PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA 27.docx

PSYCHOLOGIA  ROZWOJU CZŁOWIEKA 27.02.2012

RYS HISTORYCZNY:

·         Subdyscyplinę psychologiczna tworzyli pedagodzy i filozofowie

·         John Locke- twora empiryzmu XII/XVIII –tworca zalozenia ze dzicko rodzi sie jako tabularaza czyli biala  niezapisana kartka (mozemy z dzieckiem zrobic wszystko- kluczem do rozwoju jest srodowisko).zwrocil uwage na to ze waznym elementem dzialania sa badania srodowiskowe.

·         J.J Roussoe- dziecko nie jest miniatura człowieka dorosłego. Nie można od dziecko oczekiwać podobnego precyzowania swiata, jak u dorosłego. Uważał ze dzieckodo 12 r.ż nie potrafi rozumować

·         Johan Tetens- jego sady to oczywistość. Jako pierwszy zaowazyl, ze istnieje zaleznosc  pomiędzy rozwojem dochowym , a cielesnym. Instnieja granice optymalizacji rozwoju (nie można przesadzic z iloscia bodzcow ) . nadmiar badzcow powoduje ucieczke rozwoju: stwierdził ze kasdy człowiek jest autorem własnego rozwojuà uciekamy od determizmu rozwoju -à uciekamy od stwierdzenia ze musimy się rozwijać. Człowiek niewiele musi , dlatego ze jak mówimy „musze isc do pracy”à wcale tego nie musi – ma wybor ale sa tego pewne konsekwencje

·         Jędrzej Śniadecki- był pierwszym autorem periodyzacji rozwoju:

Wyrożnia fazy takie jak:

ü      I FAZA- życie płodu

ü      II OKRES- epoka niemowlęca- trwała do pojawienia się pierwszych zebow mlecznych

ü      III OKRES- epoka dziecięca- do pojawienia się pierwszych zebow stałych

ü      IV OKRES- epoka młodzieńcza- do pojawienia się dojrzewania płciowego

ü      V OKRES- epoka dojrzewania- do 25 roku zycia

ü      VI OKRES- epoka trwania- do 60 roku zycia

ü      VI OKRES- charakteryzuje utrata władz cielesnych i umysłowych

·         Przełom XIX/XX – moment w którym psychologia rozwoju człowieka zaczęła być uprawiana empirycznie czyli zaczęto badac rozwój , które polegało na prowadzeniu dzienniczkow  obserwacji rozwoju dziecka – prowadzono przez osoby które naukowo zajmowały się rozwojem m.in. Karol Darwin

·         Alfred Binet- był jednym z prekursorow badania rozwoju poznawczego m.in. inteligencji. Stworzyl pierwsza skale badajaca iloraz inteligencji.

·         Stanley Hall- uważany za tworce psychologii amerykańskiej stworzyl kwestionariusz mierzacy gotowość szkolna . składalsie ze 134 pytanna które musiało odpowiedzieć dziecko 6-letnie

PODSTAWOWE POJECIA:

ROZWOJ- traktowany jest jako zmiana- te zmiany które zachodzą wraz z wiekiem rozwoju fizycznego i psychicznego

PODZIAŁ  ZMIAN:

1)

a) progresywne- zmiany na plus takie kiedy pojawia się cos nowego lepszego w naszym funkcjonowaniu np. gdy mamy 7 lat mamy logiczne myslenia

b) regresywne- zmiany na minus- utrata jakiejś zdolności np.wiekszosc zmian zachodzących  w okresie starości (wzrok, problem z pamiecia). Ubywa nam jakiejś funkcji

2)

a)adaptacyjne-zmiany przystosowawcze – zmiany które powodują ze nadze funkcjonowanie się olepsza ( kiedy nie widzimy kupujemy sobie okulary żeby było nam lepiej)

b)dezadaptacyjne- zmiana która utrudnia nam funkcjiniwanie np. dziecko ma problemy w szkole i probuje je rozwiazac wagarujac to w konsekwencji problemy się poglebiaja

3)

a)filogenetyczne- zmiany w funkcjonowaniu psychicznym na przestrzeni całej ewolucji np.ktos się zajmuje ta psychologia tzn. ze ta osoba zajmuje się i jak zmienia się  funkcjonowanie genetyczne od najmniejszego zwierzecie do najmniejszego

b)antropogenetyczne zmiany w funkcjonowaniu psychicznym na przestrzeni ewolucji gatunku ludzkiego, funkcjonowanie psychiczne od przodkow do stanu dzisiejszego

c)ontogenetyczne- zmieny zachodzące w rozwoju jednostkowym czyli od początku naszego zycia do śmierci

4)

a) uniwersalne- zmieny powszechne w rozwoju każdego czlowowieka w danym wieku- zmiany które przydazaja się większości ludzi np.  7 miesiac zycia zaczynamu gaworzyc , 7 rok zycia- pojawia się pamięć dowolna

b) wspólne- zmiany wystepujace w grupach osob podzielających podobne doświadczenia – dotycza określonych grup osob- K-at syndrom- napadow leku panicznego, tylko u osob które przebyly oboz koncentracyjny (zaburzenia gromadzenia jedzenia)

STABILNOŚĆ- cecha która się nie zmienia

3 KATEGORIE STABILNOSCI:

I STABILNOŚCI  ABSOLUTNE-  to cechy względnie niezmienne i niepodlegające rozwojowi np. przynaleznosc rasowa, kolor oczu

II STABILNOSCI IPSATYWNE- względnie  niezmienne preferencje jednostkowe np. preferencje w zakresie strachu

III STABILNOŚCI NORMATYWNE-to cechy które wyznaczają w  miare stabilna  pozycje jednostkiw grupie np. iloraz inteligencji

TEMPO ROZWOJU-szybkosc z jaka dokonuje się zmiany rozwojowe np. tempo prawidłowe rozwoju (opóźnione), tempo szybkie rozwoju

RYTM ROZWOJU- stopien regularności zmian w czasie

·         Rytmiczne- czyli równomierne w czasie( codziennie nabywa 10 słow na minute)

·         Nierytmiczne- dziecko rozwija się nieregularnie

HARMONIA ROZWOJU-Rownomiernosc rozwoju w poszczególnych sferach(albo w jednej sferze rozwija się wolniej od wszystkich albo w jednej sferze rozwija się szybciej od innych

AKCELERACJA ROZWOJU- wszelkie przyspieszenie rozwoju.  2 rodzaje:

·         Akceleracje na poziomie jednostkowym-wszelkie, nawet tymczasowe przyspieszenie rozwoju w jedej sferze bądź we wszystkich

·         Akceleracja na poziomie międzypokoleniowym- z pokolenia na pokolenie stajemy się wyżsi i szybciej dojrzewany fizycznie

RETARDACJA-wszelkie opóźnienie rozwoju. 2 rodzaje :

·         Retardacja na podlozu organicznym- opóźnienie rozwojowe wynikające z przyczyn biologicznych ( np. zespok downa, zaburzenia w okresie okołoporodowym)

·         Retardacja na poziomie srodowiskowym- wszystkie te opóźnienia wynikają z bledow wychowawczych, popełnionych przez rodzicow opiekunow

MODELE ROZWOJU- sposoby rozumienia pojęcia rozwój

I MODEL ZMIAN FAZOWYCH- rozwój jest rozumiany jako długotrwały proces kierunkowuch zmian zmierzających ku celom wartosciujacym pozytywnie. Z tego procesu wynika jedno: ze to proces który trwa dlgo i w którym człowiek się doskonali

I TEORIA- teoria autorstwa osobowości autorstwa Erica Erikcona- twierdził, ze na każdym etapie rozwoju może się pojaiwc cecha pozytywna osobowosciowa lub negatywna

Twierdzil ze na każdym etapie rozwoju pojawia się rytualizacja- umiejetnosc spoleczna wartościowana pozytywnie

Rytualizm- umiejetnosc wartosciowana negatywnie

I FAZA- podstawowa ufność kontra podstawowa nieufność przypada na okres niemowlęcy (0-1)

·         Podstawowa ufność- to przekonanie ze swiat jest zasadniczo dobry, a ludzie godni zachowania

·         Podstawowa nieufność- przekonanie ze swiat jest zły, wiec ludzie sa dobrzy. Dla niemowlęcia rodzice sa dobrzy, wiec ludzie sa dobrzy

·         Ubóstwianie – umiejetnosc tworzenia relacji interpersonalnych opartych na milosci

·         W przypadku  I fazy rytualizacja – kształtowanie umiejetnosci kochania innych liudzi. Milosc rozwija się wolno (z czasem) to ważne dla niemowlakow.

·         Ekspresja pozawerbalna miłości- miłość oznacza również zaufanie ale wyraza się ja dotykiem, blizkoscia , wszystko co pozawerbalne

·         Rytualizm (idolizm)- tendencja do zakochaiwania się w osobach nieznanych

II FAZA-autonomia kontra niepewność- przypada na 2-3 rok zycia

·         Autonomia-to zdolność do niezaleznosci.osoba jest niezalezna potrafi sama isc  przez zycie, decyduje sama. Niepewność jest odwrotnoscia niezaleznosci.rodzice nadopiekuńczy  lub nieopiekunczy

o        Poczucie tozsamosci

o        Poczucie niezaleznosci

o        Pocucie decydowania

·         Rytualizacja rozsądzajaca-umiejetnosc odróżniania dobra od zla na podstawie kar i nagrod. Trzeba dostatecznie ukarać dziecko lub je wynagrodzić

·         Rytualizm (legalizm)-przewaga nad duchem prawa. Osoba dotknieta legalizmem nie jest w stanie złamać przepisu.

III FAZA- (3-8 roku zycia)