TEMAT: Budowa i zastosowanie mikroskopu.
ZAKRES TREŚCI:
Poznanie budowy i zastosowania mikroskopu oraz zasad przeprowadzania prostych obserwacji mikroskopowych.
CELE OPERACYJNE:
1.Wiadomości
A. Zapamiętanie
Uczeń:
- zna mechaniczne i optyczne części mikroskopu,
- zna wzór na powiększenie obrazu w mikroskopie,
- wie, że obraz w mikroskopie jest odwrócony i powiększony,
- zna zasady prowadzenia obserwacji mikroskopowych.
- uzasadnia potrzebę wykorzystania przyrządów optycznych do prowadzenia obserwacji małych obiektów przyrodniczych.
2. Umiejętności
Uczeń potrafi:
- prawidłowo nazwać i rozpoznać elementy budowy mikroskopu,
- obliczyć powiększenie obrazu w mikroskopie,
- posługiwać się mikroskopem,
- sporządzić prosty preparat mikroskopowy,
- wykonać rysunek na podstawie przeprowadzonej obserwacji.
- wdrażanie nawyku stosowania przyrządów w obserwacji,
- kształtowanie postawy obserwatora przyrody,
- wyrabianie nawyków: dokładności i dbałości o porządek na swoim miejscu pracy i odpowiedzialności za powierzone przyrządy.
- laboratoryjna,
- obserwacja,
- pokaz,
- słowne: pogadanka, praca z podręcznikiem.
- grupowa i indywidualna.
- lupy, mikroskopy, przyrządy do mikroskopowania,
- przedmioty obserwacji: ziemniak, cukier, sól, nadmanganian potasu.
Faza wprowadzająca:
- Wymień przyrządy służące do obserwacji przyrodniczych.
- Które z tych przyrządów wybierzesz do obserwacji obiektów bardzo małych?
Faza realizacyjna:
- Nauczyciel prezentuje budowę mikroskopu z podziałem na części optyczne i mechaniczne i wyjaśnia ich znaczenie.
- Uczniowie posługując się schematem budowy mikroskopu zamieszczonym w podręczniku [16], wyszukują wymienione części na swoich mikroskopach.
- Uczniowie wpisują nazwy wyszukanych części z podziałem na części optyczne i mechaniczne wg schematu:
Mikroskop
Części optyczne Części mechaniczne
………………… …………………….
Ćwiczenie 1.
Odczytywanie powiększenia obrazu
- Uczniowie odszukują na obiektywie i okularze wielkości powiększenia.
- Podanie wzoru na powiększenie obrazu.
Powiększenie obiektywu x powiększenie okularu
= powiększenie obiektu
- Uczniowie obliczają powiększenie obrazu na swoich mikroskopach.
Powiększenie okularu …………………
Powiększenie obiektywu ………………
Powiększenie obrazu ………………….
- Wyszukanie największego i najmniejszego powiększenia obrazu przez uczniów na swoich mikroskopach.
- Informacja nauczyciela, że zawsze zaczynamy obserwację obiektu od najmniejszego powiększenia, uczniowie nastawiają mikroskopy na najmniejsze powiększenie.
- Rozdanie kartek z instrukcją zawierającą zasady obserwacji mikroskopowej [4.2.].
- Jeden z uczniów odczytuje instrukcję.
Ćwiczenie 2.
Przygotowanie mikroskopu do pracy.
- Uczniowie zgodnie z instrukcją przygotowują mikroskop do pracy.
- Sprawdzenie przez nauczyciela, czy wszystkie czynności zostały wykonane prawidłowo, a w szczególności, czy pole widzenia jest jasne i równomiernie oświetlone.
Ćwiczenie 3.
Porównanie przedmiotu obserwacji z jego obrazem widzianym
w przyrządzie optycznym.
- Uczniowie rysują na szkiełku podstawowym małą strzałkę i obserwują ją za pomocą lupy.
- Porównują strzałkę z jej obrazem, wskazują podobieństwa i różnice.
- Uczniowie przystępują do obserwacji „strzałki” przy pomocy mikroskopu na podstawie instrukcji oraz wskazówek nauczyciela.
- Porównanie obrazów przedmiotu obserwowanego za pośrednictwem lupy i mikroskopu.
- Sformułowanie i zapisanie wniosków:
Obraz uzyskany przy pomocy lupy jest powiększony, prosty, a obraz w mikroskopie jest powiększony, odwrócony.
Wymiary obrazu przedmiotu obserwowanego przy pomocy mikroskopu są większe niż wymiary obrazu tego samego przedmiotu obserwowanego za pośrednictwem lupy.
Ćwiczenie 4.
Obserwacja soli, cukru i nadmanganianu potasu.
Sformułowanie celu i zadania obserwacji:
- Uczniowie nabywają wprawy w obsłudze mikroskopowej realizując zadanie uzyskania właściwej ostrości obrazu obserwowanej substancji.
- Dostrzegają zależność między grubością obserwowanego przedmiotu a ostrością i wyrazistością obrazu tego przedmiotu w mikroskopie.
- Formułują ustne wnioski o swoich spostrzeżeniach dokonanych w trakcie obserwacji.
Ćwiczenie 5.
Obserwacja ziaren skrobi z miękiszu ziemniaka.
- Wykonanie przez uczniów preparatów mikroskopowych na podstawie instrukcji nauczyciela.
- Obserwacja ziaren skrobi przez uczniów.
- Wykonanie rysunku obserwowanego obiektu na podstawie reguł [4.3.] zapisanych przez nauczyciela na tablicy.
uczniów rysunków.
Faza podsumowująca:
Grupa I – opis budowy mikroskopu.
Grupa II - zasady mikroskopowania.
Grupa III- jak sporządzić preparat mikroskopowy?
Grupa IV - jak przygotować prawidłowy rysunek?
Na podstawie wypowiedzi uczniów nauczyciel ocenia stopień przyswojenia wiadomości.
Znaczenie wyrazów:
1 – może być……….… i makrometryczna,
2 – część optyczna mikroskopu w górnej części tubusu,
3 – szkiełko służące do przykrycia preparatu,
4 – w mikroskopie jest odwrócony i powiększony,
5 – część mikroskopu , na której umieszcza się preparat,
6 – służy do nastawienia światła w mikroskopie,
7 – część optyczna mikroskopu w dolnej części tubusu,
8 – urządzenie ułatwiające zmianę obiektywów,
9 – najważniejsze części mikroskopu.
Rozwiązanie krzyżówki:
1 – mikrometryczna, 2 – obiektyw, 3 – nakrywkowe, 4 – obraz, 5 – stolik,
6 – lusterko, 7 – okular, 8 – rewolwer, 9 – optyczne.
Opracowała: Elżbieta Matysek
Przejdź do strony scenariusze ...