Runy - skąd pochodzą i jakie mają znaczenie?
"Runen raunen rechten Rat"
(Runy podszeptują właściwą radę)
przysłowie niemieckie
Słowo "RUN" w języku skandynawskim oznacza "tajemnica" lub "śpiew". Najstarsze znaki runiczne pochodzą z przełomu trzeciego i czwartego wieku po narodzinach Nazarejczyka i odnalezione zostały min. w Norwegii i szwedzkiej wyspie Gothland.
Runy uznaje się za najstarszy rodzaj pisma ludów północno-europejskich. Były one dla owych ludów (skandynawskich i północno-germańskich) czymś więcej niż jedynie zbiorem symboli używanym do zapisów piśmiennych, gdyż wierzono, iż runy przedstawiają także siły Wszechświata. Tworząc je (wypalanie, wycinanie, rycie), człowiek nawiązywał kontakt z siłami Kosmosu.
W kulturze dawnych ludów północno-europejskiej wierzono, iż runy są znakami objawionymi przez boga - Odyna - który (wg nordyckich legend) wisząc przez 9 dni i 9 nocy na Drzewie Światów (Yggdrasil) posiadł wiedzę o runach, z którą podzielił się z ludźmi. Dlatego też, znaki runiczne miały znaczenie magiczne, i używano je w celach wróżebnych, rytualnych oraz ochronnych. Powstała także specjalna odmiana gimnastyka runiczna, używana w celach leczniczych.
Na początku swego istnienia, runy były zbiorem kilku prostych znaków, i wraz z czasem i wydarzeniami, ich liczna wzrosła oraz powstało kilka odmian zbiorów symboli runicznych nazywanych futharkami - alfabetami runicznymi.
Słowo FUTHARK wywodzi się z pierwszych siedmiu run - Fehu, Uruz, Tiwaz, Hagal, Ar, Kennaz - mającymi odniesienie do mitologii.
Najczęściej spotykane odmiany futharków (alfabetów runicznych):
· Futhark Starszy (Klasyczny / Starszy - 24+1 symboli). Zawiera 24 symbole runiczne, do których wraz z czasem dodano (wersje wróżebne) tzw. "pustą runę" - Wyrd ("Wyrd" - oznacza los/nieznane) nazywaną czasem runą Odyna. Futhark ten jest najpopularniejszy i zarazem najbardziej znanym zbiorem symboli runicznych i najczęściej używanym do wróżenia i celów rytualnych w magii.
· Futhark Młodszy (Futhork - 16 symboli). Powstały w skandynawskich szkołach runicznych po skróceniu Futharku Starszego o 8 run. Stało się to między 7 a 8 wiekiem, w tym samym czasie, gdy w innych miejscach rozszerzano ilość symboli runicznych w futharkach.
· Futhark armeński (18 symboli). Zawierajacy 18 znaków. Jest wytworem prac Guido von Lista na przełomie XIX i XX wieku. Od futharku Wikingów różni się wyglądem jednej z run.
Jako ciekawostkę należy dodać tutaj fakt, iż futhark armeński ma także inną nazwę - "futhark aryjski" (jak go nazwał Guido von List) i zaznaczył się w historii nowożytnej jako futhark używany do promocji idei "aryjskiego" pochodzenia Niemców, wykorzystany przez hitlerowską propagandę...
· Futhark Wikingów (18 symboli). Zawierający 18 znaków. Pochodzi z historycznych czasów Wikingów. Od futharku armeńskiego różni się wyglądem jednej z run.
· Futhark Anglo-saksoński (29 symboli). Zwany także czasem Futharkiem Fryzyjskim. Powstał w Wielkiej Brytani jako rozszerzenie Futharku Klasycznego (24 runy) o 5 dodatkowych symboli runicznych.
· Futhark Northumbiański (33 symboli). Powstał na bazie Futharku Anglo-saksońskiego, który rozszerzono o kolejne 4 symbole. Od Futharku Klasycznego różni go 9 symboli runicznych.
Runy Germanów
Runy są starożytnym Germańskim alfabetem, używanym do pisania, wróżenia i czarów. Były używane powszechnie w północnej Europie, Skandynawii, Wyspach Brytyjskich i Islandii od około 100 roku p.n.e. aż do 1600 roku n.e. Runiczne zapisy z wielkiej epoki odnaleziono w Północnej Ameryce, co wzmocniło przypuszczenia, iż Wikingowie dotarli do Ameryki na długo przed Kolumbem.
Tacitus w X rozdziale "Germiania" opisał formę wróżenia używaną przez plemiona germańskie:
"Do wróżenia i czarowania, ostrzegania przed innymi ludźmi. Ich metody czarowania są proste ścinają konar drzewa owocowego i rozłamują na małe części które znaczą pewnymi wyróżniającymi się znakami i rozsypują losowo na białej tkaninie.
Wtedy kapłan społeczności jeśli wielu naradza się publicznie, lub ojciec rodziny jeśli jest to sprawa prywatna, po przywołaniu bogów i z oczymi skierowanymi ku niebu, podnosi trzy kawałki, raz w czasie i odczytuje je w zgodzie z znakami poprzednio zaznaczonymi na nich."
Runy są jak wyrocznia, której wskazówki są jednoznaczne. Pracują najlepiej jeśli uszczególnisz twe obecne okoliczności i zadasz im specyficzne pytania.
Runy odczytywane są czasami zawile. Dają odpowiedź lecz sam musisz uzgodnić szczegóły. Podczas czarowania runami intuicja ma największe znaczenie. Czasami Runy "przemawiają" do ciebie, a ich intuicyjne znaczenie jest niesamowicie jednoznaczne. Wróżenie runiczne lub "czarowanie runami" nie jest "przepowiadaniem losu", w sensie aktualnego spoglądania w przyszłość. W rzeczywistości, runy dają jedną lub więcej analiz ścieżki, która wyjściowa. Przyszłość jest nie naprawialna. To zmienia wszystko. Jeśli jedna nie jest proroctwem, może zawsze zmienić ścieżkę.
Od starożytnych czasów, runy były używane do wróżenia i magii, w dodatku do pisania. Słowo "runy" obecnie znaczy tajemnicę, sekret lub podszept. Każda runa ma ezoteryczne znaczenie i należyte powiązania z tym, poza swe materialne znaczenie i wartość fonetyczną. Każde tłumaczenie na słowa lub zdanie oznacza pomysł ważny dla ludzi, którzy poprzednio ich używali, przedstawiając siły natury i umysłu. Każda runa ma powiązaną z nią historię, związaną z Nordyckim Bogiem, Odynem.
Odin, Nordycki Najwyższy Bóg Klanów, zawieszony na drzewie świata - Yggdrasil, nabity na jego własnej włóczni, przez dziewięć dni i wieczorów późnych po to, żeby zdobywać mądrość run. Gdy runy ukazały się przed nim, On sięgnął na dół i wziął podniósł je, i mądrość run dała mu moc. Przekazał później tą wiedzę Vanir, bogini Freya. Ona z kolei nauczyła go magii seidr. Heimdall, bóg strzegący Tęczowego Mostu, nauczył o runach ludzkość.
Runiczny alfabet pierw pojawił się wśród germańskich szczepów w środkowej i wschodniej Europie. Pewne symbole runiczne są przypominające jakby pobrane z innych alfabetów, takich jak Greków, Etrusków i wczesnych Rzymian.
Runy były wykonywane z prostych linii tworzących pismo odpowiednie dla wycinania w drewnie albo rycia w kamieniu. Najwcześniejsze zapiski runiczne na kamieniu są datowane na końcówkę trzeciego stulecia n.e., chociaż jest możliwe, iż runiczny alfabet był w użyciu przez kilka poprzednich stuleci.
Starogermański alfabet runiczny znany także jako "Starszy Futhark" zawiera 24 runy. Pierwsze sześć run alfabetu tworzą wyraz "FUTHARK". Wraz z rozpraszaniem się run na północ do Skandynawii, pewne runiczne symbole zostały pominięte i alfabet został zredukowany do tylko 16 run.
Pomiędzy 400 a 600 rokiem n.e., trzy germańskie szczepy, Angles, Sexoni i Jutowie podbiły Brytanię. Przynieśli z sobą runy.
Kształt kilku run się zmienił, szczególnie runy dla A/O, C/K, H, J, S, i Ng. Także zmiany w języku doprowadzając do dziewięć run, które dodano do alfabetu by zrekompensować nowe dźwięki, i kilka run otrzymało odmienne przesłanie liter. Ten alfabet, rozszerzony do 33 symboli, stał się znany jako Anglo-Saxoński Futhorc. Nazwy run były w przekazywane w stosunkowo nienaruszonym stanie. Chociaż nie przetrwał żaden manuskrypt zawierający nazwy starszych, germańskich run, Anglo-Saxońskie i Skandynawskie poematy runiczne są zbieżne do tego stopnia, że można przypuszczać ich wspólnego pochodzenia.
Runy są podzielone na trzy Klany(Aett) lub grupy ośmiu.
· Klan Freya :Fehu, Uruz, Thurisaz, Ansuz, Raido, Kaunaz, Gebo, Wujno
· Klan Heimdall's: Hagal, Nauthiz, Isa, Jera, Eihwaz, Pertho, Algiz, Sowulo
· Klan Tyr: Tiwaz, Berkana, Ehwaz, Mannaz, Laguz, Inguz, Othila, Dagaz
Techniki "czarowania" runami
Runiczne wróżenie, nazywane czasami "czarowaniem runami" nie jest przepowiadaniem losu. Czarując runami pracujemy głęboko w podświadomości. Sakiewka run z ich runicznymi symbolami przedstawia cały wszechświat.
Zadając pytanie, zawierasz świadome i nieświadome myśli skupione ku temu pytaniu, tak, że wybrane kilka run nie jest w pełni wylosowane, lecz raczej wybrane z pomocą podświadomości.
Kunszt run opiera się na starożytnej formie psychologii. Nawet cofnąwszy się do czasów Wikinigów, runy były znakomitym objaśnieniem ludzkiej psychiki. Wykazuje przyczynę i skutek, i spaja ich wzajemne powiązanie.
Słowem opisującym ich wzajemne powiązanie jest "Wyrd", który ewentualnie wypaczono do współczesnego znaczenia "weird" [ang.: tajemniczy, niesamowity, dziwaczny]. To nie jest prawdziwe znaczenie czegoś niezwykłego lub dziwnego. Raczej to co zachęca do zgłębiania efektów które to powoduje. Pojęcie "fatum"[los] okazuje się nieco inne od tej jaką znamy. Natomiast zaś bezsilność przed-przeznaczenia, "fatum" oznaczające przeznaczenie stworzone przez wcześniejsze działania. Wyrd jest obrazowany jako sieć, lub też jako pająk. Symbolistyka jest doskonała. Gdy pająk stąpa po nitce (ścieżce) wibracje oddziałują na całą sieć i to co jest zawarte w sieci, zupełnie jak nasze działanie oddziaływuje na świat i nasze otoczenie, a czyny innych oddziaływują na nasze życie.
Kiedy raz odczytujemy runy, zwykle za razem przyporządkowując poszczególne wyniki badamy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, a raczej "co będzie jeśli podążymy ścieżką która się pojawiła". Przyszłość jest zawsze postrzegana jako niestała, zmienna. Odczytywanie run jest w pełni jak proces ewolucji, nie zaś jak przepowiadanie zdarzeń, które nastąpią. Jest sposobnością spojrzenia na to co wydarzyło się w przeszłości (poddając wynik wątpliwościom), co dzieje się właśnie teraz, i jaka teraz ścieżka jest przewodnia.
Czarować runami nie znaczy spoglądać w przyszłość. One sprawdzają przyczynę i skutek oraz punkt, z którego wychodzimy.
Nie jest to zupełnie okultystyczne? Nie jest to nadnaturalne i nie jest wielce tajemnicze - chociaż niewtajemniczeni uważają to za stykające się z tajemnicą, raczej jak cierpliwa siła psychiatrii. Na pewno nie jest to magiczne lub demoniczne. W rzeczywistości jest to sposobem na sprawdzenie ścieżki i jej możliwych skutków, poprzez używanie podświadomości (lub też spoglądania intuicyjnego), nieskrępowane przez ograniczenia wynikające z systemu wierzeń.
Wieszczenie lub wskazywanie przez różdżkę/wahadełko jest bardzo do tego zbliżone. Nie jest to nadnaturalne. Jest to pokaz siły podświadomości. Każdy rodzaj "postrzegania intuicyjnego" jest nieco podobny. Nic magicznego ponad to, zaledwie wybudzanie w pełni potencjału umysłu.
Jak dokonywać czarowania runami?
Znajdź stosowne miejsce na odczytywanie run. Nie powinno być niczego przeszkadzającego lub męczącego. Spróbuj siąść twarzą ku północy jeśli możliwe, kierunku Bóstw w mitologii norweskiej. Rozłóż małą białą płachtę na powierzchni przodem ku ciebie. Twe prace z runami będą się odbywać na tej płachcie. Ta płachta chroni je przed zabrudzeniem a także jest formą granicy dla czarowania.
Starannie sformułuj swe zapytanie w umyśle. Poświęć na to nieco czasu, gdyż bardzo ważne jest to byś nie zmienił zapytania podczas gdy będziesz odczytywać runy. Dopiero gdy będziesz miał ściśle sprecyzowane w umyśle zapytanie, zacznij łagodnie mieszać runy w ich woreczku lub pojemniku. Kontynuuj mieszanie run do czasu aż poczujesz sie zmuszony wybrać kilka run. (Dlatego właśnie bardzo ważne jest by runy miało te same krawędzie i wymiar: byś nie mógł rozpoznać run po dotyku.) Kontynuuj mieszanie i wybieranie dopóki nie będziesz miał pełnej liczby/ilości run przed sobą zgodnie z sposobem rozkładania jaki używasz. Pilnuj kierunku i kolejności w jakiej wykładasz runy, kładąc je na właściwych pozycjach zgodnie z sposobem rozkładania jaki wybrałeś. Możesz użyć rozkładu podobnego do Tarota lub jednej z metod opisanych poniżej.
Runy są wyrocznią, której wypowiedzi są niejasne. Każda runa może znaczyć wiele różnych rzeczy. To właśnie od czarujących runami decydują jakie mają znaczenie zostanie użyte odnośnie zapytania, z którym się przychodzi. Możesz zawsze dawać głębszą interpretację przez twą własną "dobrą" reakcję na znaczenie run. Jednakże, nie oszukuj się, twierdząc że masz całkowicie odmienne zrozumienie znaczenia, niż tradycyjna interpretacja. Trzymaj się poznanych interpretacji, lecz ucz się również rozszerzania ich znaczeń poprzez przenikliwość i medytację.
Proste czarowanie
Jest to jedna z wielu dróg czarowania runami. Sięgnij do sakiewki z runami, pomieszaj nimi dokoła trochę i weź pęk. "Czaruj" nimi na białej płachcie i zobacz jak znaki spadają po tym jak je rozsypiesz. Niektóre będą odwrócone [z strony tyłu, nie widać symboli runicznych] - te ignoruj. Jeśli runa jest odkryta do góry nogami, wtedy ma inne znaczenie. Kombinacja widocznych run oddziałuje na interpretację. Czasami runy "śpiewają" do ciebie, i ich odpowiedź dla ciebie jest niesamowicie łatwa/jednoznaczna.
Czarowanie Norn
Norny są norweskimi boginiami losu. Urdh jest boginią przeszłości, lub tego co było. Verdhandi jest boginią teraźniejszości, tego co jest. Skuld jest boginią przyszłości, tego co będzie. Los lub wyrd jest bardzo ważnym czynnikiem w starożytnej psychologii. Czary Nonr są bardzo proste, bazujące na trzech runach, wyciąganych pojedynczo z sakiewki i kładzionych w rządku/rowku. Jeśli odwrócone, przerzuć je niczym kartki w książce. Pierwsza runa przedstawia przeszłość sytuacji z zapytania. Następna wskazuje teraźniejszość, ścieżkę, która obecnie dotyczy zapytania. Trzecia sugeruje przyszłość, jaka wychodzi z podążania obecną ścieżką.
Czarowanie dziewięciu run
"Ta metoda daje dokładny wgląd w osobistą sytuację, dostarcza wnikliwości to miejsca gdzie są w okresie ich duchowej ścieżki, wyjaśnia wybory i możliwe wyjścia im dostępne. Dziewięć jest magiczną liczbą w norweskiej mitologii.
Wybierz dziewięć run i losuj je w sakiewce. Przytrzymaj je między dłońmi na moment, i skup się na zapytaniu (jeśli masz jedno). Następnie rozsyp runy na tabliczce, podłożu, lub płachcie jeśli jakąś masz. Czytaj runy po podniesieniu ich z ziemi. One odnoszą się do obecnej sytuacji i okoliczności jej towarzyszącej.
Sposób odczytywania run jest bardzo subiektywny, lecz ogólnie, runy leżące w środku są bardziej bezpośrednio objaśniające od tych leżących na brzegach/poboczu, które są mniej ważne lub przedstawiają bardziej ogólne oddziaływania.
"Runy które są bliżej siebie lub nawet się stykają często sprzyjają każdym innym, lub mogą zawsze przedstawiać poprzedzające je rzeczy, gdy runy opadną na przeciwną stronę wzorem, często przedstawiają wpływy przeciwności. Czasami, runy spadną zupełnie poza płachtę lub tabliczkę. Niektórzy ludzie uważają takie runy za szczególnie znaczące, podczas gdy pozostałe zupełnie ignorują.
"Gdy spojrzysz na runy które wylądowały symbolami ku górze (i zapamiętasz jakie one są), zawróć resztę run bez przesuwania ich z ich miejsc. Przedstawiają zewnętrzne lub przyszłościowe wpływy i stanowią możliwy punkt wyjścia.
To od ciebie zależy decyzja jak odczytasz według wzorca ich różne pozycje jak odczytasz ich znaczenie, lecz jeżeli podchodzisz zgodnie z kilkoma ogólnymi zasadami, spróbuj je gdzieś zatknąć.
Jak już powiedziano przedtem, zwięzłość jest bardzo ważna. Niemniej, runy odczytywane wedle ich natury są bardzo płynną, subiektywną rzeczą. Staraj się nie narzucać zbytnio swego nakazu w swym odczytywaniu poprzez wymyślenie umieszczania znaczenia dla każdego trójkąta, kwadratu i czterokąta. Runy są niczym ludzie - nigdy nie poznasz jaka jest ich wola dopóki się z nią nie zapoznasz.
Spójrz na wzorzec i związki/zależności, które pojawiają się przy każdym ich odczytywaniu i zobacz jaki jest sens ich przesłania do ciebie."
Czarowanie na podłożu
Patyczki runiczne (drewienka, na których są naniesione symbole runiczne) pracują najlepiej przy czarowaniu na podłożu.
Używa się ich bardzo łatwo, podrzucając wszystkie 24 na ziemię i odczytując runy które upadły prawidłowo (symbolami ku górze), w pozycji w jakiej wylądowały. Ich względne położenie oddaje ich stosunki i powiązania. Dla przykładu, jeśli dwie stojące runy są blisko lub stykają się a zarazem leżą prawie równolegle, wtedy te runy są spokrewnione. Jeśli się krzyżują, wtedy są sobie przeciwne. Jeśli są wyraźnie pod kątem, także musisz rozważyć grupy działania, i jedną odległą oraz główny kierunek. Ta technika jest oparta przede wszystkim o intuicję. Zaczynając od tego jak nie należy rozpraszać ułożenia runy, upodobniając runy do tarota.
Między 4 a 8 runą generalnie lądują pionowo, leżące po prawej stronie mają największe znaczenie w odpowiedzi na zapytanie.
Kontrowersje wokół "pustej" runy
Zapewne spotkaliście się w książkach o runach lub opisujących run, z tzw. "pustą runą" zwaną "Runą Odina", lub "Runą Wyrd". Jest to wydatnią przesłanką, iż autor owych tekstów nie jest zbytnim autorytetem z tematyki run.
Nie ma żadnych historycznych dowodów, które wskazują, iż w magii run używano kiedykolwiek "pustej runy". Już samo w sobie jest to dowodem, ponieważ runy są symbolami, nie zaś tabliczkami, na które je naniesiono. Widzieliście kiedyś pusty symbol? Oczywiście. że nie - to oksymoron.
W piśmie runicznym, przerwa, kropka lub dwukropek mogą przerywać symbole lub słowa. Czasami nie jest używana żadna przerwa i symbole runiczne są ciągłe. Runy można zapisywać z lewej do prawej lub z prawej do lewej. Czasami nawet z góry na dół lub odwrotnie. Utrudnia to odczytywanie zapisu runicznego, zwłaszcza że poszczególne symbole runiczne oraz język zmieniły się wraz z upływem lat. Nawet futhark zmienił się z biegiem czasu. To dlatego właśnie starożytne zapisy runiczne są często niejasne lub mogą być odczytywane na wiele sposobów.
Niezależnie od użytego języka, futharku lub stylu użytego przy zapisywaniu, nigdy nie używano "pustej" runy.
Symbole runiczne w magii (Magia Runiczna)
...
UmbraPagan