Ekonomia – jest nauką o gospodarowaniu

Rynek jest to ogół transakcji kupna i sprzedaży

Mikroekonomia – gospodarka na szczeblu pojedyńcczym

Makroekonomia-gospodarowanie na szczeblu organizacji złożonych (państwo)

Popyt-zapotrzebowanie zgłaszane przez konsumentów po różnych cenach (w danym momencie)

Podażoferta proponowana przez przedsiębiorców po róznych cenach(w danym momencie

Prawo popytu mówi o tym, iż wzrost ceny powoduje spadek ilości popytu (ceratis paribus)

Zmiana ceny à zmiany ilości popytu

Zmiana czynników pozacenowych   à   Zmiana popytu

Czynniki pozacenowe wpływające na popyt.

-           Dochody

-           Liczba konsumentów

-           Ceny substytutów i dóbr komplementarnych

-           Przewidywanie cen w przyszłości

-           Gust i preferencje

Prawo podaży – mówi o tym, iż wzrost ceny powoduje wzrost ilości podaży (ceteris paribus)

Zmiana ceny powoduje zmianę ilości podaży

Subwencja – Przeciwieństwo podatku

Czynniki pozacenowe wpływające na podaż (producentów)

-           podatki i substydja

-           ceny czyników produkcji (maszyny)

-           technologia

-           liczba producentów i sprzedawców

-           przewidywanie cen w przyszłosci

Zmiana czynników pozacenowych à zmiana podaży

Równowaga rynkowa

Mechanizm rynkowy-działania przedsiębiorstw i konsumentów doprowadzające do równowagi rynkowej.

Nadmiar

Niedobór

Spadek popytu przy stałej podaży powoduje na rynku spadek ceny równowagi i spadek ilości równowagi.

Wzrost popytu przy stałej podaży powoduje na rynku wzrost ceny równowagi, wzrost ilości równowagi.

Wzrost podaży przy stałym popycie powoduje na rynku spadek ceny równowagi, a wzrost ilości równowagi.

Spadek podaży przy stałym popycie powoduje na rynku wzrost ceny równowagi, a spadek ilości równowagi.

Elastyczność popytu i podaży

                               % Δ QD

Wzór elastyczności cenowej     Ep= -------       <= 0

                                % Δ P

Elastyczność cenowa popytu informuje o tym, o ile procent zmieni się ilość popytu, jeżeli cena zmieni się o 1 procent.

Ep=-2    1%↑ P=> 2%↓ Q    Ep=-1/4   1%↑ P=> ¼%↓

Metoda pionowa [Ep] = a/b   [Ep] = c/d   Trzeba pamiętać o „-„

Np. ( p1=1000 p2=800 q1=300 q2=500 

Ep=200/800/-200/1800=1/4*(-9/1)=-9/4

1%↓P=>9/4%↑Q

przykład 2.. Ep= - 2 1%↓Q=>2%↑Q

Im Ep jest mniejsze tym większa elastycznośc

Elastyczność dla ceny równej 200

Ep = 0 à popyt doskonale sztywny

Ep e (0;-1) à popyt sztywny

Ep e (-1; - niesk) à popyt elastyczny

Ep= - niesko. à doskonale elastyczny

Dla ceny bardziej elastyczna jest D2

Dla ilości bardziej Elastyczna jest D1

Z dwóch krzywych popytu dla każdej ceny bardziej elastyczna jest ta która niżej przecina oś rzędnych

Z dwóch krzyw. P. bardziej elastyczna dla każdej ilości jest ta która dalej przecina oś rzędnych.

1 – bardziej elastyczna i dla ilości i dla ceny

Przychody

przychódd całkowity   PC=P*Q

                    Δ PC

przychódd marginalny  PM= ----

                    Δ Q

Przychód marginalny informuje o tym, o ile zmienił się przychód całkowity na skutek zmiany ilości o 1 jednostkę.

P           Q         PC          PM

10          1         10          10

  9          2         18           8

  8          3         24           6

  7          4         28           4

  6          5         30           2

________________________/

  5          6         30           0

  4          7         28          -2

  3          8         24          -4

  2          9         18          -6

  1         10         10          -8

E – elastyczny (popyt)

Sz – sztuczny  (popyt)

E--P↓=>PC↑ ^ PM>0

Sz->P↓=>PC↑ ^ PM>0

-1->P↓=>PC const max ΔPM=0

                                             % Δ Q

Wzór elastyczności dochodowej popytu EDp= -------

                                             % Δ DP

DP – dochód pieniężny.

Elastyczność dochodowa popytu informuje o tyn, o ile % zmieni się popyt jeżeli dochody konsumentów zmienią się o 1%.

Dobra dzielimy na: normalne i podrzędne 

                EDP>0                   EDP<0

               /    \

       podstawowe   luksusowe

      1>EDP>0          EDP>1

Dobra normalne – to takie dobra, dla których wzrost dochodu powoduje wzrost konsumpcji (spadek dochodów wywoła spadek konsumpcji).

Dobra podrzędne to dobra, dla których wzrost dochodu powoduje spadek konsumpcji (spadek dochodów wywoła wzrost konsumpcji).

Dobra normalne dzielą się na dobra podstawowe i luksusowe. Dobra podst. to takie dobra dla których stałe przyrosty dochodów wywołują coraz mniejsze przyrosty konsumpcji. Dla dóbr luks. stałe przyrosty dochodów powodują coraz większe przyrosty konsumpcji.

EDP=2                          EDP=1/2

1%↑DP =>2%↑Q        2%↑DP=>1%↑Q lub 1%↑DP=>1/2%↑Q

1%↓DP=>2%↓Q         2%↓DP=>1%↓Q lub 1%↓DP=>1/2%↓Q

EDP=-4

1%↑DP=>4%↓Q     i   1%↓DP=>4%↑Q

          % ΔQx

Elastyczność mieszana popytu  Em=---------

                                                             % ΔPy

informuje o tym o ile % zmieni się popyt na jedno dobro jeżeli cena drugiego dobra zmieni się o 1%

Dla substytutów à Em>0

Dla komplementarnych à Em<0

N à Em=0

Em=3                               Em=-2

1%↑Pyà3%↑Qx             1%↑Pyà2%↓Qx

1%↓Pyà3%↓Qx             1%↓Pyà2%↑Qx

Elastyczność cenowa podaży – informuje o tym o ile procent zmieni się ilość podaży jeżeli cena danego dobra zmieni się o 1 procent.

       %ΔQs

Es= --------   >=0

       %ΔP

Es=5

1%↑Pà5%↑Qs

1%↓Pà5%↓Qs

Analiza zachowań producenta- Zakładamy iż do procesu produkcji używamy dwóch czyników praca i kapitał w krótkim okresie zmieniamy wielkość produkcji zmieniając tylko czynnik pracy przy stałym poziomie kapitału w długim okresie możemy zmienić produkcje zmieniając zarówno czynnik pracy jak i czynnik kapitału

Funkacja produkcji w krótkim okresie=jednoczynikowa funkcja produkcji    Założenia

1.Jeden czynnik stały(kapitał) 2.Jeden czynnik zmienny(praca) 3.Kapitał i prace można łączyć w różnych proporcjach 4 Produkt jednorodny 5. technologia jest stała

Produkt przeciętny pracy: PPL = Q/L : informuje o tym jaka ilość produkcji przypada na jedną jednostkę czynnika pracy(1 pracownik)W analizie geometrycznej produkt przeciętnypracy jest nachyleniem odcinkałączącego początek układu współrzę. Z punktem leżącym na wykresie produktu całkowitego.

Produkt marginalny pracy PML= ΔQ/ΔL : jest to zmiana produktu całkowitego wywołana zmianą zatrudnienia czynnika pracy o jedną jednostkę.Produkt marginalny pracy jest pochodną produktu całkowitego

Etapy : 1)PPL ↑ 2) PML>PPL 3) PPL>=PKL>=0 4)PML<0

Dla producenta dążącego do maksymalizcji zysku efektywny jest etap 3

Prawo malejących przychodów = prawo nieproporcjonalnych przychodów = prawo malejącego produktu marginalnego – Prawo to mówi iż zwiększenie nakładów czynnika zmiennego o kolejne jednostki przy pozostałych czynnikach stałych od pewnego momentu zacznie potrzebowac coraz mniejsze przyrosty produkcji

Funkcja produkcji o długim okresie = dwuczynnikowa funkcja produkcji

Graficzną ilustracją dwuczynikową funcji produkcji jest izokwanta która przedstawia takie kombinacje ilości kapitału i pracy które połączone ze sobą dadzą jednakową wielkość produkcji

Marginalna stopa techniczej substytucji MSTS=ΔK/ΔL=PML/PMk

↓ infor. o zdolności zastępowania jednego czynnika produkcji drugim. MSTS infor. o tym z ilu jednostek kapitału może zrezygnować producent zatrudniając dodatkową jednostkę czynnika pracy przy załorzeni iż wielkość produkcji nie ulega zmianie

Prawo malejącej marginalnej stopy technicznej substytucji – mówi o tym,iż zwiększając nakład czynnika pracy o kolejne jednostki. Możemy rezygnować z coraz mniejszych ilości kapitału zakładając iż produkcja nie ulega zmianie.Każda kolejna jednostka pracy zastępuje coraz mniej kapitału

Koszt całkowity KC = w*l+n*k  w-cena l   n-cena  k

Koszty produkcji

W krótkim okresie jeden z czyników produkcji(kapitał)jest stały a drugi czynnik produkcji(praca)może ulegać zmianie.Dlatego też koszty produkcji w krótkim okresie dzielimy na koszty stałe(koszt kapitału= N*K)i koszty zmienne(koszty pracy = w*L)

Koszt stały całkowity charakteryzuje się tym iż nie KSC ulega zmianie wraz ze zmianą produkcji jego poziom jest stały nawet dla produkcji równej 0

Koszt zmienny całkowity – to taki koszt który zmienia KZC się wraz ze zmieną produkcji a dla produkcji równej 0 koszt zmienny całkowity wynosi 0

KC = N*K + w*L

KC = KSC + KZC

Koszt stały przeciętny : KSP KSC / Q

Koszt zmienny przeciętny : KZP = KZC / Q

Koszt całkowity przeciętny

KCP = KC / Q = KSC + KZC / Q = KSP + KZP

W analizie geometrycznej KCP jest nachyleniem odcinka łączącego początek ukł. Współrzędnych z punktami leżącymi na wykresie KC

Koszt Marginalny- jest to zmiana kosztu całkowitego wywołana zmianą produkcji o 1 jednostkę

KM= ΔKC / ΔQ

Gdy KM = 10 to przy produkcji 1 produktu więcej zarobimy 10 zł.

                                        KZP-koszt zmienny przeciętny

KM>0                             KCP-koszt całkowity przeciętny

Związki między KCP,KZP,KM, po pierwszze obydwa koszty przeciętne (KCP,KZP)przecinają się z KM w Swoich Minimach.

Po drugie dla tych poziomów produkcji dla których koszty przeciętne są większe niż koszty marginalne koszty przecietne maleją

Po trzecie dla tych poziomów produkcji dla których KP są mniejsze KM,KP są rosnące

Po czwarte koszt stały przeciętny nie jest powiązany z KM

Po piąte koszt całkowity przeciętny jest zawsze większy od KZP

A – Mała firma

B – Większa firma

C – Największa firma

Związki między KCP,KZP i KM

KPD – Koszt przeciętny długookre...