Zpobieganie rójce.pdf

Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje...

Page 1 of 3

pszczoły.pl>Dwumiesięcznik Pasieka Szukaj

W MOJEJ PASIECE ABECADŁO NAUKA W PASIECE CHOROBY W PASIECE PRODUKTY PASIECZNE ARCHIWUM

W MOJEJ PASIECE

W numerze

Nie dopuścić do rójki !

Cała nasza energia i pomysłowość juŜ od

przedwiośnia zawsze była nakierowana na

jeden cel. Spowodować jak najszybszy

rozwój rodzin i doprowadzić je do siły

pozwalającej wykorzystać pierwsze poŜytki.

Mało tego, do szybkiego rozwoju

wiosennego prowadzić miały zabiegi

wykonywane jeszcze w poprzednim sezonie.

Wydarzenia

Jubileusz profesora

Jerzego Woyke

Apimondia 2009

Kamiańskie klimaty

W mojej pasiece

fot. Jerzy Jóźwik

JUś W LIPCU podkarmialiśmy rodziny, by osiągnąć optymalny skład wiekowy i

kondycję zimujących pszczół. Dbaliśmy o zabezpieczenie plastrów z pierzgą, która na

przedwiośniu będzie niezbędna do zdynamizowania rozwoju. Pogłowie pszczół teŜ

zostało wyselekcjonowane ze względu na wczesny rozwój. Wczesnowiosenne

podkarmianie ciastem i syropem, dokarmianie pierzgą i pyłkiem, poddawanie wody

bezpośrednio do gniazd w wymyślnych poidełkach to wszystko powodowało

zwiększony wychów czerwia, pozwoliło teŜ zaoszczędzić duŜo pszczół lotnych,

zazwyczaj masowo ginących w poszukiwaniu pierwszego pyłku i wody. W efekcie udało

się wykorzystać towarowo pierwsze poŜytki, takie jak wierzby, drze wa i krzewy

owocowe, mniszek, no i oczywiście rzepak.

Zimowa pasieka

Drzewa i krzewy dla

naszej pasieki

Ul leŜak dla hobbysty,

cz. 1.

Moja metoda

zintegrowanej walki z

Varroa destructor

Pozyskujmy pierzgę

Ale co dalej? Pojawia się kolejny problem.

Silne rodziny to niebezpieczeństwo rójki ze

wszystkimi jej niepoŜądanymi skutkami. Co z

tego, Ŝe rodziny doprowadzone do duŜej siły

na początku maja dały nawet duŜy zbiór z

rzepaku, jeŜeli zaraz po tym poŜytku zaczęły

się masowo roić? Kolejne poŜytki, akacja,

malina, facelia, lipa czy gryka, będą stracone. I

paradoksalnie, miód z poŜytków letnich

weźmiemy z rodzin, które z zimy wyszły słabe i

nie udało się ich rozwinąć w kwietniu. Te na

koniec czerwca osiągają odpowiednią kondycję

produkcyjną, podczas gdy reszta pasieki

będzie dochodzić do siebie po wielkim rojeniu.

Kalejdoskop

Miody pitne, sycone

czy niesycone?

Z Pasieką w świat

4 000 000 kilo miodu

w 6 tygodni

Międzynarodowe

Kongresy

Pszczelarskie

Apimondii

fot. Janusz Pudełko

To dość ponury obraz gospodarki, często jednak obserwowany w naszych pasiekach.

MoŜna jednak takiemu schematowi zapobiec. Tak jak nie są dla nas tajemnymi sposoby

wiosennego podpędzania rodzin, tak oczywistym musi być hamowanie ich rozwoju w

lecie, a raczej trzymanie go w ryzach. Rodzina pszczela ma bowiem produkować miód,

a nie jego kosztem pszczoły, które najpierw nie będą pracować, a później nam uciekną.

Samo wchodzenie rodzin pszczelich w nastrój rojowy i późniejsze etapy prowadzące do

rójki, są procesami naturalnymi i dobrze poznanymi. Jak juŜ wielu publicystów

zauwaŜyło, nie sam nastrój rojowy jest groźny, lecz jego część schyłkowa prowadząca

do podziału rodzin.

Nauka w pasiece

Monitorowanie

mikroklimatu rodziny

pszczelej

system WMA, cz. 1.

Wszystko, co o

plastrze i wosku

pszczelim wiedzieć

naleŜy, cz. 4.

Pierwszym objawem nastroju rojowego jest budowa

plastrów trutowych. Czynność tak naturalna i

występująca na tyle wcześnie (nawet w początkach

kwietnia), Ŝe nie kojarzy się nam wcale z rójką.

Drugim objawem jest zaczerwienie przez matkę

plastrów trutowych, kolejnym zaś masowy wychów

trutni. Odciąganie miseczek matecznikowych

powinno juŜ nas zaniepokoić, bo to ostatni etap

spokojnej fazy nastroju rojowego. JeŜeli matka

zaczyna składać jajeczka w miseczkach, to jest to

sygnał, Ŝe naleŜy zastosować radykalne zabiegi

hamujące rójkę. Przy sprzyjającej pogodzie na

dzień przed zasklepieniem pierwszego matecznika

wychodzi pierwszy rój.

Pasieka poleca

Miód i produkty

pszczele dla zdrowia,

urody i podniebienia

Z pasieki do kuchni

Ptysie, sernik z pianką

fot. Jerzy Jóźwik

Historia

Saga rodu Kurpielów

To tylko tydzień po zaczerwieniu pierwszych miseczek. Radykalny zabieg przeciwrojowy

polega na gwałtownym poszerzeniu gniazda ramkami z suszem. Matka je zaczerwi i

bezrobotne młode pszczoły znajdą pracę przy karmieniu czerwia. Zwiększamy teŜ

http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli...

2010-01-13

Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje...

Page 2 of 3

Kącik dla dziadków

i wnuczków

O pszczole, kociczce

Kundzi i kocurku

Tetroniuszu

wentylację gniazda, poszerzając wylot i otwierając dodatkowe wylotki. W ostateczności

moŜna zrobić odkład, zabierając część pszczół i czerwia zasklepionego, a nawet matkę.

Na jej miejsce poddajemy matkę nieunasiennioną, oczywiście po zerwaniu zaczątków

mateczników rojowych.

Te zabiegi wykonujemy, gdy nie udało się nam zapanować nad chęcią pszczół do

rozmnaŜania. By do tego nie dopuścić, naleŜy czuwać, oddziałując na stan rodziny

wieloczynnikowo. Przede wszystkim o rójce decyduje jakość matki. Młoda, w dobrej

kondycji i dająca potomstwo mało skłonne do rójki, to połowa sukcesu. JeŜeli nasze

matki przekazują cechę rojliwości, to pozostałe zabiegi ograniczające dynamikę

nastroju rojowego na nic się nie zdadzą. Pszczoły muszą mieć dosyć pracy, a to dzięki

ciągłemu poŜytkowi i wystarczającej liczbie plastrów do gromadzenia nektaru. Z

poŜytkiem bywa róŜnie. Mało jest miejsc o obfitych poŜytkach towarowych trwających

nieprzerwanie od kwietnia do sierpnia. Wyjątkiem są pasieki intensywnie wędrujące.

Zresztą przerwa w poŜytku spowodowana kilkoma dniami złej pogody teŜ doprowadzi

do wyrojenia najsilniejszych rodzin. Dlatego matki naleŜy ograniczać w czerwieniu.

Okazuje się, Ŝe przy naszych nieszczególnych warunkach poŜytkowych i zmiennej

pogodzie klasyczne ograniczenie matki na jednym korpusie pusie wielkopolskim (10

ramek) to za duŜo. Dlatego zastosowanie znalazłyby izolatory róŜnej pojemności, od

dwu do sześcioramkowych. Im bardziej intensywna gospodarka, tym izolator większy,

bo więcej potrzeba pszczół w rodzinie korzystającej z kolejnych obfitych poŜytków.

Natomiast izolator mały, dwuramkowy, sprawdzi się w małej pasiece, ustawionej na

mizernych poŜytkach. Ograniczenie matki w izolatorze pozwala kontrolować jej

czerwienie i zapobiega nadprodukcji pszczół, które brałyby potem udział w rójce, a

których wyprodukowanie przecieŜ teŜ kosztuje.

Intensywnością czerwienia kierujemy, odbierając plastry z czerwiem z izolatora do

miodni. Na ich miejsce wstawiamy węzę lub jeszcze lepiej młode, nieczerwione plastry.

Znając spodziewany termin poŜytku, moŜemy naprodukować czerwia, który wygryzie

się tuŜ przed jego rozpoczęciem. Odpowiednio wcześnie trzy tygodnie przed

zakończeniem poŜytku czerwienie matki naleŜy zahamować. Podawanie tutaj

dokładnych terminów wykonywania poszczególnych prac nie ma sensu, poniewaŜ kaŜdy

musi dopasować je do własnych warunków poŜytkowych, siły rodzin i przebiegu pogody

w sezonie. Ule, w których matki są zamknięte w izolatorach, powinny mieć zwiększoną

wentylację, na przykład przez wylot w górnym korpusie.

Metodę izolatorów stosować moŜna, gdy pszczoły są genetycznie nierojliwe, a matki

młode. W przeciwnym razie matka co prawda nie wyjdzie z rojem, pszczoły jednak nie

zrozumieją naszych intencji i wskutek niedoboru feromonów matecznych pociągną

mateczniki ratunkowe na czerwiu poza izolatorem. JeŜeli nie będziemy w porę

interweniować, to starą matkę okłębią, a rój i tak wyjdzie z matkami ratunkowymi.

Kącik kolekcjonera

Rzeźby i figurki z

motywami

pszczelarskimi

W rodzinach, gdzie matek nie ogranicza się w

czerwieniu, a poŜytek jest za słaby, by pszczoły same

zalały nim plastry i wstrzymały tym sposobem

czerwienie, dochodzi do ogromnej nadprodukcji

pszczół. Wychowywane są one w trakcie głównego

poŜytku, a wygryzają się juŜ po jego zakończeniu.

Matka najintensywniej czerwi w czerwcu i składa

nawet ponad 2 000 jajeczek na dobę. W ciągu dwóch

tygodni zaczerwi całkowicie dziesięć plastrów

wielkopolskich. Pszczoły wygryzione z jednego plastra

obsiądą trzy. W ciągu miesiąca moŜemy

naprodukować pszczoły, które zajmą sześć korpusów.

Pojawią się juŜ po poŜytku, będą więc stanowiły

podstawę kolejnych, pięknych i zbędnych rojów.

Wykarmienie jednej larwy pszczelej kosztuje jedną

komórkę miodu i pół komórki pierzgi.

fot. Jerzy Jóźwik

Na kaŜdy plaster niepotrzebnego czerwia pszczoły zuŜyją więc jeden plaster miodu

(około 2,5 kg) oraz pół plastra pierzgi. Pierzgi, której w warunkach zmniejszonego

rozwoju wcale nie musiałyby gromadzić, a więc zebranej kosztem kolejnego 1,5 kg

miodu. JeŜeli nie dopuścimy więc do wychowu tylko połowy ze wzmiankowanych wyŜej

6 korpusów pszczół, zaoszczędzimy około 40 kg miodu na rodzinę. A to juŜ produkcja

naprawdę godna uwagi.

Co prawda stosowanie izolatorów zmusza nas do częstszego zaglądania do uli, ale

przedstawione wyliczenie mówi samo za siebie. Tym bardziej, Ŝe w naszych warunkach

klimatycznych jest to jedyna pewna metoda racjonalnego wykorzystania rodzin

pszczelich. Pozornie tylko jest kosztowna i pracochłonna, bo koszt zakupu czy

wykonania izolatorów zwróci się kilkakrotnie juŜ w pierwszym sezonie. Natomiast

częste przeglądy w celu rezygnacji z czerwienia to Ŝadna praca w porównaniu z

późniejszym alarmem, gdy połowa pasieki "wisi na drzewach".

Doskonałym sposobem regulującym rozwój nastroju rojowego jest teŜ tworzenie

odkładów. Rodzinę pszczelą podejrzewaną o chęć wyrojenia się osłabiamy, zabierając

kilka plastrów z czerwiem i pszczołami. Na ich miejsce dajemy susz lub węzę.

Odebrane plastry posłuŜą nam do utworzenia nowych rodzin, jeŜeli chcemy powiększać

pasiekę lub je sprzedawać. MoŜemy z nich skompletować rodzinki do wychowu matek

lub teŜ po pewnym czasie z powrotem je połączyć z rodzinami zasadniczymi, na

przykład tuŜ przed jesiennym dokarmianiem. Odebranie silnym rodzinom części czerwia

i pszczół na długo kaŜe im zapomnieć o rójce. Pamiętajmy jednak, Ŝe plastry te nie

wzięły się znikąd. Na przykład trzy plastry z czerwiem zasklepionym to około 10 kg

miodu zuŜytego na jego wykarmienie. Do tego dochodzą kolejne kilogramy na

http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli...

2010-01-13

Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje...

Page 3 of 3

wychowanie pszczół zabranych z odkładem. JeŜeli odkłady naprawdę nie są nam

potrzebne, to z ekonomicznego punktu widzenia całe działanie nie ma sensu.

Znów więc drastyczne ograniczenie matek w czerwieniu za pomocą izolatorów okazuje

się najlepszym sposobem zapobiegania rójce.

Sławomir Trzybiński

Pasieka nr 2/2004

«« powrót

http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli...

2010-01-13

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: