Fiores_Stefano_-_Kim_jest_dla_nas_Maryja_-_Odpowiedzi_na_najbardziej_prowokacyjne_pytania.pdf

KIM JEST DLA NAS MARYJA

ODPOWIEDZI NA NAJBARDZIEJ PROWOKACYJNE PYTANIA

Autor Stefano Fiores

Wydawnictwo ŚWIĘTY PAWEŁ

SPIS TREŚCI

WSTĘP

1. Co o Maryi mówią ludzie?

2. Mass media

3. Ludowa Madonna

4. Papież i Maryja

5. Maryja - wzorem dla młodzieży

6. Maryja a prace teologów

7. Maryja - synteza misterium chrześcijańskiego

8. Czytelnicy „Famiglia Cristiana” pytają o Maryję

CZĘŚĆ PIERWSZA; WIARA

1. DLACZEGO EWANGELIE OPOWIADAJĄ O MARYI TYLKO W KONTEKŚCIE

NARODZIN CHRYSTUSA?

I. Początki nauczania

2. Wiara Maryi

3. W Kanie i u stóp krzyża

2. CZY MARYJA UMARŁA, CZY ZOSTAŁA WZIĘTA DO NIEBA?

4. Cztery obrazy biblijne

5. Apokryfy

6. Los Matki i los Syna

3. JAK ROZUMIEĆ STWIERDZENIE, ŻE MARYJA JEST OBLUBIENICĄ

DUCHA ŚWIĘTEGO?

7. Poetyckie i nieteologiczne

8. Podstawy teologiczne

9. Określenia używane przez papieży

4. CZY ZWIĄZEK MARYI I JÓZEFA BYŁ PRAWDZIWYM MAŁŻEŃSTWEM?

10. Ewangeliczny punkt widzenia

II. Wartość dziewictwa

12. Przybrane ojcostwo

5. DLACZEGO MARYJĘ NAZYWAMY NIEPOKALANĄ, SKORO NIE MA

SKUTKÓW GRZECHU PIERWORODNEGO?

13. Prawda wiary

14. Realna wizja człowieka

15. Maryja jako nowe stworzenie

6. WARTOŚĆ DZIEWICTWA WYRAŻONA PRZEZ MARYJĘ

16. Podstawy biblijne

17. Kim są „bracia” Jezusa?

18. Odważna decyzja

7. DOGMATY MARYJNE: NIE MÓWI SIĘ O NICH, ALE SIĘ JE ŚWIĘTUJE

19. Znaczenie terminu

20. Matka Boga i „zawsze Dziewica”

21. Niepokalana i Wniebowzięta

8. DLACZEGO SOBÓR WATYKAŃSKI II NIE MÓWIŁ O MARYI JAKO

POŚREDNICZCE IWSPÓŁODKUPICIELCE?

22. W centrum znajduje się Chrystus

23. Prawidłowe wyjaśnienie - koniecznością 9. CZY WŚRÓD NIEDOCIĄGNIĘĆ

SOBORU WATYKAŃSKIEGO II JEST TAKŻE

TO, ŻE NIE DOWARTOŚCIOWAŁ MARIOLOGII?

24. Dwa nurty

25. Posoborowy kryzys

CZĘSC DRUGA; OBJAWIENIA MARYJNE

1. WARTOŚĆ OBJAWIEŃ MARYJNYCH DLA NASZEJ WIARY

1. Od Włoch po Ruandę

2. Plączące figury i krwawiące obrazy

3. Odnowić wszystko w Chrystusie

2. CUDA: LUDZKI STRACH I ROZTROPNOŚĆ KOŚCIOŁA

4. Wiara potwierdzona życiem

5. Odniesienie do tajemnicy paschalnej

6. Znaczenie łez

3. DLACZEGO OBJAWIAJĄCA SIĘ MATKA BOŻA JEST ZAWSZE SMUTNA

LUB PŁACZE?

7. Bóg przemówił do nas przez Syna

8. Posłannictwo Maryi

9. Miłość Ojca i miłość Matki

4. SPORY WŚRÓD CHRZEŚCIJAN A OBJAWIENIA W FATIMIE

10. Tajemnica przekazana przez siostrę Łucję

11. Sobór Watykański II a Fatima

12. By uniknąć sensacji

5. PRZESŁANIE Z FATIMY A NAWRÓCENIE ROSJI

13. Świadectwo Gorbaczowa

14. Znaczenie „pierestrojki"

15. Mistycyzm „świętej Rosji"

6. DLACZEGO PAPIEŻ DOPIERO NIEDAWNO UJAWNIŁ TRZECIĄ CZĘŚĆ

FATIMSKIEJ TAJEMNICY?

16. Zbrodnie przeciw życiu

17. Światło oświecające wydarzenia XX wieku

18. Lekcja udzielona przez pastuszków

CZĘŚĆ TRZECIA; KULT

1. KIEDY NARODZIŁ SIĘ KULT MATKI BOŻEJ?

I. Pozdrowienie Elżbiety

2. Odkrycia w Nazarecie

3. Wpływy kultury śródziemnomorskiej i Biblii

2. „TYSIĄC" TYTUŁÓW JEDNEJ MARYI

4. „Zawsze jestem ta sama"

5. Litanie - modlitwy powstałe z miłości

3. JAN PAWEŁ II I DUCHOWOŚĆ MARYJNA

6. Dojrzewanie do więzi z Maryją

7. Encyklika „Redemptoris Mater"

4. ADWENT - CZAS, BY UCZCIĆ MARYJĘ

8. Formy pobożności a liturgia

9. Wzór oczekiwania

5. HISTORIA I ZNACZENIE NABOŻEŃSTW MAJOWYCH

10. Czy Adwent jest „ lepszy"?

II.

Pierwsze książeczki do nabożeństwa majowego

12. Odnowić - nie zlikwidować

6. CZY „RÓŻANIEC" JEST MODLITWĄ WYMAGAJĄCĄ ODNOWY?

13. Problem „różańcowy" u Mauriaca

14. Różaniec - modlitwa bardzo ewangeliczna

15. Adhortacja Pawła VI

7. MODLITWA „ANIOŁ PAŃSKI" A TAJEMNICA WCIELENIA CHRYSTUSA

16. Dodanie wersów z Pisma Świętego

17. Istota modlitwy

18. Uproszczona formuła

WYKAZ SKRÓTÓW

WSTĘP

1. Co o Maryi mówią ludzie?

Dla chrześcijanina, a właściwie dla każdego człowieka, odpowiedź na pytanie: „Kim jest

Maryja?", powinna być stosunkowo prosta i łatwa. Wiemy, że Maryja jest, zaraz po Chry-

stusie, osobą najbardziej znaną w chrześcijaństwie i w historii ludzkości. Nie bez powodu

amerykański socjolog - Andrew Greeley potwierdził, że Maryja reprezentuje „najbardziej

popularny i znaczący symbol kultury ostatnich dwóch tysięcy lat" 1 . A Bernard z Chiaravelle,

ok. tysiąca lat temu, określił Matkę Jezusa jako „najważniejsze wydarzenie wszystkich

wieków".

W rzeczywistości, wokół odpowiedzi, której są w stanie bez większych problemów udzielić

nawet dzieci - że Maryja jest mamą Jezusa - otwiera się szeroki wachlarz świadectw i ocen

dotyczących Jej osoby.

1 A. Greeley, / grandi misteri delia fede. Un calechismo essenziale, Brescia 1978, s. 13.

2. Mass media

W grudniu 1996 r., amerykańskie czasopismo „Life" poświęciło Maryi okładkę oraz

zamieściło rozważanie Tajemnica Maryi, w którym znalazło się stwierdzenie, że Matka

Chrystusa, dwa tysiące lat po Jego narodzeniu jak nigdy „jest osobą najbardziej kochaną,

wpływową, a jednocześnie kontrowersyjną". Włoska gazeta „Corriere delia Sera" określiła

rozważanie jako „bynajmniej nie desakralizujące" i 7 grudnia tego samego roku zamieściła

artykuł Madonna staje się supergwiazdą (La Madonna diventa superstar), w którym

podkreślono niewątpliwy sukces różnych publikacji mariologicznych oraz nasilenie ruchu

pielgrzymkowego w sanktuariach maryjnych. Zjawisko ocenione zostało pozytywnie przez

Vittoria Messoriego, który tłumaczy je jako odczuwaną przez człowieka potrzebę kontaktu z

rzeczywistością nadprzyrodzoną. Inaczej ujmuje ten fenomen Ida Magli, która upatruje w nim

jedynie, związaną z kryzysem wartości naszych czasów, pogoń za zjawiskami magicznymi i

cudownymi.

Także inne wysokonakładowe czasopisma interesowały się tematyką maryjną. W 1979 r.,

zaraz po wyborze Jana Pawła II, który w pierwszych słowach, wypowiedzianych z balkonu

bazyliki św. Piotra, wyraził swoją całkowitą ufność do Maryi, pewien felietonista na łamach

„Panoramy" stawiał pytanie: „Czy ten «maryjny» Papież wyprowadzi z obecnego kryzysu

mariologię i pobożność maryjną?" 2 . Po pytaniu następowały świadectwa psychologów,

antropologów, teologów protestanckich i katolickich, którzy precyzowali przyczyny kryzysu

w mariologii oraz wyrażali, niejednokrotnie sprzeczne, opinie dotyczące Maryi.

W 1981 r., w „Amica", Francesca Grazzini zaprezentowała Maryję jako „Kobietę, która

wywołała najwięcej dyskusji w nowożytnej historii", a nawet jako Tę, która na przełomie

wieków doznała różnego rodzaju „transformacji", w zależności od potrzeb danej epoki. I tak,

dla feministki Mariny Warner, ta Żydówka z epoki panowania Rzymu stała się Dziewicą,

Niepokalaną, Wniebowziętą, Królową (...) Kiedyś jednak musiała być uznawana - jak pisze

protestantka Franca Long - raczej za buntowniczkę, skoro w Magnificat wypowiedziała

rewolucyjne wręcz słowa, uznając się za „narzędzie Boga dla przemiany społeczeństwa" i

zniesienia dotychczasowego porządku władzy 3 .

Rozważając temat, jaka część wielkiej i małej sztuki związana jest z osobą Maryi jako Matki

Chrystusa, dziennikarz Sergio Zavoli, kontynuując myśl Benedetta Crocego twierdzi, że „nie

możemy nie określać się jako ludzie przesiąknięci maryjnością". I podaje przykład Rosji:

„Popatrz na Rosję, kraj tak bardzo maryjny, jak być może żaden inny na świecie, nawet jeśli

oficjalnie od lat poddany jest procesowi ateizacji. W Rosji widziałem najwspanialsze w

Europie wschodniej świątynie poświęcone Maryi" 4 .

Są też ludzie, jak np. komik Pino Caruso, żartujący z tych, którzy „widują Madonnę" w

najprzeróżniejszych miejscach: w górach, w grotach, na brzegu morza czy rzeki, na szybie; we

Francji, w Hiszpanii, we Włoszech, w byłej Jugosławii... Używając nowoczesnego określenia,

możemy powiedzieć, że ukazuje się Ona w eurowizji. A ukazuje się dzieciom, pasterzom,

ludziom prostego serca. Nigdy nie ukazała się np. wielkim handlowcom, nawet tym z Business

Center Club 5 .

Pozostając nadal w kręgu telewizji, przypomnijmy powszechne zainteresowanie, jakie

wywołały wywiady opublikowane przez Nazarena Fabbrettiego w „Gente", w 1987 roku.

Dziennikarzowi Enzo Biagiemu podoba się „małomówność" Ewangelii na temat Maryi, przez

co bardziej uwidocznione są problemy ubogich, ale także Jej słowa „bardzo proste, prawe i

jasne", wypowiedziane w czasie wesela w Kanie. Nawet jeśli, już jako dorosły człowiek,

przestał modlić się do Maryi, gdyż woli bezpośrednio zwracać się do Boga, Biagi uważa, że

Maryja jest nadal „pewnym punktem odniesienia w sprawach wiary i pobożności, ale również

w sprawach kultury i historii całego świata zachodniego, wszystkich wierzących, w tym

muzułmanów, którzy czczą Ją jako matkę proroka Jezusa z Nazaretu. Nikt, w sposób pośredni

bądź bezpośredni, nie może uniknąć spotkania z Nią we własnym życiu" 6 . Inny popularny

prezenter telewizyjny - Mike Bongiorno wyznaje, że modli się w chwilach trudnych do Matki

Bożej, było tak też wtedy, kiedy został aresztowany przez Niemców i uwięziony w San

Vittore: „Pisałem moje modlitwy i wezwania do Madonny na ścianach celi". Kontynuując swą

wypowiedź na temat Maryi stwierdza: „Mam jednocześnie łagodne, słodkie i bardzo mocne

wyobrażenie o Madonnie. Wyobrażenie, które kształtowało się przez wiele lat w rodzinie przez

nadzieje, wdzięczność. (...) Nie mogę wyobrazić sobie Jej w chwale nieba, w triumfie. Dla

mnie osobiście postać Maryi jest ściśle związana z koncepcją macierzyństwa. Ona jest,

największą spośród wszystkich, Matką odwagi" 7 .

Aktorka Valeria Monconi zauważa pewnego rodzaju przemianę swojego stosunku do Maryi.

W jej rodzinie do Maryi uciekano się jak do pogotowia ratunkowego - w chwilach trudnych.

Jako dorosła kobieta ma nieco inne spojrzenie, bardziej realistyczne: „Dziś widzę Maryję

niejako ogołoconą z tych wszystkich przepięknych strojów, z koron i serc wykonanych z

białej blachy, z biżuterii składanej jako wota. Postrzegam Ją jako kobietę spośród ludu,

oczywiście, w sposób wyjątkowy błogosławioną wśród wszystkich niewiast, ale jednocześnie

bardzo ludzką, tak jak pozostałe" 8 .

2 R. Baldini, Viva Maria!, w: „Panorama", 2 I 1979, s. 126.

3 F. Grazzini, Chi era Maria, w: „Amica", 7 VII 1981.

4 N. Fabbretti, Sergio Zavoli: Non possiamo non dirci mariani, w: „Jesus", maj 1988, s. 82.

5 P. Caruso, La Madonna e Sanremo che miracoli, w: „Paese sera", 29 II 1988, s. 5.

6 N. Fabbretti, I grandi personaggi e la Madonna, ode. 1, w: „Gente", 11 XII 1987.

7 N. Fabbretti, Igrandi personaggi e la Madonna, ode. 2, w: „Gente", 18 XII 1987.

8 N. Fabbretti, I grandi personaggi e la Madonna, ode. 3, w: „Gente" 25 XII 1987.

3. Ludowa Madonna

Wśród prostych ludzi krąży wiele - zróżnicowanych - poglądów na temat Matki Jezusa.

Wystarczy zajrzeć do antologii poezji i pieśni maryjnych, aby przekonać się, że jest Ona

„wpleciona" w wymiar rodziny, potrzebuje pomocy, aby nauczyć się, jak przewijać małego

Jezusa, wybiera nie bogatych, lecz ubogich. Kim więc jest Maryja dla prostych ludzi?

Na łamach czasopisma „Messaggero di sant'Antonio", bp Como Sandro Maggiolini wyznaje,

że „należy uchronić pobożność ludową przed pewnym ryzykiem", jakim mogą być przesądy i

magia. W rzeczywistości „ludzie mają doskonałą intuicję, mówiąc ogólnie, że całe

chrześcijaństwo przeniknięte jest pewnym wymiarem kobiecej delikatności, tuż obok męskich

reguł organizacji, które wydawać się mogą niekiedy oschłe i nieczułe; lud wyczuwa

spontanicznie, że Maryja nie gromadzi jedynie dla siebie wszystkich modlitw i modlących

się, ale niesie wszystko do swego Syna; wiedzą że Maryja wykonuje posługę, którą Papież

nazywa «matczynym pośrednictwem». Ludzie zdają sobie nawet sprawę z tego, że Madonna

nie jest celem modlitwy, ale pewnym stylem, klimatem modlitwy, w który należy wejść, aby

odpowiedzieć «tak» Chrystusowi i pójść razem z Nim na krzyż" 9 . Na temat ludowego

wizerunku Maryi trafnie wypowiadał się bp Giuseppe Agostino. Dostrzegł on doświadczenie

ludowe w wymiarze wiary, doświadczenie ludu, który „wierzy w żywą osobową matczyną i

wpływową obecność Maryi jako jedynej i powszechnej pośredniczki, współdzielącej ludzkie

cierpienie; jako modelu życia chrześcijańskiego; wzoru, kim powinniśmy się stawać;

przystani, do której powinniśmy dopłynąć" 10 . Można za bp. F. Tortora powiedzieć, że

pobożność maryjna „weryfikowana jest poczuciem sacrum. Madonna postrzegana jest jako

osoba najświętsza, obdarzona nadludzką mocą i dobrocią. Do Niej ucieka się wierny w swoim

ubóstwie duchowym i w potrzebie uleczenia i pomocy" 11 . Jednym słowem, kto kiedykolwiek

uczestniczył w modlitwie wznoszonej przez tłumy pielgrzymów w jednym z 1 400

sanktuariów maryjnych na świecie, zdał sobie sprawę, że ludzie mają świadomość

przebywania przed «kimś żywym», przed Matką obecną i dobrą.

9 S. Maggiolini, Un rosario di consensi, w: «Messaggero di sant'Antonio", kwiecień 1988, s. 50-51.

10 G. Agostino, Chi è Maria per il popolo, w: „La Madonna", nr 32 ( 1984) 5-6, s. 66.

11 F. Tortora, Per una devozione popolare autentica verso la Mądre di Dio, Leumann 1981, s. 28.

4. Papież i Maryja

Od ludu, który stanowi niejako podstawę piramidy Kościoła, wznosimy się teraz ku jej

szczytowi, gdzie znajduje się ten, który służy wszystkim sługom Boga. Maria Antonietta

Macciocchi, pisarka o marksistowsko-leninowsko-maoistycznej przeszłości, w taki sposób

ukazuje koncepcję pobożności maryjnej Jana Pawła II: „Papież ukazywany przez niektórych

jako osoba mająca uprzedzenie w stosunku do kobiet, w rzeczywistości jest mistykiem, który

wybrał kobietę, Maryję Dziewicę, jako absolutny archetyp własnych inspiracji mistycznych i

swojego pontyfikatu i dlatego w swoim papieskim herbie umieścił hasło: «Totus tuus». (...) Z

religijnego punktu widzenia, Maryja papieża Wojtyły nie jest Madonną pielgrzymującą ale

jest Dziewicą Częstochowską polską Czarną Madonną albo Tą z Fatimy, która objawiając się

pastuszkom mówi im o polityce i przyszłości, która może pośredniczyć w jakieś Boskiej

ingerencji w historię świata: stać się pośredniczką Kościoła w jego otwieraniu się na Europę

Wschodnią" 12 .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: