List(1).doc

List „Do matki” Juliusza Słowackiego
Słowacki był bardzo silnie uczuciowo i emocjonalnie związany ze swoją matką. Dał temu wyraz w wielu utworach poetyckich. Pisywał też do niej piękne i czułe listy. Była jego powierniczką i przyjaciółką.

W utworze "Do Matki" podmiot liryczny możemy utożsamiać z samym poetą, dzięki informacjom biograficznym i listom Słowackiego. Wiersz jest przykładem liryki zwrotu do adresata. Poeta zwraca się w tym utworze do matki. Wie, że będzie cierpieć, widząc emigrantów powracających do kraju:
"Kląć będziesz, że tak twarda była na mnie zbroja
I tak wielkie wytrwanie w zamiarach szalonych".
Swoją postawę Słowacki metaforycznie określa jako "twardą zbroję". Epitet "twarda" oznacza stanowczość i niezmienność postanowień. Swoje zamiary natomiast określa epitetem "szalone". Dlaczego poeta nie wraca, mimo, iż wie, że by matce "wróceniem lat przysporzył"? Pisze:
"Mów (...)
Że syn twój na sztandarach jak pies się położył,
I choć wołasz, nie idzie - oczy tylko zwraca".
Słowacki porównuje siebie do psa, który jest do końca oddany swemu panu. Poeta gotowy jest oddać życie za wartości wypisane na narodowych sztandarach.
Zwraca oczy ku matce, ponieważ "więcej nic nie może".
"Lecz woli konający - nie iść na obrożę,
Lecz woli zamiast hańby - choć czarę rozpaczy."
Syn mówi o sobie, że jest konający - cierpi nie mogąc widzieć matki i żyjąc z dala od kraju, woli jednak to, niż "iść na obrożę". Ma bowiem świadomość, że przebywając w kraju, w niewoli zostanie skazany na "hańbę" : nie będzie mógł swobodnie pisać, mówić co myśli, utraci niezależność. W ostatniej strofie syn prosi swoją "piastunkę" o przebaczenie:
"Przebacz... bo gdyby nie to, że opuścić Boga
Trzeba by - toby ciebie pewno nie opuścił".
Nigdy by od niej nie odszedł, gdyby nie to, że bycie z nią w kraju, gdzie nie ma wolności, byłoby jednoznaczne z opuszczeniem Boga i wartości, które On reprezentuje.
Wiersz Słowackiego to rozpaczliwa prośba do matki o przebaczenie, wyznanie synowskiego przywiązania i wielkiej miłości do swojej rodzicielki. Pamiętajmy, że poeta przebywał poza ojczyzną, matka jego była daleko, a tęsknota, która ich dręczyła, była powodem tak bardzo emocjonujących wyznań. Autor i zarazem podmiot liryczny wiersza jest przygotowany na śmierć, przenika go smutek, cierpi, ale nic nie może zrobić. Może jedynie tym krótkim, lecz pełnym namiętności wierszem wyrazić swój żal i miłość.