MOTYWOWANIE UCZNIÓW DO NAUKI.doc

MOTYWOWANIE UCZNIÓW DO NAUKI

Motywacja do nauki – w początkowym okresie nauki szkolnej jest zewnętrzne, charakteru wewnętrznego nabiera u osób w okresie adolescencji. Wg Brophy’ego motywację dzieli się na motywację osiągnięć i motywację uniknięcia porażki. Nagroda i kara pobudzają motywację, jeśli są zapowiedziane. Zależnie od oczekiwań (sukcesu lub porażki) zaangażowanie w wykonanie zadania jest różne: wysiłek i wytrwałość ucznia są większe, jeśli widać stałą zależność między wkładem pracy a osiąganym poziomem kompetencji oraz jeśli uczeń wierzy, że może kontrolować wyniki i osiągnąć odpowiedni rezultat poprzez własne działanie. Dzięki poczuciu własnej skuteczności, które jest elementem samooceny, uczeń nabiera pewności siebie i chętnie podejmuje się wykonywania działań, pracuje wytrwale i nie poddaje się, gdy pojawią się trudności. Chwilowe niepowodzenia nie osłabiają motywacji, przypisywane są zwykle brakowi stosownej wiedzy, źle dobranej strategii działania lub niedostatecznie wytężonej pracy.

Przyczyny obniżenia poziomu motywacji:

·         niesprzyjająca nauce atmosfera w klasie (np. moda na nieuczenie się) lub ogólna niska motywacja grupy,

·         konflikt z klasą lub nauczycielem,

·         niewłaściwa organizacja pracy (nieumiejętne planowanie działań),

·         źle ustawiony proces dydaktyczny (nieodpowiednie metody nauczania),

·         niewystarczające umiejętności potrzebne do pogłębiania wiedzy (nieadekwatne strategie uczenia się),

·         problemy osobiste poza szkołą, trudności rodzinne,

·         zaburzenia związane z okresem dojrzewania (np. niska samoocena),

·         nadmierne ambicje połączone z lękiem przed porażką (np. pragnienie zaspokojenia oczekiwań dorosłych przy zaniżonym poczuciu własnej wartości),

·         spadek samooceny wywołany traumatycznym niepowodzeniem (zła ocena w połączeniu z ostrą krytyką) lub serią niepowodzeń.

Nieadekwatna samoocena (najczęściej zaniżona) może mieć wpływ na aktywność poznawczą ucznia. Samoocena jest jedną z cech osobowości kształtowanych społecznie. Źródłem samooceny może być m. in. obraz własnego ciała, świadomość własnych możliwości (w tym – intelektualnych), wyniki współzawodnictwa z innymi, poziom skuteczności działania, świadomość statusu społecznego. Samoocena kształtuje się poprzez porównywanie swojego obrazu z obrazem innych ludzi. Ma ona duży wpływ na motywację do działania.

Jak wzmocnić motywację dziecka? (temat na zajęcia warsztatowe w małej grupie)

·         wspierać w procesie uczenia się,

·         uświadomić sobie wpływ oczekiwań rodziców na samopoczucie i wyniki szkolne dziecka,

·         poznać metody wzmacniania poczucia własnej wartości dziecka czy nastolatka, gdy pojawiają się trudności w nauce.

Znajomość sposobów skutecznego uczenia się i zapamiętywania oraz organizowania procesu uczenia się w istotny sposób wpływa na efektywność ucznia i osiąganie przez niego pozytywnych wyników w szkole. Techniki skutecznego uczenia się powinny być wypracowane przy wsparciu nauczycieli i rodziców. Wyniki nauczania dzieci zależą nie tylko od ich uzdolnień i indywidualnego wysiłku nauczycieli, lecz w dużym stopniu od wsparcia rodziców. Wspierając pracę nauczycieli, systematycznie motywując dziecko do pracy, pomagając w trudnościach i zapewniając odpowiednie warunki rodzice posiadają ogromny wpływ na postępy swoich dzieci. Pomoc nauczyciela powinna polegać na nauczeniu podopiecznych, jak się uczyć. Można zrealizować przykładowe tematy:

·         Jak się uczysz? (ocena strategii uczenia się stosowanych przez uczniów);

·         Dlaczego warto się uczyć? (motywacja do nauki);

·         Jak odrabiać prace domowe? (planowanie nauki, organizowanie pracy);

·         Co pomaga, a co przeszkadza w nauce? (rola koncentracji uwagi);

·         Zasady działania pamięci (czynniki poprawiające działanie pamięci)

·         Mnemotechniki (techniki ułatwiające zapamiętywanie);

·         Praca z tekstem (Czytanie ze zrozumieniem, wyszukiwanie istotnych informacji).

Podobne zagadnienia należy omówić z rodzicami uczniów, by otrzymali oni wiedzę, jak najlepiej pomóc uczyć się swoim dzieciom. Rodzicom nastolatków i im samym warto usystematyzować strategie gospodarowania czasem.

Przydatne strategie gospodarowania czasem:

1.      Uszereguj zadania stojące przed tobą od najbardziej do najmniej ważnego i przeznacz na nie odpowiednią ilość czasu.

2.      Skoncentruj się na sprawach najpilniejszych, a nie na dawnych porażkach czy czekających cię problemach.

3.      Nie rób kilku rzeczy na raz.

4.      Większe zadania realizuj etapowo.

5.      Nie zapomnij każdego dnia przeznaczyć trochę czasu na relaks i rekreację.

6.      Zapamiętaj powiedzenie „Spiesz się powoli”. Nie goń, pracuj w odpowiednim dla siebie tempie. Powolność jest lepsza od gorączkowego pośpiechu.

7.      Bądź elastyczny w planowaniu swojego czasu. Zawsze rezerwuj sobie trochę czasu na załatwienie spraw, których nie sposób przewidzieć.

8.      Prowadź kalendarz zajęć.

9.      Zastanawiaj się nad obranymi celami i zmieniaj je w razie potrzeby.

10.  Pamiętaj, że niektórych zadań nie musisz zrealizować w ciągu jednego dnia. Rozłóż je w czasie.

Warto być uważnym wobec swoich wychowanków i podejmować dodatkowy wysiłek, by zapobiegać ich niepowodzeniom wynikającym ze spadku motywacji do nauki, co w skrajnym przypadku prowadzić może do dramatycznej dla większości z nich sytuacji powtarzania klasy.