POMÓR ŚWIŃ (PESTIS SUUM)
– - choroba zakaźna, zaraźliwa
- przebiega w postaci przewlekłej lub ostrej
- wywoływana przez wirusa znajdującego się w krwi, tkankach, wydzielinach lub wydalinach chorych zwierząt,
- postać ostra to stałe uszkodzenie naczyń krwionośnych (liczne wybroczyny w prawie wszystkich tkankach, zwłaszcza bł. śluzowe), zmiany zwyrodnieniowe narządów
- ostre, krwotoczne, nieżytowe zapalenie bł. śluzowych gł. ukł. pokarmowego
W przypadkach postaci przewlekłej dołączają objawy zapalenia w j. grubym i płucach. Chorują wszystkie gatunki, rasy, zwierzęta w każdym wieku, środowisku.
Wirus jest odporny na działanie szkodliwych czynników, jedynie nie na gnicie, które zabija wirusa w krótkim czasie. Duże praktyczne znaczenie ma przeżywalność wirusa w mięsie. Solenie, peklowanie, wędzenie nie zabija wirusa, lecz wpływa korzystnie na jego działanie.
Wirus szybko ginie w materiale gnijącym tj, krew, mocz, zwłoki stają się niezakaźne już po 2 -3 dni. W szpiku do dni 15.
Wszystkie rasy świń są wrażliwe na pomór. Chorują świnie domowe, afrykańskie oraz dziki.
DROGI ZAKAŻENIA:
- najczęściej drogą pokarmową poprzez paszę lub wodę
- wirus ma zdolność do przenikania przez nieuszkodzoną bł. śluzową, przy czym najprawdopodobniejsze miejsce przenikania to okolica migdałków.
- zarażenie drogą kropelkową,
- poprzez rany (kolczykowanie, kastracja, podgryzanie się świń)
- poprzez nieuszkodzoną bł. śluzową oka
- poprzez drogi rodne
Pewne znaczenie mają owady, w szczególności mucha, komar.
Najczęściej źródłem zakażenia są zwierzęta chore na pomór, oraz zwierzęta w czasie wylęgania się choroby poprzez wydzieliny i wydaliny.
Może występować bezobjawowe nosicielstwo zarazka.
Szczególną rolę pośrednią w rozsiewaniu zarazka odgrywają ubojnie, zakłady utylizacyjne, targowiska oraz miejsca spędu trzody.
Od rodzaju i stopnia uszkodzenia różnych narządów zależy przebieg i zejście choroby. Uszkodzone zostają: szpik, naczynia krwionośne, narządy moczowe, płuca, ukł. pokarmowy oraz ukł. nerwowy (OUN).
OBJAWY KLINICZNE:
- wylęganie ok 3 tyg.
- pierwszym objawem jest wyższa temp. Ok 41,5 C
•
- postać nadostra – objawy ogólne: niechęć do ruchu, posmutnienie, utrata apetytu, zaburzenia w krążeniu, który wynikiem jest ciężki stan zwierzęcia. Na skórze powstają zaczerwienienia, zmieniające się z czasem w siniaki. Objawy nasilają się bardzo szybko. Pojawia się chwiejny chód, niedowład, porażenia i śmierć w ciągu 1-2 dni.
Bezpośrednią przyczyną śmierci jest niedoczynność m. sercowego i OUN.
- postać ostra lub podostra – trwa od 2-3 tyg. objawy narastają powoli. Zwierzęta wykazują niechęć do ruchu, śpią, mało jedzą. Wzrasta temp, która przejściowo może obniżać się do normy (przerywany tryb gorączki), pojawiają się zmiany skórne ( przekrwienia, wybroczyny, ogniosko martwicy), bł. śluzowa spojówek ulega obrzękowi, obrzęk powiek, wyciek ze szpar powiekowych, sklejenie powiek, zatwardzenia a z czasem biegunka (cuchnąca, szaro-zielono-żółta lub czekoladowa z dużą ilością krwi), mogą pojawić się wymioty.
Około 2 tyg. pojawiają się objawy ukł. oddechowego: wypływ z nosa, kaszel, objawy duszności. Zwierzę zapada w śpiączkę.
- postać przewlekła – występuje jako następstwo postaci ostrej. Trwa ok 3 tyg. Główne objawy to zahamowanie rozwoju u zwierząt młodych, wychudzenie. Występuje niedokrwistość, a skóra staje się blada, pokrywa się strupowatym wypryskiem, w tym miejscu ulega zgrubieniu i poprzecznemu sfałdowaniu, wypada szczecina. Występowanie objawów może być zmienne . Stan zwierząt może ulec poprawie, wówczas mają apetyt dodatkowo występuje kaszel, posmutnienie, a ostatecznie zejście.
Niektóre zwierzęta zdrowieją, ale posiadają słabą kondycje.
Wczesne i prawidłowe rozpoznanie pomoru ma duże znaczenie praktyczne w walce z chorobą, ponieważ jest szybko likwidowane ognisko wirusa.
JEST TO CHOROBA ZWALCZANA Z URZĘDU.
AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ
- jest to choroba bardzo zaraźliwa występująca w postaci bardzo ostrej posocznicy. Chorobę cechuje bardzo krótki przebieg podobny do ostrej postaci pomoru.
Wirus ten ma duże powinowactwo do wszystkich tk. narządów i jest wydalany w dużych ilościach. Okres wylęgania trwa od 2-4 dni. Rozpoczyna się gorączką ok 42, 5 C, reszta objawów jak w zwykłym pomorze. Brak postaci podostrej i przewlekłej. Niektóre świnie mogą padać bez objawów klinicznych. Choroba zawsze kończy się śmiercią.
GRYPA ŚWIŃ (INFLUENZA SUUM)
- influenza świń
- grypa prosiąt
- enzootyczne wirusowa zapalenie płuc
Wymienione choroby cechują się zmianami w drogach oddechowych i podobnymi objawami klinicznymi. Wspólną cechą jest pora występowania.
Jest to choroba zaraźliwa, atakuje świnie w każdym wieku. Objawy to gorączka, kaszel, duszność. Trwa od 3-8 dni, śmiertelność jest nieznaczna od 1 do 5 procent. Występuje w wilgotnych i mokrych porach roku.
Jednostki chorobowe:
- enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc (Bronchopneumonia enzootica suum)
- pryszczyca (Aphthaepsiotica)
- ospa świń (Variola suum)
- zakaźne wirusowe zapalenie żołądka świń
- choroba cieszyńska świń
- wścieklizna
- niedokrwistość zakaźna koni
- księgosusz
Magorek