Teoria potrzeb i konsumpcji http://otior.w.interia.pl
1.1 Definicje zachowań konsumpcyjnych.
1.2 Elementy zachowań konsumpcyjnych (hierarchizacja potrzeb, wybór sposobów oraz środków zaspokajania potrzeb /konsumpcja/)
1.3 Cechy zachowań konsumpcyjnych (racjonalność, zmienność).
1.4 Potrzeby (rodzaje, cechy) i preferencje.
1.5 Podmioty zachowań konsumpcyjnych.
2.1. Ekonomiczne czynniki wpływające na potrzeby i konsumpcję (zamożność, ceny,
podaż, inflacja, polityka podatkowa).
- elementy i wyróżniki zamożności
- subiektywne oraz obiektywne wyznaczniki zamożności
- hipotezy dochodów stałych, względnych orz bezwzględnych
- wpływ dochodów na zachowania konsumpcyjne
- wpływ oszczędności oraz kredytów konsumpcyjnych na decyzje konsumpcyjne
- poziom oraz zmiany cen a zachowania konsumpcyjne
- zachowania konsumpcyjne a inflacja
2.2. Demograficzno – społeczne determinanty potrzeb i konsumpcji.
- wpływ zmiennych demograficznych na zachowania konsumpcyjne (wiek, płeć, wielkość i struktura gospodarstwa domowego, cykl życia rodziny)
- proces zaspokajania potrzeb konsumpcyjnych a poziom wykształcenia, przynależność do grupy społeczno – zawodowej, miejsce zamieszkania
- segmentacja psychograficzna
3.1. Procesy aktywizujące (pobudzające) – motywy (motyw upodobnienia się oraz motyw wyróżnienia się), emocje, postawy.
3.2. Procesy kognitywne (poznawcze) – proces gromadzenia oraz przetwarzania informacji
- źródła informacji o produkcie
4.1. Charakterystyka zwyczajowych, rutynowych zachowań.
4.2. Zakupy impulsywne.
4.3. Podejmowanie nowych decyzji.
4.4. Zakupy przymusowe (nałogowe)
5.1. Wybory pomiędzy konsumpcją a oszczędnościami.
5.2. Kierunki zmian realizacji potrzeb konsumpcyjnych.
5.3. Specyfika zachowań nabywczych konsumentów.
5.4. Proces zadłużania się konsumentów
- psychospołeczne przyczyny nadmiernego zadłużenia
6.1. Zmiana czynników zewnętrznych.
6.2. Zmiany w strukturze rzeczowej spożycia oraz formach zaspokajania potrzeb.
6.3. Wybór miejsc sprzedaży.
6.4. Wpływ reklamy na podejmowanie decyzji nabywczych.
7.1. Zanieczyszczenie środowiska naturalnego a indywidualne poczucie zagrożenia.
7.2. Proekologiczne zachowania konsumentów.
7.3. Formy uczestnictwa konsumentów w ochronie środowiska.
7.4. Perspektywy proekologicznego stylu życia w Polsce.
8.1. Aspiracje a potrzeby i konsumpcja.
8.2. Przedmiot aspiracji.
8.3. Metody badania aspiracji.
8.4. Wpływ zmiennych społecznych na kształtowanie się aspiracji.
8.5. Poziom zamożności a kształtowanie się aspiracji.
9.1. Źródła informacji oraz cel badań potrzeb i konsumpcji.
9.2. Klasyfikacje źródeł informacji.
9.3. Mikroekonomiczne metody badań zachowań konsumpcyjnych.
Literatura obowiązkowa:
Zachowania konsumpcyjne:
- zachowania ostatniego spożywcy materialnych i niematerialnych dóbr, a więc także zachowanie chodzących do kościoła, wyborców, pacjentów itd.
- zachowania, które w sposób bezpośredni prowadzą, towarzyszą lub stanowią akt zaspokajania potrzeb bytowych.
- spójna całość czynności, działań, postępowań związanych z dokonywaniem wyborów w procesie potrzeb konsumpcyjnych w określonych warunkach społeczno – ekonomiczno – kulturowych. Początkuje je gromadzenie środków na konsumpcję, a jego rezultatem końcowym jest spożywanie zdobytych przedmiotów spożycia.
- nieustanny proces przekształcania środków będących w dyspozycji konsumenta (gospodarstwa domowego), a więc siły roboczej i czasu członków gospodarstw domowych w sposób bezpośredni lub pośredni (poprzez zdobywanie pieniędzy i zakup dóbr i usług) na przedmioty spożycia służące zaspokajaniu potrzeb konsumpcyjnych.
Elementy zachowań konsumentów.
Źródła gromadzenia środków na konsumpcję.
Potrzeba – stan braku czegoś
- pożądania najrozmaitszych wartości użytkowych
- wszelkie wymagania organizmu, wrodzone lub nabyte, wywołujące poczucie braku czegoś i zmuszające do działania
Hierarchia potrzeb A.H. Mysłowa:
- potrzeby fizjologiczne
- potrzeby bezpieczeństwa
- potrzeby przynależności i miłości
- potrzeby szacunku i uznania
- potrzeby samorealizacji
Klasyfikacja potrzeb:
- potrzeby podstawowe
- potrzeby wyższego rzędu
Cechy potrzeb:
- komplementarność
- substytucyjność
- odnawialność potrzeb
- ograniczoność co do zakresu
- nieograniczoność co do sposobu realizacji
- zmienność
Preferencje – subiektywne oceny, którymi kierują się jednostki dokonujące aktów wyboru.
- rodzinne – wybór jest nie tylko wyrazem gustów i upodobań jednostki, ile potrzeb całej rodziny
- autonomiczne (dominujące) – w przypadku wyraźnej przewagi gustów i upodobań jednego z członków rodziny, wpływających na zaspokojenie potrzeb pozostałych członków rodziny
- synkretyczne – będące wynikiem wspólnie dokonywanych wyborów
Podmioty zachowań konsumpcyjnych.
Nabywcy indywidualni:
- osoby fizyczne – klient indywidualny
- gospodarstwo domowe – jedna lub więcej osób mieszkających oraz gospodarujących wspólnie (łączących część lub całość dochodów, angażując własną siłę roboczą) w celu zaspokojenia potrzeb swoich członków.
Nabywcy instytucjonalni:
- producenci
- hurtownicy
- detaliści
- administracja państwowa
- organizacje niedochodowe
Racjonalność klientów (racjonalność wyborów związanych z zakupem dóbr i usług) – dokonywanie wyborów zgodnie z zasadą maksymalizacji użyteczności w określonych warunkach (np. dysponując określonym dochodem).
Klient zachowuje się racjonalnie, gdy preferuje x nad y tj. przypisuje każdej parze dóbr relację preferencji (jedno z dóbr jest przez niego preferowane bardziej) bądź relację indyferencji (oba dobra są dla niego tak samo dobre).
Racjonalność klienta polega nie tyle na konsekwencji wyboru spośród całego zbioru możliwych teoretycznie przypadków, lecz na wewnętrznie zgodnych wyborach w bliskim sąsiedztwie wyboru rzeczywiście realizowanego – hipoteza ujawnionych preferencji.
Model procesu postępowania konsumenta na rynku.
Proces decyzyjny Czynniki determinujące
proces decyzyjny
Postawy pierwotne
Stymulanty Postawy zmodyfikowane Reakcje
Otoczenie
Stymulanty – nowe wydarzenia, informacje, osobiste doświadczenia.
Postawy pierwotne – rzeczywisty zestaw postaw, oczekiwań, zwyczajów, motywów.
Otoczenie i jego percepcja – ekonomiczna sytuacja jednostki, jej „terms of trade”.
...
Koteciek