Przegląd Morski 2011-05.pdf

przegląd

ISSN 1897-8436

DUMA

str. 4

ELEMENT SYSTEMU OCHRONY MORSKIEJ GRANICY PAŃSTWOWEJ str. 7 | BAŁTYK

POD NADZOREM str. 26 | 20 LAT EWOLUCJI JEDNOSTEK PŁYWAJĄCYCH str. 39

morski

MIESIĘCZNIK | MAJ 2011 | NR 5 (047)

przegląd

TWORZENIA

POLITYKA I GOSPODARKA MORSKA

str. | 7

POLITYKA I GOSPODARKA MORSKA

str. | 15

Współpraca

międzynarodowa

Elementy systemu ochrony

morskiej granicy państwowej

TECHNIKA I UZBROJENIE

str. | 39

ZABEZPIECZENIE DZIAŁAŃ

str. | 35

20 lat ewolucji jednostek

pływających

PRAWO MORSKIE

str. | 50

Wybrane uprawnienia Straży

Granicznej

Szczególny

element ochrony

granicy

Dyrektor:

Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

sekretariat@zbrojni.pl

Aleje Jerozolimskie 97

00-909 Warszawa

Redaktor prowadzący:

kmdr por. dr Mariusz Konarski

tel.: CA MON 266-207; 262-413,

e-mail: bandera@mw.mil.pl

Redakcja merytoryczna:

płk rez. dr Jan Brzozowski,

mjr Grzegorz Predel

tel.: CA MON 845-186

Opracowanie stylistyczne:

Urszula Zdunek

tel.: CA MON 845-502

Skład i łamanie:

Daniela Bartkiewicz

Kolportaż i reklamacje:

TOPLOGISTIC

tel.: 22 3896587

kom.: 500 259 909

faks: 22 301 8661

email: biuro@toplogistic.pl

www.toplogistic.pl

Zdjęcie na okładce: Antoni Ciejpa

Druk: Interak Drukarnia sp. z o.o., Czarnków

„Przegląd Morski” ukazuje się od grudnia 1928 roku.

Od 1 stycznia 2011 r. korespondencję do Gazety Internetowej Wojskowego Instytutu Wydawniczego prosimy kierować na adres: portal@zbrojni.pl

 OD DOWÓDCY

przegląd

morski

Duma tworzenia

kontradmirał SG Piotr Stocki ................................................................ 4

MAJ 2011 | NR 05 (047)

 POLITYKA I GOSPODARKA MORSKA

Szanowni czytelnicy!

Element systemu ochrony morskiej granicy państwowej

chor. sztab. SG Paweł Kuligowski .......................................................... 7

Bieżący numer jest

wydawany z okazji

20. rocznicy utwo-

rzenia Morskiego

Oddziału Straży

Granicznej im. płk.

Kazimierza Bacza.

Do początków istnienia nowej formacji

granicznej o charakterze policyjnym, przy-

gotowaniu do działania w nowych warun-

kach po przystąpieniu Polski do Unii

Europejskiej i układu z Schengen oraz jej

obecnych realiów nawiązuje jego dowódca

kontradmirał SG Piotr Stocki.

O sprawach aktualnych i realizowanych

zadaniach: ochrony morskiego odcinka

granicy państwowej, nadzoru nad prze-

strzeganiem porządku prawnego na pol-

skich obszarach morskich oraz ochronie

na odcinku lądowym pisze natomiast chor.

sztab. SG Paweł Kuligowski.

Współpraca międzynarodowa w regionie

Morza Bałtyckiego to temat opracowania

kmdr. ppor. SG Bartosza Rutkiewicza.

Autor charakteryzuje wielostronne oraz

dwustronne fora współdziałania i współ-

pracy między służbami granicznymi

państw bałtyckich.

Wdrażanie do służby Zautomatyzowanego

Systemu Radarowego Nadzoru Polskich

Obszarów Morskich omawia kpt. SG

Przemysław Pleszkun. W artykule opisano

jego przeznaczenie, podstawowe zada-

nia, strukturę organizacyjną oraz współ-

działanie z innymi użytkownikami

w ramach zapewniania bezpieczeństwa

morskiego.

Państwa uwadze polecam także pozostałe

artykuły.

Współpraca międzynarodowa

kmdr ppor. SG Bartosz Rutkiewicz ...................................................... 15

 ZABEZPIECZENIE DZIAŁAŃ

Bałtyk pod nadzorem

kpt. SG Przemysław Pleszkun .............................................................. 26

Szczególny element ochrony granicy

por. SG Sławomir Tusień ...................................................................... 35

 TECHNIKA I UZBROJENIE

20 lat ewolucji jednostek pływających

kmdr por. SG Dariusz Krefta,

kmdr ppor. SG Lechosław Wojtynowski ................................................. 39

 PRAWO MORSKIE

Wybrane uprawnienia Straży Granicznej

kmdr rez. SG dr inż. Tadeusz Kantak ................................................... 50

 KRONIKA

Kalendarium Morskiego Oddziału SG

Tadeusz Gruchalla .................................................................................. 58

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@zbrojni.pl

kmdr por. dr

Mariusz Konarski

redaktor prowadzący

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

2011/05

przegląd morski 3

OD DOWÓDCY Jubileusz

kontradmirał SG

Piotr Stocki

komendant Morskiego

oddziału Straży

Granicznej

Duma tworzenia

Reformy polityczno-społeczne po 1989 roku w naszym kraju

dotyczyły także systemu ochrony granic Rzeczypospolitej –

zlikwidowano model wojskowy i utworzono nową formację

o charakterze policyjnym.

jeden dzień” – parafrazując

słowa piosenki do znanego

serialu telewizyjnego, wła-

śnie tak patrzę na zbliżającą się kolej-

ną rocznicę powstania Straży Granicz-

nej Rzeczypospolitej Polskiej. Dla nas,

funkcjonariuszy Straży Granicznej, to

wielkie święto, a także okazja do remi-

niscencji i podsumowań, tym bardziej

że integralną częścią procesu tworze-

nia i rozwoju formacji był Morski Od-

dział Straży Granicznej, w którym mam

zaszczyt służyć od pierwszych dni je-

go istnienia. A początki, jak to zwykle

bywa, były trudne.

Początki

Reformy polityczno-społeczne po

1989 roku w naszym kraju dotyczyły

przegląd morski

2011/05

D wadzieścia lat minęło jak

także systemu ochrony granic Rzeczypospolitej

– zlikwidowano model wojskowy i utworzono

nową formację o charakterze policyjnym. Obsza-

rem szczególnych analiz i dyskusji, w których

ważną rolę odgrywali pierwszy komendant

MOSG kontradm. Stanisław Lisak oraz ostatni

dowódca Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza,

kmdr Ludwik Siwek, była koncepcja ochrony gra-

nicy morskiej. Ostatecznie ustawa o Straży Gra-

nicznej określiła zadania nowej formacji i jej

uprawnienia na morzu wskazując, że oprócz nie-

dopuszczenia do przekroczenia granicy morskiej

wbrew przepisom spełniać będzie zadania zapew-

nienia i egzekwowania przestrzegania prawa na

polskich obszarach morskich, w tym, w przypad-

kach skrajnych, z użyciem broni włącznie. Stwo-

rzone zostały ramy organizacyjne MOSG przez

włączenie w jego strukturę strażnic, granicznych

placówek kontrolnych (w tym lotniczej Gdańsk-

-Rębiechowo) i dywizjonów jednostek pływają-

cych. Zapewniono także niezbędne kadry. Uzy-

skano w ten sposób integrację komponentu lądo-

wego i morskiego w jedną całość organizacyjną

umożliwiającą pełną realizację działań granicz-

nych. Rozdzielono okręty dawnej Morskiej Bry-

gady Okrętów Pogranicza Marynarki Wojennej

– część z nich pozostawiono w nowej formacji,

pozostałe przekazano zaś Marynarce Wojennej.

Na podstawie stosownych porozumień przejęto

wiele jednostek pływających od administracji

morskiej, w tym eksploatowane do dzisiaj, wów-

czas całkowicie nowe jednostki typu SKS-40

(„Kaper 1” i „Kaper 2”). W kolejnych latach kon-

tynuowane były działania mające na celu opty-

malizację struktur oraz racjonalizację stanu jed-

nostek pływających.

W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych za-

częto nawiązywać pierwsze kontakty i współ-

pracę z innymi państwami, np. RFN, Danią

i Szwecją. W 1997 roku, zgodnie z decyzją Ra-

dy Państw Morza Bałtyckiego, powołano funk-

cjonującą do dziś Konferencję Współpracy Służb

Granicznych Państw Regionu Morza Bałtyckie-

go – stricte operacyjne forum współpracy służb

granicznych. Z oficjalną wizytą, która zapocząt-

kowała bliższe kontakty szkoleniowe, przybył

do Gdańska okręt Straży Przybrzeżnej USA

USCGS „Gallatin”.

Lata 1999–2000 to kolejny przełom w funk-

cjonowaniu MOSG. W wyniku podjęcia decy-

zji o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej

i podpisaniu układu z Schengen, pod przewod-

nictwem drugiego komendanta oddziału, kontr-

adm. Konrada Wiśniowskiego, opracowano

Koncepcję ochrony morskiej granicy państwa

jako zewnętrznej Unii Europejskiej , która zosta-

ła zatwierdzona na szczeblu rządowym i przy-

jęta do realizacji. Zawierała ona takie kluczowe

założenia, jak np. dostosowanie struktury do no-

wych wyzwań, modernizację floty SG, zakup

statków powietrznych oraz nowatorski w swo-

im podejściu projekt budowy zintegrowanego

brzegowego systemu radarowego działającego

nie tylko na potrzeby ochrony granicy, lecz tak-

że innych instytucji.

W następnych latach Straż Graniczna stała się

formacją w pełni zawodową. Powierzono jej ko-

lejne zadania wynikające z innych ustaw, m.in.

w zakresie uczestnictwa w działaniach ratowni-

czych na morzu, kontroli rybołówstwa, bezpie-

czeństwa żeglugi i obiektów portowych. W roku

2001 zaczęto kupować nowe jednostki pływają-

ce. Jako pierwsze zostały nabyte dwie jednostki

typu SAR-1500. W dalszym procesie moderni-

zacji weszły do służby:

– w 2006 roku dwa poduszkowce Griffon, sa-

molot Skytruck i śmigłowiec Anakonda;

– w 2007 roku cztery jednostki interwencyjno-

-pościgowe IC-16M;

– w 2009 roku cztery łodzie hybrydowe Parker

900, siedem łodzi Sportis 5200 oraz Sportis

8900;

– w 2010 roku dwie jednostki pomocnicze

Patrol 240.

kolejne zmiany

Opracowane w Koncepcji… założenia zostały

poddane surowej i obiektywnej weryfikacji przez

ekspertów UE w kwietniu 2006 roku, w ramach

tzw. misji ewaluacyjnych Schengen – inspekcji

oceniających stopień przygotowania państwa do

ochrony granicy zewnętrznej UE i zniesienia

kontroli granicznych na granicach wewnętrz-

nych. Ich wynik był pozytywny, a niektóre roz-

wiązania uznano wręcz za modelowe. Obecnie

należy je więc konsekwentnie realizować, co sta-

2011/05

przegląd morski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: