Henryk Berlewi
(ur. 20 października 1894 w Warszawie, zm. 2 sierpnia 1967 w Paryżu) – malarz, grafik, typograf oraz teoretyk i krytyk sztuki. Członek ugrupowania Blok, Syndicat de la Presse Artistique Française oraz Association Internationale des Critiques d'Art (AICA).
Życiorys
Studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (1904-1909), w Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii (1909-1910) i w paryskiej École des Beaux-Arts i École des Arts Décoratifs (1911-1912). W 1913 roku wrócił do Polski i rozpoczął trzyletnie studia w warszawskiej Szkole Rysunkowej pod kierunkiem Jana Kauzika.
W jego twórczości malarskiej i graficznej z lat 1918-1922 dominują motywy wywodzące się z kultury żydowskiej. Był znaną postacią w żydowskich kręgach artystycznych, literackich i teatralnych: związany był z Wilner Trupe, był czołowym twórcą grupy artystycznej Chaliastre, wykonywał projekty i prace graficzne do wydawanego w Warszawie i Berlinie żydowskiego czasopisma "Albatros". Tworzył w duchu ekspresjonizmu, eksperymentował na polu grafiki i typografii.
Rok 1921 stanowił przełom w twórczości Berlewiego: zwrócił się ku sztuce czystej, w stronę konstruktywizmu i suprematyzmu. Przeniósł się do Berlina, gdzie poznał El Lissitzkiego i zetknął się z Theo van Doesburgiem, Ludwigiem Miesem van der Rohe, László Moholy-Nagy. Tam sformułował zasadę mechanofaktury, ogłoszoną w Polsce w 1924.
Był czołowym przedstawicielem awangardowej abstrakcji geometrycznej w Polsce, członkiem grupy "Blok". Ważniejsze dzieła: Mechanofaktura biało-czerwono-czarna, 1924 (Muzeum Sztuki w Łodzi), Kompozycja mechanofakturowa (Muzeum Narodowe w Warszawie).
W 1926 powrócił do sztuki przedstawiającej, a w 1928 zamieszkał na stałe w Paryżu. Po 1957 r., pod wpływem wystawy "Prekursorzy Sztuki Abstrakcyjnej w Polsce" odbywającej się w Paryżu powrócił do abstrakcji, prowadził działalność na rzecz uznania mechanofaktury za prekursorską wobec pop artu.
Henryk Stażewski
(ur. 9 stycznia 1894 w Warszawie, zm. 10 czerwca 1988 Warszawie), polski malarz związany z kierunkami awangardowymi, przedstawiciel konstruktywizmu. W swojej twórczości poświęcił się abstrakcji geometrycznej.
Wraz z m.in. Edwardem Krasińskim i Tadeuszem Kantorem był współtwórcą warszawskiej Galerii "Foksal".
Jego prace znajdują się m.in. w posiadaniu Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Jednym z jego uczniów był Roman Orłow. Studia artystyczne odbył w latach 1913-1919 w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni Stanisława Lentza. Związał się z pierwszym polskim ugrupowaniem awangardowym założonym w 1917, nazwanym EKSPRESJONIŚCI POLSCY, zaś w 1919 przemianowanym na FORMIŚCI. Zadebiutował w 1920, pokazując swe prace wraz z formistami w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych. W 1921 prezentował swe obrazy wraz z Mieczysławem Szczuką w awangardowym Polskim Klubie Artystycznym. W 1922 wziął udział w ekspozycji formistów F 9 w warszawskim Salonie Czesława Garlińskiego. W 1923 uczestniczył w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie i Międzynarodowej Wystawie Nowej Sztuki w Łodzi, które to wydarzenia zainicjowały ruch konstruktywistyczny w Polsce. Był członkiem-założycielem GRUPY KUBISTÓW, KONSTRUKTYWISTÓW I SUPREMATYSTÓW "BLOK" (1924-1926) oraz ugrupowań, które rozszerzyły założenia programowe BLOKU - PRAESENS (1926-29) i a.r. (1929-1936); zajmował się też redagowaniem czasopism "Blok" i "Praesens".
Wanda Gołkowska
Wanda Gołkowska - urodzona w Rzeszowie, od wielu lat związana jest z Wrocławiem. W latach 1945-1952 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. W 1950 roku wyszła za mąż za Jana Chwałczyka. Od 1953 roku wzięła udział w około 350 wystawach zbiorowych, plenerach, akcjach i sympozjach oraz w 38 wystawach indywidualnych w kraju i zagranicą. Od 1991 roku profesor zwyczajny Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jej działalność artystyczna obejmuje malarstwo, rysunek, formy przestrzenne, teorię i sztukę konceptualną. Jej prace znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach i Bydgoszczy, w Muzeum Architektury we Wrocławiu, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, w Muzeach Okręgowych w Lublinie, Koszlinie, Chełmie, Legnicy, Sanoku, a także w wielu ośrodkach sztuki współczesnej w Niemczech, Szwecji, Francji, Holandii.
Wanda Gołkowska Fuga na kreskę
z cyklu Architektura obrazu
układ otwarty
Jerzy Grabowski
jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej w sztuce polskiej. Jerzy Grabowski (ur. 1933 r.) studiował na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom z grafiki u prof. Józefa Mroszczaka). W latach 1976-2004 prowadził Pracownię Litografii na Wydziale Grafiki ASP w Łodzi, a od 1993 roku wykładał w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie). Członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Drzeworytników XYLON oraz Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie. Miał ponad 35 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, brał udział w ponad 400 wystawach zbiorowych. Zajmuje się grafiką artystyczną i użytkową, a także malarstwem. Twórczość Jerzego Grabowskiego może być przykładem wyjątkowej konsekwencji i samodyscypliny w doskonaleniu formy i warsztatu, w budowaniu spójnego języka wypowiedzi artystycznej. Jego prace, konstruowane z oszczędnych, powtarzalnych form i syntetycznych kodów barwnych, odwołują się do powszechnie występującej zasady dualizmu w naturze i do aspektów nieskończoności oraz skończoności przestrzeni. Podstawową jednostką modularną był dla Grabowskiego trójkąt, a dodatkowymi wartościami estetycznymi odzwierciedlającymi układy graficzne kolor i perforacja. Układy cyfr transponował na wypukłości i wklęsłości papieru, a z systemów barwnych wyprowadzał gest plastyczny.
Jerzy Grabowski "Konflikt struktur"
Jerzy Grabowski "Dwie wartości"
"Rozważania o ładzie i chaosie"
&#x...
iskierka_1986