Św. Jan od Krzyża -Pieśń duchowa_docx.pdf

(916 KB) Pobierz
Piesn duchowa_docx
1
Pie Ļı duchowa
ĺ w. Jan od Krzy Ň a (Jan de Yepes)
PIE ĺİ DUCHOWA
(Redakcja druga - B)
IHS. + MAR.
Obja Ļ nienie strof, które mówi Ģ o wzajemnej miło Ļ ci pomi ħ dzy dusz Ģ a jej Oblubie ı cem
Chrystusem, gdzie omawia si ħ i obja Ļ nia stopnie i skutki modlitwy, napisane na pro Ļ b ħ Matki
Anny od Jezusa, przeoryszy karmelitanek bosych klasztoru Ļ w. Józefa w Grenadzie w r. 1584.
PROLOG
1. Strofy te, Czcigodna Matko, wydaj Ģ si ħ napisane w zapale gor Ģ cej miło Ļ ci ku Bogu, którego
m Ģ dro Ļę i miło Ļę jest tak wielka, Ň e jak mówi Ksi ħ ga M Ģ dro Ļ ci, "dosi ħ ga od ko ı ca a Ň do ko ı ca"
(8,1). Dusza te Ň przepojona i pobudzona t Ģ miło Ļ ci Ģ wykazuje podobn Ģ obfito Ļę i zapał w swoich
wypowiedziach. Dlatego nie my Ļ l ħ bym tutaj wyja Ļ nił je w tej rozci Ģ gło Ļ ci i bogactwie, jakich
u Ň ycza im płodny duch miło Ļ ci. Byłoby to zreszt Ģ znakiem nieznajomo Ļ ci rzeczy my Ļ le ę , Ň e
mistyczne pie Ļ ni miło Ļ ci, jakimi s Ģ te strofy, mo Ň na dostatecznie wyja Ļ ni ę słowami. Bowiem
"Duch ĺ wi ħ ty, który wspomaga niemoc nasz Ģ , przebywaj Ģ c w nas, jak mówi Ļ w. Paweł, prosi za
nami wzdychaniem niewysłowionym (Rz 8, 26) o to, czego my nie mo Ň emy zrozumie ę ani poj Ģę
na tyle, aby to wyja Ļ ni ę .
Bo i któ Ň mo Ň e opisa ę to, co On pozwala zrozumie ę duszom rozmiłowanym, w których mieszka?
I kto o Ļ mieli si ħ wyrazi ę słowami to, co On im daje odczu ę ? Kto wreszcie mo Ň e wyrazi ę
pragnienia, które w nich wznieca? Na pewno nikt, nawet same te dusze, które to prze Ň ywaj Ģ . I to
jest przyczyna, dla której nie w Ļ cisłych naukowych okre Ļ leniach, lecz raczej w słowach pełnych
przeno Ļ ni, obrazów i porówna ı daj Ģ nam one pozna ę nieco ze swych prze Ň y ę i z pełno Ļ ci ducha
wyjawiaj Ģ sekrety i tajemnice.
Je Ļ li tych podobie ı stw nie czyta si ħ z prostot Ģ ducha miło Ļ ci i w znaczeniu im wła Ļ ciwym,
wydaj Ģ si ħ one raczej niedorzeczno Ļ ci Ģ ni Ň istotn Ģ prawd Ģ . Przykładem tego jest Pie Ļı nad
pie Ļ niami Salomona i inne ksi ħ gi Pisma Ļ wi ħ tego, w których Duch ĺ wi ħ ty, nie mog Ģ c wyrazi ę
nadmiaru swej boskiej miło Ļ ci słowami zwykłymi, powszechnie u Ň ywanymi, wypowiada je w
tajemniczych obrazach i podobie ı stwach. St Ģ d te Ň , cho ę tyle razy przez Ļ wi ħ tych doktorów były
i b ħ d Ģ obja Ļ niane, to jednak nie ustan Ģ nigdy dociekania nad nimi, gdy Ň tych tajemnic nie mo Ň na
wyrazi ę słowami. Wszelkie te Ň obja Ļ nienia nie dorównuj Ģ zazwyczaj gł ħ bi ich istotnego
znaczenia.
2. A poniewa Ň i te strofy powstały w chwilach porywów miłosnych i gł ħ bokiego zrozumienia
mistycznych tajemnic, nie mo Ň na ich dokładnie obja Ļ ni ę . Nie zd ĢŇ am te Ň do tego. Pragn ħ tylko
rzuci ę na nie nieco ogólnego Ļ wiatła, według Ň yczenia Waszej Wielebno Ļ ci. To zreszt Ģ b ħ dzie
stosowniejsze. Bo lepiej jest wyja Ļ nia ę słowa miło Ļ ci w ich szerokim znaczeniu, aby ka Ň dy
2
według pragnienia i stanu swej duszy mógł w nich znale Ņę pokarm, ni Ň zacie Ļ nia ę je do jednego
znaczenia, które nie odpowie ka Ň demu podniebieniu. Chocia Ň wi ħ c tutaj obja Ļ ni ħ je nieco, to
jednak niekoniecznie trzeba si ħ ogranicza ę do tego obja Ļ nienia. M Ģ dro Ļę bowiem mistyczna
wynikaj Ģ ca z miło Ļ ci, o której mówi Ģ te strofy, nie musi by ę wyra Ņ nie zrozumiana, by mogła
spowodowa ę w duszy miło Ļę i skłonno Ļę uczuciow Ģ , gdy Ň rzecz ma si ħ tu podobnie jak z wiar Ģ ,
w której kochamy Boga, cho ę nie mo Ň emy Go poj Ģę .
3. W omawianiu zatem tych spraw b ħ d ħ bardzo zwi ħ zły, cho ę przyznam, Ň e nie mog ħ si ħ bardzo
Ļ cie Ļ nia ę , zwłaszcza co do niektórych cz ħĻ ci, gdzie sam przedmiot b ħ dzie tego wymagał, lub
tam, gdzie b ħ dzie sposobno Ļę do obja Ļ nienia niektórych stopni modlitwy i jej skutków, z których
wiele wspomniano w strofach - nie mo Ň na wi ħ c niektórych pomin Ģę .
Pomin Ģ wszy wi ħ c zwykłe prze Ň ycia duchowe, zajm ħ si ħ pokrótce omawianiem wy Ň szych stopni,
przez jakie przeszły lub przechodz Ģ dusze podniesione ju Ň przez łask ħ Bo ŇĢ z drogi
pocz Ģ tkuj Ģ cych. Czyni ħ to najpierw dlatego, Ň e dla pocz Ģ tkuj Ģ cych napisano ju Ň wiele ksi ĢŇ ek, a
po drugie, Ň e pisz ħ to na Ň yczenie Czcigodnej Matki, któr Ģ Pan nasz raczył wyprowadzi ę z
pocz Ģ tków i wprowadzi ę ħ biej w łono miło Ļ ci swojej.
A chocia Ň b ħ d Ģ tu pojawiały si ħ pewne okre Ļ lenia z teologii scholastycznej, dotycz Ģ ce
wewn ħ trznego Ň ycia duszy z Bogiem, ufam, Ň e ten sposób mówienia nie b ħ dzie bez po Ň ytku dla
czysto Ļ ci ducha. Bo chocia Ň Wasza Wielebno Ļę nie ma studiów teologii scholastycznej,
ułatwiaj Ģ cych zrozumienie prawd boskich, nie zbywa jej jednak na znajomo Ļ ci wiedzy
mistycznej, której si ħ nabywa przez miło Ļę . Ona to sprawia, Ň e nie tylko si ħ j Ģ poznaje, ale
równocze Ļ nie jej si ħ kosztuje.
4. By za Ļ na tych obja Ļ nieniach, w których poddaj ħ si ħ całkowicie orzeczeniom Ļ wi ħ tej Matki
Ko Ļ cioła i zdaniu ludzi lepiej ode mnie obeznanych w tych sprawach, mo Ň na bezpiecznie
polega ę , nie b ħ d ħ si ħ opierał na do Ļ wiadczeniu własnym lub zaczerpni ħ tym od innych osób
duchowych, cho ę jedno i drugie du Ň o mi pomo Ň e, o ile to nie b ħ dzie potwierdzone i wyja Ļ nione
powag Ģ Pisma Ļ wi ħ tego przynajmniej tam, gdzie rzecz b ħ dzie wydawała si ħ szczególnie trudna
do zrozumienia. B ħ d ħ za Ļ pisał w ten sposób, Ň e przytocz ħ najpierw teksty z łaciny, a nast ħ pnie
b ħ d ħ je obja Ļ niał stosownie do danego przedmiotu.
Strofy za Ļ tych pie Ļ ni umieszcz ħ wszystkie razem na pocz Ģ tku, nast ħ pnie b ħ d ħ przytaczał jedn Ģ
po drugiej, by je obja Ļ ni ę , za Ļ poszczególne wiersze ka Ň dej strofy przytocz ħ przed ich
obja Ļ nieniem.
KONIEC PROLOGU
PIE ĺİ MI Ħ DZY DUSZ ġ I OBLUBIE İ CEM
OBLUBIENICA
3
1. Gdzie si ħ ukryłe Ļ ,
Umiłowany, i mnie Ļ w Ļ ród j ħ ków zostawił?
Uciekłe Ļ jak jele ı ,
Gdy Ļ mnie wpierw zranił;
Biegłam za Tob Ģ z płaczem, a Ty Ļ si ħ oddalił.
2. Pasterze, którzy pod ĢŇ acie
Poprzez ustronia na szczyt wzgórza wyniosłego,
Je Ň eli k ħ dy Ļ napotkacie
Mego nad wszystko Umiłowanego,
Powiedzcie, Ň e schn ħ , mdlej ħ , umieram dla Niego!
3. Szukaj Ģ c mojej miło Ļ ci,
Pójd ħ przez góry i rozłogi.
Nie zerw ħ kwiatów,
Przed dzikim zwierzem nie uczuj ħ trwogi,
Przejd ħ przez szyk obronny i graniczne progi!
4. Zagaje i puszcze
R ħ kami mego Oblubie ı ca zasadzone,
O ł Ģ ki pełne zieleni,
Kwiatami ozdobione,
Powiedzcie, czy przeszedł w Ļ ród was, w któr Ģ stron ħ ?
5. Rzucaj Ģ c wdzi ħ ków tysi Ģ ce
Przebiegn Ģ ł szybko wskro Ļ boru cichego,
A jedno tylko spojrzenie
I blask Jego postaci
Okrył je szat Ģ pi ħ kna czarownego.
OBLUBIENICA
6. Ach! I któ Ň uleczy ę mnie mo Ň e!
Uka Ň si ħ mi ju Ň prawdziwie, bez cienia!
I nie chciej wi ħ cej wysyła ę ju Ň do mnie
Tylko zwiastunów,
Którzy nie zaspokoj Ģ mojego pragnienia.
7. Te dzieła, co si ħ wokół przesuwaj Ģ ,
Nios Ģ mi pie Ļı o Twojej czarownej pi ħ kno Ļ ci.
I coraz gł ħ biej dusz ħ rozdzieraj Ģ
Tak Ň e niemal umieram,
Gdy mi szepc Ģ o Twoich tajemnic wielko Ļ ci.
8. Ach, czemu jeszcze trwasz,
ņ ycie, co nie masz Ň ycia prawdziwego?
4
I ci Ģ gle tylko umierasz
Od uderzenia grotu miłosnego,
Gdy wchodzisz w tajemnice Umiłowanego.
9. Dlaczego, gdy rozdarłe Ļ miło Ļ ci Ģ
Me serce, nie dasz balsamu tej ranie?
I gdy Ļ mnie porwał,
Czemu Ļ mnie znowu zostawił?
I nie bierzesz zdobyczy w swoje posiadanie?
10. Uga Ļ te ognie rozpalone,
Bo nikt tego prócz Ciebie uczyni ę nie mo Ň e,
I niech Ci ħ ujrz Ģ me oczy,
Bo Ļ Ty jest dla nich jak zorze
I tylko w Ciebie patrze ę chc Ģ , o Bo Ň e!
11. Odsło ı przede mn Ģ obecno Ļę Twoj Ģ
I zadaj Ļ mier ę widokiem Twej boskiej pi ħ kno Ļ ci!
Wszak wiesz, Ň e nic nie ukoi
Cierpie ı zadanych grotami miło Ļ ci,
Tylko obecno Ļę Twoja, widok Twej istno Ļ ci!
12. O Ņ ródło kryształowe!
Gdyby mi teraz twa to ı wysrebrzona
Odzwierciedliła nagle
Te oczy upragnione,
Których pi ħ kno Ļę w moim wn ħ trzu ju Ň jest nakre Ļ lona!
13. Odwró ę si ħ , Miły,
Wychodz ħ z mego istnienia!
OBLUBIENIEC
Zawró ę , goł Ģ bko,
Bo jele ı zraniony
Na wzgórzu wyłania si ħ z cienia
Na powiew twego lotu, szuka orze Ņ wienia.
OBLUBIENICA
14. Mój Ukochany jest jak gór wy Ň yny,
Jak samotne doliny w Ļ ród gajów ton Ģ ce,
Wyspy osobliwe,
Jak potoki rozgło Ļ nie szumi Ģ ce,
Jak tchnienie wiatru miło Ļ nie wiej Ģ ce.
5
15. Jak noc w spoczynku cichym pogr ĢŇ ona,
W chwili gdy si ħ rozlewa blask zorzy rumiany,
Jak muzyka cisz Ģ przepojona,
Samotno Ļę , w której brzmi Ģ organy,
Uczta, co moc i miło Ļę daje na przemiany.
16. Pojmajcie nam liszki,
Bo winnica nasza ju Ň w pełnym rozkwicie,
W p ħ ki podobne jak pinii szyszki
Zło Ň ymy ró Ň kwiecie,
I nic si ħ nie zjawi na wyniosłym szczycie!
17. Usta ı , wichrze północny Ļ mierci Ģ tchn Ģ cy,
A przyjd Ņ ty, południowy, ze wspomnieniem miło Ļ ci,
Powiej przez mój ogród,
Niech si ħ rozlej Ģ w kr Ģ g twe wonno Ļ ci,
I b ħ dzie si ħ pasł Miły w Ļ ród kwiatów Ļ wie Ň o Ļ ci.
18. Nimfy z judejskiej ziemi,
Gdy po kwiatach i krzewach pokrytych ró Ň ami
Zapach si ħ wokół rozlewa,
Zosta ı cie z dala, za twierdzy murami
I nie wkraczajcie w progi, gdzie mieszkamy sami.
19. Ukryj si ħ , moja jedyna Miło Ļ ci,
I patrz obliczem Twoim na górskie wy Ň yny!
Nie chciej wyjawia ę skryto Ļ ci,
Lecz spójrz na dru Ň yny
Tej, co wysp tajemniczych przebiega doliny.
OBLUBIENIEC
20. Przez ptaki w swym locie swobodne,
Lwy, jelenie, rogacze skacz Ģ ce,
Góry, doliny, rozłogi,
Wody, przestworza ja Ļ niej Ģ ce,
Upiory nocne sen niepokoj Ģ ce.
21. Przez lir słodkie d Ņ wi ħ ki
I przez Ļ piew syren was zaklinam,
By Ļ cie nie sprawiały swym gniewem udr ħ ki,
Ni si ħ zbli Ň ały w murów otoczenia,
By miła spała pełna ukojenia.
22. Oblubienica wszedłszy ut ħ skniona
Do ogrodu rozkoszy upragnionego,
Zgłoś jeśli naruszono regulamin