5.doc

t. Charakterystyka rynków i instrumentów finansowych

15

a akcje zdeponowane są w Krajowym Depozycie Papierów Wartościo­wych (KDPW), gdzie również dokonuje się rozliczania transakcji giełdo­wych. Utworzony w 1994 roku KDPW to spółka akcyjna, zawiązana przez Skarb Państwa, GPW, domy maklerskie, NBP i banki, posiadające akcje imienne, nieuprzywilejowane (bez dywidendy). Odpowiada za:

-           rejestrowanie i przechowywanie papierów wartościowych dopuszczo­
nych do publicznego obrotu;

-           rozliczanie transakcji na rynku publicznym.

2. Instrumenty rynku pieniężnego i kapitałowego

Główną cechą każdego instrumentu finansowego jest spodziewany zysk i potencjalne ryzyko. Dla danego poziomu ryzyka, inwestor poszukuje in­strumentu o największym zwrocie. Instrumenty publicznego obrotu papie­rami wartościowymi możemy podzielić według wielu kryteriów na przykład na:

-            wierzycielskie i własnościowe;

-            o starym i zmiennym dochodzie;

-            krótko- i długoterminowe (rynku pieniężnego i kapitałowego);

-            rzeczywiste (bazowe) i pochodne.

Rynek pieniężny cechuje się dużą dynamiką rozwoju i wieloma instru­mentami, głównie o charakterze wierzycielskim.

Instrumenty rynku pieniężnego to bezwarunkowe, krótkoterminowe zobowiązania dłużnika na ustaloną kwotę i o określonym terminie umorze­nia. Najpopularniejsze to bony - krótkoterminowe, o terminie wykupu poni­żej jednego roku, papiery dłużne na okaziciela, sprzedawane z dyskontem, jak:

•            bony skarbowe - wierzycielskie papiery wartościowe na okaziciela,
sprzedawane z dyskontem i emitowane przez Skarb Państwa, reprezentowa­
ny przez Ministra Finansów. Finansują deficyt Skarbu Państwa krótkotermi­
nowo (w przeciwieństwie do obligacji skarbowych - papierów długotermi­
nowych). Agentem emisji jest NBP, który sprzedaje je na drodze przetar­
gów;

•            bony pieniężne - to krótkoterminowe papiery wartościowe, emitowa­
ne przez NBP i sprzedawane aukcyjnie bankom w ramach operacji otwarte­
go rynku jako instrument prowadzenia polityki pieniężnej;