BHP - KP.pdf

(163 KB) Pobierz
untitled
DZIAŁ DZIESIĄTY
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
Rozdział I
Podstawowe obowiązki pracodawcy
Art. 207. § 1. (174) Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w
zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w
dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i
higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 237 11 § 2.
§ 2. (175) Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać
środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników,
biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym
uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz
wpływ czynników środowiska pracy,
5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz
pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru
nad warunkami pracy,
7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
§ 2 1 . (176) Koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników.
§ 3. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do
wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 207 1 . (177) § 1. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o:
1) zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach
pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych
sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników,
2) działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia
zagrożeń, o których mowa w pkt 1,
3) pracownikach wyznaczonych do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników.
§ 2. Informacja o pracownikach, o których mowa w § 1 pkt 3, obejmuje:
1) imię i nazwisko,
2) miejsce wykonywania pracy,
USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 18 stycznia 2009 r.
60
3) numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
Art. 208. § 1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy
zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:
1) współpracować ze sobą,
2) wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich
pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
3) ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia
zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników.
4) (178) informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie
zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac.
§ 2. Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z
obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
§ 3. (179) Pracodawca, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych
pracodawców, jest obowiązany dostarczać tym pracodawcom, w celu przekazania pracownikom,
informacje, o których mowa w art. 207 1 .
Art. 209. § 1. (180) Pracodawca rozpoczynający działalność jest obowiązany, w terminie 30 dni od
dnia rozpoczęcia tej działalności, zawiadomić na piśmie właściwego okręgowego inspektora pracy i
właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.
§ 2. (181) Obowiązek, o którym mowa w § 1, ciąży na pracodawcy odpowiednio w razie zmiany
miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza zmiany technologii lub profilu produkcji,
jeżeli zmiana technologii może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników.
§ 3. (182) (skreślony).
§ 4. (183) Właściwy okręgowy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor sanitarny może
zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność powodującą szczególne zagrożenia dla zdrowia lub
życia pracowników do okresowej aktualizacji informacji, o której mowa w § 1.
Art. 209 1 . (184) § 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, gaszenia pożaru i
ewakuacji pracowników,
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z
przepisami o ochronie przeciwpożarowej,
3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie
udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony
przeciwpożarowej.
§ 2. Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej
działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy
oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
§ 3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być
uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
Art. 209 2 . (185) § 1. W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia
pracodawca jest obowiązany:
1) niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu
zapewnienia im odpowiedniej ochrony,
2) niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia
bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce
bezpieczne.
USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 18 stycznia 2009 r.
61
§ 2. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest
obowiązany:
1) wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne,
2) do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy.
Art. 209 3 . (186) § 1. Pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia
bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie
działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa - nawet bez porozumienia z przełożonym - na miarę ich
wiedzy i dostępnych środków technicznych.
§ 2. Pracownicy, którzy podjęli działania, o których mowa w § 1, nie mogą ponosić jakichkolwiek
niekorzystnych konsekwencji tych działań, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków.
Rozdział II
Prawa i obowiązki pracownika
Art. 210. § 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i
stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego
praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od
wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1,
pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2 1 . (187) Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z
powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których
mowa w § 1 i 2.
§ 3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w
przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
§ 4. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od
wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan
psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie
życia ludzkiego lub mienia.
§ 6. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej
określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
Art. 211. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym
obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
1) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego
zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
2) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
3) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej
oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
5) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i
stosować się do wskazań lekarskich,
6) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu
życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w
rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,
USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 18 stycznia 2009 r.
62
7) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i
higieny pracy.
Art. 212. Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:
1) organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
3) organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed
wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami
środowiska pracy,
4) dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o
sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
5) egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.
Rozdział III
Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
Art. 213. § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub przebudowa obiektu
budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów
uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez
uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 2. Obiekt budowlany, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinien spełniać wymagania
dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 3. Przebudowa obiektu budowlanego, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinna
uwzględniać poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 4. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy budowa lub przebudowa dotyczy
części obiektu budowlanego, w której znajdują się pomieszczenia pracy.
Art. 214. § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewniać pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju
wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące się w nich
pomieszczenia pracy, a także tereny i urządzenia z nimi związane w stanie zapewniającym bezpieczne i
higieniczne warunki pracy.
Rozdział IV
Maszyny i inne urządzenia techniczne
Art. 215. (188) § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane maszyny i inne urządzenia
techniczne:
1) zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed
urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym,
nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i
niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy,
2) uwzględniały zasady ergonomii.
Art. 216. § 1. (189) Pracodawca wyposaża w odpowiednie zabezpieczenia maszyny i inne urządzenia
techniczne, które nie spełniają wymagań określonych w art. 215.
USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 18 stycznia 2009 r.
63
§ 2. W przypadku gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od warunków lokalnych,
wyposażenie maszyny lub innego urządzenia technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do
obowiązków pracodawcy.
Art. 217. (190) Niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia
techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych w odrębnych
przepisach.
Art. 218. Przepisy art. 215 i 217 stosuje się odpowiednio do narzędzi pracy.
Art. 219. Przepisy art. 215 i 217 nie naruszają wymagań określonych przepisami dotyczącymi
maszyn i innych urządzeń technicznych:
1) będących środkami transportu kolejowego, samochodowego, morskiego, wodnego śródlądowego i
lotniczego,
2) podlegających przepisom o dozorze technicznym,
3) podlegających przepisom Prawa geologicznego i górniczego,
4) podlegających przepisom obowiązującym w jednostkach podległych Ministrom Obrony Narodowej i
Spraw Wewnętrznych i Administracji,
5) podlegających przepisom Prawa atomowego.
Rozdział V
Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie
dla zdrowia lub życia (191)
Art. 220. § 1. Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez
uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i podjęcia odpowiednich środków
profilaktycznych.
§ 2. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz
właściwymi ministrami określi, w drodze rozporządzenia:
1) wykaz jednostek upoważnionych do przeprowadzania badań materiałów i procesów technologicznych
w celu ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia oraz zakres tych badań,
2) zakaz albo ograniczenie stosowania, obrotu lub transportu materiałów i procesów technologicznych
ze względu na ich szkodliwość dla zdrowia albo uzależnienie ich stosowania, obrotu lub transportu od
przestrzegania określonych warunków.
§ 3. (192) Przepisy § 2 nie dotyczą substancji i preparatów chemicznych.
Art. 221. § 1. (193) Niedopuszczalne jest stosowanie substancji i preparatów chemicznych nie
oznakowanych w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację.
§ 2. (194) Niedopuszczalne jest stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów
chemicznych bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i preparatów oraz kart charakterystyki, a
także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem.
§ 3. (195) Stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych jest
dopuszczalne pod warunkiem zastosowania środków zapewniających pracownikom ochronę ich zdrowia i
życia.
§ 4. (196) Zasady klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych pod względem zagrożeń dla
zdrowia lub życia, wykaz substancji niebezpiecznych, wymagania dotyczące kart charakterystyki substancji
lub preparatów niebezpiecznych oraz sposób ich oznakowania określają odrębne przepisy.
§ 5. (197) (skreślony).
Art. 222. (198) § 1. W razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji,
preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 18 stycznia 2009 r.
64
Zgłoś jeśli naruszono regulamin