Zależność - koszty - produkcja - zysk.pdf - Rachunkowość - ewusssss

ZaleŜność: koszty – produkcja – zysk

Analiza związku koszty – produkcja - zysk (K – P - Z) zwana teŜ analizą progu rentowności jest metodą systematycznego

badania relacji pomiędzy zmianami wielkości sprzedaŜy i produkcji oraz zmianami w poziomie: przychodów ze sprzedaŜy,

poniesionych kosztów i uzyskanego wyniku finansowego.

Celem analizy progu rentowności jest oszacowanie zmian wyniku finansowego w rezultacie wahań poziomu kosztów oraz

przychodów ze sprzedaŜy. Analiza pozwala ustalić tak istotne elementy, jak np. wielkość sprzedaŜy, przy której zysk na sprzedaŜy

osiągnie wartość maksymalną, lub wielkość sprzedaŜy stanowiącą próg rentowności tzn. (ilość lub wartość), przy której wynik

finansowy rozumiany jako róŜnica pomiędzy łącznym przychodem ze sprzedaŜy wyrobów i łącznymi kosztami (stałymi i zmiennymi)

ich wytworzenia jest równy zero.

Wyznaczenie progu rentowności pozwala ocenić kształtowanie się relacji ekonomicznej: „produkcja – koszty – zysk” oraz

umoŜliwia analizę wpływu na nią przewidywanych lub zaistniałych zmian wielkości produkcji, cen, kosztów itp. Obliczenie progu

rentowności polega na badaniu zaleŜności między produkcją (sprzedaŜą) a kosztami dla określenia punktu, od którego zwiększenie

rozmiarów produkcji ( przychodów ze sprzedaŜy) przyczynia się do osiągnięcia zysku, natomiast zmniejszenie rozmiarów produkcji

(przychodów) – do poniesienia straty.

ZaleŜnością relacji: „produkcja – koszty – zysk” jest zakres działania zmian wielkości produkcji /sprzedaŜy, sprzedaŜy na

zysk, gdy inne elementy relacji są dane. Określa się to pojęciem dźwigni operacyjnej , która polega na porównywaniu procentowego

przyrostu ilości produkcji (sprzedaŜy) i zysku operacyjnego ze sprzedaŜy. Wskaźnik elastyczności (zmienności) nazywamy równieŜ

stopniem dzwigni operacyjnej (DOL).

DOL

(

)

(

)

gdzie:

Ks – koszty stale,

c – jednostkowa cena sprzedaŜy,

kz- jednostkowy koszt zmienny produktu ,

q- wielkość sprzedaŜy produktu.

Wskaźnik elastyczności w punkcie krytycznym przyjmuje wartość 0, natomiast poniŜej tego punktu jego wartość jest

ujemna, a powyŜej dodatnia.

ZaleŜność: „produkcja – koszty – zysk” moŜna poszerzyć o przepływy pienięŜne oraz podatek dochodowy.

Rozszerzenie formuły o przepływy pienięŜne polega na korekcie:

- kosztów o elementy, które nie powodują w danym okresie wydatków środków pienięŜnych (np. amortyzacja);

- przychodów o elementy, które w danym okresie nie są wpływami środków pienięŜnych.

Rxp

gdzie:

Kw – koszy, które nie są wydatkami w danym okresie,

mb – marŜa brutto.

W rozszerzeniu formuły „produkcja – koszty – zysk” o podatek dochodowy, wyznaczenie progu rentowności wyraŜa się

następującym wzorem:

gdzie:

Zn – zysk netto,

rp - stawka podatku dochodowego.

1.Prog rentowności dla produkcji jednoasortymentowej.

W przedsiębiorstwie o jednorodnej produkcji wyznaczenie progu rentowności moŜna wyrazić ilościowo lub wartościowo.

Próg rentowności w ujęciu ilościowym określa w jednostkach naturalnych (np. w kilogramach, sztukach, metrach bieŜących

itp.) rozmiary sprzedaŜy produktu, które naleŜy przy planowanym lub rzeczywistym poziomie kosztów i ceny, aby wynik finansowy

przedsiębiorstwa wynosił zero.

WyraŜony jest wzorem:

Rx =

gdzie:

Rx – próg rentowności w ujęciu ilościowym,

x – wielkość sprzedaŜy,

Wartościowy próg rentowności pozwala ustalić poziom przychodów ze sprzedaŜy, które zapewniają pokrycie kosztów

zmiennych i kosztów stałych okresu przy załoŜeniu określonej wielkości jednostkowej ceny sprzedaŜy oraz zmiennych kosztów

jednostkowych. Formuła określająca próg rentowności w ujęciu wartościowym przedstawia się następująco:

= 1

gdzie:

Rw – próg rentowności w ujęciu wartościowym

2. Próg rentowności dla produkcji wieloasortymentowej.

Ustalenie progu rentowności przy produkcji złoŜonej (wieloasortymentowej) moŜe być dokonane roŜnymi metodami. ZaleŜą

one, miedzy innymi, od informacji liczbowych dostarczanych przez rachunkowość, a zwłaszcza rachunek kosztów. Wyznaczenie

progu rentowności dla przedsiębiorstwa o produkcji wielo-asortymentowej jest trudniejsze, a moŜliwości analizy są ograniczone.

Próg rentowności przy produkcji złoŜonej ma następująca postać:

∑

(

)

(

)

gdzie:

kzi- jednostkowy koszt zmienny i –tego produktu ,

ci- jednostkowa cena sprzedaŜy i –tego produktu ,

qi- wielkość sprzedaŜy i –tego produktu.

Na podstawie przedstawionego równania moŜna stwierdzić, ze przedsiębiorstwo osiąga próg rentowności, gdy koszty okresu

są równe wielkości przychodów ze sprzedaŜy poszczególnych produktów.

Jedna z metod badania progu rentowności dla produkcji złoŜonej jest tzw. segmentowa analiza progu rentowności . Przy jej

stosowaniu naleŜy podzielić koszty na dwie części:

- koszty stale związane z poszczególnymi asortymentami

- koszty dotyczące całego przedsiębiorstwa

Ksi

mbi

Ksp

mbi

......

mbn

Rxi

mbi

gdzie:

Rxi – ilościowy próg rentowności dla i-tego asortymentu

mbi – jednostkowa marŜa brutto i – tego asortymentu

Ksi – koszty stale i – tego asortymentu

Ksp – koszty stale przedsiębiorstwa

Innym sposobem wyliczenia progu rentowności w przedsiębiorstwie o produkcji wieloasortymentowej jest ustalenie minimalnego

poziomu sprzedaŜy za pomocą złoŜonej stopy marŜy brutto. MoŜe to nastąpić wtedy, gdy są znane: jednostkowe ceny sprzedaŜy i

jednostkowe koszty zmienne kaŜdego asortymentu, koszty stale dotyczące całości przedsiębiorstwa, rozmiary sprzedaŜy

poszczególnych rodzajów wyrobów. W tym wypadku próg rentowności moŜna wyznaczyć wzorem:

∑

(

mbiqi

)

∑

(

ciqi

)

Ustalenie wartościowego progu rentowności:

Przedsiębiorstwo jest rentowne, gdy:

- łączne rozmiary sprzedaŜy (produkcji) wyraŜone w jednostkach naturalnych są większe od wartości progowej:

∑ =

- wartość sprzedaŜy ( produkcji) wyraŜona w jednostkach pienięŜnych jest większa od wartości progowej:

∑ =

qici

Analiza progu rentowności ułatwia podejmowanie decyzji krótkookresowych w odniesieniu do problemów takich jak:

- optymalizacja zysku;

- określenie cen wytwarzanych wyrobów;

- obliczenie rozmiarów produkcji zapewniających osiągniecie zakładanego zysku;

- ustalenie wpływu zamian wielkości produkcji, cen, kosztów na poziom wyniku;

- wyznaczenie opłacalności wariantów decyzyjnych w róŜnych technikach produkcyjnych, na przykład przy wyborze

asortymentowej struktury produkcji.

3. Strefa bezpieczeństwa

Obliczenie progu rentowności dla produkcji wyrobów umoŜliwia udzielenie następnej istotnej dla zarządzania informacji, a

mianowicie tzw. strefy bezpieczeństwa . Pojecie strefy bezpieczeństwa moŜna określić następująco: „ o ile moŜe zmniejszyć się

planowany przychód ze sprzedaŜy wyrobów np. w wyniku zakłóceń na ryku (wycofanie zamówień przez odbiorców, nałoŜenie

embarga na wywóz za granice), zmian w polityce ekonomicznej państwa itp. aby działalność ta nie zaczęła przynosić strat?” Strefa

bezpieczeństwa stanowi róŜnice pomiędzy planowanym przychodem ze sprzedaŜy w danym okresie sprawozdawczym a przychodem

zapewniającym osiągniecie przedsiębiorstwu progu rentowności. MoŜna ja ustalić zarówno w liczbach bezwzględnych, będzie miała

wtedy następujący wzór:

Sbb

(

)

(

)

qı- planowana wielkość (ilość) sprzedaŜy,

oraz w liczbach względnych:

Sbw

(

)

(

)

100

(

)

Strefa bezpieczeństwa informuje, o jaka kwotę lub procent moŜe zmniejszyć się planowany przychód ze sprzedaŜy, aby

realizowana produkcja nie przynosiła strat. Im wyŜszy poziom strefy bezpieczeństwa, tym korzystniejsza jest sytuacja gospodarcza

przedsiębiorstwa. JeŜeli wartość sprzedaŜy produktów i towarów zbliŜa się do poziomu progu rentowności oznacza to pogorszenie się

sytuacji ekonomicznej.

Dla celów analizy kosztowo-dochodowej oraz procesu decyzyjnego warto tez korzystać z procentowego współczynnika

marŜy brutto wyraŜonego wzorem:

WMb

= c

100

Zależność - koszty - produkcja - zysk.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: