02_Podstawy.pdf

(8334 KB) Pobierz
Poradnik obróbki skrawaniem - 02_Podstawy
GARANT Poradnik obróbki skrawaniem
Podstawy
Spis treści
1
Skrawalność
96
1.1 Procesy zachodzące przy powstawaniu wióra
96
1.1.1
Model tworzenia się wióra
96
1.1.2
Spęczanie wióra
97
1.1.3
Rodzaje wiórów
98
1.1.4
Kształt wiórów
99
1.1.5
Parametry warstwy skrawanej i procesu skrawania (np. toczenia wzdłużn.)101
1.1.6
Tworzenie się narostów
102
1.2 Zużycie narzędzia
103
1.2.1
Przyczyny zużycia
103
1.2.2
Postacie zużycia
104
1.2.2.1
Zużycie powierzchni przyłożenia
105
1.2.2.2
Zużycie rowkowe
105
1.2.2.3
Odkształcenie plastyczne
106
1.2.2.4
Zużycie żłobkowe
107
1.2.2.5
Pęknięcia podłużne
107
1.2.2.6
Wykruszenie ostrza
108
1.3 Parametry trwałości - okres trwałości
109
1.3.1
Wykres i równanie okresu trwałości
109
1.3.2
Czynniki wpływające na okres trwałości
111
1.4 Siła skrawania i kryteria doboru mocy
114
1.4.1
Siła skrawania
114
1.4.1.1
Składowe siły skrawania
114
1.4.1.2
Siła skrawania i właściwy opór skrawania
116
1.4.1.3
Wielkości wpływające na wartość siły skrawania i właściwego
oporu skrawania
121
1.4.1.4
Siła posuwowa i siła odporowa
122
1.4.2
Moc i moment obrotowy
124
1.4.3
Objętość mat. skrawanego w jednostce czasu i jednostkowa obj. skraw. mat. 125
1.4.4
Określanie zapotrzebowania mocy
125
1.5 Jakość powierzchni
126
2
Nowoczesne technologie produkcji
128
2.1 Skrawanie z wysokimi prędkościami (HSC)
129
2.1.1
Określenia i uwarunkowania
129
2.1.2
Czynniki procesu
130
2.2 Skrawanie wysokowydajne (HPC)
132
2.2.1
Cel skrawania wysokowydajnego
132
2.2.2
Skrawanie wysokowydajne na przykładzie frezowania
133
2.3 Obróbka skrawaniem na sucho
134
2.3.1
Celowość, efekty i właściwości
134
2.3.2
Narzędzia do obróbki na sucho
136
94
www.garant-tools.com
53515393.006.png 53515393.007.png
Podstawy
2.4 Smarowanie minimalne
137
2.5 Skrawanie materiałów twardych
139
2.5.1
Cechy szczególne, wymagania i możliwości
139
2.5.2
Skrawanie twardych materiałów na przykładzie frezowania
140
3
Materiały na narzędzia skrawające i powłoki
142
3.1 Podział materiałów na narzędzia skrawające
142
3.1.1
Wysokowydajne stale szybkotnące (HSS), stale proszkowe (PM) 144
3.1.2
Stopy twarde (HM albo VHM)
146
3.1.3
Cermetale
147
3.1.4
Polikrystaliczne, regularne azotki boru (PKB albo CBN)
148
3.1.5
Diament polikrystaliczny (PKD)
150
3.2 Powlekanie
151
3.2.1
Metody powlekania
151
3.2.2
Powłoki
152
3.3 Przegląd materiałów na narzędzia skrawające
153
3.3.1
Materiały GARANT do toczenia - ISO
153
3.3.2
Materiały GARANT na narzędzia do frezowania
154
3.3.3
Materiały SECO na narzędzia toczenia - ISO
156
3.3.4
Materiały SECO na narzędzia do frezowania
157
3.3.5
Materiały KOMET na płytki skrawające
159
95
53515393.008.png
GARANT Poradnik obróbki skrawaniem
Podstawy
1 Skra alność
O wyniku procesu obróbki skrawaniem decyduje szereg czynników, powstających
z wzajemnego oddziaływania obrabianego przedmiotu, narzędzia i obrabiarki oraz
procesu tworzenia wióra. Część prawdopodobnych czynników wpływu przedstawiono
na Rys. 2.1.
%!
)!*
'!&
%(&
%
!
"
#$%!&$
#
%
+&
,
-%
Rys. 2.1 Czynniki wpływające na proces obróbki wiórowej
1.1 Procesy zachodzące przy powstawaniu wióra
1.1.1 Model tworzenia się wióra
W procesie tworzenia wióra klin ostrza wnika w materiał obrabianego przedmiotu, który
wskutek tego ulega odkształceniom sprężystym i plastycznym. Po przekroczeniu granicy
plastyczności i wytrzymałości na rozrywanie, w obszarze strefy ścinania rozpoczyna się
tworzenie wióra (ścinanie lub płynięcie materiału). Kąt pomiędzy płaszczyzną ścinania
a kierunkiem skrawania jest kątem ścinania Φ (por. Rys. 2.2 , z lewej strony). Przy powstawaniu
wióra następuje zmiana orientacji kryształów w kierunku poślizgu. Można ją zauważyć
w postaci linii struktury w tzw. strefach odkształceń obrabianego materiału, poprzedzających
powstanie wióra ( Rys. 2.2 , z prawej strony). Linie te tworzą z płaszczyzną ścinania kąt struktury Ψ .
Z modelu opracowanego przez Merchanta (por. Rys. 2.2 i 2.3 ) wynika poniższa zależność
na określanie kąta ścinania Φ .
tg Φ cos γ
λ h sin γ
Φ kąt ścinania
(równ. 2.1)
=
---------------------
kąt natarcia
λ h spęczenie wióra
Model MERCHANTA
Zdjęcie zgładu strefy odkształceń obrab.mat., poprzedzającej
powstanie wióra
Rys. 2.2 Schemat procesu tworzenia się wióra
96
www.garant-tools.com
γ
53515393.009.png 53515393.001.png
Podstawy
1.1.2 Spęczanie wióra
Wartość spęczenia wióra zależy od odkształcalności materiału i geometrii klina ostrza.
W wyniku procesów spęczania przy skrawaniu z grubości skrawanej warstwy h powstaje
grubość wióra h 1 , która ze względu na spęczanie jest zawsze większa od grubości warstwy
skrawanej h. Spęczeniem grubości wióra określa się stosunek grubości wióra h 1
do grubości warstwy skrawanej h. Spęczenie grubości wióra
λ h jest zawsze > 1 i oblicza
się je w następujący sposób:
h 1
h
λ h
spęczenie grubości wióra
(równ. 2.2)
λ h
=
----- 1
>
h grubość warstwy skrawanej [mm]
h 1 grubość wióra [mm]
Płaszczyzna ścinania (linia ścinania)
kierunek skrawania
Rys. 2.3
Schemat spęczania wióra (według Merchanta)
Ogólnie obowiązują zależności:
Rozszerzenie wióra:
b 1
b
λ b rozszerzenie wióra
(równ. 2.3)
λ b
=
----- 1
»
b
szerokość warstwy skrawanej [mm]
b 1
szerokość wióra [mm]
Skrócenie wióra:
l 1
l
λ l
skrócenie wióra
(równ. 2.4)
l długość skrawania [mm]
l 1 długość wióra [mm]
Spęczanie wióra jest czynnikiem bardzo odpowiednim zwłaszcza do oceny porównawczej
procesów tworzenia wióra, bowiem jest ono związane ze wszystkimi innymi
oddziaływaniami procesu tworzenia wióra (np. siła skrawania, jakość powierzchni).
Przy czym wpływ na przebieg procesu wywierają zarówno cechy materiałowe, jak
i parametry skrawania. Poniżej przedstawiono zależność pomiędzy spęczeniem grubości
wióra
λ l
=
--- 1
<
λ h , posuwem f a prędkością skrawania i v c .
Rys. 2.4
Wpływ posuwu i prędkości skrawania na spęczanie
grubości wióra
97
53515393.002.png 53515393.003.png 53515393.004.png
GARANT Poradnik obróbki skrawaniem
Podstawy
1.1.3 Rodzaje wiórów
Wskutek oddziaływania procesu powstawania wióra na tworzące się wióry rozróżnia się
trzy rodzaje wiórów. Poszczególne rodzaje zależą w znacznym stopniu od obrabianego
materiału i od warunków powstawania wióra. Rodzaje wiórów (nie należy my ić
z kształtami wiórów - rozdział 1.1.4) często przechodzą jeden w drugi.
Wiór płynący
Cechy:
–wiór iągły
– różny stan powierzchni obrobionej
– dolna powierzchnia zawsze gładka
– iągły proces spływania obrabianego materiału
– elementy wiórów nie zostają oddzielone w strefie ścinania, lecz
podlegają ciągłemu przekształcaniu
Warunki:
– ciągliwy materiał przy bardzo korzystnych warunkach skrawania
(wysoka prędkość, dodatni kąt natarcia)
Wiór schodkowy
Cechy:
– zauważalne pojedyncze, nie połączone ze sobą elementy wiórów
–powie chnia ilnie ząbkowana
Powstawanie wióra:
– płytki wiórów ulegają tylko nieznacznemu odkształceniu w płaszczyźnie
ścinania, zostają od siebie oddzielone, ale następnie ponownie zgrzane
Warunki:
– zakłócony kształt wióra płynącego
– przyczyny zakłóceń: niejednorodność materiału, drgania,
z a m a ł y k ą t n a t a r c i a , d u ż a g ł ę b o k o ś ć s k r a w a n i a ,
mała prędkość skrawania
Wiór odrywany (odpryskowy)
Cechy:
– pojedyncze, nie związane ze sobą elementy wióra
– chropowata powierzchnia wskutek kruchej struktury (pęknięcie
wyprzedzające ostrze)
Powstawanie wióra:
– materiały kruche pękają już po niewielkim odkształceniu w strefie
ścinania (np. żeliwo, żeliwo utwardzone, brąz odlewniczy, mosiądz)
– w przypadku bardzo kruchych materiałów całkowity rozpad płytek
wióra
Warunki:
– materiały o małej plastyczności (mała prędkość skrawania, ujemny
kąt natarcia)
98
www.garant-tools.com
53515393.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin