Sentymentalizm odrzucił klasyczne przekonanie o ładzie i harmonii świata. Skoncentrował się na uczuciach, emocjach, różnych rodzajach miłości (także przyjaźni), autoanalizie człowieka. Nobilitowano ludzi prostych, czyniąc z nich bohaterów utworów literackich. Sentymentaliści starali się pokazać, że ich potrzeby emocjonalne nie różnią się od potrzeb ludzi z wyżyn społecznych. Wśród epiki dominowały takie gatunki jak opowiadanie, nowela sentymentalna, powieść, dramat, komedia łzawa, dramat mieszczański. Sentymentaliści wzorem Bułalowa odeszli od patetyczno - retorycznego stylu. Nastąpiła całkowita reorientacja tematyczna i estetyczna literatury. W Rosji głównym sentymentalistą był Mikołaj Karamzin, który dokonał istotnych zmian w języku rosyjskim w celu przystosowania go do niesienia treści uczuciowych. Sentymentalizm narodził się w Anglii, potem przeniósł się do Francji, a stamtąd zalał całą Europę Środkowo-Wschodnią. W Niemczech najwybitniejszymi przedstawicielami byli Geller, Gesner. W Polsce: Karpiński, Asiński, Bogusławski, Brodziński, Brodecki. W sentymentalizmie rozwinął się też nowy gatunek - podróż sentymentalna, której prekursorem był Lawrence Stern. Przeciwnicy nowej estetyki w Rosji nazywali Karamzina obraźliwie właśnie “nowym Sternem”.
Mikołaj Karamzin (1766-1826):
Był człowiekiem starannie wykształconym.
Na początku lat 80-tych zetknął się z masonami, był członkiem Moskiewskiej Loży Masońskiej.
Na wykładach Schadena zetknął się z postawą sentymentalną (edukacja serca rozbudowa uczuć).
Początki jego kariery związane są z tłumaczeniami Gesnera i Szekspira, które zamieszczał na łamach czasopisma [Децкое чтене дла сердца и розума]. Tam też ukazała się pierwsza nowela Karamzina - “Eugeniusz i Julia”.
Pod koniec lat 80-tych udał się w podróż po Europie. Odwiedził m.in. Niemcy, Francję, Anglię. Po powrocie zaczął wydawać czasopismo [Мовсковсктий журнал], na łamach którego publikował swoje utwory (m.in. “Biedna Liza“, “Natalia - córka bojarska“ oraz liczne wiersze). Wrażenia z tej podróży opisał w utworze “Listy podróżnika rosyjskiego”, który jest utrzymany w typowo sentymentalnej estetyce - narrator jest osobą czułą, wrażliwą, emocjonalnie reaguje na ludzi, przyrodę, naturę, różne zjawiska.
W połowie lat 90-tych Karamzin zaczął wydawać almanach [Аглая], którego ukazały się jedynie 2 numery. Opublikował tam jednak nowelę gotycką pt. “Wyspa Bornholm”, która jest świadectwem preromantycznych tendencji autora. Akcja utworu rozgrywa się w czasach średniowiecza, jest tajemnicza i mroczna. W “Wyspie Bornholm” Karamzin pokazał mroczne strony natury człowieka, wątek miłosny skoncentrowany jest wokół miłości kazirodczej, co nijak nie koresponduje z estetyką sentymentalną.
Karamzin miał problemy z cenzurą, zwłaszcza w czasach Pawła II (następcy Katarzyny II).
Na początku wieku XIX (a dokładnie w 1802 roku) zaczął wydawać czasopismo “Zwiastun Europy” (pismo to będzie wydawane do lat 20-tych XIX wieku), z którym sympatyzowali zwolennicy nowych tendencji w literaturze - preromantycznych i romantycznych.
Karamzin na początku wieku XIX porzucił działalność artystyczną i otrzymał tytuł historyka carskiego. Od tej pory skupił się na pisaniu pracy o historii państwa Rosyjskiego [История Государства Российсского]. Do roku 1826, kiedy zmarł, napisał 12 tomów. W pracy tej korzystał Karamzin z bardzo pewnych źródeł historycznych, ale całokształt wydarzeń historycznych nieco wyidealizował.
Na początku wieku XIX Karamzin zaprzyjaźnił się z carem Aleksandrem I (który był człowiekiem starannie wykształconym, reprezentował poglądy liberalne do 1812 roku). Karamzin usiłował wykorzystać tą znajomość i skłonić cara do reform, nie wahał się też krytykować niektórych jego poczynań. Po kongresie wiedeńskim (1814-1815) nastąpiło formalne przekazanie władzy Aleksandrowi Arakczejewowi, Aleksender I odsunął się od władzy i zajmował się wizytacją parad wojskowych. Arakczejew chciał z państwa rosyjskiego utworzyć państwo policyjne, obóz wojskowy. W tym celu posługiwał się terrorem, represjami, zastraszaniem. Wtedy Karamzin był jednym z nielicznych, którzy ośmielali się krytykować generała. Zyskał sobie tym samym zaufanie wśród środowisk i stowarzyszeń opozycyjnych.
Artystyczną popularność przyniosły Karamzinowi m.in. takie utwory jak: podróż sentymentalna pt. “Listy podróżnika rosyjskiego”, nowela “Biedna Liza” (jeden z głównych bohaterów - Erast -należy do tzw. kategorii “ludzi zbędnych“), nowela “Natalia - córka bojarska” (akcja utworu rozgrywa się w czasach najazdu tatarskiego, tytułowa bohaterka szuka rodziny, która została wzięta w jasyr), “Marta - namiestniczka” (utwór o postaci historycznej - Marii Boreckiej, która po śmierci męża stanęła na czele buntu Nowogrodzian przeciwko Moskwie).
Wiersze Karamzina zostały wydane w tomiku poezji pt. “Moje bagatele”. Są to utwory stanowiące przykład sentymentalnej poezji intymnej, osobistej. W jego poezji dominuje tematyka miłosna. Karamzin pisał też o przyjaźni, sporo miejsca w swoich wierszach poświecił rozważaniom o naturze i przyrodzie.
Karamzin posiadał znakomity warsztat literacki. Jego liryka miała charakter elegijny. Używał mnóstwa środków artystycznego wyrazu.
Odciął się od cerkiewno słowiańszczyzny i reformy Ł...
madlen30