Brzezinska_Anna_-_Letni_deszcz_Kielich-1.pdf

Anna Brzezińska

Letni deszcz. Kielich

Tom 3 sagi o zbóju Twardokęsku

2004

Prolog

Dzwon w świątyni Zird Zekruna uderzył ostatni, dwunasty raz i powroźnik zakrzątnął się

żywo przy stercie drew, podłożonych pod nogi heretyczki. Baba targnęła się w powrozach,

podrzuciła wygoloną głową i rozwarła usta, ale nadaremno. Oprawca, sprowadzony ponoć aż

z Uścieży, był biegły w katowskim rzemiośle. Zawczasu wyrwał babie jęzor, aby próżnym

gadaniem czy głupimi klątwami nie psuła mieszczanom widowiska.

Zacni mieszkańcy Staroźrebca zbiegli się tłumnie na plac przed świątynią. Ostatnimi

czasy heretycy rozsrożyli się wielce w Wilczych Jarach, co nie nastrajało mieszczan

przychylnie wobec niewiasty, która mimo powrozów zaczynała z wolna podrygiwać na

chruście. Ledwie wczoraj zbrojny zagon zbuntowanego chłopstwa zapędził się aż pod mury,

paląc całe przedmieście i wycinając w pień wszystkich, którzy na czas nie schronili się za

bramę. Dlatego zaiste w Staroźrebcu nie kochano heretyków.

Twardokęsek opadł na rzeźbiony dębowy stołek i nalał sobie skalmierskiego wina w

kubek z litego srebra. Mincerz Lubicha podejmował go iście po wielkopańsku. Kiedy bowiem

kacerstwo stukało taranem w bramy Staroźrebca, właśnie Twardokęsek wychynął znienacka z

lasu i wyrżnął heretyków do nogi. Nie sądził jednak, aby tą zasługą zaskarbił sobie

wdzięczność mincerza.

Lubicha był człekiem hardym, zasobnym, przy tym z Pomorcami w świetnej komitywie,

bo z rozkazu kniazia bił spichrzańską monetę, psując ją na potęgę. W Wilczych Jarach miał

wprawdzie liczne majętności z nadania Wężymorda, ale bywał tu rzadko, a od lipnickiej

rebelii trzymał się jak najdalej. Nie różnił się w tym względzie od innych majętnych

mieszczan, którzy coraz głośniej sarkali na wojenne zabawy szlachty. I nigdy by się zbójca na

jego wezwanie nie poważył leźć w miasto. Ale...

Odwrócił się gwałtownie, słysząc szelest szaty. Kobieta w gładkiej płóciennej sukni

podeszła do okna i zaryglowała je. Pod ciasną białą podwiką jej twarz była znużona, lecz tak

spokojna, że zbójcę złość zdjęła.

– Widziałaś, jak się weselą? – warknął przez zaciśnięte zęby. – Jak ich ciekawość trzęsie,

czy baba dobrze od ognia zrumieniona?

– Widziałam – odparła powściągliwie.

– Ci twoi pobratymcy! – Zbójca poderwał się i cisnął stołkiem o ścianę, aż jęknęły deski.

– Tak samo przyjdą się gapić, jak to mnie kiedyś będą szlachtować pośrodku rynku. Rychtyk

w rychtyk tak samo.

Bez słowa usiadła na skraju łóżka i jęła wyjmować szpilki spinające podwikę.

Twardokęsek odwrócił wzrok. Musiała zajeździć kilka koni, pomyślał mimowolnie.

Nawet kniaziowski goniec z rzadka w pięć dni przejedzie z Książęcych Wiergów, a to

przecież dziewczyna, przy tym pieszczona, chuchana bankierska córka.

– Zadowolonaś? – syknął jednak z gniewem.

– Nie. – Rozplotła warkocz i przeczesała palcami włosy. – I nie radują mnie wieści, które

przynoszę.

Zbójca ścisnął w palcach kubek tak mocno, aż cienkie srebrne ścianki wygięły się jak

pergamin. Spodziewał się tych nowin, bogowie świadkami. Bardzo dobrze wiedział, że nie

będzie się bez końca ganiał z Pomorcami po lipnickich błotach. Ale i tak przez chwilę nie

mógł dobyć głosu.

– Bodajby to wszyscy czarci! – Uderzył pięścią we framugę. – Skalmierskie wojsko po

okolicy harcuje, Wężymord na nas ciągnie z całą pomorcką potęgą, heretycy miasta pustoszą.

Jakby się na mnie, biednego, uwzięli.

Dziewczyna milczała. Z rynku wciąż niosły się krzyki i pohukiwania tłuszczy: powroźnik

istotnie dobrze znał swe rzemiosło i dbał, aby kacerka nie zgorzała przed czasem.

– Gdzie oni są? – wybuchnął zbójca, odwracając się plecami do widowiska. – Rozmiotło

wszystkich, rozwiało niczym plewy na wietrze. Jak to może być, by człowiek zniknął bez

śladu, jakby go nigdy święta ziemia nie nosiła? I nie jeden pospolitak marny – zachłysnął się

własną złością – ale sam kniaź zwajecki z przybocznymi, żalnicki książę, dziewka z Iskry

rodem, wiedźma na koniec. Wszyscy jak kamień w wodę! Dotknęła jego pleców.

– A mnie Pomorcy opadną jako psi odyńca. – Zbójca gniewnie strącił jej rękę. – Boki

szarpią, krew toczą. Jak się tobie zdaje, niewiasto, wiele jeszcze ta zabawa potrwa?

Po woskowanych oknach pełgały odblaski płomieni. Dziewczyna podeszła jeszcze bliżej i

oparła mu głowę na ramieniu.

– Oni wrócą – powiedziała bardzo cicho. – Na pewno wrócą na czas, mój mężu.

Rozdział pierwszy

Zbójca nigdy nie zapomniał nocy, kiedy żalnicki książę wyprowadził rebeliantów ze

zgliszczy obozu. Błędne ogniki tańczyły nad trzęsawiskiem i nocne ptaki z łopotem

podrywały się spomiędzy krzów. Koźlarz nie pozwolił rozpalić pochodni, choć grobla była ze

wszech stron otoczona bagnem i tak wąska, że oddział rozciągnął się w długi szereg. Raz po

raz zbójca słyszał, jak ktoś osuwa się w dół – jedni całkiem cicho, inni ze stłumionym

okrzykiem. Niedługo też sam zląkł się, bo nogi słabły mu ze znużenia, a jeden fałszywy krok

mógł go pogrzebać w cuchnącym błocie.

Czasem zdawało mu się, że z ciemności dobiega go charkot albo szarpanina urwana

pojedynczym jękiem. Nie zastanawiał się nad tym. Szedł za jasną witką włosów Szarki. Znad

bagniska tymczasem podniosła się wilgotna mgła, która przenikała na skroś, a potem

wyziewy tak duszące, że ledwo mógł oddychać. Dopiero nad ranem, kiedy ziąb stał się

nieznośny, zbójca pojął, iż nocna wędrówka poprzez oparzeliska miała istotny powód. I nie

zdziwił się bynajmniej, kiedy o świcie wyszło na jaw, że piąta część Jastrzębcowej kompanii

zdechła na mokradłach. Ciche przemyślne skrytobójstwo, nazbyt szybkie i niespodziewane,

by ktokolwiek mógł się przed nim obronić, napełniło zbójcę niejakim podziwem. Upatrywał

w nim ręki kapłanów Bad Bidmone, którzy o poranku ogłosili, że bogini cudownym

sposobem wygubiła zdrajców ojczyzny.

Potem wszakże nastały czasy nudne i stateczne. Zwajcy debatowali po nocach o

wojowaniu, co się z wiosną rozpocznie. Koźlarz znosił się z miejscową szlachtą i dobierał

doradców. Rebelianci, zamiast uczciwie gromić po lasach pomorckie podjazdy, ścinali sosny

na nowe chaty i strugali dyle do ostrokołu. Nawet wiedźma sporządniała niezmiernie i

trzymała się z resztą bab w chacie, wyszywając proporce przy wtórze nabożnych pieśni.

Tylko Szarka była jak dawniej. Siedziała na skraju morza, za nic sobie mając ludzką

obmowę. Ale zbójcę też po staremu pędziła od siebie, więc nie miał z niej żadnej pociechy.

Z opresji niespodzianie ocalił go Bogoria. Bies jeden wiedział, jakim sposobem stary łotr

wywąchał, gdzie znaleźć rebeliancką kompanię. Pewnego poranka wyłonił się znienacka z

chaszczy w poszarpanym przyodziewku, brudny i cuchnący skwaśniałym piwskiem.

Rozpędził szablą młodzików ze straży, po czym długo łaził pomiędzy chatami, które wciąż

świeciły świeżą słomą, i z zadziwienia cmokał wargami. Na widok Twardokęska, z braku

lepszego zajęcia drzemiącego na słonku, uradował się wyraźnie.

– Cóż to, mości zbójco, wy nie przy ciesiołce? – zagadnął zgryźliwie. – Nie krzątacie się

jako mróweczka?

– Co mnie do tego? – Twardokęsek potoczył ręką po obozowisku, na wpół opasanym

poszarpaną linią palisady.

– Ano nic – Bogoria zgodził się pogodnie.

Bez ceremonii przysiadł się do zbójcy, wyjął z sakwy bukłaczek i pociągnął siarczyście.

– Bom się zastanawiał, czy nie cni wam się czasem – zagaił, podając Twardokęskowi

naczynie – do jakiej maleńkiej awanturki na trakcie.

Zbójcy aż się oczy zaświeciły.

– Mam wiadomość pewną, że przyszłej niedzieli Pomorcom, co w Staroźrebcu stoją, żołd

przywiozą. A jest bród na drodze, ledwie dwa stajania od miasta, lecz dobrze w lesie – ciągnął

Bogoria. – I tak mnie myśl naszła, że jakby się tam w łozinie człek rozumny przytaił...

– Jeden albo i dwóch – wtrącił zbójca.

– Albo dwóch – potaknął szlachcic. – Byle nie więcej, bo żaden będzie łup, jak go między

gromadę przyjdzie podzielić.

– A czemu między swemi pomocy nie szukacie? – spytał z nagłą podejrzliwością

Twardokęsek.

– Bo moi będą jęzorami kłapać – wyznał niechętnie Bogoria. – Jeden się dziewce

pochwali, drugi srebro matce zaniesie, trzeci sobie pyszny kaftan sprawi, złotogłowiem

obszyty. I furda tajemnica.

– I Pomorcy będą swego dobra dochodzić. – Zbójca pokiwał głową. – Szczera prawda.

– Pomorców się nie lękam, nie pierwszy raz ich łupię. Gorzej, że całe Wilcze Jary z nagła

patriotyzmem sparło. A jak się wieść rozejdzie o podobnej zdobyczy, zaraz na kark mi wlezą.

Bogoria splunął i pogroził pięścią dwóm kapłanom Bad Bidmone, którzy z wysiłkiem

targali świeżo ociosane deski sosny na kaplicę. Ci, widać znając reputację zbójszlachcica,

przygarbili się od wysiłku i truchtem puścili przez majdan.

– Rozzuchwalili się tym powrotem Koźlarza ponad wszelkie pojęcie – podjął Bogoria. –

Jawnie po dworach chodzą. Niby pokornie proszą o datki dla nowego kniazia, ale strach

odmówić, bo ohydnie przeklną albo ogień podłożą pod stogi. Dziesięcina, mówią, potrzebna,

żeby kraj z ruiny podnieść a Pomorców przegnać. Jeno że ostatnimi czasy z dziesięciny się

nieomal połowina zrobiła! A tyle nie dam! – Huknął bukłakiem o ziemię. – Jak tak na złoto

chytrzy, niech sami grabić idą, pijawki zatracone!

– Ale we dwóch? – Zbójca podrapał się po głowie. – Przy żołdzie straż pojedzie.

– Nie bądźcie tchórzem podszyci! – ofuknął go szlachcic. – Mam w czeladzi łuczników

dwóch zacnych i wiernych jako psy. Pary z gęby nie puszczą. Pomorcy są chytrzy, będą się

ciszkiem ze złotem przemykać, ledwie w kilka koni. To jak, mości zbójco? Pójdziecie ze mną

czy wolicie tu gnuśnieć?

Twardokęsek mimowolnie rozejrzał się po obozowisku. Nie dostrzegł żadnej znajomej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: