PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO

1. A. Bochenek  „Anatomia człowieka tom V“
2. R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“

EPIDEMIOLOGIA:

·

ETIOLOGIA:

· więzadło Struthersa :

-          u ok. 3% ludzi występuje na przyśrodkowej powierzchni kości ramiennej wyrostek nadkłykciowy

-          między nim, a nadkłykciem przyśrodkowym rozciąga się owe więzadło

-          może uciskać przebiegający pod nim nerw pośrodkowy i t. ramienną

· nieprawidłowe naczynia przeszywajace :

-          mogą przeszywać pień nerwu

-          objawy mogą wystąpić w sposób nagły

· urazy barku :

-          rzadko powodują uszkodzenie n. pośrodkowego

· uraz okolicy łokciowej (zwł. złamania nadkłykciowe) :

-          często uszkodzenie pnia nerwu, lub jego gałęzi n. międzykostnego przedniego

· zespół m. nawrotnego obłego :

-          ucisk miedzy głowami tego mięśnia

· zespół cieśni nadgarstka :

-          ucisk przez przerośniety troczek zginaczy

-          najczęstsza przyczyna uszkodzenia n. posrodkowego

PATOGENEZA:

· przebieg nerwu :

-          rozpoczyna się w dole pachowym z pęczków przysrodkowego (C8 – Th1) i bocznego (C5 – C6)

-          łączą się na przedniej powierzchni a. axillaris

-          biegnie w bruździe przyśrodkowej mięśnia dwugłowego

-          krzyżuje a. brachialis przechodząc z jej strony bocznej na przyśrodkową

-          do dołu łokciowego wchodzi pod rozścięgnem m. dwugłowego

-          w górnej części przedramienia między głowami m.  pronator teres

-          nastepnie głeboko między m. flexor digitorum superficialis i profundus

-          w dolnej części przedramienia powierzchownie między ścięgnami m. flexor carpi radialis i m. palmaris longus w kanale nadgarstka pod troczkiem zginaczy

-          przechodzi na dłoń

-          dzieli się na nn. digitales palmares communes, a te na nn. digitales palmares prioprii

· zakres zaopatrywania :

-          większość mięśni przedniej grupy przedramienia :

®    m. pronator teres

®    m. palmaris longus

®    m. flexor carpi radialis

®    m. flexor digitorum profundus (brzusiec dla 2 i 3 palca)

®    m. flexor digitorum superficialis

®    m. flexor pollicis longus

®    m. pronator quadratus

-          większość mięśni kłebu kciuka :

®    m. odwodziciel krótki

®    caput superficiale m. flexoris pollicis brevis

®    m. przeciwwstawiacz

-          2, lub 3 pierwsze mięśnie glistowate

-          skróra 2/3 dłoni od strony promieniowej i 3,5 palca po stronie dłoniowej

-          po stronie grzbietowej te palce w obrębie paliczków środkowych i dalszych

OBRAZ  KLINICZNY:

· utrudnienie nawracania przedramienia :

-          ze względu na uszkodzenie mm. nawracaczy

· utrudnienie zginania dłoniowego nadgarstka :

-          czynność ta jest znacznie osłabiona, jednak m. flexor carpi ulnaris zgina (ręka odchyla się jednocześnie w stronę łokciową)

· utrudnione zginanie palców :

-          zaciśnięcie pieści jest niemożliwe

-          zgina się jedynie palec 4 i 5, ale i tak nie całkiem bo m. zginacz powierzchowny jest porażony

-          zgięcie palca 2 i 3 może odbywać się tylko w nieznacznym stopniu i to tylko w stawach śródręczno – paliczkowych na które działają mm. międzykostne unerwione przez n. ulnaris

-          wskutek w. wym. zaburzeń przy próbie zaciśnięcia ręki w pięść kciuk, wskaziciel i palec środkowy pozostają wyprostowane (ręka błogosławiąca)

· upośledzenie ruchów kciuka :

-          nie można wykonać zginania i przeciwwstawiania

-          przywodzenie odbywa się prawidłowo (n. ulnaris)

-          odwodzenie jest zachowane częściowo (zachowana czynność m. odwodziciela długiego)

-          ze względu na niemożność przeciwwstawiania i zginania z jednoczesną przewagą mięśni prostujących i przywodzących kciuk ustawia się w tej samej płaszczyźnie co dłoń (ręka małpia)

· zaniki mięśni kłębu :

-          po pewnym czasie

· zaburzenia czuciowe :

-          tj unerwienie czuciowe

ZESPOŁY UCISKOWE :

· zespół mieśnia nawrotnego obłego :

-          występuje ucisk pomiędzy głowami tego mięśnia

-          nieraz stwierdza się tylko bolesność górnej części przedramienia

-          po dłuższej pracy ręcznej pojawiać się mogą parestezje i drętwienia palców oraz osłabienie siły mięśniowej ręki

-          ucisk na górna część przedramienia może wywołać ból

-          niekiedy objaw Tinela w tej okolicy

· zespół nerwu międzykostnego przedniego :

-          występuje porażenie m.pronator quadratus (odnerwienie w EMG) i dwu pierwszych mm. glistowatych

-          upośledzenie zgięcia kciuka w stawie międzypaliczkowym i palca wskazującego w stawie międzypaliczkowym dalszym, czasem także zginanie palca 3

· zespół cieśni nadgarstka :

              -  vide zespół cieśni nadgtrstka

ROZPOZNANIE:

·

RÓŻNICOWANIE:

·

LECZENIE:

·

POWIKŁANIA:

·

ROKOWANIE:

·

PROFILAKTYKA:

·

PATRZ TEŻ:

· zespół cieśni nadgarstka

3