1. Definicja i podstawy prawne prowadzenia gruntów i budynków w Polsce.
Ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości)- jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach, lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami.
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 17.03.1989r. prawo geodezyjne i kartograficzne
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29.05.2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 04.06.1956r. w sprawie klasyfikacji gruntów
3. Podstawowe obiekty ewidencyjne ich definicje oraz dane ewidencyjne.
Jednostka ewidencyjna-obszar gruntów położony w granicach administracyjnych gminy, a jeżeli w skład gminy wchodzi miejscowość o statusie miasta, albo wyodrębniona z niego dzielnica również w granicach miasta, lub wyodrębnionej dzielnicy. Jednostki ewidencyjne z uwagi na duże obszary jakie zajmują, więc i utrudnienia w trakcie zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów i budynków zostały podzielone na obręby. Identyfikator WW.PP.GG.R (woj. pow. gmina. rodzaj gminy).
Obręb-podstawowa jednostka powierzchniowa, dla której sporządza się operat ewidencyjny. Obszar obrębu tworzą wszystkie działki wchodzących w jego skład, a jego granice na obszarach wszystkich działek powinny być zgodne z granicami wsi, miejscowości i sołectw. Identyfikator WW.PP.GG.R.XXXX
Działka ewidencyjna-ciągły obszar gruntu położony w granicach jednego obrębu, jednolity pod względem prawny, wydzielony z przestrzeni za pomocą linii granicznych. Identyfikator WW.PP.GG.R.XXXX.DZ_NR lub WW.PP.GG.XXXX.AR_NR.DZ_NR.
4. Podział kraju dla celów ewidencyjnych.
Kraj->województwo->powiat->gmina<->jednostka ewidencyjna->obręb->działka ewidencyjna
5. Cel prowadzenia ewidencji gruntów i budynków.
Ewidencja gruntów i budynków ma na celu gromadzenie i dostarczenie danych na potrzeby:
-oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej,
-zagospodarowania przestrzennego,
-wyznaczenia wymiaru podatków i innych obciążeń publicznych,
-zapewnienie ochrony interesów majątkowych stron w przypadku obrotu nieruchomościami,
-statystyki publicznej.
6. Użytki gruntowe-podział zasady zaliczania do poszczególnych grup
Użytek gruntowy-ciągła część powierzchni ziemi użytkowana w sposób jednolity
Grupy użytków wykazywane w ewidencji i ich podział
a) Użytki rolne:
-grunty orne R (8 klas bonitacyjnych I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI),
-sady S,
-łąki trwałe Ł (6 klas bonitacyjnych I-VI),
-pastwiska trwałe Ps (6 klas bonitacyjnych I-VI),
-grunty rolne zabudowane B/R,
-grunty pod stawami Wsr,
-rowy W;
b) Grunty leśne oraz zadrzewienia i zakrzewienia:
-lasy Ls,
-zadrzewienia i zakrzewienia Lz;
c) Grunty zabudowane i zurbanizowane
-tereny mieszkaniowe B,
-tereny przemysłowe Ba,
-inne tereny zabudowany Bi,
-zurbanizowane tereny niezabudowane Bp,
-tereny rekreacyjno wypoczynkowe Bz,
-użytki kopalne K,
-tereny komunikacyjne: drogi dr,
tereny kolejowe Tk,
inne tereny komunikacyjne Ti;
d) Użytki ekologiczne E-R, E-Lz;
e) Nieużytki N;
f) Grunty pod wodami
-grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi Wn,
-grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi Wp,
-grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi Ws;
g) Tereny różne Tr.
O zaliczeniu do poszczególnych użytków gruntowych decydują:
-informacje zawarte w operacie gleboznawczym klasyfikacji gruntów,
-faktyczny sposób wykorzystywania gruntu,
-ustalenia zawarte w obowiązujących aktach prawnych dotyczących morskich wód wewnętrznych oraz użytków ekologicznych.
Dla zurbanizowanych terenów niezabudowanych zalicza się grunty spełniające jednocześnie następujące warunki:
-są niezabudowane
-w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone pod zabudowę
-są wyłączone z produkcji rolnej lub leśnej.
7. Grupy rejestrowe
Ustala się następujące grupy rejestrowe właścicieli nieruchomości i władających, zwanych dalej „podmiotami ewidencyjnymi”:
grupa 1 — Skarb Państwa, jeżeli nie występuje w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 2 — Skarb Państwa, jeżeli występuje w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 3 — jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe
osoby prawne,
grupa 4 — gminy i związki międzygminne, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 5 — gminy i związki międzygminne, jeżeli występuj w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 6 — jednoosobowe spółki jednostek samorządu terytorialnego i inne osoby prawne, których
organami założycielskimi są organy samorządu terytorialnego,
grupa 7 — osoby fizyczne,
grupa 8 — spółdzielnie,
grupa 9 — kościoły i związki wyznaniowe,
grupa 10 — wspólnoty gruntowe,
grupa 11 — powiaty i związki powiatów, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 12 — powiaty i związki powiatów, jeżeli występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 13 — województwa, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 14 — województwa, jeżeli występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi,
grupa 15 — spółki prawa handlowego i inne podmioty ewidencyjne niewymienione w grupie 1—14.
8. Jednostki rejestrowe gruntów, budynków i lokali
Jednostki rejestrowe gruntów skupiające działki ewidencyjne wchodzące w skład gospodarstw rolnych wyróżnia się w ewidencji przy pomocy odpowiedniego numeru identyfikacyjnego REGON, zwanego dalej „numerem REGON”.
Budynki stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, położone w granicach jednego obrębu i należące do tego samego właściciela, tworzą jednostkę rejestrową budynków. Odrębną jednostkę rejestrową budynków tworzą również budynki, o których mowa wyżej, z którymi związane jest inne prawo rzeczowe niż własność.
Lokale stanowiące odrębne nieruchomości, znajdujące się w budynkach położonych w granicach jednego obrębu, należące do tego samego właściciela, tworzą jednostkę rejestrową lokali. Odrębną jednostkę rejestrową lokali tworzą również lokale, o których mowa wyżej, z którymi związane jest inne prawo rzeczowe niż własność i inny władający oprócz właściciela.
Działki ewidencyjne, budynki i lokale oraz osoby i jednostki organizacyjne, a także inne obiekty
bazy danych ewidencyjnych oznacza się w ewidencji odpowiednimi identyfikatorami.
9. Metody obliczania powierzchni dla celów ewidencyjnych
W zależności od wymaganej dokładności oraz danych geodezyjnych powierzchnię oblicza się następującymi metodami:
-analityczną- ze współrzędnych obliczonych na podstawie miar terenowych.
-graficzną- na podstawie miar odczytanych z mapy
Pa=
Pb=
P działki=(Pa + Pb)/2
Dopuszczalna różnica między Pa i Pb
-kombinowaną- wykorzystując miary z gruntu i miary odczytane z pierworysu
-mechaniczną- za pomocą planimetru biegunowego
Kolejność obliczenia powierzchni (od ogółu do szczegółu):
-ogólna obrębu
-części obrębu
-kompleksów obliczeniowych
-działek
-użytków i klas gruntowych
Różnica pomiędzy obliczoną powierzchnią z metody graficznej i analitycznej:
10. Mapa ewidencyjna
Mapa ewidencyjna gruntów i budynków, zwana dalej "mapą ewidencyjną", przedstawia usytuowanie działek i budynków w przestrzeni. Mapa ewidencyjna jest mapą numeryczną. Jej edycję stanowią mapy obrębowe o kroju arkuszowym. Mapa ewidencyjna zawiera:
- granice jednostek terytorialnego podziału państwa,
- granice jednostek ewidencyjnych,
- granice obrębów,
- granice działek,
- opis i kontury użytków gruntowych, w tym ekologicznych,
- opis i kontury klas gleboznawczych,
- usytuowanie budynków,
- stabilizowane (trwałe) punkty graniczne,
- numery ewidencyjne działek,
- numery porządkowe budynków,
- numery ewidencyjne budynków,
- numery punktów załamania linii granicznych,
- nazwy ulic i oznaczenia dróg publicznych,
- informacje porządkowe przewidziane odrębnymi przepisami.
Mapa ewidencyjna, w zależności od stopnia zurbanizowania terenu i struktury władania gruntów, przyjmuje skale: 1:500, 1:1.000, 1:2.000 lub 1:5.000.
11. Ustalenie stanów prawnych nieruchomości
Źródła informacji wykorzystywane do ustalenia stanów prawnych nieruchomości:
-protokół badania ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów
-dane zawarte w istniejącym operacie ewidencyjnym, w tym zbiory dokumentów zmian,
-zbiory prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych i ostatecznych decyzji administracyjnych,
-dzienniki ustaw,
-dokumenty udostępnione przez zainteresowanych.
Posiadacz samoistny- włada nieruchomością jak właściciel, ale nie posiada aktu prawnego własności
12.Operat ewidencyjny
Składa się z map, rejestrów i dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów
Częściami składowymi operatu ewidencyjnego są:
1). operat geodezyjno-prawny- zawierający zbiór dowodów uzasadniających wpisy do komputerowych baz danych ewidencyjnych, składa się z następujących części:
-zbioru dokumentów stanu prawnego nieruchomości
-geodezyjnej dokumentacji technicznej
-zbioru dokumentów zawierających dane opisowe budynków i lokali
2). Operat opisowo-kartograficzny- zawierający uporządkowane komputerowe wydruki raportów podstawowych i pomocniczych oraz numerycznej mapy ewidencyjnej.
Podstawowe raporty obrazujące dane ewidencyjne:
-rejestr gruntów- raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych o wszystkich działkach w granicach obrębu, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych gruntów
-rejestr budynków- raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących budynków stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności i zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych budynków
-rejestr lokali- raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących lokali stanowiących odrębne nieruchomości, zebranych według ich przynależności do jednostek rejestrowych lokali
-kartoteka budynków- raport zawierający informacje o wszystkich budynkach ujawnionych w ewidencji
-kartoteka lokali- raport zawierający informacje dotyczących wszystkich samodzielnych lokali ujawnionych w ewidencji
-mapa ewidencyjna
Pomocnicze raporty tworzone na podstawie bazy danych ewidencyjnych:
-zestawienie gruntów- spis danych o ogólnej powierzchni, wartości gruntów wchodzących w skład poszczególnych jednostek rejestrowych z podziałem na użytki gruntowe i klasy gleboznawcze. Zestawienie sporządza się dla obrębu lub jednostki ewidencyjnej. Informacje zawarte w zestawieniu służą w szczególności do ustalenia wymiaru obciążeń publicznoprawnych związanych z gruntami.
-wykaz gruntów- spis danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów położonych w granicach jednostki ewidencyjnej: zestawienie według ich przynależności do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem na użytki glebowe
-wykaz budynków- spis danych o liczbie i wartości budynków: wybudowanych na gruntach położonych w granicach jednostki rejestrowej zestawionych według przynależności budynków do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem na rodzaje budynków oraz wyróżnieniem budynków, które stanowią części składowe gruntów oraz budynków,-wykaz lokali- spis danych o liczbie i wartości lokali, stanowiących odrębne nieruchomości: znajdujących się w granicach jednostki ewidencyjnej, zestawionych według przynależności lokali do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych, z jednoczesnym podziałem ze względu na funkcję użytkowe (lokale mieszkalne, niemieszkalne),-skorowidz działek- jest spisem działek położonych w granicach jednego obrębu, zawierające numery działek w kolejności wzrastającej oraz numery jednostek rejestrowych gruntów, do których te działki zostały przyporządkowane,-wykaz podmiotów- jest alfabetycznym spisem osób, jednostek organizacyjnych, organów, zawierających oprócz danych określających te osoby, oznaczenie jednostek rejestrowych gruntów, budynków, lokali oraz pozycję kartoteki budynków i lokali:-kartoteka budynków- raport zawierający informacje o wszystkich budynkach ujawnionych w ewidencji,-kartoteka lokali-raporty zawierające informacje dotyczące wszystkich samodzielnych lokali ujawnionych w ewidencji.
13. Procedura administracyjno-techniczna zakładania ewidencji gruntów i budynków
Zakładanie ewidencji gruntów i budynków- wykonanie czynności technicznych i administracyjnych, związanych z utworzeniem komputerowych baz danych ewidencyjnych i operatu ewidencyjnego oraz uruchomienie systemu komputerowego umożliwiającego:
-aktualizację baz danych ewidencyjnych,
-tworzenie raportów obrazujących dane ewidencyjne,
-udostępnianie danych ewidencyjnych.
Dokładności:
-0,10 m-dla punktów granic działek ewidencyjnych,
-0,10 m-dla punktów usytuowania budynków pozyskiwanych metodami terenowych pomiarów geodezyjnych,
-0,30 m-dla punktów załamania konturów kanałów, rowów i innych budowli ziemnych oraz dla konturów budynków mierzonych metodami fotogrametrycznymi,
-0,50 m-dla punktów załamania konturów użytków i klasyfikacji gleboznawczej gruntów.
Założenie ewidencji poprzedza opracowane przez starostę projektu założenia ewidencji zawierającego:
-charakterystykę obiektu,
-zakres przewidywanych prac do wykonania,
-źródła danych ewidencyjnych i metody ich pozyskiwania,
-system, w którym prowadzona będzie ewidencja,
-przewidywany termin wykonania poszczególnych etapów prac,
-przewidywany koszt przedsięwzięcia,
Projekt musi być uzgodniony z wojewódzkim inspektorem nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.
...
kora_1989