Szwajnoch_Mirosław_-_Historiozbawcze_ujęcie_tytułów_Maryi_w_pismach_kardynała_Leo_Scheffczyka.pdf

(2446 KB) Pobierz
Historiozbawcze ujęcie biblijnych tytułów Maryi
UNIWERSYTET OPOLSKI
Wydział Teologiczny
o. Mirosł a w S z w a j n o c h OSCam
HISTORIOZBAWCZE UJĘCIE
BIBLIJNYCH TYTUŁìW MARYI
W PISMACH KARDYNAŁA LEO SCHEFFCZYKA
Studium egzegetyczno-dogmatyczne
Praca doktorska
napisana na seminarium
teologii dogmatycznej i ekumenicznej
w Instytucie Ekumenizmu i Badań nad
Integracją pod kierunkiem
ks. prof. dra hab. Piotra Jaskły
OPOLE 2007
 
Spis treści
Wykaz skrtw......................................................................................................................V
Wstęp .....................................................................................................................................1
1. Założenia metodologiczne w odkrywaniu biblijnego obrazu Maryi............................16
1.1. Historyczna wiarygodność biblijnych świadectw o Maryi ..................................17
1.1.1. Miejsca w Biblii ukazujące Maryję..............................................................18
1.1.2. Rola świadectw biblijnych w ustaleniu szczegłw
biograficznych dotyczących Maryi ..............................................................26
1.1.3. Dystans względem metody historyczno-krytycznej.....................................41
1.1.4. Rola hermeneutyki biblijnej w pojmowaniu
historyczności wydarzeń zbawczych............................................................48
1.1.5. Wartość literatury apokryficznej..................................................................54
1.2.1. Hipoteza legendy..........................................................................................67
1.2.2. Hipoteza midraszu i haggady .......................................................................69
1.2.3. Hipoteza naśladownictwa tekstw starotestamentalnych ............................72
2. Historiozbawcza rola Maryi w świetle interpretacji ámariologicznychÑ
tekstw Starego Testamentu ........................................................................................75
historiozbawczo-mariologicznej wykładni Protoewangelii .........................76
2.1.2. Świadectwa Tradycji w maryjnej interpretacji ániewiastyÑ
z Protoewangelii ...........................................................................................80
2.1.3. Normatywny charakter nauczania Magisterium Kościoła
odnośnie do historiozbawczo-mariologicznego ujęcia Rdz 3,15 .................90
2.2.1. áAlmahÑ Î mająca począć i porodzić...........................................................95
2.2.2. Historiozbawczo-immanentna interpretacja proroctwa .............................101
2.2.3. áZnakÑ decydujący o zbawieniu ................................................................104
2.2.4. Kościelna aprobata mariologicznej interpretacji proroctwa Iz 7,14 ..........106
- II -
2.3. Cra Syjonu........................................................................................................108
2.3.1. Egzegetyczne podstawy mariologicznej interpretacji
tytułu Cra Syjonu......................................................................................110
2.3.2. Otwarta na przymierze ...............................................................................118
2.3.3. Typ Kościoła ..............................................................................................123
2.3.4. Cierpienia Cry Syjonu..............................................................................127
2.4. Uosobiona Mądrość ...........................................................................................130
2.4.1. Pojęcie mądrości w środowisku biblijnym ................................................131
2.4.2. Rola tradycji w mariologicznej interpretacji biblijnej mądrości................139
2.4.3.
Podmiotowa partycypacja w Boskiej Mądrości.........................................146
2.4.4. Mądrość a odwieczne przeznaczenie Maryi ..............................................150
2.5. Prorokini.............................................................................................................158
2.5.1. Fundamentalne założenia twierdzeń o prorockiej funkcji Maryi...............160
2.5.2. Pogłębienie profetyzmu Maryjnego w tradycji patrystycznej ...................164
2.5.3. Życie Maryi odzwierciedleniem losu prorokw ........................................170
2.5.4. Magnificat Î prorocką pieśnią Maryi.........................................................180
2.5.5. Konkretyzacja funkcji prorockiej w objawieniach maryjnych ..................185
3. Miejsce Maryi w historii zbawienia w interpretacji tekstw Nowego Testamentu ...193
3.1.1. Egzegetyczne podstawy macierzyńskiej funkcji Maryi.............................194
3.1.2. Chrystus jako kryterium historiozbawczej interpretacji
macierzyństwa Maryi .................................................................................201
3.1.3. Rola tekstw áantymaryjnychÑ w odkrywaniu
historiozbawczej pozycji Matki Chrystusa.................................................216
3.1.4. Maryjne áfiatÑ warunkiem historiozbawczej realizacji
Bożego macierzyństwa ...............................................................................236
3.1.5. Duchowe macierzyństwo Maryi ................................................................242
3.2.1. Egzegetyczne podstawy dziewictwa Maryi ...............................................249
3.2.2. Oryginalność nowotestamentalnego przekazu o dziewictwie Maryi.........275
3.2.3. Moment biologiczny dziewictwa Maryi warunkiem realizacji
Bożego planu zbawienia.............................................................................280
3.2.4.
Znak urzeczywistnienia misterium áNowego StworzeniaÑ .......................289
- III -
3.3. Świadek wiary....................................................................................................300
3.3.1. Egzegetyczne podstawy pojmowania wiary jako kategorii zbawczej .......300
3.3.2. Aktualizacja wiary w egzystencjalnej odpowiedzi
na wszechmoc Boga ...................................................................................306
3.3.3.
Wzrastanie Maryi w wierze .......................................................................311
3.4. Towarzyszka Chrystusa w dziele zbawienia......................................................319
3.4.1.
Maryja jako Matka Bolesna .......................................................................319
3.4.2.
Maryja jako symbol Nowego Przymierza..................................................337
3.4.3. Maryja jako znak eschatologicznej doskonałości ......................................350
- IV -
Wykaz skrtw
ANT
- Apokryfy Nowego Testamentu , t. I/1-2 i III,
red. M. Starowieyski, Krakw 2005;
AS
- Acta synodalia ab anno 50 ad annum 381 ,
opr. A. Baron Î H. Pietras, Krakw 2006;
BF
- Breviarium Fidei, Wybr doktrynalnych wypowiedzi Kościoła ,
opr. S. Głowa Î I. Bieda, Poznań 2001;
BKAT
- Biblischer Kommentar Altes Testament,
wyd. S. Hermann Î H.W. Wolff, Neukirchen-Vluyn 2 1980;
BT
- Biblia Tysiąclecia ;
CTI
- Commisio Theologica Internationalis (Międzynarodowa Komisja
Teologiczna);
DH
- D ENZINGER - H NERMANN , Enchiridion symbolorum definitionum
et declarationum de rebus fidei et morum ;
DMKT
- Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969-1996,
[w:] Od wiary do teologii , red. J. Krlikowski, Krakw 2000;
DNTD
- Das Neue Testament Deutsch , red. G. Friedrich Î P. Stuhlmacher,
Berlin 1983;
DSP
- Dokumenty Soborw Powszechnych , t. I-IV, opr. A. Baron Î H. Pietras,
Krakw 2002-2004;
DT
- Deutsche Tagepost (Zeitschrift);
Dw - Dokumente wachsender bereinstimmung. Smtliche Berichte und
Konsenstexte Interkonfessioneller Gesprche auf Weltebene , Bd. I-III,
red. H. Meyer Î D. Papandreou Î H. J. Urban Î L. Vischer, Paderborn Î
Frankfurt a. Main 1983-2003;
EEK - Evangelischer Erwachsenen Katechismus ;
EKK - Evangelisch-Katholischer Kommentar Zum Neuen Testament ,
red. J. Blank Î R. Schnackenburg Î E. Schweizer Î U. Wilckens,
Zrich Î Dsseldorf 1989;
EMBP - Enchiridion Marianum Biblicum Patristicum , wyd. D. Casagrande,
Roma 1974;
ENTGL - Erluterungen zum Neuen Testament fr die Geistliche Lesung,
wyd. W. Trilling, Leipzig 1962;
- V -
Zgłoś jeśli naruszono regulamin