Niebezpieczny czynnik występujący w procesie pracy – czynnik, którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do urazu.
Szkodliwy czynnik występujący w procesie pracy – czynnik, którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do schorzenia.
W zależności od poziomu oddziaływania lub innych warunków czynnik szkodliwy może stać się niebezpieczny.
KLASYFIKACJA NIEBEZPIECZNYCH I SZKODLIWYCH CZYNNIKÓW WYSTĘPUJACYCH W PROCESIE PRACY.
o Postanowienia ogólne. W zależności od charakteru działania niebezpieczne i szkodliwe czynniki występujące w procesie pracy dzieli się na następujące grupy.
· fizyczne,
· chemiczne,
· biologiczne,
· psychofizyczne.
o Podział fizycznych niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy.
· poruszające się maszyny i mechanizmy,
· ruchome elementy urządzeń technicznych,
· przemieszczające się wyroby, półwyroby i materiały,
· naruszenie konstrukcji,
· obrywanie się mas i brył skalnych ze stropu lub ociosu, tąpnięcia,
· powierzchnie, na których jest możliwy upadek pracujących,
· ostrza, ostre krawędzie, wystające elementy, chropowatość i szerokość wyrobów, urządzeń i narzędzi,
· temperatura powierzchni wyposażenia technicznego i materiałów,
· położenie stanowiska pracy w stosunku do powierzchni ziemi lub podłogi pomieszczenia,
· nieważkość,
· ciśnienie,
· hałas,
· wibracja,
· infradźwięki,
· ultradźwięki,
· temperatura powietrza,
· wilgotność powietrza,
· ruch powietrza,
· jonizacja powietrza,
· oświetlenie, ( natężenie, luminancja, olśnienie, kontrast, tętnienie strumienia),
· promieniowanie jonizujące,
· promieniowanie laserowe,
· promieniowanie nadfioletowe,
· promieniowanie podczerwone,
· pole elektromagnetyczne,
· pole elektrostatyczne,
· elektryczność statyczna,
· napięcie w obwodzie elektrycznym,
· pył przemysłowy, aerozole stałe i ciekłe.
o Podział chemicznych niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy.
ü w zależności od rodzajów działania na organizm człowieka,
· toksyczne,
· drażniące,
· uczulające,
· rakotwórcze,
· mutagenne,
· upośledzające funkcje rozrodcze,
ü w zależności od sposobów wchłaniania,
· przez drogi oddechowe,
· przez skórę i błony śluzowe,
· przez przewód pokarmowy.
o Podział biologicznych niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy. Biologiczne czynniki obejmują organizmy żywe oraz wytwarzane przez nie substancje i dzieli się je na:
· mikroorganizmy ( bakterie, wirusy, riketsje, grzyby, pierwotniaki) i wytwarzane przez nie substancje ( toksyny, alergeny),
· makroorganizmy ( rośliny, zwierzęta).
o Podział psychofizycznych niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy.
ü obciążenie fizyczne,
· statyczne,
· dynamiczne,
ü obciążenie nerwowo – psychiczne,
· obciążenie umysłu,
· niedociążenie lub przeciążenie percepcyjne,
· obciążenie emocjonalne.
ludwik72