Data wykonania ćwiczenia: 26.10.2011.
Uczeń: Konrad Nowak
SPRAWOZDANIE – reaktywność metali
I. Cel doświadczeń: sprawdzenie i porównanie reaktywności poszczególnych metali.
II. Wykorzystany sprzęt i odczynniki: probówki, szczypce metalowe, metale (glin, miedź, żelazo, magnez, ołów, cyna, cynk), 6M roztwór wodorotlenku sodu, 6M roztwór kwasu solnego, 0,1M roztwory: CUSO4, FeSO4, PB(NO3)2.
III. Przebieg doświadczenia:
1) Etap I- reakcje metali z wodą:
· Reakcja sodu z wodą:
a) Umyty i opłukany wodą destylowaną krystalizator wypełniono wodą destylowaną do połowy.
b) Sód wyjęto ostrożnie z pojemnika z naftą i osuszono na bibule.
c) Za pomocą noża odkrojono niewielki kawałek (ok. 2-3mm).
d) Odkrojony kawałek wrzucono ostrożnie do wypełnionego wodą destylowaną krystalizatora.
e) Reakcja w krystalizatorze przebiegła bardzo gwałtownie. Sód zaczął poruszać się po powierzchni wody. Wydzieliło się ciepło.
· Reakcja potasu z wodą:
b) Potas wyjęto ostrożnie z pojemnika i osuszono na bibule.
e) Reakcja w krystalizatorze przebiegła bardzo gwałtownie. Potas zaczął poruszać się po powierzchni wody. Wydzieliło się ciepło. Nastąpiło zapalenie metalu.
· Reakcje pozostałych metali z wodą:
a) Do siedmiu umytych i opłukanych wodą destylowaną, opisanych probówek, wlano ok. 3cm3 wody destylowanej.
b) Wszystkie metale oczyszczono mechanicznie (za pomocą papieru ściernego).
c) Do każdej z probówek z wodą destylowaną dodano za pomocą szczypiec odpowiednie metale.
d) W próbówce do której dodano magnez zauważono powstawanie bąbelków gazu. Pozostałe probówki podgrzano do temp. ok. 100°C.
e) W pozostałych probówkach – brak reakcji.
3) Etap II – reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6M)
a) Metale które nie przereagowały z wodą destylowaną w temp. pokojowej wyjęto z probówek i osuszono, probówki opróżniono i osuszono.
b) Do sześciu opisanych probówek dodano po ok. 3cm3 wodorotlenku sodu.
c) Do probówek wrzucono za pomocą szczypiec odpowiednie metale, które ni przereagowały z wodą w temp. pokojowej (tj: Al, Cu, Pb, Zn, Sn, Fe)
d) W probówce do której dodano glin od razu rozpoczęła się reakcja roztwarzania glinu. Wydzieliły się bąbelki gazu.
e) W probówce do której dodano cynk reakcja zaczęła zachodzić powoli.
f) W pozostałych probówkach – brak reakcji.
4) Etap III – reakcje metali z kwasem solnym (6M)
a) Metale, które nie przereagowały z NaOH, wyjęto z probówek , opłukano wodą destylowaną i osuszono. Probówki umyto, opłukano wodą destylowaną i osuszono.
b) Do pięciu opisanych probówek dodano po ok. 3cm3 kwasu solnego.
c) Do probówek wrzucono za pomocą szczypiec odpowiednie metale, które nie przegarowały z roztworem wodorotlenku sodu (tj. Zn, Cu, Pb, Sn, Fe)
d) W probówce z cynkiem reakcja zaszła bardzo gwałtownie wraz z wydzieleniem do otoczenia ciepła i wydzieleniem bąbelków gazu.
e) W probówce do której dodano żelazo, wydziela się jasnozielony gaz.
f) W pozostałych probówkach brak reakcji.
5) Etap IV – reakcje metali z solami.
a) Metale wyjęto z probówek, opłukano wodą destylowaną i osuszono. Probówki umyto, opłukano wodą destylowaną i osuszono.
b) Do jednej z próbówek dodano roztwór CuSO4 a następnie wrzucono Pb. Reakcja zaszła w niej stosunkowo powoli, wytrącił się galaretowaty osad.
c) Do drugiej probówki dodano 3cm3 roztworu Pb(NO3)2 a następnie wrzucono Cu. W próbówce tej nie zaobserwowano reakcji.
d) Do probówki trzeciej dodano 3cm3 roztworu Pb(NO3)2, a następnie wrzucono Sn. Pojawił się biały osad.
e) Do czwartej probówki dodano 3cm3 roztworu SnCl2, a następnie rzucono Pb. Nie zaobserwowano objawów reakcji.
f) Do piątej probówki dodano 3cm3 roztworu SnCl2, a następnie dodano Fe. Reakcja zaszła powoli, wydzielił się gaz.
g) Do szóstej probówki dodano 3cm3 roztworu FeSO4, a następnie wrzucono Sn. W probówce nie zaobserwowano objawów reakcji.
6) Etap V – reakcja roztwarzania miedzi w kwasie azotowym (V) o stężeniu 1:1.
a) Podczas roztwarzania miedzi w kwasie azotowym (V) w proporcji 1:1 wydzielił się żółty gaz. Roztwór zmienił zabarwienie na niebieską. Reakcja była silnie egzotermiczna.
IV. Wnioski:
· W reakcjach opisanych powyżej zbadano reaktywność metali.
· Reaktywność pozostałych metali należało sprawdzić stosując roztwory ich soli.
VI. Reakcje zachodzące w probówkach:
1) 2Na + H2O→2NaOH + H2↑
2) 2K + H2O → 2KOH + H2↑
3) Mg + 2 H20 à Mg(OH)2 + H2↑
4) Zn + HCl à ZnCl2 + H2↑
V. Podsumowanie:
Oto pełne zestawienie reaktywności badanych metali wynikające z wyników przeprowadzonych doświadczeń (metale uszeregowane w kolejności od najbardziej do najmniej aktywnego).
K > Na > Mg > Al > Zn > Fe > Sn > Pb > Cu
Wyniki doświadczenia (szereg aktywności metali) w pełni pokrywa się z szeregiem elektrochemicznym metali.
SPRAWOZDANIE – reakcje redoksowe
I. Cel doświadczeń: sprawdzenie wpływu odczynu środowiska na redukcję manganianu (VII) potasu.
II. Wykorzystany sprzęt i odczynniki: probówki, 0,02M roztwór KMnO4, 0,05M roztwór NaHSO3, 12M roztwór H2SO4, 12M roztwór NaOH.
1) Etap 1.
a) Do trzech umytych, opłukanych wodą destylowaną i oznakowanych probówek dodano po dwie krople KMnO4.
b) 2) Następnie do każdej z probówek dodajemy ok. 0.5cm3 NaHSO3.
c) 3) Do probówki nr 1 dodajemy ok. 1cm3 H2SO4
d) 4) Do probówki nr 2 dodajemy ok. 1cm3 wody destylowanej
e) 5) Do probówki nr 3 dodajemy ok. 1 cm3 NaOH
Obserwacje:
a) W probówce nr 1 (środowisko kwaśne) fioletowy roztwór się odbarwił.
b) W probówce nr 2 (środowisko obojętne) wytrącił się brunatny osad.
c) W probówce nr 3 (środowisko zasadowe) roztwór zabarwił się na zielono.
Reakcje zachodzące w probówkach:
a) Probówka nr 1 (środowisko kwaśne):
10 NaHSO3 + 4 KMnO4 + H2SO4 = 5 Na2SO4 + 2 K2SO4 + 4 MnSO4 + 6 H2O
Mn (+VII) à Mn (+II)
b) Probówka nr 2 (środowisko obojętne):
2MnO4- + OH- + 3HSO3- =2 MnO2 + 3SO42- + H2O
Mn (+VII) à Mn (+IV)
c) Probówka nr 3 (środowisko zasadowe):
MnO4- + 3OH-...
lord199105