7. Renesans.pdf

Renesans

CECHY SZTUKI RENESANSOWEJ

Cechy formalne sztuki renesansowej określiły następujące czynniki:

- stworzenie teoretycznych podstaw i zastosowanie perspektywy zbieżnej (co umożliwiło realistyczne odwzorowanie

rzeczywistości, a tym samym pobudziło zainteresowanie jej strukturą i poszukiwania skutecznych sposobów jej

przedstawienia (światłocień, eksperymenty anatomiczne Leonarda da Vinci, botanika)

- studia Brunelleschiego nad proporcjami budowli antycznych i dziełem Witruwiusza i związany z tym renesans

porządków antycznych i greckiej rzeźby hellenistycznej,

- wpływ malarstwa holenderskiego z jego zainteresowaniem dla tematyki dnia codziennego (Hugo van der Goes)

Późny renesans (Andrea Palladio) wprowadził tzw. wielki porządek , kolumny przechodzące przez dwie lub więcej

kondygnacji.

Reformacja - to ruch religijno społeczny zapoczątkowany przez Marcina Lutra (1483-1546). W 1517 Marcin Luter w

Wittenberdze przedstawił 95 tez skierowanych przeciw sprzedaży odpustów. Reformatorzy oburzeni uprawiającymi symonię

biskupami, hołdowaniem nepotyzmowi przez papieży, czynami rozwiązłych księży, lenistwem mnichów, a także

bogactwami Kościoła, pragnęli w najszczerszy sposób zmienić Kościół.

Luter wyznawał zasadę usprawiedliwienia przez wiarę. Był przeciwnikiem celibatu księży i zakonom. Jedynie Chrzest i

Komunia były uznawane przez Lutra.

Huldreich Zwingli (1484-1531) potępiał odpusty, odrzucił autorytet biskupów i uważał, że Eucharystia jest tylko

symboliczną ceremonią.

Kolejnym reformatorem był Jan Kalwin. Zalecał surowy tryb życia, potępiał rozrywki, tańce, hazard i zabawy. Za złamanie

tychże zasad groziły surowe kary. Uważał, że ludzkość jest z góry podzielona na potępionych i wybranych - teoria

predestynacji. Był zwolennikiem kościoła demokratycznego i taniego.

Henryk VIII z kolei pragnął oderwać Kościół w Anglii od Rzymu. Uczynił to w roku 1534 - akt supremacji. Przyczyną była

odmowa papieża na prośbę króla o rozwód z żoną, która nie mogła mu dać syna. Stał się głową Kościoła w Anglii. Zniósł

zakony i celibat oraz dokonał sekularyzacji dóbr kościelnych. Poddanych, którzy odmówili przyjęcia nowej wiary, zabijano

jako zdrajców (np. Thomasa Mora, kard. Johna Fishera)

Odpowiedzią kościoła na reformację była kotrreformacja. (jezuici, inkwizycja, sobór trydencki 1545-1547, 1551-1552, 1562-

1563)

2. Humanizm (od łacińskiego 'humanus' - ludzki ) - światopogląd renesansowy, który człowieka stawiał na pierwszym

miejscu. Jego uczucia, emocje, ciało, czyny były obiektem rozważań humanistów. Byli zainteresowani sobą, poznawali

człowieka. Humanista to człowiek wykształcony, znający języki, literaturę antyczną. Antropocentryzm - człowiek jest w

centrum. To pojecie ściśle wiąże się z humanizmem.

Renesans (odrodzenie) w Europie-XVI wiek

- przyjął się przede wszystkim za pośrednictwem Włoch (od XIV wieku)

- Niderlandy doszły do renesansu własną drogą

- Renesans przetrwał do końca XVI wieku, w niektórych krajach dłużej

- Sztuki plastyczne oddzielone od rzemiosła

- Sztuka jest wolna i odrębna

- Fascynacja antykiem

- Odrodzenie nauki (humanizm)

- Zeświecczenie życia społecznego

- Indywidualizm

- Docenienie roli artysty w kształtowaniu kultury

Renesans we Włoszech

- Zapoczątkowany we Florencji na początku XV wieku

- Wpływ na rozwój renesansu ma powstanie mecenatu mieszczańskiego oraz zmiana pozycji artystów, publikowanie

traktatów i wzorników

- Nawiązuje do antyku: poszukiwanie harmonii form, jasności konstrukcyjnej, pojmowanie piękna jako wartości obiektywnej

– sprawdzana przy pomocy intelektu

ARCHITEKTURA:

Architekci szukali idealnych proporcji. Harmonia, prostota, umiar - to najważniejsze cechy budowli renesansowych. Dachy

były zazwyczaj spadziste, ozdobione attykami, sklepienia stiukami, a ściany freskami. Odrodzeniowe dziedzińce były

ozdobione arkadami. Dużą rolę odgrywała także perspektywa. Najwybitniejszymi architektami tego okresy byli m.in.:

Donato Bramante (zaprojektował Bazylikę św. Piotra), Bernardo Morando (zaprojektował Zamość), Filippo Brunelleschi

(twórca m. in. kopuły katedry we Florencji)

Koncepcja miasta idealnego w Renesansie:

W renesansie pojawiła się koncepcja tzw. miasta idealnego. Głównym źródłem ich projektantów był traktat „O architekturze

ksiąg dziesięć” autorstwa rzymskiego architekta Witruwiusza. Twórcą nowych założeń dotyczących ideału miasta był

Leonardo da Vinci. Według niego miasto:

-powinno leżeć nad rzeką aby zabezpieczyć transport towarów i odpowiednią higienę ludzi

-ma być zbudowane na dwóch niezależnych od siebie poziomach: poziom niższy, który służy do obsługi wszelakiej

działalności, zaś poziom wyższy służy szlachcie i mieszczaństwu aby bez przeszkód mogli poruszać się po mieście

-poniżej tych poziomów powinny się znajdować kanały żeglowne dla ułatwienia komunikacji i transportu

-szerokość ulic powinna stanowić co najmniej połowę wysokości przyległych pałaców

-piękno miasta powinno być symbolem funkcjonalności

Renesansowy typ pałacu miejskiego we Włoszech

W całej Europie przyjął się typ florenckiego renesansowego pałacu miejskiego (3-kondygnacyjna budowla z

wewnętrznym czworobocznym dziedzińcem krużgankowym, elewacje boniowane lub podzielone gzymsami czy

też opilastrowane). Z czasem wzbogacano artykulację elewacji podziałami, zwiększano liczbę otworów, różnicując wysokość

kondygnacji i ich program (piano nobile,mezzanino). Poza miastem wznoszono letnie pałace podmiejskie (willa).

Pałac musiał być jednocześnie biurem i składem, mieścić się nad warsztatem pracy i przede wszystkim znajdować

się w mieście, a nie poza jego granicami, jak czynili to panowie feudalni. Wynikało to ze względów społecznych oraz

ekonomicznych panujących w mieście. Pałace te również nabierały elementów obronnych ze względu na częste zamieszki i

bunty. W związku z tym powstał typ pałacu miejskiego, który był ewentualnie modyfikowany. Pałac taki miał wygląd

obrony, budowany w prostej bryle, najczęściej o palnie kwadratu lub zbliżonej do niego, we wnętrzu znajdował się

dziedziniec z fontanna lub studnią, okna Pasteur były najczęściej małe i umieszczone dość wysoko, najbardziej

reprezentacyjne było pierwsze piętro – piano nobile, gdzie mieszkał właściciel. Zwieńczone było gzymsem, który zapewniać

miał cień, często obite rustyką i z elementami o źródłach klasycznych.

Palazzo Vecchio inaczej delia Signoira – ratusz miejski z lat 1298-1340, projekt przypisywany Arnoldowi di

Cambio, Był on oficjalna rezydencją podesty – najwyższego sędziego. Posiada dzwonnicę, jest jednocześnie sądem i

więzieniem. Elewacja: rustyka, biforia z zamknięte łukami ostrymi, gzymsy oddzielające kondygnacje. Ona parteru małe i

wysoko umieszczone. Plan prostokątny z zbliżonym do kwadratu dziedzińcem w środku, dostarczającym światło, po środku

najczęściej studnia, w razie oblężenia lub dłuższych zamieszek.

Palazzo Medici – projekt Michelozzo di Bartolommeo, rozpoczęty w 1444 r. zakończony mniej więcej 20 lat

później. Reprezentuje nowe zasady symetrii i matematycznego porządku. 3 kondygnacje, wielki klasyczny gzyms,

dopasowany wielkością do całego budynku, przytłaczający wielkością piętro najwyższa. Parter – okna półokrągło zamknięte

z dużym klińcem, głęboko osadzone w rustyce, rozdzielający gzyms ząbkowy= parapet dla okiem piano nobile, okna

wszystkich pięter rozmieszczono symetrycznie, ale osie te nie powielają się. Okna piętra zamknięte półkoliście wpisanymi w

nie biforiami, Ina rustyka piętra, piano nobile niższe od parteru. Najwyższe piętro, gładkie, powtarza formę piano nobile.

Następuje to gradacja rustyki – budynek wydaje się wyższy. Plan kwadratu z dużym otwartym dziedzińcem, otwierającym

się arkadami na parterze.

Palazzo Rucellai – budowany po 1446 roku, projekt Albertiego, mniejszy niż Medici, ale dość podobny. Jest

pierwszą próbą zastosowania klasycznych porządków w fasadzie pałacowej. Posiada 2 wejścia główne, przęsła z drzwiami są

szersze i posiadają herby pod oknami pierwszego piętra. Gzymsy pełnią role podokiennika, Parter dekoracje w porządku

toskańskim – kolumny i pilastry, piano nobile koryncki bogaty, wyższa kondygnacja koryncki poprawny. Wysokość pięter

ustalona proporcjonalnie do pilastrów. Parter rustyka przypominająca opus reticulaum – wzór diamentowy. Gzyms

dopasowany do proporcji najwyższego piętra, maksymalnie wyciągnięty i wysunięty, łączy się z budowlą jako całość i z

piętrem, podtrzymywany przez wysunięte mocno wsporniki.

Palazzo Pitti – pierwotna forma znana z malowideł, ale wiadomo że zawsze miał być wielki, 7 przęseł, środek

fasady, przypisuje się Brunelleschiemu, jednak budowany w 1458 roku – 12 lat po jego śmierci, więc przypisano go

Albertiemu, ale do końca nikt nie jest pewny.

Palazzo Strozzi , powiela wzory palazzo Medici, jest o wiele większy, a sama rustyka co palazzo Gondi,

rozpoczęcie budowy 1489, ukończenia budowy 1536. Da Sangallo – projektant, najprawdopodobniej.

Inne miasta posiadające podobne pałace miejskie: Pienza, Rzym, Urbino, Wenecja.

MALARSTWO:

Malarstwo renesansowe rozwijało się asynchronicznie w różnych krajach, w zależności od miejscowych tradycji i

docierających z różnych kierunków obcych wpływów. Najprostszą drogę rozwoju przebyło malarstwo włoskie, natomiast

malarstwo niemieckie a szczególnie holenderskie miały swoje rodzime, wywodzące się ze średniowiecza cechy i zachowały

je bardzo długo, nigdy nie przejmując do końca wzorców włoskich.

Specyficznie holenderskie zainteresowanie dla codziennego życia prostego ludu, przekraczające czasami granicę jadowitej

karykatury nigdy nie zostało przejęte przez sztukę włoską, chociaż inspirowało ją pod wieloma względami.

RZEŹBA:

Rzeźba w okresie renesansu przeżyła chyba największy przełom ze wszystkich sztuk. Jakkolwiek w tablicach Ghibertiego z

florenckiego baptysterium można wyczuć wyraźną jeszcze atmosferę średniowiecza, to już w Dawidzie Donatella dominują

wpływy rzeźby antycznej. Podobnie jak rzeźba grecka, osiągnąwszy szczyt klasycznej prostoty weszła w dynamiczną i

ekspresyjną fazę hellenistyczną, tak rzeźba renesansowa przebyła podobną drogę od Dawida Donatella , przez Dawida

Michała Anioła , po manierystyczne dzieła Celliniego i Giambologny .

Sztuka odrodzenia:

W sztuce, podobnie jak i w architekturze, myślą przewodnią były proporcje. Wzorem był antyk. Artyści przedstawiali piękno

ludzkiego ciała. Ich dzieła były realistyczne. Także natura odgrywała w ich twórczości duża rolę. Leonardo da Vinci, czy

Michal Anioł prowadzili przecież badania anatomiczne. Najwybitniejsi artyści: Michał Anioł "Dawid", fresk "Stworzenie

świata" w Kaplicy Sykstyńskiej, Donatello "Dawid", Albrecht Durer "Adam i Ewa", Leonardo da Vinci "Mona Lisa",

"Gioconda", "Człowiek wpisany w kwadrat i koło", Rafael "Madonna Sykstyńska", "Madonna ze szczygłem", Pieter Bruegel

"Wieża Babel", Piero Della Francesca "Biczowanie". Artyści renesansowi to humaniści, indywidualiści, tworzący

nieśmiertelne dzieła

WŁOSKA RZEŹBA RENESANSOWA

Rzeźba włoskiego Renesansu

- zapoczątkowana poprzez konkurs na drugie drzwi do baptysterium przy katedrze

florenckiej w 1401r . Konkurs wygrał Ghiberti Lorenzo (pierwszy w dziejach historii

sztuki).Warunkiem było wykonanie brązowych drzwi z przedstawieniem Ofiarowania Izaaka

(ilustracja) .Drzwi są złocone i pokryte dodatkowo rtęcią co nadaje im

połysk. (zachowały się 2 płyty z współzawodnictwa Ghibertiego i

Brunelleschiego – 20-letnich artystów)

- Najpowszechniejszym materiałem stał się kamień (głownie marmur)

- Rzeźba coraz częściej stanowiła kreację wolnostojącą np. popiersia

portretowe, akty

- Wyróżniamy również rzeźbę architektoniczną do której należą: kamienne dekoracje reliefowe

zdobiące fasady i wnętrza budowli, portale i głowice kolumn jak również nagrobki niszowe (np.

Nagrobek niszowy Donatella położony między dwoma korynckimi kolumnami i zwieńczony

baldachimem w kształcie podwieszonej kotary) - przykład nagrobka niszowego epitafium aptek

J. Pipana, Kościół Św. Barbary, Kraków

arza

Rozwój nagrobka niszowego - Andrea Sansovino (nowy układ postaci: głowa wsparta jest na ręce, a

jedna noga ugięta w kolanie, zmarły przedstawiony jest w swobodnej pozie spoczynku.) tzw nagrobki

sansovinowski . il.nagrobek, Basso della Rovere

- Pomniki to również rzeźba architektoniczna(Donatello i

Verrocchio – Pomniki konne Marka Aureliusza)

- płaskorzeźby pełniły rolę dekoracyjną i ornamentalną

- popularna majolika (wypalana glina z domieszką wapnia

pokrywana była kolorowymi polewami ołowiowo -

cynkowymi.)np. dekoracje w Szpitalu dla niemowląt autor:

Andrea della Robbia- Spedale degli Innocenti

-Andrea del Verrocchio - uczeń Donatella. Florencki malarz i

rzeźbiarz XV wieku. Jego dzieła to między innymi: Dawid lub Pom

Michał Anioł Buonarotti to najwspanialszy i najbardziej wszechstronny artysta renesansowy. Był rzeźbiarzem, malarzem,

architektem i poetą. Jego prace to między innymi: ”Pieta watykańska”, ”Mojżesz”, „Dawid”

nik konny Colleoniego w Wenecji

Włoska rzeźba renesansowa

Rzeźbę renesansowa poprzedziła rzeźba gotycka, której głównym założeniem

artystycznym- we wszystkich krajach ówczesnej Europy- było wzbudzenie emocji poprzez

dążenie do maksymalnej ekspresji. We Włoszech na tendencje tę dodatkowo nakładały się cechy

klasyczne ze względu na oddziaływanie wzorców starożytnych . Dzięki tym źródłom inspiracji

powstają rzeźby urzekające harmonia kształtów . Często stosowanym przez rzeźbiarzy

surowcem jest- co charakterystyczne w tym kraju- marmur.

łoskie quattrocento to styl, w którym rzeźba porzuca gotycką ekspresję, aby skupić

się na pięknie formy . Sztuka średniowieczna ma charakter narracyjny; chodzi w niej o to , aby

opowiedzieć wiernym zdarzenia z biblii w celu podbudowania ich wiary. Ta funkcja zanika na

rzecz sztuki zapraszającej do oglądania i podziwiania, w której temat zostaje podporządkowany

formom wysuwającym się obecnie na pierwszy plan. W tym sensie sztuka średniowieczna jest o

wiele bardziej uduchowiona i transcendentalna. W Dalszym ciągu uprawia się twórczość o

tematyce religijnej , jednak za sprawa uczonych humanistów wprowadzone zostają również

tematy mitologiczne oraz alegoryczne , podobnie jak w malarstwie. Najwięcej uwagi poświęca

się w rzeźbie wyobrażeniom ludzi, akt zaś, zgodnie z neoplatońskim rozumieniem idealnego piękna, zostaje uznany za wzór

harmonii, jaka występuje w naturze. Humanizm i wynikający z niego antropocentryzm powodują, ze artysta z podziwem

odnosi się do istoty ludzkiej i jej osobistych zalet. To dlatego sztuka rzeźbiarska owego czasu tyle uwagi poświęca postaci

człowieka. Uprawi się w tym celu różne rodzaje rzeźby: mogą to być ołtarze, płaskorzeźby na drzwiach, posągi na

portrety, ambony, fontanny i posągi konne . Oprócz rzeźby religijnej rozkwita rzeźba dworska, która ma zdobić pałace,

jakie monarchowie monarchowie i szlachta wznoszą dla

Dla malarstwa największym wyzwaniem jest perspektywa, wyobrażenie trójwymiarowej przestrzeni, w której

postaci mogłyby poruszać się w sposób naturalny. Rzeźbiarze również dążą do przedstawiania postaci w przestrzeń i

grobne,

siebie w miastach.

trójwymiarowej, z zachowaniem harmonijnych proporcji brył , które składają się na dzieło rzeźbiarskie, niezależnie od

tego, czy przedstawiana jest jedna postać, czy tez złożona kompozycja, w której skład wchodzi wiele scen. Początkowo

rzeźby przeznaczone są do oglądania z jednej strony, od frontu, wkrótce jednak tworzy się je tak, aby mogły być

kontemplowane z wielu różnych punktów. Czynnikiem, który nobilituje sztukę, jest nowa pozycja artysty porzuca on

anonimowa pracownie, w której pracował w wiekach średnich, aby przeobrazić się w postać szanowana ze względy na swój

talent, co wzbogaca twórczość artystyczną o znamiona osobiste. Artyści uwalniają się z rygorów cechowych dzięki

mecenasom, którzy cięgle potrzebują ich usług.

W sztuce rzeźbiarskiej włoskiego cinquecenta środek ciężkości przenosi się z

Florencji do Rzymu, z dworu Medyceuszów na dwór papieski . Rzeźba

podąża tą samą drogą co malarstwo- delikatna harmonia quattrocenta

ustępuje miejsca patosowi. Z czasem staje się coraz bardziej manierystyczna.

Donatello

Pomnik konny Gattamelaty,

Dawid

Andrea della Robbia - Spedale degli Innocenti

Andrea del Verrocchio - uczeń Donatella. Florencki malarz i rzeźbiarz XV wieku. Jego

dzieła to między innymi: Dawid lub Pomnik konny Colleoniego w Wenecji

Przedstawiciele włoskiego renesansu :

Michał Anioł Buonarotti - rzeźbiarz, architekt, malarz, poeta. Urodzony w Caprese koło Arezzo, kształcił się w pracowni

Ghirlandaia , a potem w tzw. Ogrodzie Rzeżbiarzy na dworze Lorenza Medocci . Tam powstały jego młodzieńcze dzieła:

Faun i dla reliefy Walka Centaurów z Lapitami i Madonna przy schodach . Tam zetknął się z humanistami Szkoły

Platońskiej, studiował dzieła antyczne ze zbiorów medycejskich. Po śmierci swego pierwszego mecenasa Wawrzyńca

Wspaniałego rozpoczął samodzielne życie. Studiował dzieła antyczne i obserwował anatomię przeprowadzając w tajemnic

sekcje zwłok. Te dwa czynniki odtąd kształtowały jego świadomość artystyczną. Znajomość sztuki antycznej i zachwyt nad

pieknem ludzkiego ciała stapiał z wartościami duchowymi przedstawianych postaci, z przekazywaniem problemów życia

wewnętrznego człowieka. Dzięki tym walorom sztuka Buonarottiego jest w najszerszym znaczeniu tego słowa

humanistyczna , stawia go w rzędzie największych ludzi epoki.

Dzieła z kanonu:

Stworzona dla kościoła San Loren

Watykanie. Wykonana z marmuru, wys. 174 cm.

Kompozycja rzeźby zamyka się w ostrosłupie, któ

dłoń rozłożoną gestem poddania, do stopy Chrystusa. Z drugiej strony linię skosu wyznacza głowa

Chrystusa i stopa Marii ukryta pod szatą. Obfite fałdy rozłożystego plaszcza o bogatym modelu

kontrastują z gładkim i spokojnym w działaniu ciałem Chrystusa, a zarazem monumentalizują

dziewczęcą postać Marii. Dzieło jest antyczne i

chrześcijańskie zarazem. Subtelne wyidealizowne,

nie skażone bólem rysy Marii i doskonałe piękno

ciała Chrystusa dają nastrój skupienia, harmoni,

ieta watykańska (1497–1500)

zo w Rzymie, obecnie znajduje się w Bazylice Św. Piotra w

rego krawędzie biegną od głowy Marii przez

nku

klasycznego spokoju.

-Freski na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej wykonane na zlecenie pa

Juliusza II przedstawiają sceny ze Starego Testamentu

(m.in. stworzenie Adama, potop) (1508-1512)

-Fresk na zachodniej ścianie Kaplicy Sykstyńskiej

(1536–1541)

ostatecznego.

klepienie Kaplicy Sykstyńskiej (polecenie Juliusza II) Watykan

pieża

został zrealizowany na zamówienie papieża Pawła III. Jest to wyobrażenie sądu

Okowach, Rzym

ojżesz do nagrobka papieża Juliusza II , 1513-1516, wys. 235cm, Bazylika św. Piotra w

- Nagrobek Lorenzo de M

Lorenzo, Florencja

- Nagrobek Giuliano

Lorenzo, Florencja

agrobki Medyceuszy:

edici, marmur, Tomb of Lorenzo de' Medici 1524-31 Marble, 630 x 420 cm Sagrestia Nuova, San

de Medici, marmur, Tomb of Giuliano de' Medici 1526-33 Marble, 630 x 420 cm Sagrestia Nuova, San

Dawid, Florencja

Biblioteka Lauren

Pietà Rondanini, (nie skończona) 1552-64

lac na Kapitolu

ziana, 1530, Florencja

Marmur, wys. 195 cm Castello Sforzesco, Mediolan

LEONARDO DA VINCI - (1452-1519), włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor, teoretyk sztuki, filozof,

wszechstronny i najdoskonalszy przedstawiciel renesansu. Uczeń A. del Verrocchio we Florencji, od 1472 członek cechu

malarzy.

W pierwszym okresie florenckim (1472-1482/1483) ujawniły się techniczne zainteresowania Leonarda, których śladem są

rysunki przedstawiające maszyny, działa, bomby, machiny oblężnicze.

Okres mediolański (1483-1499) był związany z pracą na dworze Sforzów i początkowo koncentrował się wokół prac nad

posągiem konnym F. Sforzy, a także kopuły katedry oraz pałacu, zaowocował także portretem Damy z łasiczką (1483-1485).

Ponadto artysta namalował Madonnę w grocie , do ołtarza Bractwa Niepokalanego Poczęcia NMP w kościele św. Franciszka,

a także wykonał malowidło ścienne - słynną Ostatnią Wieczerzę (1495-1498) w refektarzu klasztoru przy Santa Maria delle

Grazie, dzieło inaugurujące epokę rozwiniętego renesansu w malarstwie włoskim.

Drugi okres florencki (1500-1506) przynosi trzy arcydzieła: karton do obrazu Święta Anna Samotrzeć , portret Mony

Lizy oraz karton do malowidła ściennego Bitwa pod Anghiari .

Drugi okres mediolański (1506-1513) wypełniły częściowo prace nad pomnikiem marszałka francuskiego Trivulzia (nie

zrealizowany). Malował także Ledę z Łabędziem (znaną z kopii). W latach 1513-1516 przebywał w Rzymie, korzystając z

opieki brata papieskiego G. Medici. Namalował wówczas szereg portretów.

W 1516 na zaproszenie Franciszka I wyjechał do Francji, gdzie zajął się głównie budową kanałów osuszających bagna nad

Loarą. Zmarł w Amboise 2 V 1519.

1, KALENDARIUM

1469 – Początek nauki u Verrocchia

1472-1476 – Pierwsze sygnowanie dzie

innych dzieł zagubionych, bądź z niepotwierdzona autentycznością,

1480 – Restaurator i rzeźbiarz w ogrodzie San Marco, św. Hieronim

1482 – Wyjazd do Mediolanu, umowa na Madonne w Grocie , praca nad posągiem Sforzy (zniszczony 1499)

1490 – zademonstrowanie makiety obroty siedmiu planet, Dama z Gronostajem (Kraków), podróże w celach n

technicznych w okolicach Mediolanu.

1495-1497 – Ostatnia wieczerza (Medio

1498-1500 – Starania Izabeli d’Este aby sprow

1503 – Zamówienie Signorii florenckiej na Bitwę pod Anghiari (wg proje

Aniołem, powstanie Ledy a także Mony Lisy.

1506-1510 – podróże między Mediolanem a F

1511 – Bachus (właściwie Jan Chrzciciel przemalowany przez dewotów w XVII wieku)

1517 – Wyjazd do Francji po śmierci protektora Juliana Medyceusza, zabranie ze sobą M

Chrzciciela (Luwr), goszczony u Franciszka I w Clos-Luce, liczne projekty techniczne.

2 maja 1519 – Śmierć Leonarda Da Vinci w Clos-Luce.

452 – Narodziny Leonarda – nieślubnego syna notariusza i służącej- w Vinci, w Toskanii

ło (rysunek pejzażu), namalowanie słynnego anioła w Chrzcie Chrystusa Verrocchia i

(Watykan), pokłon trzech króli (nieukończony)

aukowych i

lan)

adzić malarza do Mantui

kty Machiavellego), Rywalizacja z Michałem

lorencją, powstaie świętej Anny Samotrzeć.

ony Lisy i prawdziwego Jana

Leonardo udawał, że gardzi literaturą, przedstawiając się za razem jako „nowy Pitagoras” – w narysowanym

autoportr

ecie celowo się postarzył.

Prowadził dzienniki. Zach

anatomii, geologii, botaniki, hydrauliki itp.

Uważał się przede wszystkim za na

stawiał poezję.

Pisał tr

Był bez wątpienia homoseksualistą.

Równie dobrze posługiwał się lewą j

Miał wielu uczniów, zarówno swoich rówieśników jak i młodszych. Z częścią z nich chętnie podróżow

Najbardziej uzdolnionymi byli : Solario i Boltraffio, Cesare de Sesto.

owane zostało ponad 5 000 stron z opisami barań i projektów w dziedzinach optyki,

ukowca, dopiero potem za malarza, architekta i rzeźbiarza, a w ostatnim rzędzie

aktat o malarstwie lecz nie ukończył go.

ak i prawą ręką, opanował umiejętność pisma zwierciadlanego.

ał.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: