ĆWICZENIA Z TRANSKRYPCJI FONETYCZNEJ
W czerwonym żarze rzewnych żądz,
Płoniemy jak pochodnie
I opadamy w niebo, śniąc
Niewinnie i łagodnie.
W żałobnym chłodzie znanych ust
Szukamy pocieszenia,
Słuchając, jak nam stygnie puls
I mylą się znaczenia.
***
Koartykulacja – występowanie w artykulacji jakiejś głoski ruchów (lub układów) narządów mowy właściwych głosce lub głoskom sąsiednim.
· Np. spółgłoski wymawiane w sąsiedztwie głoski u uzyskują zaokrąglenie wargowe, którego im brak, gdy są wymawiane np. w sąsiedztwie głosek a, o, e.
· Zjawisko koartykulacji obserwować można np. w takich formach wyrazowych, jak:
o vus
o χuk
o mus
o uvaga
o uras
· W wyniku koartykulacji występują również różnice układu języka przy wymawianiu poszczególnych głosek.
o W połączeniu te, de (warte, młode) przesunięcie masy języka do przodu może nastąpić jeszcze w czasie artykulacji zwarcia przedniojęzykowozębowego, tak że przy przejściu od t do e zasadniczy układ masy języka nie ulega już większym zmianom.
· Zjawisko koartykulacji powoduje też występowanie znacznych różnic w układzie masy języka przy wymawianiu głosek k, g, ch w różnym sąsiedztwie fonetycznym.
o W formach kura, huk, guz itp. głoski te charakteryzuje wyraźnie tylny układ masy języka, jednakże w połączeniach -ak-, -ag-, -ach- masa języka znacznie mniej przesuwa się ku tyłowi.
· Koartykulacją tłumaczy się również wiele tzw. upodobnień, które się obserwuje w postaci dźwiękowej form wyrazowych (por. wymowę wyrazów: trzeba, drzewo, rączka).
Antycypacja – wcześniejsze przygotowanie się narządów mowy do wymówienia następnej głoski.
Perseweracja artykulacyjna – zjawisko dłuższego utrzymywania pozycji właściwej głosce poprzedniej.
coliberek44