Ka�dy cz�owiek wykorzystuje w swoim �yciu r�ne formy energii. I nie chodzi tu tylko o przemys� czy transporty , ale przede wszystkim o najprostsze czynno�ci z �ycia codziennego, w kt�rych wykorzystujemy np. energi� elektryczn� czy te� energi� ciepln�. Jak do tej pory g��wnymi �r�d�ami energii s� tzw. �r�d�a nieodnawialne. Chodzi tutaj o w�giel kamienny, w�giel brunatny, rop� naftow� i gaz ziemny. Jednak wszyscy zdaj� sobie spraw� z tego, �e przy tak intensywnym eksploatowaniu tych �r�de� jak to ma miejsce obecnie w niedalekiej przysz�o�ci grozi� nam b�dzie ca�kowite ich wyczerpanie. Jednak jest to tylko jeden z kilku powod�w do poszukiwania innych �r�de� energii. Wa�ny jest r�wnie� wp�yw proces�w produkcji energii z paliw kopalnych na �rodowisko naturalne. Jednym z przyk�ad�w mo�e by� zwi�kszona koncentracja w atmosferze dwutlenku w�gla. Jest to gaz, kt�ry mo�e wp�ywa� na cz�owieka w spos�b bezpo�redni powoduj�c np. zaburzenia koncentracji i upo�ledzenie sprawno�ci umys�owej. Gaz ten nale�y do tzw. gaz�w cieplarnianych, czyli wywo�uj�cych efekt cieplarniany prowadz�cy do ocieplenia klimatu. Alternatywne �r�d�o energii - rodzaj pozyskiwania energii niezale�ny od du�ych, instytucjonalnych dostawc�w. Energia ta wykorzystywana jest do zasilania zak�ad�w, miast, cz�sto wytwarzana przez gospodarstwa domowe, b�d�ce jej konsumentami. S� to przede wszystkim: *Energia geotermalna- jeden z rodzaj�w odnawialnych �r�de� energii. Polega na wykorzystywaniu cieplnej energii wn�trza Ziemi, szczeg�lnie w obszarach dzia�alno�ci wulkanicznej i sejsmicznej. *Energia wodna- wykorzystywana gospodarczo energia mechaniczna p�yn�cej wody. Wsp�cze�nie energi� wodn� zazwyczaj przetwarza si� na energi� elektryczn� (hydroenergetyka, cz�sto oparta na spi�trzeniach uzyskanych dzi�ki zaporom wodnym). Mo�na j� tak�e wykorzystywa� bezpo�rednio do nap�du maszyn � istnieje wiele rozwi�za�, w kt�rych p�yn�ca woda nap�dza turbin� lub ko�o wodne. *Energia s�oneczna- Elektrownie s�oneczne (helioelektrownie) mog� opiera� si� na r�nych, wy�ej opisanych procesach konwersji energii. Mo�na tego dokona�: * bezpo�rednio w ogniwie fotowoltaicznym, * po�rednio przetwarzaj�c promieniowanie s�oneczne na ciep�o, a ciep�o na energi� elektryczn�, o CRS (ang. Central Receiver System) polega na odbiciu promieni s�onecznych z du�ego obszaru i skierowaniu ich w jeden centralnie umieszczony punkt, gdzie mo�na osi�gn�� bardzo wysok� temperatur�. Na tej samej zasadzie dzia�aj� piece s�oneczne, o DSS (ang. Distributed Solar System) tu promienie s� kierowane (najcz�ciej za pomoc� kolektor�w parabolicznych) na rur�, w kt�rej p�ynie czynnik (najcz�ciej olej o ma�ej lepko�ci i du�ej pojemno�ci cieplnej). Czynnik przep�ywaj�c przez wiele kolektor�w osi�ga do�� wysok�, cho� du�o ni�sz� (poni�ej 400 �C) ni� w systemach CRS, temperatur�, o Wie�a s�oneczna to bardzo wysoki komin s�oneczny, w kt�rym energi� ruchu powietrza przekszta�ca si� na energi� elektryczn� za pomoc� turbiny wiatrowej po��czonej z generatorem. W trakcie realizacji (2005 r.) jest projekt, w kt�rym wysoko�� wie�y wyniesie 1000 m. *Energia wiatru- jest jednym z odnawialnych �r�de� energii. Wsp�cze�nie stosowane turbiny wiatrowe przekszta�caj� j� na energi� mechaniczn�, kt�ra dalej zamieniana jest na elektryczn�. *Biomasa-poprzez fotosyntez� energia s�oneczna jest akumulowana w biomasie, pocz�tkowo organizm�w ro�linnych, p�niej w �a�cuchu pokarmowym tak�e zwierz�cych. Energi� zawart� w biomasie mo�na wykorzysta� dla cel�w cz�owieka. Polega to na przetwarzaniu na inne formy energii poprzez spalanie biomasy lub spalanie produkt�w jej rozk�adu. *Biogas-gaz palny, produkt fermentacji anaerobowej zwi�zk�w pochodzenia organicznego (np. �cieki, m.in. �cieki cukrownicze, odpady komunalne, odchody zwierz�ce, gnojowica, odpady przemys�u rolno-spo�ywczego, biomasa),Biogaz ma szerokie zastosowanie: wykorzystuje si� go g��wnie w Indiach, Chinach, Szwajcarii, Francji, Niemczech i USA jako paliwo dla generator�w pr�du elektrycznego (ze 100m3 biogazu mo�na wyprodukowa� oko�o 540-600 kWh energii elektrycznej), jako �r�d�o energii do ogrzewania wody, a po oczyszczeniu i spr�eniu jako paliwo do nap�du silnik�w Konwencjonalne �r�d�o energii- to wszelkie �r�d�a energii, kt�re nie odnawiaj� si� w kr�tkim okresie. Ich wykorzystanie jest znacznie szybsze ni� uzupe�nianie zasob�w. Ich przeciwie�stwem s� odnawialne �r�d�a energii. �r�d�ami nieodnawialnymi s� przede wszystkim paliwa kopalne: uran, w�giel kamienny, w�giel brunatny, torf, ropa naftowa i gaz ziemny. Trudno jednoznacznie zaliczy� energi� j�drow� i termoj�drow� do �r�de� odnawialnych b�d� nieodnawialnych. Ilo�ci uranu i toru na Ziemi s� coraz mniejsze - wi�kszo�� jednak znajduje si� w r�nych ska�ach w bardzo niskich st�eniach - a jedynie nieliczne z�o�a o relatywnie du�ym ich st�eniu s� dzi� wykorzystywane. Jeszcze wi�ksze s� ilo�ci dost�pnego deuteru - w tym wypadku jednak wyst�puj�cego w do�� wysokich st�eniach w wodzie oceanicznej. Zasoby te, jakkolwiek du�e by by�y, nie podlegaj� jednak samoistnej odnowie. Nieodnawialne �r�d�a energii pod postaci� paliw kopalnych s� podstawowym �r�d�em energii dla przemys�u, energetyki, transportu i gospodarstw domowych. W zwi�zku z alarmuj�cymi doniesieniami na temat wyczerpywania si� zasob�w paliw kopalnych , wiele pa�stw promuje wykorzystanie odnawialnych �r�de� energii. Do nieodnawialnych �r�de� energii zaliczamy r�wnie�: - Rudy metali (cynk, �elazo,o��w) - z�oto, srebro, platyna - surowce wykorzystywane w przemy�le chemicznym i rolniczym (wapienie, sole potasu, sole azotu, sole fosforu, s�l kamienna) - Zasoby mineralne w tym surowce budowlane (�wir, piasek, gips, marmur, piaskowiec, kamie� budowlany) Zasoby nieodnawialne mo�na podzieli� na mo�liwe do odzyskania (recyrkulacja) i niemo�liwe do odzyskania Konwencjonalne �r�d�a energii to takie, kt�re cz�owiek wykorzystuje od setek lat do wytworzenia energii elektrycznej i cieplnej. Energia jest niezb�dna dla zaspokojenia wielu podstawowych potrzeb. Musimy z rozwaga decydowa�, z jakich �r�de� b�dziemy korzysta� w przesz�o�ci. Od dokonanego dzisiaj wyboru b�dzie zale�a� wygl�d �rodowiska. Kraje rozwini�te ( Europa zachodnia, Kanada, USA i Japonia) produkuj� energie g��wnie z paliw kopalnych: w�gla, ropy i gazu ziemnego. Pobieranie energii konwencjonalne jest jednak tragiczne w skutkach dla �rodowiska. Spalanie w�gla powoduje ogromne zanieczyszczenie , wydobycie 3 mln ton w�gla spalanych rocznie w elektrowni o mocy 1000 MW powoduje �rednio �mier� 3 g�rnik�w pod ziemi�, a podczas jego transportu r�wnie� zdarzaj� si� wypadki �miertelne. Wed�ug danych zebranych w r�nych krajach szacuje si�, �e typowa elektrownia w�glowa o mocy 1000 MW powoduje przedwczesn� �mier� 100-500 os�b rocznie. Kwa�ne deszcze. Realne jest tez zagro�enie awariami w elektrowniach. W krajach biednych g��wnym �r�d�em energii w gospodarstwach domowych jest spalanie drewna, ropy naftowej u�ywa si� w przemy�le i transporcie. To tak�e prowadzi do degradacji �rodowiska, zw�aszcza niszczenia las�w i erozji gleb. Bez ropy zamar�by wszelki ruch na ziemi, jednak�e kiedy wycieka ona do morza, potrafi unicestwi� �ycie na ogromnych obszarach obszarach, jej spalanie ma szkodliwy wp�yw na atmosfer�. Praca na platformach jest te� bardzo niebezpieczna dla �ycia i zdrowia robotnik�w. Korzy�ci p�yn�ce z alternatywnych �r�de� energii Ekonomiczno-spo�eczne: 1. �r�d�a te s� niewyczerpalne i ta�sze; 2. uniezale�niaj� pa�stwo od obcych �r�de� energii; 3. daj� nowe stanowiska pracy na terenach rolniczych; 4. daj� mo�liwo�� wykorzystania nieu�ytk�w; 5. stwarzaj� konkurencje dla konwencjonalnych producent�w energii; 6. wykorzystuj� nadwy�ki produkcyjne z rolnictwa. ekologiczne: 1. redukcja wielko�ci emitowanych zanieczyszcze� do atmosfery; 2. mniejsza ilo�� produkowanych odpad�w; 3. obni�enie produkcji gaz�w cieplarnianych. zdrowotne: 1. zmniejszenie ilo�ci zanieczyszcze� daje mniejsz� zachorowalno��.
Dominikanczyk