„Społeczeństwo europejskie. Stratyfikacja i system wartości”
Henryk Domański
Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR
Warszawa 2009
Miazga Adam
Autonomia zawodowa
Jednym z aspektów modernizacji jest poziom autonomii zawodowej.
Największa swoboda, czyli możliwość wyboru zadań, sposobu ich realizacji i czasu pracy występuje w zawodach naukowców, literatów i artystów. Z kolei brak jakiejkolwiek swobody dotyczy niewykwalifikowanych pracowników fizycznych.
Coraz częściej pracodawcy dają pracownikom możliwość samodzielnego organizowania sobie pracy, co jest związane z potrzebą elastycznego reagowania na zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne. Pod tym względem występują znaczące różnice pomiędzy społeczeństwami europejskimi, czego dowiodły wyniki badań uzyskane po przeprowadzeniu Europejskiego Sondażu Społecznego w latach 2002-2003 i 2006-2007. Porównanie średnich tych samoocen wykazało, że poziom subiektywnie definiowanej autonomii zawodowej uległ w tym okresie zmniejszeniu z 5,96 do 5,44. Jest to jednak pozorna tendencja spadkowa wynikająca z uwzględnienia w analizie większej liczby krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Podstawowym wyznacznikiem poziomu autonomii zawodowej jest stopień rozwoju ekonomicznego stąd podział na społeczeństwa zachodnie i postkomunistyczne. Najwyższą autonomią zawodową charakteryzują się społeczeństwa skandynawskie (Szwecja-7,24; Dania-7,23; Norwegia-7,18; Finlandia-7,12) następnie uplasowały się Belgia(6,47), Francja(6,48), Wielka Brytania(6,51) i Szwajcaria(6,51). Z krajów zachodnio Europejskich tylko Portugalia(5,65) i Cypr(5,73) ulokowały się poniżej Słowenii(5,89) w Europie Środkowo-Wschodniej. Z kolei zdecydowanie najniższą autonomię ma Rumunia(3,80). Stosunkowo niewielka swobodą w miejscu pracy cieszyli się również mieszkańcy Węgier(4,16), Ukrainy(4,34), Słowacji(4,30) i Rosji(4,31). W Polsce wskaźnik samooceny zwiększył się z 4,53 do 4,88.
jubas28