Wykaz literatury z zakresu hotelarstwa z lat 1980–2005

Mariola Milewska, Marek Skrzypczyński

Wykaz literatury z zakresu hotelarstwa z lat 1980–2005

Hotelarstwo jest jedną z podstawowych domen przemysłu turystycz-nego, a usługi hotelarskie nierozłączną częścią większości produktów turystycznych. Same zaś obiekty hotelarskie są jedną z ważniejszych części składowych zagospodarowania turystycznego. W obiektach tych podejmują pracę osoby przygotowane teoretycznie i praktycznie. Korzystają one z olbrzymiego dorobku i doświadczeń polskich hotelarzy (zarówno praktyków, jak i teoretyków).

Mimo wielu szkół o charakterze turystyczno-hotelarskim, które w os-tatnim okresie rozwijają się bardzo dynamicznie, wciąż odczuwalny jest na rynku brak publikacji związanych z branżą. Szybka dezaktualizacja danych, zmieniające się przepisy prawa, a także postęp techniczny powodują, że opracowania dotyczące hotelarstwa podejmowane są je-dynie przy „okazji”. Autorami wielu publikacji są geografowie, ekonomiści, historycy, pracownicy naukowi akademii rolniczych i politechnik. Tak wielkie zróżnicowanie w dziedzinie nauki powoduje, że osoba zaintereso-wana branżą hotelarską musi poświęcić wiele czasu na odnalezienie interesujących go zagadnień. Dlatego też powstała potrzeba zaprezento-wania, chociażby na potrzeby dydaktyczne, publikacji związanych z hote-larstwem.

Przy opracowywaniu wykazu literatury autorzy skorzystali z pozycji literatury dostępnych na rynku księgarskim. W celu czytelniejszego i szy-bszego odnalezienia haseł interesujących czytelnika publikacje zostały zgrupowane w 11 kategorii tematycznych:

Każda omówiona pozycja literatury poza autorem, tytułem, wydawnic-twem, rokiem i miejscem wydania zawiera słowa kluczowe.

I.              Agroturystyka

1.   Agroturystyka, 2002, praca zbiorowa pod red. K. Młynarczyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.

Baza agroturystyczna – rodzaje, ocena jakości, zasady adaptacji i rozbudo-wy, zabytkowe budownictwo wiejskie, żywienie turystów, uwarunkowania ekonomiczne i marketingowe działalności agroturystycznej, rekreacja ruchowa
i wpływ aktywności fizycznej na zdrowie, atrakcje turystyczne w agroturystyce, doradztwo rolnicze, organizacje wspierające rozwój agroturystyki.

2.   Agroturystyka – materiały szkoleniowe, 2002, praca zbiorowa pod red. K. Herbsta, Warszawa.

Uwarunkowania prawne podejmowania działalności, marketing i zarządza-nie, wymagania dla bazy noclegowej, instrumenty zarządzania, region agro-turystyczny, źródła finansowania przedsięwzięć w agroturystyce.

3.              Bimberg H., Majewski J., 1994, Wakacje na wsi. Poradnik dla rolni-ków rozpoczynających biznes turystyczny, Instytut Macieja Rataja, Warszawa.

Przygotowanie noclegów, rodzaje zakwaterowania, pokoje, mieszkania wcza-sowe, domek letniskowy, kemping, pomieszczenie towarzyszące, segmentacja klientów.

4.   Drzewiecki M., 1995, Agroturystyka – uwarunkowania – działania, OPO, Bydgoszcz.

Poglądy terminologiczne związane z agroturystyką, rodzaje usług agrotury-stycznych, agroturystyka w krajach europejskich, historia agroturystyki, rozmiar
i rozmieszczenie agroturystyki w Polsce, zagospodarowanie gospodarstw agro-turystycznych, organizacja agroturystyki w Polsce i Europie, marketing, przepisy prawne, kategoryzacja.

5.   Drzewiecki M., 2001, Podstawy agroturystyki, OPO, Bydgoszcz.

Poglądy terminologiczne związane z agroturystyką, usytuowanie agrotury-styki w układzie przestrzenno-funkcjonalnym, rodzaje usług agroturystycznych, agroturystyka w krajach europejskich, rozmiar i rozmieszczenie agroturystyki
w Polsce, sposoby wykorzystania zwierząt domowych w usługach, zagospoda-rowanie gospodarstw agroturystycznych, funkcje użytkowe i estetyczne zieleni, organizacja agroturystyki w Polsce i Europie, marketing, przepisy prawne, kategoryzacja.

6.   Kmita E., 1997, Jak sprostać wymogom systemu kategoryzacji wiejskiej bazy noclegowej, Poradnik dla kwaterodawców, Polska Fede-racja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”, Kraków.

Rodzaje bazy noclegowej, system kategoryzacji wiejskiej bazy noclegowej, wymagania dla poszczególnych rodzajów wiejskiej bazy noclegowej.

7.   Rekreacja i turystyka konna w gospodarstwie agroturystycznym – poradnik, 2004, praca zbiorowa pod red. W. Mroza, Wydawnictwo Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa, Instytut Turystyki – Oddział w Krakowie, Kraków.

Wykorzystanie koni w turystyce, żywienie, pomieszczenia dla koni, podku-wanie, rymarstwo, marketing usług agroturystycznych, biznes plan dla działal-ności agroturystycznej, jakość usług w turystyce wiejskiej.

8.   Sikora J., 1999, Organizacja ruchu turystycznego na wsi, WSiP, Warszawa.

Usługa hotelarska, rodzaje bazy noclegowej, kategoryzacja bazy, kalkulacja kosztów, pozyskiwanie gości, rezerwacja miejsc noclegowych, niezbędna doku-mentacja.

II.              Ekonomika (marketing, zarządzanie, rachunkowość, jakość usług)

1.   Bałkowski Z., Baworowski J., 1986, Hotelarstwo, cz. 2, WSiP, War-szawa.

Zarządzanie przedsiębiorstwem, środki gospodarowania, planowanie dzia-łalności gospodarczej, sprawozdawczość i analiza działalności przedsiębiorstwa, prawo w hotelarstwie.

2.   Biczysko W., Tauber R.D., 2003, Zarządzanie finansami w hote-larstwie, gastronomii i turystyce. Wybrane zagadnienia w teorii i praktyce. Materiały pomocne do wykładów i ćwiczeń, Wyższa Szkoła Hotelarstwa
i Gastronomii w Poznaniu, Poznań.

Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, wartość pieniądza w czasie, spra-wozdania finansowe jako podstawa analizy finansowej, planowanie finansowe, analiza sprawozdań w działalności turystyczno-hotelarskiej i gastronomicznej, gospodarka kapitałem obrotowym, system podatkowy.

3.   Bujanowski Z., Dobosz-Bujanowska K., 2000, Podstawowe zagad-nienia organizacji i zarządzania na przykładzie obiektów hotelarskich, Zeszyt 1 – Planowanie, Wyższa Szkoła Hotelarstwa, Gastronomii i Tu-rystyki w Warszawie, Warszawa.

Korzenie współczesnego zarządzania, etapy planowania, rodzaje planów, hierarchia planów, zarządzanie celami, podejmowanie decyzji, rodzaje decyzji, warunki podejmowania decyzji.

4.   Bujanowski Z., Dobosz-Bujanowska K., 2000, Podstawowe zagad-nienia organizacji i zarządzania na przykładzie obiektów hotelarskich, Zeszyt 2 – Organizowanie, Wyższa Szkoła Hotelarstwa, Gastronomii
i Turystyki w Warszawie, Warszawa.

Historyczne poglądy na zagadnienia struktury organizacyjnej, etapy procesu organizowania, stanowiska pracy i specjalizacja pracy, czas pracy, zadania menedżerów realizujących kierowniczą funkcję organizowania, struktura orga-nizacyjna i jej rodzaje, sytuacyjne podejście do projektowania organizacji, struktura nieformalna, koordynacja, projektowanie struktur idealnych, cykl życia organizacji, delegowanie uprawnień, centralizacja i decentralizacja struktury, władza – źródła, rodzaje i przywództwo, zmiany w organizacji, kultura orga-nizacji.

5.   Gworys W., Kornak A.S., Szeremeta R., 2000, Jak kierować hote-lami i innymi obiektami noclegowymi, Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Tu-rystyki w Częstochowie, Częstochowa.

Hotel jako przedsiębiorstwo, regulacja prawne i społeczne hoteli, kie-rowanie hotelami, zarządzanie jakością, marketing wewnętrzny, badania i analizy wspomagające kierownictwo hotelu, cena, promocja działalności.

6.   Harris P., 1995, Planowanie zysku w hotelarstwie, PWE, Warszawa.

Rachunek wyników finansowych, wskaźniki ekonomiczne, zysk, cena, bu-dżet.

7.   Janiszewski S., Kołaczyk Z., Pietraszewski M., 2000, Rachunko-wość przedsiębiorstwa gastronomiczno-hotelarskiego, Wydawnictwo eMPi2 Materiały i Podręczniki Mariana Pietraszewskiego, Poznań.

Działalność gastronomiczno-hotelarska, podstawy rachunkowości, rachunko-wość w przedsiębiorstwie gastronomiczno-hotelarskim – ewidencja środków pieniężnych, rachunków, materiałów i towarów, majątku trwałego, kosztów
w działalności gastronomiczno-hotelarskiej, wyniku finansowego, kapitału, zasa-dy sprawozdawczości finansowej, formy uproszczonej ewidencji.

8.   Kaczmarek J., Stasiak A., Włodarczyk B., 2002, Produkt turystycz-ny albo jak organizować poznawanie świata, Podręcznik i przewodnik do ćwiczeń, Wydawnictwo UŁ, Łódź.

Historia rozwoju produktu turystycznego, elementy produktu turystycznego, usługa hotelarska jako produkt turystyczny, cykl życia i promocja produktu.

9.   Kaczmarek J., Stasiak A., Włodarczyk B., 2005, Produkt turystycz-ny, Pomysł, Organizacja, Zarządzanie, PWE, Warszawa.

Kamienie milowe w rozwoju turystyki, etapy powstawania produktu tury-stycznego, usługa hotelarska jako produkt turystyczny, cykl życia, promocja, dystrybucja, badania marketingowe produktu.

10.    Knowles T., 2001, Zarządzanie hotelarstwem i gastronomią, PWE, Warszawa.

Przemysł turystyczny, podaż i popyt usługi noclegowe, turystyczne, usługi hotelarskie w krajach europejskich i Ameryce Północnej, sieci hotelowe, kontrakty menedżerskie, struktura organizacyjna hotelu, struktura zarządzania, analiza opłacalności inwestycji hotelarskiej, uruchamianie obiektu hotelarskiego, kontrakty budowlane, zarządzanie finansami hotelu, zarządzanie bieżącą dzia-łalnością hotelu, zarządzanie zasobami ludzkimi, przepisy prawne dotyczące funkcjonowania firm gastronomicznych, restauracje i bary fast food, przemysł piwowarski, rekreacja w czasie wolnym w hotelu.

11.    Koman S., Kubicki M., 1996, Poradnik ekonomiczny dla hotelarzy, Polskie Hotele sp. z o.o., Warszawa.

Organizacja hotelarstwa w Polsce, współpraca z bankiem, zarządzanie eko-nomiczne w hotelarstwie, marketing w hotelarstwie, umowa hotelowa w świetle prawa, gospodarka środkami rzeczowymi i potencjałem ludzkim, zmiany wła-snościowe i ich wpływ na zarządzanie.

12.    Kornak A.S., 1994, Jak kierować hotelami i innymi obiektami noclegowymi? Management i marketing w praktyce, Wydawnictwo Fun-dacji Rozwoju Przedsiębiorczości w Łodzi, Łódź.

Rodzaje zakładów hotelarskich, rodzaje hoteli, rodzaje struktur organiza-cyjnych w hotelu, organizacja marketingu w pojedynczym hotelu łańcuchu hotelowym, stanowiska pracy w hotelach, proces pracy w hotelu, analiza oso-bowa, kapitał i finanse w hotelu, cena, kreowanie produktu, negocjacje, umowy, promocja, reklama.

13.    Kotaś R., Sojak S., 1999, Rachunkowość zarządcza w hote-larstwie i gastronomii, PWN, Warszawa.

Cechy charakterystyczne branży hotelarskiej i gastronomicznej, koszty stałe
i zmienne, próg rentowności, wrażliwość zysku, zarządzanie zyskiem, polityka cenowa, budżetowanie całokształtu w krótkim okresie, zarządzanie kosztami
w cyklu gastronomicznym, rentowność w gastronomii i hotelarstwie, wskaźniki działalności hotelarskiej i gastronomicznej, sprawozdanie finansowe, zarządza-nie kapitałem pracującym, decyzje inwestycyjne.

14.    Kwiatkowski W., 1997, Marketing w hotelach, Ośrodek Doskona-lenia Kadr Orbis, Warszawa.

Rynek hotelowy, elementy i funkcje marketingu, ocena sytuacji na rynku, plan marketingowy, badania marketingowe, personel, kontrola marketingowa, analiza operacyjna, rachunkowość zarządcza, cena, jakość usług.

15.    Nowakowski M., 2000, Obiekt hotelarski jako przedsiębiorstwo, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.

Usługa hotelarska, klasyfikacje hoteli, kadry w hotelarstwie, zespół funkcjo-nalny hotelu, marketing, zarządzanie obiektem.

16.    Oparka S., Nowicka T., Klepacka B., 2003, Organizacja i technika pracy w hotelarstwie, cz. 2, Wydawnictwo Maria, Polanica Zdrój.

Analiza SWOT, prognozowanie sprzedaży usług hotelarskich, biznes plan, kapitał zagraniczny przedsiębiorstwa, wskaźniki branży turystycznej, promocja gmin i miast turystycznych.

17.    Piasta J., Czech J., 1996, Marketing w hotelarstwie, AJJ, Marke-ting Concept, Warszawa.

Hotel, usługa hotelarska, jakość usługi hotelarskiej, ceny w hotelarstwie, promocja, sprzedaż usług hotelarskich, plan marketingowy, badania marketingo-we.

18.    Popielas J.P., Tauber R.D., 2000, Logistyka w obiektach hotelo-wych oraz gastronomicznych, Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu, Poznań.

Podstawy zarządzania logistycznego przedsiębiorstwem, klient w logistyce stymulatorem działań i kosztów, koszty logistyczne, planowanie w logistyce, struktura logistyki, kształt i zastosowanie, strategie logistyczne, zarządzanie zapasami.

19.    Rogers H.A., Slinn J.A., 1996, Zarządzanie obiektami turystycz-nymi, Wydawnictwo Polska Agencja Promocji Turystyki, Warszawa.

Praca menedżera w branży turystycznej, praca w strukturach organiza-cyjnych, produkt turystyczny i jego marketing, zarządzanie zasobami, ocena wyników pracy, relacje z otoczeniem.

20.    System Zapewnienia Jakości wg norm serii ISO 9000. Racjonalna organizacja stanowisk pracy. Wymogi bezpieczeństwa i higieny, 1999, praca zbiorowa, Polskie Zrzeszenie Hoteli, Warszawa.

Jakość – historia zarządzania jakością, cele zarządzania jakością, doku-mentowanie systemu zarządzania jakością, zasady racjonalnej organizacji stanowisk pracy – przestrzeń robocza, mikroklimat, praca biurowa, praca przy monitorach ekranowych.

21.    Szostak D., 2004, Usługi telekomunikacyjne w marketingowej koncepcji funkcjonowania przedsiębiorstwa hotelarskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.

System marketingowy w przedsiębiorstwie hotelarskim, promocja usług hote-larskich, sprzedaż usług hotelarskich, charakterystyka usług telekomunika-cyjnych w zakładzie hotelarskim, zastosowanie telekomunikacji w marketingu usług hotelarskich.

22.    Turkowski M., 1993, Hotelarstwo – elementy marketingu, PWE, Warszawa.

Hotel, mierniki w hotelarstwie, usługa hotelarska, znak towarowy, różne aspekty jakości usługi hotelarskiej, ceny w hotelarstwie.

23.    Turkowski M., 1997, Marketing usług hotelarskich, PWE, Warsza-wa.

Hotel, mierniki w hotelarstwie, usługa hotelarska, znak towarowy, różne aspekty jakości usługi hotelarskiej, ceny w hotelarstwie, promocja, sprzedaż usług hotelarskich, plan marketingowy, badania marketingowe.

24.    Turkowski M., 2003, Marketing usług hotelarskich, PWE, Warsza-wa.

Hotel, mierniki w hotelarstwie, usługa hotelarska, znak towarowy, różne aspekty jakości, zarządzanie jakością usługi hotelarskiej, ceny w hotelarstwie, promocja, sprzedaż usług hotelarskich, plan marketingowy, badania marke-tingowe.

25.    Witkowski Cz., 1998, Kierowanie przedsiębiorstwem hotelarskim, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie, Warszawa.

Klasyfikacja i kategoryzacja bazy noclegowej, kierowanie i zarządzanie hotelem, organizacja wewnętrzna przedsiębiorstwa hotelarskiego, kontrola wewnętrzna hotelu, polityka kadrowa i personalna hotelu.

26.    Witkowski Cz., Kachniewska M., 2005, Hotelarstwo, cz. 3, Hote-larstwo w gospodarce turystycznej, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w War-szawie, Warszawa.

Problematyka prawna hotelarstwa w Polsce, hotelarstwo w gospodarce turystycznej, czynniki determinujące efektywność funkcjonowania hotelu, marke-ting w hotelarstwie. Zarządzanie jakością usług w hotelarstwie.

27.    Witulska J., 1992, Zarys ekonomiki i organizacji hotelarstwa, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.

Klasyfikacja i kategoryzacja bazy noclegowej, usługa hotelarska, zdolność usługowa obiektów hotelarskich i jej wykorzystania, system zarządzania w ujęciu narzędziowym, struktura organizacyjna, zatrudnienie w hotelarstwie, efekty-wność w hotelarstwie, organizacje hotelarskie, systemy i łańcuchy hotelowe.

III.              Historia hotelarstwa

1.   Błądek Z., Tulibacki T., 2003, Dzieje krajowego hotelarstwa – od zajazdu do współczesności, Wydawnictwo Albus, Poznań.

Historia hotelarstwa w Polsce, hotele historyczne, hotele o indywidualnych cechach i programach obsługowych, polskie i zagraniczne łańcuchy hotelowe, jednostki zespolonego działania, biografie hotelarzy.

2.   Kulig M., 2003, Architektura tatrzańskich schronisk górskich Pol-skiego Towarzystwa Tatrzańskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, Wydawnictwo Neriton, Warszawa.

Uwarunkowania rozwoju bazy turystycznej w Tatrach, charakterystyka schro-nisk tatrzańskich.

IV.              Kongresy i konferencje w obiektach hotelarskich

1.   Davidson R., Cope B., 2003, Turystyka biznesowa – konferencje, podróże motywacyjne, wystawy, turystyka korporacyj...