Poul Anderson Trzy serca i trzy lwy prolog Up�yn�o ju� tyle czasu i czuj�, �e opisanie tej historii sta�o si� moim obowi�zkiem. Spotkali�my si�, Holger i ja, przed ponad dwudziestu laty. Wtedy by�o inne pokolenie, inne czasy. Promienni ch�opcy, kt�rych teraz ucz� s� oczywi�cie bardzo mili, ale oni i ja nie my�limy ju� tym samym j�zykiem i nie ma sensu udawa�, �e jest inaczej. W�tpi�, czy byliby w stanie zaakceptowa� tego typu opowie��. S� bardziej trze�wi, ni� byli�my my, moi przyjaciele i ja, i chyba czerpi� z �ycia mniej przyjemno�ci. Jednak z drugiej strony - oni przecie� dorastali w otoczeniu rzeczy niezwyk�ych. Zajrzyjcie do jakiegokolwiek czasopisma naukowego, do jakiejkolwiek gazety, wyjrzyjcie przez kt�rekolwiek okno i zadajcie sobie pytanie czy to, co niezwyk�e nie sta�o si� dla �wiata codzienno�ci�. Mnie opowie�� Holgera nie wydaje si� nieprawdopodobna. Nie upieram si� oczywi�cie, �e jest prawdziwa, Nie mam �adnych dowod�w, �e jest tak lub inaczej. Mam jedynie nadziej�, �e nie przejdzie ona zupe�nie bez echa. Za��my, wy��cznie teoretycznie, �e to, co us�ysza�em by�o prawd�. W takim razie z tej opowie�ci wynikaj� konsekwencje dla naszej przysz�o�ci i na pewno mogliby�my jako� t� wiedz� wykorzysta�. Za��my z kolei, co oczywi�cie jest du�o rozs�dniejsze, �e by�a to relacja snu lub wr�cz wyssana z palca bujda. Uwa�am, �e nawet w takim przypadku jest ona godna utrwalenia, cho�by dla niej samej. Prawd� niepodwa�aln� jest przynajmniej to: Holger Carlsen stawi� si� do pracy w zespole in�ynieryjnym, w kt�rym i ja by�em zatrudniony jesieni� odleg�ego,1938 roku. W ci�gu kilku nast�pnych miesi�cy pozna�em go do�� dobrze. By� Du�czykiem i jak wi�kszo�� m�odych Skandynaw�w mia� w sobie ogromn� ciekawo�� �wiata. Jako ch�opiec przemierzy� na piechot� lub rowerem prawie ca�a Europ�. P�niej pe�en tradycyjnego w jego kraju podziwu dla Stan�w Zjednoczonych za�atwi� sobie stypendium jednego z naszych wschodnich uniwersytet�w i rozpocz�� w nim studia na wydziale in�ynieryjnym. W czasie letnich miesi�cy chwyta� si� dora�nych prac i w��czy� si� autostopem po ca�ej Ameryce P�nocnej. Tak bardzo polubi� ten kraj, �e po zrobieniu dyplomu znalaz� sobie tutaj prac� i zacz�� powa�nie my�le� o naturalizacji. Wszyscy byli�my jego przyjaci�mi. By� sympatycznym, spokojnym facetem, mocno trzymaj�cym si� ziemi, z nieskomplikowanym poczuciem humoru i prostymi upodobaniami, jakkolwiek do�� cz�sto popuszcza� sobie cugli i w�drowa� do pewnej du�skiej restauracji, �eby zajada� si� smorrebrodem i zapija� akvavit�. Jako in�ynier sprawia� si� zupe�nie zadowalaj�co, nawet je�li nie by� zbyt b�yskotliwy - jego talenty sk�ania�y go raczej ku praktycznemu rozstrzyganiu problem�w "na oko", ni� ku podej�ciu dog��bnie analitycznemu. Kr�tko m�wi�c, jego umys�u na pewno nie mo�na by�o okre�li� jako wyj�tkowy. Zupe�nie inaczej rzecz si� mia�a z jego cia�em. By� ogromny, mierzy� ponad dwa metry, ale mia� tak szerokie bary, �e wcale na ten wzrost nie wygl�da�. Oczywi�cie gra� w football i by�by z pewno�ci� gwiazd� dru�yny uniwersyteckiej, gdyby nauka nie zajmowa�a mu tyle czasu. Jego twarz mia�a do�� nieregularne rysy, by�a kwadratowa, z wysokimi ko��mi policzkowymi i wyrazistym podbr�dkiem. Nos sprawia� wra�enie nieco wyszczerbionego. Ca�o�� fizjonomii uzupe�nia�y jasnoblond w�osy i b��kitne, szeroko rozstawione oczy. Gdyby by� lepszy technicznie, przez co rozumiem przyk�adanie mniejszej wagi do zranionych uczu� miejscowych pa�, m�g�by by� prawdziwym po�eraczem serc. Jednak ta odrobina nie�mia�o�ci chyba powstrzymywa�a go od wi�kszego ni� normalny udzia�u w tego typu przygodach. Tak wi�c Holger by� mi�ym, ale v sumie do�� przeci�tnym facetem, typem, kt�ry p�niej okre�lany by� mianem "dusza - cz�owiek". , Opowiedzia� mi co nieco o swym pochodzeniu. - Wierz w to lub nie - u�miechn�� si� - ale ja naprawd� by�em podrzutkiem, no wiesz, dzieckiem zostawionym na progu domu. Musia�em mie� zaledwie par� dni, jak mnie znaleziono na podw�rzu w Helsingor. To jest bardzo �adne miejsce, wy je nazywacie Elsynor, miasto rodzinne Hamleta. Nigdy si� nie dowiedzia�em, jak si� tam znalaz�em. Takie wypadki s� w Danii bardzo rzadkie. Policja usilnie stara�a si� czego� dowiedzie�, ale do niczego nie doszli. Wkr�tce zosta�em adoptowany przez rodzin� Carlsen�w, A poza tym w moim �yciu, nie ma nic nadzwyczajnego. Tak mu si� wtedy zdawa�o. Pami�tam, �e kiedy� nam�wi�em go, �eby poszed� ze mn� na wyk�ad przyjezdnego fizyka, jednego z tych wspania�ych typ�w, kt�re tylko Wielka Brytania zdawa�a si� kszta�towa� - naukowca. filozofa, poety, eseisty, kawalarza - s�owem cz�owieka Renesansu, odrodzonego w nieco z�agodzonej formie. Omawia� on nowe teorie kosmologiczne. Od tamtych czas�w fizycy posun�li si� jeszcze dalej, ale nawet wtedy wykszta�ceni ludzie z pewn� doz� t�sknoty wracali do dni, w kt�rych wszech�wiat by� tylko dziwny, ale nie niepoj�ty. Wyk�ad zosta� zako�czony kilkoma do�� daleko id�cymi spekulacjami na temat tego, co mo�e zosta� odkryte w przysz�o�ci. Je�eli teoria wzgl�dno�ci i mechanika kwantowa dowiod�y �e obserwator jest nieroz��czny ze �wiatem, kt�ry obserwuje, je�eli logiczny pozytywizm wykaza� jak wiele z naszych pozornie nie daj�cych si� podwa�y� fakt�w jest tylko przypuszczeniami i wynikiem konwencji, je�eli naukowcy wykazali, �e umys� ludzki posiada umiej�tno�ci, o kt�re go nigdy nie podejrzewano, to by� mo�e niekt�re ze starych mit�w i sztuk magicznych by�y czym� wi�cej ni� tylko przes�dami. Hipnotyzm i leczenie zaburze� psychosomatycznych za pomoc� czystej wiary by�y kiedy� odrzucane jako legenda. Ile z tego, co odrzucamy dzisiaj mo�e by� oparte na rzeczywistych obserwacjach, cho�by wyrywkowych, dokonanych wieki temu, zanim jeszcze samo istnienie struktur naukowych zacz�o decydowa� o tym, jakie fakty mia�y szans� zosta� odkryte, a jakie nie? A to pytanie dotyczy tylko naszego w�asnego �wiata. A co z innymi wszech�wiatami? Mechanika falowa ju� teraz dopuszcza mo�liwo�� istnienia odr�bnego, koegzystuj�cego z naszym wszech�wiata. Wyk�adowca powiedzia�, �e nie jest rzecz� trudn� wyprowadzenie r�wna� dla niesko�czonej ilo�ci takich r�wnoleg�ych �wiat�w. Zgodnie z logik� w ka�dym z nich prawa natury musz� by� cho� odrobin� inne. Tak wi�c gdzie� w bezgranicznej, niezmierzonej rzeczywisto�ci musi istnie� wszystko, co tylko mo�na sobie wyobrazi�! Holger ziewa� przez wi�ksz� cz�� wyk�adu, a kiedy potem poszli�my na drinka rzuci� kilka ironicznych uwag. - Ci matematycy tak bardzo wysilaj� swoje m�zgi, �e nie nale�y si� dziwi�, i� po godzinach pracy popadaj� w metafizyk�. Reakcja r�wna, odwrotnie skierowana. - U�ywasz w�a�ciwego okre�lenia, tyle �e nie�wiadomie - powiedzia�em z�o�liwie. - To znaczy jakiego? - Metafizyka. Oznacza to dos�ownie - po lub poza fizyk�. Innymi s�owami tam, gdzie ko�czy si� fizyka, kt�r� znasz, kt�r� mierzysz swoimi instrumentami i obliczasz na suwaku logarytmicznym; zaczyna si� metafizyka. I w tym w�a�nie punkcie teraz jeste�my, m�j ch�opcze - na skraju znalezienia si� poza fizyk�. - Ha! - Wypi� swego drinka i gestem poprosi� o nast�pny. - Widz�, �e ci� to wzi�o. - No c�, mo�e. Ale pomy�l chwil�. Czy my naprawd� z n a m y wymiary w fizyce? Czy nie definiujemy ich, odnosz�c po prostu jeden do drugiego? W sensie absolutnym, Holger, czym. ty jeste�? Gdzie jeste�? Lub raczej czym - gdzie - kiedy jeste�? - Jestem sob�, tutaj i teraz, pij�cym jak�� niezbyt dobr� ciecz. - Jeste� w r�wnowadze z - dostrojony do? - jednym z element�w? - konkretnego continuum. Ja r�wnie�. Tego samego continuum dla nas obu. Jest ono uciele�nieniem konkretnego zestawu matematycznych zale�no�ci mi�dzy takimi wymiarami jak przestrze�; czas, energia. Znamy niekt�re z tych zale�no�ci pod nazw� "prawa natury". I dlatego stworzyli�my ga��zie nauki, kt�re nazywamy fizyk�, astronomi�, chemi�... - I voodoo! - Podni�s� szklank�. - Czas, �eby� ju� przesta� �ni� i wreszcie zacz�� powa�nie pi�. Skaal! Da�em spok�j. Holger ju� nie wr�ci� do tego tematu. Musia� jednak zapami�ta� to, co powiedzia�em. By� mo�e nawet troch� mu to pomog�o, du�o p�niej. Przynajmniej mam tak� nadziej�. Za oceanem wybuch�a wojna i Holger zacz�� si� niepokoi�. Wraz z mijaj�cymi miesi�cami stawa� si� coraz bardziej nieszcz�liwy. Nie posiada� g��bokich przekona� politycznych, ale stwierdzi�, �e nienawidzi faszyst�w i to z zawzi�to�ci�, kt�ra zadziwi�a nas obu. Kiedy Niemcy wkroczyli do jego kraju pi� przez trzy dni bez przerwy. Okupacja Danii zacz�a si� jednak do�� spokojnie. Rz�d prze�kn�� gorzk� pigu�k�, zosta� w kraju jedyny rz�d, kt�ry tak post�pi� - i zaakceptowa� status pa�stwa neutralnego pod niemieckim protektoratem. Nie my�lcie, �e nie wymaga�o to odwagi. Oznacza�o, mi�dzy innymi, �e kr�l przez kilka lat by� w stanie zapobiega� aktom gwa�tu, szczeg�lnie na �ydach, kt�re by�y udzia�em innych okupowanych narod�w. Holger jednak szala� z rado�ci, gdy du�ski ambasador w Stanach Zjednoczonych zdeklarowa� si� po stronie aliant�w i upowa�ni� nas do wkroczenia do Grenlandii. W tym czasie wi�kszo�� z nas ju� zacz�a zdawa� sobie spraw� z tego, �e Ameryka pr�dzej czy p�niej zostanie wci�gni�ta w t� wojn�. Najbardziej oczywistym rozwi�zaniem dla Holgera by�o oczekiwanie na ten dzie�, a potem zaci�gni�cie si� do wojska. M�g� jednak od razu wst�pi� do armii brytyjskiej lub do Wolnych Norweg�w. Cz�sto, zdziwiony sam sob�, zwierza� mi si�, �e nie mo�e zrozumie�, co go od tego powstrzymuje. W 1941 roku zacz�y jednak nadchodzi� wiadomo�ci, �e Dania ma ju� dosy�. Sprawy nie dojrza�y jeszcze do wybuchu (kt�ry w ko�cu nadszed� w formie strajku generalnego - Niemcy wygnali wtedy rz�d kr�lewski i zacz�li rz�dzi� krajem jak jeszcze jedn� podbit� prowincj�), jednak ju� zaczyna�o si� s�ysze� strza�y karabinowe i eksplozje dynamitu. Podj�cie prze...
Torentos.pl