiada

spore możliwości, ale jego użytkownicy

40 wrzesień 2004

Piotr Machej

O penOffice.org to jeden

dodatki do openofice.org

dodatki do programów

Rysunek 1. Imposter całkiem nieźle radzi sobie z wyświetlaniem prezentacji

Teraz możemy już korzystać

z wymienionego wcześniej menu: Narzę-

dzia – >Add-Ons – >Combine Files . Po

jego wybraniu zostaniemy zapytani, czy

chcemy utworzyć nowy dokument, czy

też łączone pliki chcemy wstawić do

aktualnego dokumentu. Po udzieleniu

odpowiedzi zobaczymy okno, w którym

możemy dodawać pliki do łączenia. Poje-

dyncze pliki dodajemy do listy z pomocą

przycisku Add a file . Możemy też dodać

cały katalog przyciskiem Add all files in

directory . Wskazując pliki na liście oraz

wciskając przyciski Move Up i Move Down

możemy zmieniać kolejność, w jakiej

zostaną połączone. Jeśli chcemy zrezy-

gnować z włączania jednego z plików,

możemy usunąć go przyciskiem Remove

(oczywiście tylko z listy – na dysku pozo-

stanie). Jedyna opcja w tym oknie ( Insert

page breaks between documents ) pozwa-

la na wymuszenie wstawienia znaków

końca linii w miejscach łączenia doku-

mentów. Gdy jesteśmy już zadowoleni

z ustawień, możemy wcisnąć przycisk

Combine files .

Należy pamiętać, aby do listy dodawać

tylko pliki, które OpenOffice.org Writer

jest w stanie odczytać, czyli obsługiwane

przez niego dokumenty tekstowe.

wciąż starają się dodać więcej uży-

tecznych funkcji. Jest to możliwe

dzięki wbudowanej obsłudze makr.

Z ich pomocą można wykonywać naj-

różniejsze czynności, zarówno proste, jak

i całkiem skomplikowane. Przykłado-

wo, z pomocą makra możemy sprawić,

żewnaszymdokumenciewszystkiewyrazy

będą pisane z wielkiej litery. Możemy też

usunąć wszystkie podwójne spacje czy

tabulatory. Niektórzy mają jednak inne

pomysły na ich wykorzystanie, np. mogą

służyć do tworzenia labiryntów, genero-

wania galerii czy łączenia wielu plików

w jeden. Istnieją również makra wyświetla-

jące zegary, pozwalające korzystać z kalku-

latora, a nawet analizujące trudność tekstu

(niestety, angielskiego). Makra do Open-

Office.org można znaleźć w wielu miej-

scach w Internecie. Jednym z ciekawszych

zestawów makr jest projekt OpenOffice

.org Macros (w skrócie OOoMa-

cros ). Jego strona domowa to http://

www.ooomacros.org/ . Poniżej zapoznamy

się z dwoma ciekawymi elementami tego

zestawu: Combine Files oraz Impress Photo

Album Creator .

http://sourceforge.net/projects/ooomacros/

odnajdujemy pozycję Combine Files

i wybieramy znajdujący się obok

odnośnik Download . Na wyświetlonej

stronie wybieramy odnośnik Combi-

neFiles_1.1.zip (numer wersji może być

inny, jeśli w międzyczasie pojawiła się

nowa wersja), a następnie wskazujemy

odpowiadający nam serwer lustrzany.

Zapisujemy plik do katalogu na naszym

dysku twardym (np. ~/Download/ ).

Teraz możemy go rozpakować

– w naszym ulubionym terminalu tek-

stowym przechodzimy do katalogu

~/Download/ ( cd ~/Download/ ), a nastę-

pnie wydajemy polecenie unzip Combine-

Files_1.1.zip . Uzyskany plik CombineFi-

lesInstaller_1-1.sxc otwieramy z pomocą

OpenOffice.org .

Podczas otwierania pliku możemy

otrzymać ostrzeżenie, że dokument zawie-

ra makra. Ponieważ zależy nam na tym,

aby z nich skorzystać, wybieramy przy-

cisk Uruchom . Na samej górze otwartego

dokumentu zobaczymy przyciski Install

i Uninstall , a poniżej instrukcję korzysta-

nia. Wciskamy przycisk Install . Zostanie

otwarte okienko z pytaniem, w jakiego

typu menu ma być umieszczony nasz pro-

gram. Wybierzmy As Addon Items . Dzięki

temu dostęp do programu będziemy uzy-

skiwać poprzez menu Narzędzia – >Add-

Ons – >Combine Files . Po zainstalowaniu

dodatku należy zamknąć wszystkie okna

OpenOffice.org i ponownie uruchomić

OpenOffice.org Writer .

Impress Photo Album Creator

Gdy mamy obszerną kolekcję zdjęć lub

atrakcyjnych rysunków, możemy chcieć

je zaprezentować znajomym. Można je

wystawić na stronie WWW lub wyświe-

tlić w przeglądarce graficznej, ale o ile

bardziej atrakcyjny jest pokaz slajdów

wykonany w Impress . Impress Photo

Album Creator to program, który podczas

tworzenia takiego pokazu wykonuje za

nas połowę pracy, gdyż wczytuje wszyst-

kie obrazki z podanego katalogu do pro-

gramu Impress oraz dba o odpowiednie

dopasowanie ich rozmiarów.

Combine Files

Czasem podczas pracy w edytorze tekstu

Writer istnieje potrzeba połączenia kilku

plików tekstowych w jeden. Makro Com-

bine Files pozwala nam na dokonanie

tego szybko i wygodnie.

Aby zainstalować makro, należy

najpierw pobrać je na dysk. Na stronie

Rysunek 2. Z pomocą jednego makra

można łatwo i szybko przygotować

atrakcyjną galerię z posiadanych

obrazków

www.lpmagazine.org

dodatki do programów

Makro to instalujemy analogicznie jak makro Combine

Files . Gdy otworzymy już plik PhotoAlbumInstaller_1-1.sxc

i wciśniemy przycisk Install , to tym razem wybierzmy opcję

As Top Menu 'PhotoAlbum' . Dzięki temu nasz generator galerii

będzie dostępny poprzez pozycję Photo Album widoczną

w pasku menu. Oczywiście, zanim się tam pojawi, musimy

zrestartować OpenOffice.org .

Użycie tego makra sprowadza się do uruchomienia go

z menu Photo Album – >Create Album . W otwartym oknie

wskazujemy katalog zawierający zdjęcia i wciskamy przy-

cisk Zaznacz . Po chwili powinniśmy zobaczyć uruchomio-

ny program Impress ze wstawionymi do niego rysunkami

oraz komunikat mówiący, ile rysunków zostało dodanych.

Na tym działanie skryptu kończy się. Mamy do dyspozycji

slajd ze stroną tytułową oraz kolejne slajdy z dopasowa-

nymi zdjęciami. Teraz już tylko od naszej inwencji zależy,

jak ozdobimy naszą prezentację i czym zachwycimy znajo-

mych.

Integracja OpenOfice.org

z Konquerorem

Użytkownicy KDE są z pewnością przyzwyczajeni do korzysta-

nia z Konquerora . Nie jest on wyłącznie menedżerem plików

lub przeglądarką stron WWW , gdyż potrafi również odtwarzać

wiele plików w swoim własnym oknie. Przy odrobinie wysiłku

możemy sprawić, że przy otwieraniu plików obsługiwanych

przez OpenOffice.org , nie będzie otwierana osobna aplikacja,

lecz będziemy przeglądali je w ramach okna Konquerora .

Obecnie można to uzyskać dzięki aplikacji Cuckooo . Jest ona

co prawda w fazie Alpha, jednak dopóki OpenOffice.org nie

zostanie lepiej zintegrowany z KDE , to jest to ciekawa alter-

natywa. Cuckooo możemy bezproblemowo pobrać ze strony

http://kde.openoffice.org/cuckooo/ , ale instalacja tej aplikacji

wymaga nieco wysiłku.

Przede wszystkim musimy upewnić się, że posiadamy

zainstalowane OpenOffice.org . Oprócz tego, będą nam

potrzebne pakiety kdebase-devel i kdesdk , dostępne na

płytach z dystrybucją (mowa o Auroksie – w innych dystry-

bucjach mogą nazywać się inaczej, np. kdebase-dev ). Gdy

mamy je zainstalowane, czas na instalację OpenOffice.org

Software Development Kit ( OpenOffice.org SDK ). Program ten

jest potrzebny podczas kompilacji Cuckooo .

Instalacja OpenOfice.org SDK

Program ten pobieramy ze strony http://www.openoffice.org/

dev_docs/source/sdk/index.html . Interesuje nas wersja 1.1 dla

Linuksa. Przechodzimy na dół strony, aż trafimy na właściwą

sekcję i wybieramy odpowiadający nam serwer lustrzany.

Przykładowo, możemy pobrać archiwum z czeskiego serwera:

http://ftp.sh.cvut.cz/MIRRORS/OpenOffice/stable/1.1.0_sdk/

OOo_1.1.0_LinuxIntel_sdk.tar.gz . Plik zapisujemy w katalogu

na dysku lokalnym (np. w ~/Download/ ). Ponieważ ma on

około 28 MB, więc jego pobieranie może trochę potrwać.

W tym czasie możemy skorzystać z emulatora termi-

nala i dokonać pewnej zmiany w pliku konfiguracyjnym.

Uruchamiamy nasz ulubiony terminal (np. Terminal albo

Multi Gnome Terminal ). Zaczynamy od uzyskania uprawnień

administratora – wydajemy polecenie su i podajemy hasło

użytkownika root . Korzystając z naszego ulubionego edytora

wrzesień 2004

dodatki do openofice.org

dodatki do programów

(np. Vim lub Pico ) otwieramy plik /etc/

ld.so.conf i na jego końcu dopisujemy linię

o treści /usr/lib/ooo-1.1.1/program . Taką

treść linia powinna mieć w przypadku,

gdy korzystamy z OpenOffice.org w wersji

1.1.1 , zainstalowanego w katalogu /usr/lib/

ooo-1.1.1/ . Jeśli nasz OpenOffice.org jest

zainstalowany w innym katalogu, musimy

odpowiednio poprawić tę linię. Po zapi-

saniu zmian w pliku wydajemy polecenie

ldconfig . Według autorów należy rów-

nież utworzyć dowiązanie symboliczne

od pliku libstdc++.so.5 do libstdc++.so.3 ,

choć w przypadku mojego systemu nie

było to potrzebne. Nie powinno jednak

zaszkodzić, więc po wejściu do katalogu

OpenOffice.org ( cd /usr/lib/ooo-1.1.1/

program/ ), sprawdzamy, czy znajduje się

tam ten plik: ls libstdc++.so.* . Jeśli

wyświetli nam się nazwa libstdc++.so.5 , to

wydajemy polecenie ln -s libstdc++.so.5

libstdc++.so.3 . Jeśli nie, to najprawdopo-

dobniej plik ten znajduje się w katalogu

/usr/lib/ (tak jest w przypadku Auroksa

i Fedory ). W takim przypadku przechodzi-

my do tego katalogu ( cd /usr/lib/ ) i tam

przeprowadzamy wyżej opisane czyn-

ności. Dzięki tym zabiegom programy

z pakietu OpenOffice.org SDK będą

miały dostęp do potrzebnych im

bibliotek OpenOffice.org . Na razie

uprawnienia administratora nie będą

nam potrzebne, więc możemy wrócić do

poziomu zwykłego użytkownika ( exit ).

Gdy plik z OpenOffice.org SDK zostanie

już zapisany na naszym dysku, musimy go

rozpakować. Możemy to uczynić w głów-

nym katalogu naszego użytkownika, więc

w oknie terminala wydajemy następujące

polecenia: cd ~/ , tar xzvf ~/Download/

OOo_1.1.0_LinuxIntel_sdk.tar.gz (zakłada-

jąc, że pobrany plik znajduje się w kata-

logu ~/Download/ ). Na tym kończy się

instalacja tego pakietu.

i rozpakowujemy archiwum poleceniem

tar xzvf cuckooo-0.3.tar.gz . Wchodzi-

my do utworzonego katalogu polece-

niem cd cuckooo-0.3 . Wydajemy pole-

cenie: ./configure --prefix=`kde-config

--prefix`--with-office-dir=/usr/lib/ooo-

1.1.1 --with-ODK-dir=$HOME/OpenOffice.

org1.1_SDK . Należy zwrócić uwagę na

użyty apostrof – znajduje się on na kla-

wiszu ze znakiem tyldy ( ~ ) i nie należy

go mylić z tym znajdującym się na

klawiszu z cudzysłowem ( " ). Jeśli Ope-

nOffice.org jest zainstalowany w innym

katalogu, to zamiast ścieżki /usr/lib/ooo-

1.1.1 należy w poleceniu użyć właściwej.

Podobnie należy dostosować ścieżkę

w parametrze --with-ODK-dir – tu założy-

liśmy, że OpenOffice SDK rozpakowaliśmy

w katalogu domowym.

Jeśli wszystko przebiegnie pomyśl-

nie, to możemy wydać polecenie make .

Rozpocznie się długi proces kompilacji.

Gdy się zakończy, ponownie uzyskujemy

uprawnienia administratora (polecenie

su i podajemy hasło użytkownika root ),

a następnie wydajemy polecenie make

install . Po jego zakończeniu możemy

opuścić konto administratora ( exit ).

Rysunek 3. Teraz w Konquerorze można

wyświetlić nie tylko pliki graiczne,

ale również prezentacje oraz arkusze

kalkulacyjne

Pokaż plik we wbudowanej przeglądar-

ce ( Show file in embedded viewer ). Na

koniec musimy się jeszcze upewnić, że

Cuckooo znajduje się w spisie Hierar-

chia usług ( Service Preference Order )

na samym początku listy. Teraz możemy

wcisnąć przycisk Zastosuj ( Apply ),

a następnie całą operację powtórzyć

dla pozostałych typów plików, dla

których chcemy mieć automatyczny

podgląd.

Należy pamiętać, że pliki będą wyświe-

tlane w trybie tylko do odczytu. Jeśli

chcemy je edytować, nadal musimy sko-

rzystać z uruchomionego osobno pakietu

OpenOffice.org .

Obsługa

Od tej pory po uruchomieniu Konqu-

erora możemy korzystać z Cuckooo .

Gdy wskażemy plik obsługiwany przez

OpenOffice.org (np. dowolny dokument

Microsoft Word lub prezentację Impress ),

to po wciśnięciu prawego przycisku

myszy znajdziemy w menu pozycję Pod-

gląd w Cuckooo (OpenOffice.org nested

in KDE) . Po jej wybraniu, w oknie

Konquerora powinien wyświetlić się

nam plik w trybie tylko do odczytu.

Jeśli nie chcemy korzystać z menu

pod prawym przyciskiem myszki,

a zamiast tego wolimy mieć podgląd

pliku zaraz po jego wybraniu, to musimy

zmienić opcje skojarzenia plików.

W tym celu w Konquerorze wybiera-

my menu Ustawienia – >Konfiguracja:

Konqueror ( Settings – >Configure Konqu-

eror ). Następnie wskazujemy sekcję

Skojarzenia plików ( File Associations )

i w polu obok rozwijamy grupę appli-

cation . Odnajdujemy na spisie interesu-

jący nas typ pliku (np. dla dokumentów

OpenOffice Writer – vnd.sun.xml.writer )

i zaznaczamy go. Przechodzimy do

zakładki Osadzanie ( Embedding ).

W sekcji Po kliknięciu lewym przyci-

skiem ( Left Click Action ) ustawiamy

Zakończenie

Jak widać, możliwości pakietu Open-

Office.org można znacząco rozszerzyć.

Jeśli wśród istniejących makr nie znaj-

dziemy takiego, który spełniałoby nasze

wymagania, zawsze możemy napisać je

samodzielnie. Wbrew pozorom, nie jest to

takie skomplikowane, a materiały dostępne

w Internecie (można je znaleźć na stronie

http://scripting.openoffice.org/ ) oferują

solidne podstawy potrzebne do programo-

wania makr. Oczywiście, jeśli tylko takie

makro okaże się użyteczne, warto podzie-

lić się nim z całą społecznością użytkowni-

ków OpenOffice.org .

Instalacja Cuckooo

Jeśli jeszcze tego nie zrobiliśmy, to naj-

wyższa pora pobrać archiwum z kodem

źródłowym programu Cuckooo . Odno-

śnik do aktualnej wersji możemy zna-

leźć na stronie http://kde.openoffice.org/

cuckooo/ . W chwili pisania artykułu była

to wersja 0.3 , znajdująca się pod adresem

http://artax.karlin.mff.cuni.cz/~kendy/

cuckooo/download/cuckooo-0.3.tar.gz .

Program zapisujemy jak zwykle do przy-

kładowego katalogu ~/Download/ .

W oknie terminala przechodzi-

my do tego katalogu ( cd ~/Download/ )

W Internecie:

• Imposter:

http://imposter.sourceforge.net/

• Makra dla OpenOfice.org:

http://sourceforge.net/projects/

ooomacros/

• Strona związana z tworzeniem i roz-

wijaniem makr dla OpenOfice.org:

http://scripting.openofice.org/

• Cuckooo:

http://kde.openofice.org/cuckooo/

www.lpmagazine.org

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: