szkol biuro.pdf

OPINIE

Rozdział 2/1.

2/1. Program szkolenia wstêpnego ogólnego –

instrukta¿u ogólnego w dziedzinie BHP

Stanis³aw Wójcik

2/1. Program szkolenia wstêpnego ogólnego

Spis treœci

1. Komentarz ................................ 1

1.1. Wiadomoœci ogólne ..................... 1

1.2. Programy szkolenia wstêpnego ogólnego .... 2

2. Wyjaœnienia do wzoru, program szkolenia ........ 3

2.1. Istota bezpieczeñstwa i higieny pracy ....... 4

2.2. Prawa i obowi¹zki w zakresie bhp ......... 4

2.3. Odpowiedzialnoœæ za naruszenie przepisów

i zasad bhp ............................ 8

2.4. Zasady poruszania siê na terenie zak³adu pracy 8

2.5. Zagro¿enia wypadkowe i zagro¿enia dla

zdrowia wystêpuj¹ce w zak³adzie i podsta-

wowe œrodki zapobiegawcze ............. 9

2.6. Podstawowe zasady bezpieczeñstwa i higieny

pracy zwi¹zane z obs³ug¹ urz¹dzeñ technicznych

oraz transportem wewn¹trzzak³adowym .... 9

2.7. Zasady przydzia³u odzie¿y roboczej i obuwia

roboczego oraz œrodków ochrony indywi-

dualnej, w tym w odniesieniu do stanowiska

pracy instruowanego .................... 10

2.8. Porz¹dek i czystoœæ w miejscu pracy – ich wp³yw

na zdrowie i bezpieczeñstwo pracownika .... 11

2.9. Profilaktyczna opieka lekarska – zasady jej

sprawowania w odniesieniu do stanowiska

instruowanego ......................... 11

2.10. Podstawowe zasady ochrony przeciwpo¿aro-

wej oraz postêpowania w razie po¿aru...... 12

2.11. Postêpowanie w razie wypadku, w tym organi-

zacja i zasady udzielania pierwszej pomocy. . . 12

Wzór programu instrukta¿u ogólnego....... 14

1. Komentarz

1.1. Wiadomoœci ogólne

Instrukta¿ ogólny powinien prowadziæ:

pracownik s³u¿by bezpieczeñstwa i higieny pracy,

osoba wykonuj¹ca u pracodawcy zadania tej s³u¿by albo

pracodawca, który sam wykonuje takie zadania lub

pracownik wyznaczony przez pracodawcê posiadaj¹cy zasób wiedzy i umie-

jêtnoœci zapewniaj¹cy w³aœciw¹ realizacjê programu instrukta¿u, maj¹cy aktu-

alne zaœwiadczenie o ukoñczeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bhp.

Osoby

upoważnione

do prowadzenia

szkolenia

styczeń 2008

2. Szkolenia

Rozdzia³ 2/1.

styczeñ 2008

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/1.

Rozporz¹dzeniem MGiP z 27.7.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpie-

czeñstwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 180, poz. 1860, ze zm.) na³o¿ono na organizato-

ra szkolenia obowi¹zek zapewnienia programów szkolenia opracowanych dla

okreœlonych grup stanowisk pracy. Obowi¹zek ten dotyczy oczywiœcie równie¿

szkoleñ wstêpnych ogólnych.

Program szkolenia wstêpnego ogólnego powinien okreœlaæ szczegó³owo:

tematykê szkolenia,

formy realizacji oraz

czas trwania szkolenia

dla poszczególnych grup stanowisk.

Program powinien opracowaæ pracodawca samodzielnie lub w porozumieniu

z nim – jednostka organizacyjna prowadz¹ca dzia³alnoœæ szkoleniow¹ w dziedzinie

bezpieczeñstwa i higieny pracy.

Przy opracowywaniu programów szkolenia nale¿y oprzeæ siê o ramowy program

szkolenia okreœlony w Za³¹czniku nr 1 do ww. rozporz¹dzenia MGiP w sprawie

szkoleñ w dziedzinie bhp.

Projekty programów szkolenia powinny byæ konsultowane z pracownikami lub

ich przedstawicielami.

Podane w ramowych programach tematy szkolenia i ich czas trwania stanowi¹ tzw.

minimum programowe (bazê wyjœciow¹), które powinno byæ zapewnione w pro-

gramie obowi¹zuj¹cym w danym zak³adzie pracy.

Wszystkich uczestników szkolenia nale¿y zapoznaæ z jego programem.

Przechowywa-

nie programów

Programy szkolenia, na podstawie których by³y prowadzone aktualne szkolenia

pracowników, powinny byæ przechowywane przez pracodawców. Nie ma obo-

wi¹zku trzymania w zak³adzie:

starych, zdezaktualizowanych ju¿ programów szkoleñ,

programów, wed³ug których bêd¹ w przysz³oœci prowadzone szkolenia lub

przeszkoleni wg nich pracownicy jeszcze nie podjêli pracy (np. nie wrócili jesz-

cze z kursu).

1.2. Programy szkolenia wstêpnego ogólnego

Definicja

Szkolenie wstêpne ogólne nale¿y prowadziæ w formie instrukta¿u , pod którym to

pojêciem nale¿y rozumieæ formê szkolenia, w trakcie którego mo¿liwe jest uzyska-

nie, zaktualizowanie lub uzupe³nienie wiedzy i umiejêtnoœci dotycz¹cych wykony-

wania pracy i zachowania siê w zak³adzie pracy w sposób zgodny z przepisami i za-

sadami bhp.

Uczestnikami tego szkolenia bêd¹ wszyscy rozpoczynaj¹cy pracê w danym

zak³adzie pracy, a mianowicie:

nowo zatrudnieni pracownicy,

Uczestnicy

studenci odbywaj¹cy u pracodawcy praktykê studenck¹,

uczniowie szkó³ zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu.

Celem szkolenia jest zapoznanie jego uczestników z podstawowymi przepisa-

mi dotycz¹cymi bezpieczeñstwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy,

w uk³adach zbiorowych pracy lub regulaminach pracy, a tak¿e z przepisami oraz

styczeń 2008

2/1. Program szkolenia wstępnego ogólnego

OPINIE

Rozdział 2/1.

zasadami bhp obowi¹zuj¹cymi w danym zak³adzie. Jednym z celów prowadzone-

go szkolenia musi byæ te¿ zapoznanie uczestników z zasadami udzielania pierw-

szej pomocy w razie wypadku.

Zasadnicz¹ czêœci¹ programu jest tematyka szkolenia z podaniem czasu, jaki nale-

¿y poœwiêciæ ka¿demu tematowi.

Czas trwania instrukta¿u ogólnego nie mo¿e byæ krótszy ni¿ 3 godziny lekcyjne

(tzn. 135 minut–3x45minut).

W przedstawionym Pañstwu wzorze programu przytoczono tematykê z ramo-

wego programu instrukta¿u ogólnego dotycz¹cego wszystkich stanowisk pracy,

bêd¹cego Za³¹cznikiem nr 1 do ww. rozporz¹dzenia MGiP z 27.7.2004 r. w sprawie

szkolenia w dziedzinie bhp. Pracodawca mo¿e, dla okreœlonych stanowisk lub

grup stanowisk pracy, rozszerzyæ tê tematykê i/lub wyd³u¿yæ czas trwania in-

strukta¿u w poszczególnych tematach.

Szczególnie osoba podejmuj¹ca po raz pierwszy pracê zwi¹zan¹ z kierowaniem

pracownikami – je¿eli zajdzie taki przypadek w zak³adzie – powinna odbyæ in-

strukta¿ ogólny wed³ug programu poszerzonego i dostosowanego do zakresu jej

obowi¹zków i odpowiedzialnoœci w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy. Ma

to wyeliminowaæ przypadki, w których osoba kieruj¹ca pracownikami (maj¹ca

za zadanie m.in. bezpoœredni¹ organizacjê prac w sposób zgodny z przepisami i za-

sadami bhp) – do czasu odbycia pierwszego szkolenia okresowego dla tych osób

– posiada³aby wiedzê z dziedziny bhp tylko w zakresie ustalonym w programie

instrukta¿u ogólnego przeznaczonego dla podleg³ych jej pracowników. Przy opra-

cowywaniu programu szkolenia wstêpnego ogólnego dla nowych kierowników

(mistrzów) warto skorzystaæ z ramowego programu szkolenia okresowego dla pra-

codawców i innych osób kieruj¹cych pracownikami zamieszczonego w Za³¹czniku

nr 1 do ww. rozporz¹dzenia.

Programy

dla nowych

kierowników

2. Wyjaœnienia do wzoru, program szkolenia

Pkt 1.

Nale¿y tu wpisaæ nazwê i adres (z kodem pocztowym) pracodawcy.

Pkt 2.

Wymieniæ tu nale¿y nazwy wszystkich stanowisk pracy lub grupy stanowisk, któ-

rych program tego szkolenia dotyczy.

W przypadku, gdy szkoli siê wszystkich pracowników w zak³adzie wed³ug tego sa-

mego programu, nale¿y wpisaæ zwrot „wszystkie stanowiska w zak³adzie”.

Pkt 3.

Nie wymaga wype³niania.

Pkt 4.

Poni¿ej omówiono zakres poszczególnych tematów szkolenia wg punktów ra-

mowego programu szkolenia bêd¹cego Za³¹cznikiem nr 1 do ww. rozporz¹-

styczeń 2008

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/1.

dzenia w sprawie szkoleñ bhp. Omówienie to mo¿na traktowaæ jako konspekt

szkolenia.

2.1. Istota bezpieczeñstwa i higieny pracy

Definicja bez-

pieczeństwa

i higieny pracy

Bezpieczeñstwo i higienê pracy mo¿na zdefiniowaæ, jako ogó³ œrodków technicz-

nych, organizacyjnych i edukacyjnych (kszta³towania sposobu zachowañ) s³u-

¿¹cych do zapewnienia akceptowalnych spo³ecznie (zgodnych z prawem) warun-

ków pracy, poprzez eliminowanie lub minimalizowanie zagro¿eñ ¿ycia lub

zdrowia osób wykonuj¹cych dan¹ pracê . Istot¹ bezpieczeñstwa i higieny pracy,

mówi¹c najproœciej, jest zapobieganie wypadkom i chorobom zwi¹zanym z prac¹,

czyli dzia³ania id¹ce w kierunku zapewnienia takich warunków pracy, abyœmy ka¿-

dego dnia wracali z pracy cali i zdrowi, a je¿eli ju¿ zmêczeni, to w takim stopniu,

aby regeneracja si³ mog³a nast¹piæ w okresie przebywania poza prac¹ (w czasie wol-

nym w ci¹gu doby, podczas weekendu, czy na urlopie).

2.2. Prawa i obowi¹zki w zakresie bhp

Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy ma swoje Ÿród³o w usta-

wie zasadniczej – w art. 66 ust. 1 Konstytucji RP, w którym prawo takie przyznano

ka¿demu. Natomiast ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21,

poz. 94, ze zm.) okreœla sposób realizacji tego prawa.

Oprócz ww. ustaw system ochrony prawa pracy w Polsce opiera siê na:

aktach wykonawczych do Kodeksu pracy (zw³aszcza do artyku³ów z Dzia³u X

Kp):

ogólnych przepisach bhp,

bran¿owych i miêdzybran¿owych przepisach bhp;

ustawach dotycz¹cych pañstwowego nadzoru nad warunkami pracy (np. usta-

wy o PIP, PIS, czy dozorze technicznym);

ustawach dotycz¹cych warunków bhp w ró¿nych sferach dzia³alnoœci (np. Pra-

wo budowlane, czy Prawo atomowe);

Polskich Normach.

Obowiązki

pracodawcy

Przepisami Kodeksu pracy zobowi¹zano pracodawcê do zapewnienia pracowni-

kom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a wiêc do ochrony zdro-

wia i ¿ycia pracowników – przy wykorzystaniu osi¹gniêæ nauki i techniki (art. 207

§ 2 Kp). Pracodawca jest obowi¹zany w szczególnoœci:

zaznajamiaæ pracowników podejmuj¹cych pracê z:

zakresem ich obowi¹zków,

sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz

ich podstawowymi uprawnieniami;

oceniæ ryzyko zawodowe, jakie wystêpuje w trakcie wykonywania poszczegól-

nych zadañ oraz poinformowaæ pracowników o tym ryzyku i zasadach ochro-

ny przed potencjalnymi zagro¿eniami;

przeprowadzaæ na swój koszt badania i pomiary czynników szkodliwych dla

zdrowia, a ich wyniki udostêpniaæ pracownikom;

zapewniaæ na swój koszt i w miarê mo¿liwoœci w godzinach pracy profilaktycz-

ne badania lekarskie pracowników;

styczeń 2008

2/1. Program szkolenia wstępnego ogólnego

OPINIE

Rozdział 2/1.

zapewniaæ na swój koszt i w godzinach pracy szkolenie w zakresie bezpieczeñ-

stwa i higieny pracy, w trakcie którego powinien zaznajamiaæ pracowników

z przepisami i zasadami bhp dotycz¹cymi ich stanowisk i prac;

wydawaæ stosowne instrukcje stanowiskowe;

wyposa¿yæ pracowników w œrodki ochrony indywidualnej (oznakowane zna-

kiem CE) oraz odzie¿ i obuwie robocze, a tak¿e dbaæ o ich w³aœciwoœci u¿yt-

kowe;

zapewniæ osobom poszkodowanym w wypadkach udzielenie pierwszej po-

mocy oraz ustaliæ okolicznoœci i przyczyny wypadku (sporz¹dziæ protokó³

powypadkowy);

konsultowaæ z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie dzia³ania

zwi¹zane z bezpieczeñstwem i higien¹ pracy;

zapewniæ, aby pomieszczenia pracy by³y odpowiednie do rodzaju wykonywa-

nych prac i liczby zatrudnionych osób, a obiekt budowlany, w którym znajduj¹

siê takie pomieszczenia, spe³nia³ wymagania bhp;

wyposa¿yæ stanowiska pracy w urz¹dzenia techniczne (maszyny, narzêdzia)

spe³niaj¹ce wymagania dotycz¹ce oceny zgodnoœci (oznakowane znakiem CE).

Je¿eli u pracownika stwierdzono objawy powstawania choroby zawodowej lub

pracownik sta³ siê niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy (fakty te

zosta³y potwierdzone orzeczeniem lekarskim) wskutek wypadku przy pracy lub

choroby zawodowej i nie zosta³ uznany za niezdolnego do pracy – pracodawca ma

obowi¹zek przenieœæ tak¹ osobê do innej odpowiedniej pracy. W przypadku, gdy

przeniesienie do innej pracy powoduje obni¿enie wynagrodzenia, pracownikowi

przys³uguje dodatek wyrównawczy przez okres nie przekraczaj¹cy 6 miesiêcy

(art. 230 i 231 Kp).

Od osoby kieruj¹cej pracownikami (bezpoœredniego prze³o¿onego, np.: kierowni-

ka, mistrza, brygadzisty) nale¿y oczekiwaæ:

organizowania stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp,

dba³oœci o sprawnoœæ œrodków ochrony indywidualnej oraz nadzoru nad ich

stosowaniem przez pracowników zgodnie z przeznaczeniem,

organizowania, przygotowywania i prowadzenia prac w sposób zabezpie-

czaj¹cy pracowników przed wypadkami i chorobami zwi¹zanymi z prac¹,

dba³oœci o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeñ pracy i wyposa¿enia

technicznego,

egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp,

zapewnienia wykonania zaleceñ lekarza-profilaktyka.

Obowiązki

kierownika

Wymienione powy¿ej obowi¹zki pracodawcy i osoby kieruj¹cej pracownikami s¹

– odwracaj¹c strony – prawami pracownika . Ponadto pracownikowi przys³uguje

prawo do powstrzymania siê od wykonywania pracy , jeœli warunki pracy nie

odpowiadaj¹ przepisom bhp i stwarzaj¹ bezpoœrednie zagro¿enie dla zdrowia lub

¿ycia pracownika albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpie-

czeñstwem innym osobom (art. 210 § 1 Kp). Pracownik mo¿e nawet oddaliæ siê

z miejsca zagro¿enia, w przypadku, gdy samo powstrzymanie siê od wykonywania

pracy nie usuwa wystêpuj¹cego zagro¿enia (art. 210 § 2 Kp). Nale¿y prawa te silnie

zaakcentowaæ w trakcie szkolenia, gdy¿ umiejêtne korzystanie z nich przez pra-

cowników mo¿e pozwoliæ unikn¹æ wielu nieszczêœæ. Œwiadcz¹ o tym analizy wielu

wypadków przy pracy. Je¿eli nawet pracownik nadu¿yje tego prawa, to i tak jest

Prawa

pracownika

styczeń 2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: