Metody pomiaru:
· pomiar wydłużenia śruby λs
· pomiar ciśnienia oleju w specjalnej prasie hydraulicznej do napinania śrub
· pomiar momentu skręcającego śrubę podczas dokręcania kluczem dynamometrycznym
· podgrzewania śruby do określonej temperatury, zmontowania w stanie gorącym i dokręcenie nakrętki do pierwszego oporu
Wykres. Śruba zostaje napięta wstępną siłą Qw, a następnie obciążona siłą zewnętrzną Qp. Siła w śrubie Q nie równa się sumie tych obciążeń , lecz zależy od odkształcenia śruby i elementów ściskanych. Pod wpływem siły Qw śruba wydłuża się, wartość λw=Qw(1/Cs), a elementy ściskane skracają się o wartość ∆w=Qw(1/Ck), przy czym Cs=tgα – sztywność śruby, Ck=tgβ – sztywność kołnierza (elementów ściskanych). Po przyłączeniu obciążenia zewnętrznego (roboczego) śruba wydłuża się dodatkowo o wartości λp, a elementy ściskane zmniejszają swoje odkształcenia również o λp. Siła w śrubie Q=Qw+QλP, można więc wykazać, że QλP=[1/(1+Ck/Cs)]Qp, stąd siła w śrubie może być określona ze wzoru Q=Qw+Qp[1+1/(Ck/Cs)] warunek wytrzymałościowy takiego złącza przy obciążeniach statycznych określa wyrażenia δr=Q/(πdr2/4)≤kr .
Wały.
Sprężynowanie.
Bezpośredni pomiar odchyłek prostoliniowości i współosiowości czopów w różnych położeniach kątowych wału zamontowanego w silniku jest praktycznie niemożliwy i dlatego stosuje się pomiar pośredni polegający na pomiarze wartości rozchylenia ramion korb (tzw. sprężynowania) i określaniu na podstawie tych wartości odchyłek współosiowości czopów w płaszczyźnie pionowej (GMP-DMP) i poziomej (PB-LB). W razie braku odchyłki współosiowości czopów, tzn. gdy czopy główne wału leżą w jednej osi, odległość między ramionami korb a po obrocie wału nie ulegnie zmianie – sprężynowanie nie wystąpi. W razie przesunięcia czopów ku GMP (PB) lub DMP (LB) w stosunku do osi teoretycznej wału wystąpią różnice odległości między ramionami korb – wystąpi sprężynowanie. Sprężynowanie ocenia się w płaszczyźnie pionowej i poziomej i w tym miejscu należy wykonać pomiary rozchyleń korby w położeniach: GMP, DMP, PB, LB. Z tych czterech położeń położenie korby w DMP uniemożliwia dokonanie pomiaru, ponieważ pomiędzy ramionami korb znajduje się trzon korbowodu (jeśli nie został wcześnie wymontowany). Wykonuje się zatem zamiast tego pomiaru dwa pomiary w położeniach korb zbliżonych do DMP na odległość umożliwiającą dokonanie pomiaru (rys. 2). Z otrzymanych wyników do analizy przyjmuje się średnią arytmetyczną wartości obu pomiarów. Do kontroli sprężynowania stosowany jest najczęściej przyrząd z czujnikiem zegarowym, zapewniający dokładność pomiaru wynoszącą 0,01 mm.
Pomiar opadu wału jest metodą sprawdzenia prostoliniowości wału korbowego. Pomiar ten poza pomiarem sprężynowania, umożliwia kontrolę zużycia powierzchni roboczej stopu łożyskowego półpanwi. Pomiaru możemy dokonać za pomocą szablonu. Wymaga on zdemontowania pokrywy i górnej półpanwi łożyska. Luz mierzy się szczelinomierzem. W szablon można też wmontować śrubę mikrometryczną, co usprawnia pomiar.
marcin0732